Uwa—ngapi natu u tunga po?
Natuvenye kwa hara va tu dive asi ose vantu wovawa. Nye ayo kapisi ureru kulikida sikara souwa mouzuni ou. Vantu neina “kwa nyenga yoyiwa.” (2 Tim. 3:3) Awo kutara “udona asi uwa nouwa asi udona.” (Jes. 5:20) Ntani ayo kutudigopera hena kulikida uwa morwa monkedi omu va tu rera ntani morwa kapi twa sikilira mo. Ose nampo kuvhura tu lizuvhe ngwendi Munazinyetu Anne, * ogu ga karera Jehova nomvhura dononzi. Age kwa tanta asi: “Ame kwa lizuvhire asi kapi ngani vhura kukara muntu gomuwa.”
Nye natuvenye kuvhura kutunga po sikara esi souwa. Aso kuna kara simwe soyiyimwa yompepo zaKarunga ntani azo za kara nononkondo kupitakana nkenye eyi ayi tu ninkisa yi tu digopere kutunga po uwa. Tu zeni tu ka konakone eyi asi tanta sikara esi souwa nomu natu vhura kusilikida.
YISINKE UWA?
Uwa kutanta asi kurugana yininke yoyiwa nokunyenga yoyidona. Muntu gomuwa age kupapara nonkedi omu na vhura kuvatera vakwawo nokuvaruganena yoyiwa.
Nsene ose kuruganena vakwetu uwa nava vemepata lyetu, kapi yina kutanta asi twa kara nouwa. Kwato muntu gokuvhura kurugana uwa nkenye apa, morwa Bibeli kutanta asi: “Kutupu nampili gumwe pevhu, ogu a rugana narunye youhunga ga hana kupuka.” (Muud. 7:20) Mupositoli Paurusa kwa tente asi: “Ame kwa diva asi mwange mutupu uwa, kuninka asi morutu rwange.” (Rom. 7:18) Yipo nye nsene tuna hara kutunga po sikara souwa, twa hepa kulirongera kwaJehova.
JEHOVA ‘MUWA’
Jehova yige ga tura po noveta asi yipi yoyiwa. Bibeli kutanta asi: “Ee, yireru omu wa wapa, wa kara nonkenda; ronga nge nompangera doge.” (Epis. 119:68) Tu zeni tu ka kona kone yitwa yivali va tumbura movelise ezi kuhamena uwa waJehova.
Jehova muwa. Sikara oso kwa kwatakana yikara yendi nayinye. Koneka eyi ya horokere apa Jehova ga tanterere Mosesa asi: “Ngani ninka uwa wange naunye u pite komeho zoge.” Apa uyerere waJehova kukwatera mo nouwa wendi wa pitire komeho zaMosesa, age kwa zuvhire nonkango edi asi: “Hompa, Hompa, Karunga goMufenkenda, age Karunga gombili noMudidimiki. Uwa wendi unzi, age Mulimburukwi. Age kufira nkenda dogoro koruvharo romayovi, a dongonone po udona nomayipiko nononzo. Age kapi a tarerere nonzo, ga hana kudifutisa.” (Ex. 33:19; 34:6, 7) Ngesi tuna kwata nye egano asi, nayinye eyi a rugana Jehova yiwa. Nampili ngomu Jesus ga kere gelike muntu gomuwa pevhu, age kwa tente asi: “Kutupu ogu ga wapa, gumwe tupu a huru, yige Karunga.”—Ruk. 18:19.
Jehova kwa kara nonkenda ndi kurugana uwa. Nayinye eyi a rugana kulikida asi age muwa. “Age kuwapeka nkenye ogu, age kuzaverera nkenye aka ga rugana.” (Epis. 145:9) Uwa wendi kuulikida kovantu navenye, pokuvapa eparu nanayinye eyi va hepa yipo va paruke. (Yirug. 14:17) Age kulikida hena uwa wendi apa atu gusire po nonzo detu. Mutjangi gEpisarome kwa tjenge asi: “HOMPA, ove o muwa, hena kudongonona po nonzo.” (Epis. 86:5) Ose kuvhura tu kare nehuguvaro asi “Age kapi a nyokesa yoyiwa ava ava rugana yokuhungama.”—Epis. 84:11.
“LIRONGA KURUGANA UWA”
Ose kwa tu sita mosihwi saKarunga, yipo nye kuvhura nose tu kare vantu wovawa nokurugana uwa. (Gen. 1:27) Nye Nonkango daKarunga kututantera asi: ‘lirongeni kurugana uwa.’ (Jes. 1:17) Yisinke nayi tu vatera tu lironge kurugana uwa? Tu tareni nonkedi ntatu omu natu yi rugana.
Zokuhova, twa hepa kuhundira mpepo zokupongoka yipo zi tu vatere tu tunge po sikara souwa. (Gar. 5:22) Mpepo zokupongoka kuvhura kutuvatera tu hare uwa nokunyenga udona. (Rom. 12:9) Bibeli kututantera asi Jehova kuvhura a tu “koreke moyiuyungwa nayinye yoyiwa nomoyirugana yoyiwa.”—2 Tes. 2:16, 17.
Zauvali, twa hepa kuresa Nonkango daKarunga. Nsene tu yi rugana, Jehova nga tu ronga tu ‘dive eyi twa hepa kurugana’ yipo tu “fire kurugana yirugana nayinye yoyiwa.” (Yis. 2:9; 2 Tim. 3:17) Nsene tu resa Bibeli nokuteda ko kweyi tuna kulironga, ose ngatu zwida nomutjima detu noyininke yoyiwa kuhamena Karunga nompango zendi. Nsene tu yi rugana, ose ngatu pongaika ugawo monomutjima detu ou ngau vhura kutuvatera komeho.—Ruk. 6:45; Efe. 5:9.
