1-2. Yisinke twa hepa kutwikira kurugana konyima zokugwana ekuho? Faturura.

 RUNGAPI o zeresa embo lyoge? Nampo ove kwa lizeresere nawa komeho o dirukire mo. Nye yisinke ngano ya horoka nsene asi kapi wa li zeresa hena kutunda ezuva olyo? Ngomu twa yi diva, alyo ngano lya nyete hena. Mokuninka asi embo lyoge li kare lina zere, wa hepa kulizeresa nkenye apa.

² Mokulifana, twa hepa kutwikira kuwapukurura magazaro getu ntani nonkareso zetu. Komeho tu gwane ekuho, ose kwa rugene paapa twa hulira tu ture po malitjindjo meparu lyetu yipo ‘tu lizerese nyamwetu kwanayinye eyi ayi nyateke rutu nompepo.’ (2 Kol. 7:1) Ano ngesi twa hepa kutwikira kulimburukwa epukururo eli ga geve mupositoli Paurusa asi: “Twikireni kuwapukurura omu omu gazara.” (Efe. 4:23) Morwasinke twa hepera kutwikira kuwapukurura magazaro getu ntani nonkareso zetu? Morwa uzuni ou kuvhura kutuninkisa usimbu yipo tu kare tuna nyata kosipara saJehova. Mokunyokera po yitundwamo yangoso ntani mokuninka asi tu twikire kuhafesa Jehova, twa hepa kukonakona nkenye apa magazaro getu nonkareso zetu ntani neyi twa hara.

3. Yisinke ayi tanta ‘kurundurura magazaro getu?’ (Varoma 12:2)

³ Yisinke twa hepa kurugana yipo tu rundurure magazaro getu ndi tu tjindje monkedi omu atu gazara? (Resa Varoma 12:2.) Nkango zoRugereka ezi va toroka asi ‘kurundurura magazaro geni’ kuvhura kutanta hena asi ‘kuwapukurura magazaro geni.’  Yipo nye, ayo kapi ayi tanta asi twa hepa kurugana tupu yininke yoyiwa yoyisesu. Nye twa hepa kukonakona muntu gomonda ntani noku tura po marunduruko aga gana hepa po, yipo tu paruke kuliza nonompango daJehova. Kapisi tu yi rugane oyo rumwe tupu, nye twa hepa kutwikira kuyirugana.

4. Ngapi omu natu nyokera po kuninkisa magazaro getu yi ga pukise yininke yomouzuni ou?

⁴ Apa ngatu ka sikilira mo, ose ngatu ka hafesa Jehova nkenye apa mwankenye eyi ngatu ka rugana. Ano pwangesi twa hepa kurugana unene yipo tu hafese Jehova. Konekeni asi moVaroma 12:2, Paurusa kwa uyungire asi twa hepa kurundurura magazaro getu yipo tu dive eyi ana tu harere Karunga tu rugane. Mevango lyokupulisira yininke yomouzuni ou yi tu pukise, pomuhowo twa hepa kulikonakona nyamwetu tu divilise asi ose kuna kupulisira magazaro gaKarunga nye kapisi gouzuni ou ga kundame yitambo yetu nomatokoro getu.

5. Ngapi omu natu likonakona nyamwetu kuhamena omu atu tara ezuva lyaJehova eli lina kuhedera pepi? (Tara efano.)

⁵ Tu tareni ko sihonena. Jehova kuna tu harere tu ‘diworoke ezuva lyendi eli lina kuwiza.’ (2 Pet. 3:12) Li pura nyamoge asi: ‘Mparukiso zange kulikida asi ame na yi kwata egano asi uzuni ou woudona ntaantani u ka hage po ndi? Matokoro aga ani tura po kuhamena kuza kounivesiti ndi kuhamena yirugana eyi nani horowora kulikida asi kukarera Jehova kuna kara sininke somulyo po unene meparu lyange ndi? Ame na kara nepuro asi Jehova nga pakera nge mbili nepata lyange ndi ame kukara nkenye apa nosinka kuhamena yininke yopanyama?’ Jehova kumuhafesa unene apa a tu mono omu tuna kuhetekera ko kurugana eyi ya liza nompango zendi mwanayinye eyi atu rugana.—Mat. 6:25-27, 33; Fil. 4:12, 13.

