Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

SIRONGWA SELIRONGO 8

Ove kugava mapukururo goureru kutambura ndi?

Ove kugava mapukururo goureru kutambura ndi?

‘Magadi gomurora noyitutumukidiso yedumba lyewa, kuhafesa mutjima. Nye udigu kuzonagura mbili zomagazaro goge.’​—YIS. 27:9.

RUSUMO 102 ‘Kwafa vankundi’

ETWAROMO *

1-2. Yisinke ga lirongere mukuronambunga gumwe kuhamena kugava mapukururo?

NOMVHURA dononzi dina ka pita, vakuronambunga vavali kwa zire va ka dingure munazinyetu gomukadi ogu nga dili kuza komapongo yikando yongandi. Mukuronambunga ogu ga pitisilire nzogera ozo kwa likidire munazinyetu gomukadi ogo matjangwa gamwe aga ga zogera kuhamena mulyo gomapongo. Age kwa gazarere asi edinguro olyo kwa korangedere munazinyetu gomukadi gwina. Nye ngomu nage nomukuronambunga mukwawo va here kutengura, munazinyetu gomukadi ogo yipo ga uyungire asi: “One kapi muna diva maudigu aga na ku ligwanekera nago.” Vanavazinyetu owo wovagara kwa geve mapukururo va hana kudiva ukaro wamunazinyetu ogo gomukadi ntani nomaudigu aga ga ligwanekerere nago. Ngoyitundwamo, munazinyetu ogo gomukadi kwa lizuvhire asi mapukururo gawo kapi ga mu vaterere.

2 Mukuronambunga ogu ga mu likidire matjangwa kwa tanta asi: “Posiruwo oso, ame kwa gazarere asi munazinyetu gomukadi ogo kapi ga tu likidire efumadeko. Nye ngomu na gazadarere ko, ame naya dimbwilire asi ame kwa mu likidire tupu matjangwa nagenye gokuwapera, mevango lyokumupura mapuro gokuwapera ngwendi gaga asi: ‘Ngapi lina kukugenda po eparu?’ ‘Ngapi omu nani kuvatera?’” Mukuronambunga ogo ga lirongerere ko sirongwa somulyo kosihorokwa oso. Ngesi age kugazadara ko omu ava lizuvhu wopeke ntani age mukuronambunga gomuwa ogu a vatere vanavazinyetu.

3. Wolye wokuvhura kugava mapukururo?

 3 Ngovasita, vakuronambunga kwa kara nositumbukira sokugava mapukururo posiruwo esi ayi kara hepero. Nye nampili ngoso, poyiruwo yimwe womombungakriste nawo kuvhura kugava mapukururo. Pasihonena, munazinyetu gomugara ndi munazinyetu gomukadi kuvhura kugava epukururo lyokutundilira moBibeli kwa kaume kendi. (Epis. 141:5; Yis. 25:12) Ndi nampo munazinyetu gomukadi gomukondi kuvhura a ronge “vakadi wovanona” omu nava kara momaukaro aga va tumbura mwaTitusa 2:3-5. Ntani hena poyiruwo yimwe, vakurona va hepa kugava mapukururo nomavyukiso kovana vawo. Nampili ngomu sirongwa esi vana si tambesere po unene vakuronambunga, natuvenye natu ka gwanena mo mauwa pokukakona-kona nonkedi dokulisiga-siga omu natu gava mapukururo gomawa, gokutumangeda ntani ‘gokuhafesa mutjima.’​—Yis. 27:9.

4. Yisinke natu kazogera mosirongwa esi?

4 Mosirongwa esi, natu ka zogera ko mapuro gane kuhamena kugava mapukururo: (1) Konda musinke zongwa zeyi no gavera mapukururo? (2) Epukururo olyo lina kara hepero ndi? (3) Yilye gokuvhura kugava mapukururo? (4) Ngapi omu no gava mapukururo gomawa?

KONDA MUSINKE ZONGWA ZEYI NO GAVERA MAPUKURURO?