Zautatu, twa hepa ‘kuhonena yoyiwa’ (3 Joh. 11) MoBibeli mwa kara yihonena yoyiwa eyi natu vhura kuhonena. Nampili ngomu Jehova naJesus va kara yihonena yoyiwa po, twa hepa kuhonena hena vamwe ava va likidire uwa. Vamwe ava va tumbura mo, kuna kara Tabita naBaranabasa. (Yirug. 9:36; 11:22-24) Kuvhura o gwanene mo uwa nsene o lironga kuvahamena ntani neyi va rugene mokuvatera wopeke. Gazadara ko eyi no vhura kurugana yipo o vatere epata lyoge nomombungakriste. Ntani koneka mauwa aga va gwene oTabita naBaranabasa kweyi va vaterere vakwawo. Nove kuvhura o gwanene mo uwa nsene o ruganena vakweni uwa.
Kuvhura tu gazadare ko yihonena yavamwe womomazuva getu ava ava ruganene vakwawo uwa. Pasihonena, gazadara ko kuhamena vakuronambunga ava va ‘hara yoyiwa.’ Ntani Tit. 1:8; 2:3) Munazinyetu gedina Roslyn kwa tanta asi: “Kaume kange kuvatera nokukorangeda vanavazinyetu womombungakriste. Age kugazadara ko ukaro wawo ntani poyiruwo yimwe ku va pa mauhwi nokuvavatera mononkedi dokulisiga-siga. Age muntu gomuwa sili.”
gazadara kuhamena vanavazinyetukadi, “varongi veyi yoyiwa” kupitira mononkango nomoyirugana. (Jehova kuna hara vantu vendi va kare nositambo “sokurugana uwa.”(Amosa 5:14) Nsene tu yi rugana, ayo ngayi tu vatera tu hare nompango daJehova ntani nokuhara uwa.
Ose kukondja yipo tu kare vantu wovawa nokurugana uwa
Kukara muntu gomuwa kapi ayi tanta asi twa hepa kugava mauhwi gondiro nokuruganena vakwetu yininke yoyinzi. Pasihonena, Muntu ogu ana hara kufaneka yuma kapi tupu a ruganesa siruganeso simwe mokufaneka, nye age kuruganesa yiruganeso yokulisiga-siga. Mokulifana, nsene tu ruganena vakwetu yininke nampili yoyinunu, ayo ngayi likida asi ose vantu wovawa.
Bibeli kutukorangeda tu “liwapaikire nkenye apa kurugana yoyiwa.” (2 Tim. 2:21; Tit. 3:1) Nsene tu diva maukaro aga vana kupita vakwetu, ayo ngayi tu tumangeda tu va ruganene uwa yipo va “kure mepuro.” (Rom. 15:2) Ayo kwa kwatera mo kuvapa eyi twa kara nayo. (Yis. 3:27) Kuvhura tu zigide gumwe tu ya lye nendi ntani nokuyalikorangeda. Nsene pweli gumwe ogu ana kuvera, kuvhura tu mu tumine sikarata ndi tu ka mu dingure ndi kuvhura tu mu toonene ngodi. Pwa kara nonkedi dononzi omu natu uyunga nonkango “donongwa dokuwapeka muntu, edi da fira kupurakena.”—Efe. 4:29.
Ose kwa hara kuruganena vantu uwa ngwendi Jehova. Yipo nye, tuna hara kutekura vantu navenye monkedi zongwa. Nkedi zimwe zongwa omu natu yi rugana kuna kara pokuvazuvhisira mbudi zongwa. Jesus kwa tente asi twa hepa kuruganena vantu navenye uwa nampili ava va tu nyenga. (Ruk. 6:27) Kapi ya kara epuko kulikida nkenda nokuruganena wopeke uwa morwa “eyi yangesi Veta kapi za yi silika.” (Gar. 5:22, 23) Nsene tu kara nonkareso zongwa nampili kuna kututekura momudona, ayo kuvhura ngayi koke vamwe va ya karere Jehova nokumuhamberera.—1 Pet. 3:16, 17.
MAUWA AGA ATU GWANA POKURUGANA UWA
Vantu “wovawa ngava va futa payirugana yawo.” (Yis. 14:14) Mfuto musinke ozo? Nsene tu ruganena vakwetu uwa, nawo kuvhura ngava tu ruganene uwa. (Yis. 14:22) Nye nampili kapi vana kuturuganena uwa, nsene tu twikira kuvaruganena uwa kuvhura ngayi rundurure nkareso zawo.—Rom. 12:20.
Wovanzi kwa limonena yitundwamo yoyiwa pokurugana uwa. Tu tareni sihonena saNancy. Age kwa tanta asi: “Ame ngani paruka eparu lyedona, ntani kapi ngani fumadeke vantu. Nye apa na tamekere kulironga nompango domoBibeli nokuditura pasirugana, ame kwa kere muntu goruhafo. Ngesi ame muntu gomuwa.”
Konda zomulyo zeyi natu tungira po sikara souwa kuna kara asi, pokuyirugana ngoso ayo kuhafesa Jehova. Nampili wopeke va dire kumona eyi atu rugana, Jehova kuyimona. Age kumona yirugana yetu nayinye yoyiwa nomagazaro getu. (Efe. 6:7, 8) Ngapi omu Jehova a tu futu? Bibeli kutanta asi: “HOMPA kuhafera vantu wovawa.” (Yis. 12:2) Yipo nye, tu twikireni kutunga po sikara souwa. Jehova kwa tu tumbwidira asi: “Ogu a rugana yoyiwa, ngava mu pa uyerere nefumano nombili.”—Rom. 2:10.
^ para. 2 Madina kwa ga rundumuna.