6. Yisinke twa hepa kutwikira kurugana?

⁶ Twa hepa kukonakona magazaro getu  nkenye apa ntani nokutura po nkenye malitjindjo aga gana kara hepero. Paurusa kwa tanterere Vakolinte asi: “Likonakoneni nyamweni mu dive nsene asi mepuro muna kara, likonakoneni yipo mu dive asi one vantu musinke.” (2 Kol. 13:5) Kukara “mepuro” kapi tupu ya kwatera mo kuza komapongo ntani kuza mokuzuvhisa napa nopena. Ayo kwa kwatera mo eyi atu gazara, eyi twa hara ntani neyi twa hara kurugana. Yipo nye, twa hepa kurundurura magazaro getu pokuresa Nonkango daKarunga, pokugazara ngwendi moomu a gazara ntani pokurugana nkenye eyi ya hepa po yipo tu hafese Jehova.—1 Kol. 2:14-16.

7. Kuliza noVaefeso 4:31, 32, yisinke hena twa hepa kurugana ntani morwasinke nampo nayi tu karerera udigu kuyirugana?

⁷ Resa Vaefeso 4:31, 32. Kugusa ko kutura po malitjindjo kuhamena magazaro getu, twa hepa hena ‘kudwara muntu gomupe.’ (Efe. 4:24) Twa hepa kurugana unene yipo tu yi rugane eyi. Twa hepa kurugana unene yipo tu nyokere po yikara yoyidona ngwendi, ehandu, nkoko ntani ukenya. Morwasinke nampo nayi tu digoperera kuyirugana oyo? Morwa ayo kuvhura kutudigopera kutjindja yikara yimwe yoyidona eyi twa kara nayo. Pasihonena, Bibeli kuuyunga asi vantu vamwe “kuhandauka.” (Yis. 29:22) Mokuninka asi tu nyokere po yikara yoyidona, twa hepa kutwikira kurugana ko yuma konyima zokugwana ekuho ngwendi moomu tupu natu ka yi mona mosihorokwa esi sina kukwama ko.

8-9. Ngapi omu sihorokwa saStephen asi likida mulyo gokuhutura muntu gomukurukuru?

⁸ Munazinyetu gomugara gedina Stephen ngayi mu digopere kupangera ehandu lyendi. Age kwa tanta asi: “Nampili konyima zapa na gwene ekuho, ame na hepere simpe kutwikira kupangera ehandu lyange. Pasihonena, sikando simwe apa twa zuvhisire tunda embo zende embo, ame kwa tjidire muwidi ogu ga veke radiyo ezi za kere metuwa lyange. Ngomu na mu hederere pepi, age makura yipo ga gende radiyo nokuduka a ka ze. Apa na tanterere ko wopeke kuhamena omu na gwene radiyo zange, mukuronambunga gomokambunga ketu komokuzuvhisa kwa pulire nge asi ‘Stephen, yisinke ngano wa rugene nsene asi ngano wa mu kwete?’ Epuro olyo kwa ninkisire nge ni gazadare ko ntani kwa tumangedere nge ni rugane unene mokukara muntu gombili.” b

⁹ Ngomu tupu tuna yi mono mosihorokwa saStephen, ose kuvhura tu likide nkareso zondona twa hana kuyindindira nampili konyima zapa natu gazara asi twa zi siga. Wa ha dompa nsene yi ku horokera oyo ntani wa ha gazara asi ove Mukriste gomudona. Nampili mupositoli Paurusa nage kwa uyungire asi: “Apa ani hara kurugana yoyiwa, udona nawo kukara pwange.” (Rom. 7:21-23) Vakriste navenye wokudira kusikilira mo kwa kara noyikara yoyidona eyi ava likida poyiruwo noyiruwo ngwendi moomu tupu membo a mu kara mbundu nonyata. Twa hepa kutwikira kurugana ko yuma yipo tu kare tuna kuhuka. Ngapi omu natu yi rugana?

10. Ngapi omu natu funda po yikara yoyidona? (1 Johanesa 5:14, 15)

¹⁰ Kanderera kwaJehova kuhamena yikara eyi yina kukudigopera kutjindja ntani kara nehuguvaro asi age nga ku zuvha ntani nga ku vatera. (Resa 1 Johanesa 5:14, 15.) Mokumona asi Jehova kapi nga gusa po pasitetu sikara oso tuna kukondja naso, age kuvhura kukunkondopeka yipo o dire kulikida hena sikara oso. (1 Pet. 5:10) Ano pwangesi, rugana kuliza nomakanderero goge pokudira kurugana yininke eyi nampo nayi dira kukuninkisa o tengwire komuntu gomukurukuru. Pasihonena, takamesa kuhamena  nomuvi edi o tarere, malikwamo gokotivi ndi kuresa masimwititi omu va likida yikara eyi ono kuhetekera ko kunyokera po. Ntani wa ha pulisira nondunge doge di gazare yininke yoyidona.—Fil. 4:8; Koros. 3:2.

