1. Yisinke ali tu rongo etjangwa eli lya kara mwaMuudisi 3:1, 7?

VAMWE kwa hara kuuyunga unene. Ano vamwe kwa hara kumwena. Ngomu lina yi likida etjangwa lyetu omu sina tundu siparatjangwa, pwa kara siruwo sokuuyunga nosiruwo sokumwena. (Resa Muudisi 3:1, 7.) Nampili ngoso, ose kwa harera vanavazinyetu vamwe va uyunge unene, ano vamwe va dire kuuyunga unene.

2. Yilye ga wapera kututulira po noveta dokuhamena siruwo esi natu uyunga ntani ngapi omu natu uyunga?

² Kuuyunga kuna kara uhwi wokutunda kwaJehova. (Ex. 4:10, 11; Ehor. 4:11) Kupitira moNonkango dendi Bibeli, age kutuvatera omu natu ruganesa uhwi owo monkedi zongwa. Mosirongwa esi, tatu ka lironga yihonena yimwe yomoBibeli eyi nayi tu vatera tu dive siruwo esi natu uyunga ntani nosiruwo esi natu mwena. Natu ka lironga hena omu a lizuvhu Jehova kuhamena eyi atu tantere wopeke. Pomuhowo, tu tareni asi siruwo musinke twa hepa kuuyunga.

3. Kuliza noVaroma 10:14, siruwo musinke twa hepa kuuyunga?

³ Twa hepa kuliwapaikira nkenye apa kuuyunga kuhamena Jehova ntani noUhompa waKarunga. (Mat. 24:14, resa Varoma 10:14.) Nsene tu yi rugana, ose ngatu honena Jesus. Konda zimwe zomulyo zeyi Jesus ga wizilire pevhu kuna kara mokuyaronga wopeke usili wokuhamena Oguhwe. (Joh. 18:37) Nye twa hepa kudiworoka asi monkedi ezi atu uyunga, nazo kuna kara mulyo. Yipo nye, nsene kuna kutantera wopeke kuhamena Jehova, twa hepa kuyirugana monkedi zefumadeko ntani monkedi zombili. (1 Pet. 3:15, NW.) Nsene tu yi rugana ngoso, eyi ngatu uyunga ngayi vhura kuguma muntu komutjima.

4. Kuliza noYisewe 9:9, ngapi eyi atu uyunga nayi vhura kuvatera wopeke?

 ⁴ Vakuronambunga va hepa kuuyunga nsene vana mono asi munazinyetu gumwe ana hepa epukururo. Nye nampili ngoso, awo va hepa kuhorowora siruwo sosiwa sokuuyunga yipo va dire kuswaukisa muntu ogo. Awo va hepa kundindira siruwo sosiwa dogoro apa muntu ogo na kara gelike. Vakuronambunga kuhetekera ko nkenye apa kuuyunga monkedi zongwa ezi nazi ninkisa muntu ogo a lizuvhe asi nage mulyo. Nampili ngoso, awo kuhetekera ko kutantera wopeke nompango domoBibeli edi nadi vatera wopeke. (Resa Yisewe 9:9.) Morwasinke ya karera nomulyo tu kare nouradi wokuuyunga nsene hepero? Koneka yihonena yivali yokulisiga. Simwe somugara ogu ga hepere kupukurura vana vendi, ano simwe somukadi ogu ga zire komugara ogu ga ya kere hompa, yipo aka mu tantere asi ana tura etokoro lyepuko.   

5. Siruwo musinke ngano Eli ga hepere kuuyunga?

⁵ Mupristeli gomunene Eli, kwa kere novana vavali wovagara ava ga here unene. Nye vana vendi owo kapi va fumadekere Jehova. Awo kwa kere vapristeli ava ngava rugana ponkongoronzugo. Aso kwa kere sili situmbukira somulyo. Nye awo kapi ngava si ruganesa nawa ntani kapi va likidire efumadeko kononzambo edi vantu ngava gava kwaJehova. Awo hena ngava hondere kumwe novakadi ava ngava rugana pevero lyonkongoronzugo. (1 Sam. 2:12-17, 22) Kuliza noVeta zaMosesa, vana vaEli va hepere kuvadipaga. Nye Eli kwa va handukilire tupu ntani age kwa va pulisilire va twikire kurugana ponkongoronzugo. (Deut. 21:18-21) Ngapi omu ga lizuvhire Jehova monkedi omu Eli ga tekwire vana vendi? Age kwa tanterere Eli asi: “Ove Eli nani yinke yokufumadekera vana woge kupitakana nge ame?” Jehova yipo ga tokwere kudipaga vagara owo vavali wovadona.—1 Sam. 2:29, 34.

