1-2. (a) Erondoro musinke Jesus ga pere varongwa vendi? (b) Morwasinke varongwa vaJesus va mu zumbire? (Tara hena efano.)

 “MUTJIMA kupura usimbu, nye rutu kapi rwa paka nonkondo.” a (Mat. 26:41b) Jesus ga yi divire asi ose kutura mapuko ntani kapi twa sikilira mo. Age kwa rondwere asi: Twa hepa kutakamesa yipo tu dire kulihuguvara nyamwetu. Komeho Jesus a uyunge nonkango odo, vasikuli vendi kwa uyungire asi kapi ngava mu zumba. (Mat. 26:35) Awo kwa here kurugana yininke youhunga. Nye kapi va yi dimbwilire asi moukaro ou va pitire, kuvhura kuvaninkisa va pite moukaro wepuko. Makura Jesus yipo ga va tanterere asi: “Vangarareni oku tomu kanderere, yipo ga dire kumufunda maheteko.”​—Mat. 26:41.

² Nye yokuguvisa yeyi asi vapositoli kapi va rugene eyi ga va tanterere Jesus. Apa Jesus va mu kwete, varongwa vendi kwa mu sigire ndi kwa kere nage? Awo kwa zumbire Jesus morwa kapi va vangararere.​—Mat. 26:56.

3. (a) Morwasinke natu dilira kulihuguvara nyamwetu nsene tuna hara kutwikira kulimburukwa Jehova? (b) Yisinke natu ka zogera mosirongwa esi?

³ Kapisi tu gazare asi ose nkenye apa ngatu rugana yininke youhunga. Ose tuna tokomene mokudira kurugana yininke eyi nayi dira kuhafesa Jehova. Nye ose kapi twa sikilira mo ntani ureru kuligwanekera nomaheteko. (Rom. 5:12; 7:21-23)  Ose kuvhura kutura mapuko twa hana kuyidivira. Nsene tuna hara kutwikira kulimburukwa Jehova naMunendi, twa hepa kukwama erondoro lyaJesus lyokukara tuna vangarara yipo tu dire kutura nzo. Sirongwa esi nasi ka tu vatera tu dive omu natu yi rugana. Pomuhowo tatu ka zogera momaukaro aga natu hepa kuvangarara. Ntani natu ka zogera omu natu litakamesa nyamwetu komaheteko. Ntani konyima natu ka zogera omu natu twikira kuvangarara.

DIVA YININKE EYI AYI KUNINKISA O RUGANE YININKE YOYIDONA

4-5. Morwasinke natu nyokerera po kurugana nonzo dononunu?

⁴ Nampili nonzo dononunu kuvhura kutura elikwatakano lyetu naJehova mosiponga. Ntani kuvhura kutuninkisa tu rugane nonzo dononene.

⁵ Natuvenye kuligwanekera neheteko lyokurugana yininke yoyidona. Nkenye ogu koyili eyi ayi mu zeda yipo a rugane yininke yoyidona. Pasihonena, gumwe nampo kukondja kunyokera po eheteko lyokuligwanekera panyama. Ano ogu gumwe age nampo kukondja kunyokera po eheteko lyokulidanesa koyilyo yonomuga ndi kutarera mafano goruhonda. Ano gumwe kuvhura a kondje nonkareso zokutjira vantu, kuligazara mwene ntani nokuhanduka usimbu ndi kurugana yimwe hena. Eyi yiyo Jakopo ga uyungilire asi: “Nkenye ogu kumuzeda edowo lyamwene, eli ali mu koko tali mu kumbagere.”​—Jak. 1:14.

6. Yisinke nayi vhura kutuhorokera natuvenye?

⁶ Wa diva maukaro aga aga kuninkisa o hare kutura nzo ndi? Kapi tuna hara kulikumbagera nyamwetu nokugazara asi ose kapi tatu vhuru kurugana yininke yoyidona. (1 Joh. 1:8) Paurusa kwa uyungire asi nampili “ava azi gendesa mpepo” kuvhura kugwira meheteko nsene kapi vana kuvangarara. (Gar. 6:1) Kapisi tu likumbagere nyamwetu ntani twa hepa kudiva maukaro aga aga tuninkisa tu hare kurugana yininke yoyidona.​—2 Kol. 13:5.

7. Yisinke natu rugana yipo tu lipopere nyamwetu komaukaro aga naga tu ninkisa tu rugane yininke yoyidona? Gava sihonena.

⁷ Yisinke natu rugana nsene tuna dimburura yininke eyi nayi tu ninkisa tu hare kurugana yininke yoyidona? Twa hepa kurugana unene yipo tu nyokere po maheteko ogo. Mosiruwo sanare, evango lyoureru oku ngadi hwililire nonkore, kuna kara komarungavero  goyitata. Eyi yiyo ngava tulire vanomeni wovanzi pomarungavero yipo va popere sitata. Mokulifana, twa hepa kurugana unene yipo tu lipopere komaukaro aga twa diva naga tu ninkisa tu ture nzo.​—1 Kol. 9:27.