11. Yisinke twa hepa kurugana mokuninka asi tu twikire kudwara muntu gomupe?

¹¹ Nampili ngomu wa hutura muntu gomukuru-kuru, ayo ya kara nomulyo o dware muntu gomupe. Ngapi omu no yi rugana oyo? Litulira po sitambo sokuhonena Jehova apa o lirongo kuhamena yikara yendi. (Efe. 5:1, 2) Pasihonena, apa o resa kuhamena yihorokwa yomoBibeli eyi ya zogera kuhamena omu Jehova a gusire po, lipura nyamoge asi ‘Ame kugusira po wopeke ndi? Apa o resa omu Jehova a likida nkenda kovantu woruhepo, lipura nyamoge asi ‘Name kulikida nkenda kovapuli vakwetu ava vana hepa evatero lyoyihepwa yopanyama ndi, ntani ame kuyilikida kupitira moyirugana yange ndi?’ Twikira kurundurura magazaro goge ntani kara nelididimiko ngomu ono kuyirugana ngoso.

12. Ngapi omu Stephen ga yi limonenene omu Bibeli za kara nononkondo dokutjindja eparu lyomuntu?

¹² Stephen ogu vana tumbura kwa ya dimbwilire asi age ya ya mu tompokere kudwara muntu gomupe kanunu-kanunu. Age kwa tanta asi: “Kutunda apa na gwene ekuho, ame kwa li gwanekerere nomaukaro gongandi apa na hepere kupangera ehandu lyange. Ame na ya dimbwilire asi na hepa kuhetekera ko kutunda po povantu ava vana kusinda nge ndi ni rugane ko yuma yipo ukaro u dire kudida. Vantu wovanzi kukwatera mo mukadange, kwa pandadeka nge morwa monkedi omu na kohwenene po maukaro ogo. Ayo kwa tetukisire nge sili! Malitjindjo aga na tura po monkareso zange, kapi ga tompoka nge mononkondo danyamwange. Nye ame nayi pura asi ayo kwa tompoka nge morwa Bibeli za kara nononkondo dokutjindja eparu lyomuntu.”

13. Yisinke nayi tu vatera tu rugane yininke yoyiwa? (Vagarata 5:16)

¹³ Resa Vagarata 5:16. Mokuninka asi yi tu tompoke kurugana youhunga, Jehova kutupa mpepo zendi zokupongoka. Apa atu lirongo Nonkango daKarunga, ose kugwana mpepo zokupongoka. Ose hena kugwana mpepo zokupogoka apa atu zi komapongo getu. Ano komapongo ogo goSikriste, ose kuvhura kugwana siruwo sokukara kumwe novanavazinyetu ava nawo vana kuhetekera ko kurugana youhunga, ano oyo kukorangeda. (Heb. 10:24, 25; 13:7) Ntani apa atu kanderere kwaJehova nelituromo nokumulikwambera a tu vatere nomaupirankondo gamwe, age ngatu pa mpepo zokupongoka yipo zi tu nkondopeke tu twikire kunyokera po maupirankondo ogo. Yininke oyo kapi ngayi gusa po madowo gomadona, nye ayo ngayi tu vatera tu nyokere po yirugana eyi ayi tundu momadowo ogo. Vagarata 5:16 kuuyunga asi: ‘ava ava gendi mepitisiro lyompepo kapi ngava kwama madowo gopasintu.’

14. Morwasinke ya karera nomulyo kutwikira kurugana yirugana yoyiwa?

¹⁴ Apa atu tameke kurugana yininke eyi nayi tu vatera tu kare nelikwatakano lyewa naJehova, ayo ya kara nomulyo tu twikire kurugana yininke oyo ntani nokutwikira kurugana yininke yoyiwa. Morwasinke? Morwa nkore zetu zimwe kapi azi hageke kuturwanesa. Nkore ozo kuna kara maheteko gokurugana yininke yoyidona. Nampili konyima zapa atu gwana ekuho, ose nampo kuvhura tu hare kurugana yininke eyi ngano twa hepa kunyokera po kurugana, kukwatera mo maudano gokuvhenena yimaliwa, kuruganesa yikorwesa momudona ndi kutarera mafano goruhonda. (Efe. 5:3, 4) Munazinyetu gumwe gomugara gomudinkantu kwa uyunga asi: “Sininke simwe esi ngasi digopere nge kuna kara asi ame kwa here vamati vakwetu. Ame kwa  gazarere asi malizuvho ogo ngaga haga po, nye ago kwa twikilire simpe.” Yisinke no rugana nsene asi madowo gomadona kapi gana kuhaga po?