6. Yisinke tuna lirongere ko kwaEli?

⁶ Kuvhura tu lirongere ko sirongwa somulyo kwaEli. Nsene tuna dimburura asi kaume gwetu ndi gumwe gekoro ana tura epuko, twa hepa kuuyunga nage nokumudiworokesa nompango daJehova. Konyima, twa hepa kumuvatera a gwane evatero kovantu ava ga horowora Jehova. (Jak. 5:14) Kapi tuna hara kukara ngwendi Eli, pokufumadeka unene vakaume vetu ndi vekoro lyetu kupitakana Jehova. Twa hepa uradi mokuuyunga nomuntu ogu ana hepa evatero, nye konyima ayo kureta yitundwamo yoyiwa. Koneka elisigo pokatji keyi ga rugene Eli  ntani neyi ga rugene mukadi goMuisraeli gedina Abigayili.

7. Morwasinke Abigayili ga uyungilire naNdafita?

⁷ Abigayili kwa kere mukadaNabali, mugara gongawo. Apa Ndafita novakwayita vendi va tjwayukire hompa Sauru, awo kwa ka kere kumwe novantu ava ngava takamesa yimuna yaNabali ntani awo ngava popere yimuna yendi kovawidi. Nabali ga likidire rupandu kweyi va mu ruganenene vagara owo ndi? Hawe. Apa Ndafita ga hundilire Nabali nsene kuvhura a va pe ko nondya dononsesu nomema, Nabali kwa handukire ntani kwa swawire Ndafita kumwe novakwayita vendi. (1 Sam. 25:5-8, 10-12, 14) Ano eyi kwa ninkisire Ndafita a tokore kukadipaga vagara navenye vemembo lyaNabali. (1 Sam. 25:13, 22) Ngapi omu va vhulire kugusa po udigu owo? Abigayili ga yi dimbwilire asi ga hepere kuuyunga naNdafita. Age kwa zire a ka gwanekere novagara wokusika po 400 ava va kere nonzara, nehandu ntani ava va liwapaikilire kukarwa yita, morwa ga here kukauyunga naNdafita.

8. Yisinke tuna lirongere ko kwaAbigayili?

⁸ Apa Abigayili ga ka gwene Ndafita, age kwa uyungire nouradi nefumadeko ntani monkedi ezi za ninkisire Ndafita a tambure magano aga ga mu tanterere. Nampili ngomu Abigayili ga dilire kuretesa po udigu owo, age simpe kwa hundilire egusiro po kwaNdafita. Age kwa tanterere Ndafita asi age muntu gomuwa ntani na rugana youhunga. (1 Sam. 25:24, 26, 28, 33, 34) Ngwendi Abigayili, twa hepa kukara nouradi wokupukurura wopeke nsene tuna va mono asi vana hara kutura nzo. (Epis. 141:5) Yimo, twa hepa kuvafumadeka, nye nampili ngoso twa hepa kukara nouradi yipo tu rugane ko yuma. Nsene tu pukurura wopeke, ngayi likida asi ose vakaume wosili.—Yis. 27:17.

9-10. Yisinke va hepa kudiworoka vakuronambunga nsene tava gava mapukururo?

⁹ Ayo mulyo kovakurombunga va kare nouradi  yipo va pukurure womombungakriste ava vana kutura nzo. (Gar. 6:1) Vakuronambunga va yi diva asi nawo kapi va sikilira mo ntani ezuva limwe kuvhura nawo ngava va pe mapukururo. Nye eyi kapi a yi va kondere va dire kupukurura ava vana kutura nzo. (2 Tim. 4:2; Tit. 1:9) Apa ava pukurura wopeke awo kuuyunga monkedi zongwa ntani nedidimiko. Awo kwa hara vapuli vakwawo, ano eharo olyo kuvatumangeda va rugane ko yuma. (Yis. 13:24) Nye somulyo po kwawo, kuna kara sokufumadeka Jehova pokukwatesa ko nompango dendi ntani nokupopera mbungakriste.—Yirug. 20:28.

¹⁰ Ngesi tuna zogere asi siruwo musinke twa hepa kuuyunga. Nye poyiruwo yimwe ayo ya wapa kwetu tu mwene. Morwasinke ayi karere udigu kumwena?