OMU NATU NYOKERA PO MAHETEKO

8-9. Ngapi ngano mugara ogu va tumbura moYisewe egaununo 7 ga nyokerere po kutura nzo zonene? (Yisewe 7:8, 9, 13, 14, 21)

⁸ Ngapi omu natu nyokera po maheteko? Tu tareni eyi natu lirongera ko komugara ogu va tumbura moYisewe egaununo 7. Age kwa honderere nomukadi goruhonda. Velise zo-22 kuuyunga asi mugara ogo “ga liharuka kuna kukaza nendi.” Novelise dokonyima kulikida asi koyili eyi ga rugene, eyi ya mu twaredesere a ka ture nzo.

⁹ Yisinke ya mu ninkisire a zone? Sokuhova, ngurova zimwe age kwa “gendere monzira ezi za likura kekovhu lyonzugo zomukadi [goruhonda].” Makura yipo ga gendere a vyuke konzugo zendi. (Resa Yisewe 7:8, 9.) Ano konyima apa ga mwene mukadi, age kapi ga tundire po. Nye age kwa mu pulisilire a mu ncumite ntani nokumupurakena ngomu ga uyungire kuhamena nonzambo edi ga geve. (Resa Yisewe 7:13, 14, 21.) Ngano mugara ogo kapi ga yi pulisilire, ngano kapi ga ligwanekerere neheteko eli lya mu ninkisire a ture nzo.

10. Ngapi omu mukareli gwaJehova na vhura kutura nzo ngwendi moomu ya horokerere mugara ogu va tumbura moYisewe?

¹⁰ Sihorokwa esi kulikida eyi nayi vhura kuhorokera nkenye mukareli gwaJehova. Age kuvhura a ture nzo zonene, ano konyima kuvhura a ya lizuvhe asi ka yi horokere hararasi. Nye nampili ngoso, nsene a gazadara ko kweyi ka yi horokere, age kuvhura ngaya dimburure asi koyili eyi ga rugene eyi ya mu twaredesere a ture nzo ozo. Yininke oyo nampo kwa kwaterere mo vakaume wovadona, yilihafeso yoyidona ndi kwa zire konowebsites ndi komavango gokudira kuwapera. Nampo ga hageka kukanderera, kuresa Bibeli, kuza komapongo ndi mokuzuvhisa. Ngwendi moomu tupu ya horokerere mugara ogu va tumbura moYisewe, mukareli gwaJehova ogu, nampo nage kapi ga tulire nzo hararasi.

11. Yisinke natu nyokera po kurugana yipo tu dire kutura nzo?

¹¹ Yisinke natu lirongera ko? Twa hepa kunyokera po yininke eyi nayi tu twaredesa tu ture nzo. Ano eyi yiyo ga uyungire Saromo moYisewe kuhamena mugara gomugova ntani nomukadi goruhonda. Saromo kwa uyungire kuhamena mukadi ogo asi: “Wa ha mu kwama-kwama.” (Yis. 7:25) Ntani age kwa uyungire asi: “Mukadi gwangoso mu lipora! Nampili kukundama kevero lyonzugo zendi wa ha kundama ko.” (Yis. 5:3, 8) Ose kunyokera po kurugana yininke eyi nayi tu twaredesa tu ka ture nzo. b Ayo kwa kwatera mo kunyokera po kurugana yininke eyi nayi tu twaredesa tu ka zone.​—Mat. 5:29, 30.

12. Mugano musinke ga tulire po Joba ntani ngapi omu gwa mu vaterere a dire kuzona? (Joba 31:1)

¹² Mokunyokera po maukaro aga naga tu ninkisa tu zone, twa hepa kutura po mugano. Eyi yiyo ga rugene Joba. Age kwa tulire po etumbwidiro lyomugano asi ‘nokanunu si kutara mukadona a mu dovaukire.’ (Resa Joba 31:1.) Kusikisa mo mugano gwendi ya mu vaterere a dire kuhondera. Nose twa hepa kutura po mugano yipo gu tu vatere tu nyokere po nkenye eyi nayi tu ninkisa tu zone.

13. Morwasinke natu takamesera kuhamena eyi atu gazara? (Tara hena mafano.)

 ¹³ Twa hepa hena kutakamesa kuhamena eyi atu gazara. (Ex. 20:17) Vamwe kugazara asi ayo kapisi epuko kugazara yininke yoyidona nsene kapi ono kuyirugana. Ayo epuko kugazara ngoso. Muntu ogu a twikire kugazara unene yininke yoyidona, kuvhura a ya yi hare unene. Apa muntu gwangoso ayi rugana oyo, ayo kuyamukarera udigu kunyokera po kurugana yininke yoyidona. Yimo, poyiruwo yimwe magazaro gomadona kuvhura kuwiza monondunge detu. Ayo ya wapa kunyokera po magazaro gomadona usimbu-simbu nokugazara yininke yoyiwa. Nsene tu yi rugana oyo, ayo ngayi tu vatera tu nyokere po magazaro gomadona aga naga tu twaredesa tu rugane nzo zonene.​—Fil. 4:8; Koros. 3:2; Jak. 1:13-15.