5. Yisinke nayi ninkisa vantu yi va rerupire kutambura mapukururo govakuronambunga? (1 Vakolinte 13:4, 7)

5 Vakuronambunga kwa hara vanavazinyetu navenye. Poyiruwo yimwe, awo kulikida eharo olyo pokupukurura ogu ana kara mosiponga sokutura epuko. (Gar. 6:1) Ayo ya wapa komukuronambunga a gazadare ko koyininke eyi ga uyungire Paurusa kuhamena eharo. Paurusa kwa uyungire asi: “Eharo kulididimika ntani nkenda. . . . Alyo kwa kwata nayinye, alyo kupura nayinye, kuhuguvara nayinye ntani kulididimikira nayinye.” (Resa 1 Vakolinte 13:4, 7.) Pokuteda ko konovelise odo, ngayi vatera mukuronambunga a dive konda zeyi ana ku ka gavera epukururo ntani ngayi mu vatera yipo aka li gave monkedi zongwa. Nsene ogu vana kupa epukururo a dimburura asi mukuronambunga ga mu hara, ayo ngayi mu vatera a tambure epukururo.​—Rom. 12:10.

6. Sihonena musinke sosiwa ga tulire po Paurusa?

6 Mupositoli Paurusa kwa tulire po sihonena sosiwa ngomukuronambunga. Pasihonena, Paurusa kwa geve mapukururo koVakriste vakwawo ava va tungire moTesaronika, apa va ga hepere. Nye monombilive dendi, Paurusa pomuhowo kwa pandadekere Vakriste vakwawo koyirugana yawo yoyiwa, keharo lyawo ntani kelididimiko lyawo. Age hena kwa gazadarere ko kuhamena maukaro aga va pitire meparu lyawo ntani ga yi divire asi eparu lyawo kapi lya kere lyoureru ntani ngava lididimikire mahepeko. (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4) Paurusa kwa tanterere hena vapuli owo womoTesaronika asi sihonena sawo kwa vaterere Vakriste vakwawo. (1 Tes. 1:8, 9) Awo kwa hefe apa ga va pandadekere Paurusa! Yosili Paurusa kwa here unene vapuli vakwawo. Eyi yiyo nye ga gaverere mapukururo gomawa monombilive dendi nadinye edi ga tjangerere Vakriste womoTesaronika.​—1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12.

7. Yisinke nampo nayi ninkisa gumwe a dire kutambura epukururo?

7 Yisinke nayi vhura kuhoroka nsene kapi tuna gava epukururo monkedi zongwa? Mukuronambunga gumwe kwa tanta asi: “Vamwe kapi va hara kutambura mapukururo kapisi asi morwa epukururo olyo epuko, nye morwa kapi vana li va pe monkedi zongwa.” Yisinke tuna kulirongera ko kononkango odo? Ayo ureru kutambura epukururo nsene kuna li gava monkedi zongwa, nye kapisi nsene kuna li gava nehandu.

EPUKURURO OLYO LINA KARA SILI HEPERO NDI?

8. Mapuro musinke ga hepa kulipura mukuronambunga nsene ana hara kugava mapukururo komuntu gongandi?

8 Vakuronambunga kapisi va genderere kugava mapukururo. Komeho zokugava mapukururo, mukuronambunga ga hepa kulipura mwene mapuro ngwendi gaga asi: ‘Ayo yina kara hepero ni uyunge ko yuma ndi? Ame nayi diva nawa-nawa asi muntu ogu nahara kupukurura kuna kurugana yininke yoyidona ndi? Kozili mpango zomoBibeli ezi ana teza po ndi? Ndi nampo eyi a rugana ya lisiga neyi no vhura kurugana? Vakuronambunga va hepa kunyokera po kuuyunga ‘va hana kugazara.’ (Yis. 29:20) Nsene asi mukuronambunga kapi ana diva nsene yina kara hepero kupukurura gumwe, age nampo kuvhura kupura ko mukuronambunga mukwawo yipo va zogere nsene asi epukururo olyo lina kara hepero.​—2 Tim. 3:16, 17.