11. Sifanekeso musinke ga ruganesere Jakopo, ntani morwasinke sa karera sifanekeso sosiwa?

¹¹ Ayo kapisi ureru kupangera eraka lyetu. Mutjangi goBibeli Jakopo kwa ruganesere sifanekeso sosiwa mokufaturura eyi ya karera udigu. Age kwa tente asi: “Nsene pweli ogu a dili kulipuka mononkango, ogo ga sikilira mo, norutu rwendi narunye age kuvhura kurupangera. Ose kutulira yitoma motuna tononkambe asi di tu zuvhe, makura tatu pangere marutu gado nagenye.” (Jak. 3:2, 3) Sitoma kusitura komutwe ntani mokana konkambe. Murondi gonkambe kuvhura a sikameke nkambe ndi a zi pangere oku na zi vyuka pokudera sitoma. Nsene murondi a siga kositoma, nkambe kuvhura zi dukire oku zina hara nokuremeka muntu ogu ana zi rondo ntani kuvhura zi li remeke zene. Mokulifana, nsene tu dira kupangera eraka lyetu, ayo kuvhura nga yi rete maudigu. Koneka maukaro gamwe omu twa hepa kumwena.

12. Siruwo musinke twa hepa kumwena ndi kupangera maraka getu?

¹² Yisinke o rugana nsene munazinyetu gumwe ana diva yininke yomokahore-hore?  Pasihonena, yisinke norugana nsene o ligwana namunazinyetu ogu ga tunga mosirongo omu va dira kupulisira sirugana setu? Ove ngo hetekera ko kumupura mauzera gokuhamena omu ava rugana sirugana setu mosirongo sawo ndi? Yimo, ove kapi ono kupulira morwa ono hara kurugana yoyidona. Ose twa hara vapuli vakwetu ntani twa kara nosinka kuhamena eyi yina kuvahorokera. Ose tuna hara hena kudiva eyi vana kupita yipo tu yi ture momakanderero getu. Nye nampili ngoso, esi kuna kara siruwo esi twa hepa kumwena ntani nokupangera eraka lyetu. Nsene tu sininika muntu ogu ana kara nomauzera gomokahore-hore, ose ngatu likida asi kapi twa hara muntu ogo ntani novanavazinyetu ava vana kundindira muntu ogo a dire kuhorora mauzera. Yosili natuvenye kapi tuna hara kugwederera komaudigu aga vana kuligwanekera nago vapuli vakwetu ava va kara moyirongo omu va silika sirugana setu. Ntani vapuli vakwetu ava va tunga moyirongo oyo nawo kapi vana hara kuhorora mauzera omu ava zuvhisa ntani nayimwe hena.

13. Kuliza noYisewe 11:13, yisinke va hepa kurugana vakuronambunga ntani morwasinke?

¹³ Ayo mulyo unene kovakuronambunga mokutura pasirugana mpango ezi za kara moYisewe 11:13. (Resa.) Awo kusikisa mo mpango ozo pokudira kutantera wopeke nombudi domokahore-hore. Nye eyi kapisi ureru, unene po nsene mukuronambunga ga kwara. Valikwali kunkondopeka nonkwara dawo pokuuyunga kumwe kuhamena omu vana kulizuvha, noyinka yawo ntani neyi vana kugazara. Nye mukuronambunga ga hepa kudiworoka asi age kapi ta vhuru kutantera mulikwali gwendi kuhamena yininke yomokahore-hore yovantu womombungakriste. Nsene a yi rugana, ayo ngayi ninkisa vantu womombungakriste va dire kumuhuguvara. Vantu ava va kara noyitumbukira mombungakriste kapisi va kare “okagoma mbetakuvali” ndi wokudira kuhuguvara. (1 Tim. 3:8) Eyi kutanta asi awo kapi tava vhuru kukumbagera wopeke ndi va kare worugambo. Mukuronambunga ogu ga hara mukadendi kapi nga mu tantera nombudi edi dina dili kukara hepero kwendi mokudizuvha.

14. Ngapi omu mukadi ogu ga kwara mukuronambunga na vatera mugara gwendi a twikire kukara gokuhuguvara?

¹⁴ Mukadi kuvhura a vatere mugara gwendi a twikire kukara gokuhuguvara pokudira kumusininika a mu tantere kuhamena yininke yomokahore-hore. Nsene mukadi a tura pasirugana epukururo eli, age nga vatera mugara gwendi ntani nga likida efumadeko kovantu ava va tantera mugara gwendi nombudi domokahore-hore. Ntani unene po, mukadi ogo nga hafesa Jehova morwa age kuna kugwederera kouumwe nombili zomombungakriste.—Rom. 14:19.