15. Morwasinke ayi tu korangedere pokudiva asi “vantu navenye” kuligwanekera nomadowo gomadona? (Tara efano.)

¹⁵ Ngomu ono kuhetekera ko kunyokera po madowo gomadona aga gana kudira kuhaga po, diworoka asi kapisi nyovelike ono kara. Bibeli kuuyunga asi: “Kutupu maheteko aga aga mu gwana ga hana asi gaaga aga gwana vantu navenye.” (1 Kol. 10:13a) Etoroko limwe kwa toroka velise ozo monkedi ezi asi: “Kutupu maheteko aga aga mu gwana, aga aga dili kuhorokera vantu.” Nonkango odo kwa di tjangerere Vakriste wovagara nava wovakadi ava va tungire moKolinte. Komeho va ya kare Vakriste, vamwe vawo ngava hondere, ngava lirara vagara novagara ntani vamwe kwa kere nonkorwe. (1 Kol. 6:9-11) Omu ono kugazara, awo ngoso kapi va kere nomadowo gomadona konyima zekuho lyawo, ndi? Hawe, ayo kapisi yimo ya kere ngoso. Yimo, navenye kwa kere Vakriste wovagwavekwa, nye nampili ngoso, awo kwa kere vantu wokudira kusikilira mo. Tuna si huguvara asi nawo kwa kere nomadowo gomadona poyiruwo noyiruwo. Eyi kutukorangeda sili. Morwasinke? Morwa eyi kulikida asi yikare asi madowo musinke gomadona ono kuligwanekera nago, kweli gumwe ga ga funda po. Ose kuvhura kutwikira ‘kukara nepuro lyokupama yeeyi twa yi diva asi vapuli vakwetu nawo kuna kuligwanekera nomaudigu aga tuna kuligwanekera nago.’—1 Pet. 5:9.

16. Siponga musinke twa hepa kunyokera po ntani morwasinke?

¹⁶ Nyokera po siponga sokugazara asi kwato gokuvhura kukwata egano udigu ou ono kuligwanekera nawo. Kugazara monkedi zangoso kuvhura yi ku ninkise o uyunge asi udigu woge unene ntani asi kapi to vhuru kunyokera po madowo gomadona. Nye Bibeli kuuyunga egano lyapeke. Azo kuuyunga asi: “Karunga mulimburukwi ntani age kapi nga mu tarerera mu pite  momaheteko aga ngomu dira kuvhura kulididimikira, nye age nga mu vatera mu pite momaheteko yipo mu vhure kugalididimikira.” (1 Kol. 10:13b) Yipo nye, nampili yi kare asi madowo gomadona kapi gana kuhaga po, ose kuvhura simpe kutwikira kulimburukwa Jehova. Nevatero lyaJehova, ose kuvhura kunyokera po kurugana yininke yoyidona.

17. Nampili ngomu nayi dira kututompoka kudira kukara nomadowo gomadona, yisinke twa hepa kurugana?

¹⁷ Diworoka nkenye apa sitwa esi asi: Mokumona asi ose kapi twa sikilira mo, ose kapi tatu vhuru kunyokera po kudira kukara nomadowo gomadona. Nye apa atu kara nomadowo gomadona, ose kuvhura tu ga nyokere po usimbu ngwendi moomu ga yi rugene Josefa apa ga tjwayukire mukada Potifara. (Gen. 39:12) Ove kapi wa hepa kurugana eyi aga kutantere madowo goge gomadona.

18-19. Mapuro musinke natu lipura ngomu tuna kutwikira kurundurura magazaro getu?

¹⁸ Kutjindja magazaro getu kutanta asi twa hepa kutwikira kudivilisa asi magazaro getu noyirugana yetu kuna kuhafesa Jehova. Twa hepa kulikonakona nyamwetu nkenye apa nokulipura asi: ‘Ame kuparuka monkedi ezi azi likida asi na dimburura asi siruwo musinke tuna kuparuka ndi? Ame kuna kutura po ezokomeho mokudwara muntu gomupe ndi? Ame kuna kupulisira mpepo zaJehova zi pitisire nge meparu lyange yipo ni nyokere po yirugana eyi aga retesa po madowo gomadona ndi?’

¹⁹ Ngomu ono kulikonakona nyamoge, wa ha ndindira ko kwanyamoge o sikilire mo, nye hafa kweyi wa tura po ezokomeho. Ya ha ku dompesa nsene o dimburura asi ono hepa kutura po malitjindjo gongandi. Nye mevango lyoyo, kwama epukururo eli lyakara moVafilipi 3:16, eli ali uyunga asi: “Yi kare asi marunduruko musinke twa tura po, tu twikireni monkedi zokulifana.” Ngomu ono kuyirugana oyo, kara nehuguvaro asi Jehova nga tungika elituromo lyoge yipo ngo twikire kurundurura magazaro goge.