9. Yisinke tuna lirongere ko kwaPaurusa omu natu gava epukururo kuhamena ndwareso nomaliwapaiko? (1 Timoteusa 2:9, 10)

9 Tu zeni tu ka tare sihonena esi sina kukwama ko. Tu tante asi mukuronambunga ana kara nosinka kuhamena ndwareso nomaliwapaiko gamunazinyetu. Age kuvhura a li pure epuro eli asi: ‘Pana kara konda zomoMatjangwa zeyi nani gavera epukururo ndi?’ Mokumona asi mukuronambunga ogo kapi ana hara kugava magano gamwene, age kuvhura kupura ko mukuronambunga mukwawo ndi muzuvhisi ogu ga kura pampepo yipo a mu pe ko magano. Makura awo kuvhura va zogere kumwe epukururo eli ga geve Paurusa lyokuhamena ndwareso nomaliwapaiko. (Resa 1 Timoteusa 2:9, 10.) Paurusa kwa geve nompango edi ga hepa ku gazadara ko nawa Mukriste kuhamena ndwareso zendi yipo zi dire kuswaukisa Jehova. Nye Paurusa kapi ga geve nompangera kuhamena asi yikoverero musinke ga hepa kudwara muntu neyi na dira kudwara. Paurusa ga yi divire asi Vakriste kuvhura kudwara yikoverero eyi vana hara kudwara, sinene tupu kapi yina kulilimba nonompango doBibeli. Nsene vakuronambunga kuna kugazadara ku ka gava epukururo, va hepa kutara ndwareso zomuntu gongandi nsene asi ngwa ntani zokuwapera.

10. Yisinke twa hepa kudiworoka kuhamena matokoro gava wopeke?

10 Twa hepa kudiworoka asi vanavazinyetu vavali kuvhura va ture po matokoro gokulisiga, nye oyo kapi yina ku tanta asi etokoro limwe uhunga ano limwe epuko. Kapisi tu sininike vanavazinyetu va rugane eyi a tu gazara asi yiyo youhunga.​—Rom. 14:10.

YILYE GOKUVHURA KUGAVA MAPUKURURO?

11-12. Nsene asi yina kara hepero mokugava epukururo, mapuro musinke ga hepa kulipura mukuronambunga ntani morwasinke?

11 Nsene yina kara hepero kugava epukururo, ose kuvhura hena kulipura epuro eli asi ‘yilye gokuvhura kugava epukururo?’ Komeho mukuronambunga a ka pukurure mukadi ogu ga kwara ndi munona gemepata, ga hepa tanko kupura ko nturagumbo ogu nampo na vhura kukohonona po udigu owo pwa mwene. * Ndi nampo nturagumbo kuvhura a pure mukuronambunga nsene kuvhura a ka kare po apa mukuronambunga na ka gava epukururo. Ntani ngomu vana yi tumbura  moparagarafu 3, poyiruwo yimwe munazinyetu gomukadi gomukurupe kuvhura kugava epukururo komudinkantu gomukadi.

12 Koyili hena yimwe eyi ga hepa kugazadara ko mukuronambunga komeho a gave epukururo. Mukuronambunga nampo kuvhura a lipure mwene asi: ‘Ame kuna kara muntu gouhunga mokugava epukururo eli ndi, ndi nampo nayi wapa nsene a ligava gwa peke?’ Pasihonena, ayo kuvhura kukara ureru komuntu ogu a li tara mwene asi kwato mulyo, mokupurakena kepukururo eli na mu pa mukuronambunga ogu ga lizuvhire monkedi zokulifana kupitakana mukuronambunga ogu ga dira kulizuvha rumwe monkedi zangoso. Mukuronambunga ogu ga lizuvha monkedi zangoso kuvhura kukwata nawa egano muntu ogo ntani noku uyunga yininke monkedi zongwa, ano eyi nga yi ninkisa ogu va na kupa epukururo a li tambure. Nye nampili ngoso, aso kuna kara situmbukira sovakuronambunga navenye mokukorangeda vanavazinyetu noku va vatera va ture po malitjindjo kuliza noMatjangwa. Yipo nye, sininke somulyo po unene kuna kara sokugava epukururo, nampili ngomu mukuronambunga ogu ana ku li gava ga dira kukara noudivi wokuyirugana.