15. Ngapi ga lizuvhire Jehova kuhamena vakaume vatatu vaJoba ntani morwasinke ga lizuvhilire ngoso?

¹⁵ Kuvhura tu lirongere ko yoyinzi mobuke zaJoba kuhamena siruwo esi natu uyunga ntani nomu natu uyunga. Konyima zapa Joba ga ligwanekerere nomaudigu gomanzi, vagara vane kwa wizire kwendi yipo va ya mu hengagwide nokumupa mapukururo. Vagara owo kwa mwenene siruwo sosire. Nye eyi va uyungire konyima oElifasa, Bilidade naSofara kwa likidire asi nampili ngomu va mwenene siruwo sosire, awo kapi va gazarere omu nava vatera Joba. Nye awo kwa gazarere omu nava likida asi Joba kwa tulire epuko. Yimwe eyi va uyungire kwa kere usili, nye sinzi soyininke eyi va uyungire kuhamena Joba naJehova kapi ya kere usili. Awo kwa rundilire Joba asi age kwa kere muntu gomudona. (Joba 32:1-3) Yisinke ga rugene ko Jehova? Age kwa handukilire vagara owo vatatu. Age kwa tente asi awo vagova ntani age  kwa va pulire va ze kwaJoba aka va kanderere po.—Joba 42:7-9.

16. Yisinke natu lirongera ko kosihonena saElifasa, Bilidade ntani naSofara?

¹⁶ Kuvhura tu lirongere ko kosihonena sosidona saElifasa, Bilidade ntani naSofara. Sokuhova, kapisi tu pangure vanavazinyetu. (Mat. 7:1-5) Nye twa hepa kuvapurakena nawa komeho tu uyunge. Nsene tu yi rugana, ayo ngayi tu vatera tu kwate egano eyi vana kuligwanekera nayo. (1 Pet. 3:8) Ntani sauvali, komeho tu uyunge twa hepa kudivilisa asi eyi tuna kuuyunga ya hepa kukara yousili ntani twa hepa kuyiuyunga nawa. (Efe. 4:25) Ntani sautatu, Jehova kwa kara nosinka kuhamena eyi atu tantere wopeke.

17. Yisinke natu lirongera ko kosihonena saElihu?

¹⁷ Mugara gwaune ogu ga zire kwaJoba kuna kara Elihu, ekoro lyaAbirahamu. Age kwa purakenene kwaJoba ntani neyi va uyungire vakaume vendi vatatu. Elihu kwa purakenene nawa morwa age kwa geve mapukururo gomawa aga ga vaterere Joba a rundurure magazaro gendi. (Joba 33:1, 6, 17) Yomulyo po kwaElihu kwa kere kufumadeka Jehova kupitakana nkenye muntu. (Joba 32:21, 22; 37:23, 24) Kosihonena saElihu, tuna lirongere ko asi poyiruwo yimwe twa hepa kumwena nokupurakena. (Jak. 1:19) Ntani twa lirongere ko hena asi nsene kuna kugava mapukururo, sitambo setu sa hepa kukara sokufumadeka Jehova kapisi nyamwetu.

18. Ngapi omu natu likida rupandu kouhwi ou ga tu pa Jehova?

¹⁸ Nsene tu kwama mapukururo gomoBibeli kuhamena siruwo esi natu uyunga ntani nomu natu uyunga, ose ngatu likida rupandu kouhwi wokuuyunga ou ga tu pa Jehova. Hompa Saromo gonondunge kwa tente asi: “Nonkango edi vana uyunga nawa, kwa fana ngwendi siapere songorodo esi vana tura posiyaha sokulimbagura sosisiliveli.” (Yis. 25:11) Nsene tu purakena nawa kweyi vana kututantera wopeke ntani nokugazara komeho tu uyunge, nonkango detu ngadi fana ngwendi siapere songorodo. Ado ngadi kara donongwa ntani domulyo. Ntani yi kare asi ose ngatu uyunga yoyisesu ndi yoyinzi, nonkango detu ngadi korangeda wopeke ntani ngatu hafesa Jehova. (Yis. 23:15; Efe. 4:29) Nsene tu yi rugana ngoso, ose ngatu likida rupandu kouhwi ou ga tu pa Karunga!