NGAPI OMU NO GAVA MAPUKURURO GOMAWA?

Morwasinke vakuronambunga nava genderera kupurakena? (Tara paragarafu 13-14)

13-14. Morwasinke ya karera nomulyo komukuronambunga a purakene komeho a uyunge?

13 Liwapaikira kupurakena. Nsene mukuronambunga ana hara kugava epukururo, ga hepa kulipura mwene asi: ‘Yisinke na diva kuhamena ukaro wamunazinyetu ogu? Yisinke ana kuligwanekera nayo meparu lyendi? Age nampo kuna kuligwanekera nomaudigu aga nina dili kudiva ndi? Yisinke yomulyo po unene eyi ana hepa ngesi?

14 Mpango ezi za kara mwaJakopo 1:19 kwa zi tambesera po unene kwava ava gava mapukururo. Jakopo kwa tjenge asi: “Nkenye ogu a genderere kupurakena, nye mokuuyunga nokuhanduka a liwore.” Mukuronambunga kuvhura a gazare asi ana kara nomauzera nagenye kuhamena munazinyetu gongandi. Nye age sili ana kara nomauzera nagenye ndi? Yisewe 18:13 kutudiworokesa asi: “O hove tanko kuzuvha ko, ntani ono kulimburura. Nsene o dira kuyirugana, ugova woge neswau lyaamoge.” Ayo ya kara nomulyo unene kugwana mauzera komuntu mwene. Yipo nye, mukuronambunga ga hepa kupurakena tanko komeho zokuuyunga. Diworokeni sirongwa esi ga lirongerere ko mukuronambunga ogu tuna tumbura ketameko lyosirongwa esi. Age ga ya dimbwilire asi mevango tupu lyokutameka nzogera nomauzera aga ga liwapaikilire, age ngano ga ruganesere mapuro gokuwapera, pokupura munazinyetu gwina gomukadi asi: “Ngapi omu lina kukugenda po eparu?” “Ngapi omu nani vhura kukuvatera?” Nsene vakuronambunga va litulira po siruwo sokugwana mauzera nagenye noku diva ukaro wamunazinyetu gongandi, eyi nga yi va rerupira mokuvatera noku korangeda vanavazinyetu.

15. Ngapi omu vakuronambunga nava tura pasirugana mpango ezi za kara moYisewe 27:23?

15 Diva nawa vanavazinyetu. Ngomu tupu ka tu yi tumbura ketameko, kugava mapukururo gomawa kapi tupu ya kwatera mo kuresa Matjangwa ndi kugava ko magano gongandi. Vanavazinyetu vana hara va lizuvhe asi ose ku va pakera mbili, ose kukwata egano omu ava lizuvhu ntani asi ose tuna hara ku va vatera. (Resa Yisewe 27:23.) Vakuronambunga va hepa kurugana paapa va hulira yipo va tulise po ukaume wounene novanavazinyetu.

Yisinke nayi vatera vakuronambunga yipo yi va rerupire kugava mapukururo? (Tara paragarafu 16)

16. Yisinke nayi vatera vakuronambunga yipo va gave mapukururo gomawa?

16 Vakuronambunga kapi vana hara womombungakriste va gazare asi awo kuuyunga tupu nawo nsene kuna kugava mapukururo. Mevango lyokuyirugana oyo, awo va hepa kuzogera nkenye apa kumwe novanavazinyetu ntani nokuyilikida asi awo kupakera mbili vanavazinyetu ngomu vana kuligwanekera nomaudigu. Mukuronambunga gumwe kwa uyunga asi: “Nsene mu yi rugana ngoso, one ngomu tulisa po ukaume wouwa kumwe nawo. Makura apa ngomu hepa kugava epukururo, ayo ngayi mu karera ureru kurugana ngoso.” Ntani ogu nga gwana epukururo olyo, nage nga yi mu karera ureru ku li tambura.

Morwasinke vakuronambunga nava karera nelididimiko nombili nsene kuna kugava mapukururo? (Tara paragarafu 17)

17. Siruwo musinke mukuronambunga ga hepa kukara nelididimiko ntani nombili?

17 Lididimikira ntani kara nombili. Ayo mulyo kukara nelididimiko nombili, unene po apa gumwe a dili kuhara kutambura epukururo lyokutundilira moBibeli. Mukuronambunga ga hepa kunyokera po kuhanduka nsene munazinyetu gongandi kapi ana hara kutambura epukururo lyendi ndi kulitura pasirugana. Bibeli kwa uyunga kuhamena Jesus asi: “Kapi nga teza ruu rokudifuka ndi a dimise kage koramba.” (Mat. 12:20) Yipo nye, mekanderero lyendi, mukuronambunga ga hepa kupura Jehova a vatere ogu ana hepa epukururo noku mu vatera a kwate egano sitambo sepukururo olyo ntani nokulitura pasirugana. Munazinyetu ogu vana pukurura ga hepa ko siruwo songandi, yipo a gazadare ko kepukururo eli vana mu pe. Nsene mukuronambunga a kara nelididimiko ntani nombili, ayo ngayi rerupira munazinyetu ogu vana kupukurura a purakene kepukururo eli vana ku mu pa. Mapukururo va hepa ku ga gava kuliza noNonkango daKarunga.

18. (a) Yisinke twa hepa kudiworoka nsene kuna kugava mapukururo? (b) Kuliza nefano ntani nokakende, yisinke vana kuzogera vakurona?

18 Lirongera ko komapuko goge. Mokumona asi natuvenye kapi twa sikilira mo, ayo kapi nga yi tu tompoka nawa-nawa kusikisa mo magano gomosirongwa esi. (Jak. 3:2) Ose ngatu tura mapuko, yipo nye apa nga yi horoka oyo, twa hepa kuhetekera ko kulirongera ko komapuko getu. Nsene vanavazinyetu va lizuvha asi twa va hara, ayo ngayi va karera ureru va tu gusire po nsene twa va zonena mweyi a tu uyunga neyi atu rugana.​—Tara kakende “ Madiworokeso gomawa aga gana tamba kovakurona.”

YISINKE TUNA LIRONGO MOSIRONGWA ESI?

19. Ngapi omu na tu gava mapukururo aga naga hafesa vanavazinyetu?

19 Ngomu tupu tuna yi lirongo, ayo kapisi ureru kugava mapukururo gomawa. Ose kapi twa sikilira mo ntani vantu ava atu pukurura nawo si kapi va sikilira mo. Diworoka yitwa eyi tuna lirongo mosirongwa esi. Divilisa asi ove kuna kugava mapukururo nokonda zouhunga. Ntani hena, divilisa nsene asi epukururo olyo lina kara hepero ntani divilisa nsene asi nyove muntu gouhunga ku li gava. Komeho zokugava mapukururo, pura mapuro gokuwapera ntani purakena nawa yipo o dive maudigu aga ana kupita munazinyetu ogo. Hetekera ko kutara yininke monkedi omu ayi tara. Kara nombili ntani tulisa po ukaume novapuli vakweni. Diworoka asi sitambo setu kapisi sokugava tupu mapukururo gomawa, nye hena so ‘kuhafesa mutjima.’​—Yis. 27:9.

RUSUMO 103 Vakuronambunga uhwi

^ para. 5 Ayo kapisi ureru kugava mapukururo nkenye apa. Nsene tuna hara ku gava epukururo, monkedi musinke natu li gava yipo li vatere nokukorangeda vanavazinyetu? Sirongwa esi nasi ka vatera vakuronambunga omu nava gava mapukururo aga naga ninkisa wopeke yipo va hare ku ga purakena ntani nokugatura pasirugana.

^ para. 11 Tara sirongwa “Kwata egano upangeli ou va kara nawo vakuronambunga mombungakriste,” moRuhungu rwaMurongankuru 2021.