14. Yisinke hena natu rugana yipo tu nyokere po maheteko?

¹⁴ Yisinke hena natu rugana yipo tu nyokere po maheteko? Twa hepa kuyipura nawa-nawa asi ose ngatu gwanena mo mauwa nsene tu limburukwa nompango daJehova. Poyiruwo yimwe, kutudigopera kugazara moomu gayi harera Jehova. Nye nsene tuyirugana ngoso, ose ngatu hafa unene.

15. Ngapi omu kugazara yininke yoyiwa nayi tu vatera tu nyokere po maheteko?

¹⁵ Twa hepa kulironga kugazara yininke yoyiwa. Nsene tunyenga yininke yoyidona nokuhara yoyiwa, ayo ngayi tuvatera tu rugane yoyiwa ntani nokunyokera po maukaro aga naga tuninkisa tu zone. (Amosa 5:15) Kugazara yininke yoyiwa, ngayi tuvatera tu nyokere po maheteko aga aga wiza hararasi.

16. Ngapi omu yininke eyi ayi tu vatere tu hare Jehova, nayi tu vatere tu kare tuna vangarara? (Tara hena mafano.)

¹⁶ Yisinke natu rugana yipo tu kare nomagazaro gomawa? Ose kuvhura kuyirugana oyo pokulitura mo unene moyininke eyi ayi tu vatere tu hare unene Jehova. Apa atu zi komapongo nomoyirugana yokuzuvhisa, ayo kutuvatera tu kare neharo lyokuhafesa  Jehova nokutuvatera tu nyokere po kurugana yininke yoyidona. (Mat. 28:19, 20; Heb. 10:24, 25) Apa atu resa nokulironga Nonkango daKarunga ntani nokuteda ko, ayo kutuvatera tu hare yoyiwa ntani nokunyenga yoyidona. (Jos. 1:8; Epis. 1:2, 3; 119:97, 101) Diworoka eyi ga tanterere Jesus varongwa vendi asi ‘kanderereni, yipo ga dire kumufunda maheteko.’ (Mat. 26:41) Apa atu kanderere kwaGuhyetu gemeguru, ose kumupa mpito yipo a tu vatere tu tokomene kurugana eyi ayi mu hafesa.​—Jak. 4:8.

TWIKIRA KUVANGARARA

17. Upirankondo musinke ga twikilire kukara nawo Peturusa?

¹⁷ Kuvhura tu nyokere po maupirankondo getu gamwe. Nye maupirankondo getu gamwe kuvhura tu twikire kukara nago siruwo sosire. Tu tareni sihonena somupositoli Peturusa. Kutjira vantu kwa mu ninkisire a nyoke Jesus yikando yitatu. (Mat. 26:69-75) Konyima zosiruwo, ayo kwa monekere asi Peturusa kwa fundire po woma wokutjira vantu morwa age kwa zuvhisire nouradi kuhamena Jesus komeho zosigongi somasimbi. (Yirug. 5:27-29) Nye nampili ngoso, konyima zonomvhura dongandi, age kwa hagekere kulya noVakriste wovapagani “morwa kutjira ava va rugana yovamba.” (Gar. 2:11, 12) Peturusa kwa kere simpe nowoma. Age nampo kapi ga fundire po nawa-nawa utjirwe owo.

18. Yisinke nayi vhura kuhorokera maupirankondo getu gamwe?

¹⁸ Nose kuvhura tu kare moukaro wokulifana. Monkedi musinke? Nose poyiruwo yimwe kuvhura tu twikire kukara noupirankondo ou natu gazara asi wa haga. Munazinyetu gumwe gomugara kwa uyunga asi: “Ame kwa nyokerere po mafano goruhonda nomvhura murongo ntani kwa gazarere asi udigu owo wa haga. Nye poyiruwo yimwe ame kwa here simpe kugatarera.” Nye nampili ngoso, munazinyetu ogo kwa twikilire kuganyokera po. Nye age ga ya dimbwilire asi ga hepere kurugana ko yuma nkenye ezuva yipo a nyokere po mafano goruhonda. Nampo eparu lyendi nalinye mouzuni ou. Mukadendi ntani novakuronambunga  kwa mu vaterere a rugane unene, yipo a nyokere po mafano goruhonda.

19. Yisinke natu rugana yipo tu nyokere po upirankondo ou au dili kuhaga?

¹⁹ Yisinke natu rugana yipo upirankondo wetu ou wa dira kuhaga po u dire kutuninkisa tu zone? Twa hepa kukwama epukururo lyaJesus eli asi: “Vangarareni.” Nampili o lizuvhe asi kapi to rugana yininke yoyidona, twikira kunyokera po maukaro aga naga kuninkisa o zone. (1 Kol. 10:12) Twikira kurugana yininke eyi ya ku vaterere yipo o nyokere po kurugana yininke yoyidona. Yisewe 28:14 kuuyunga asi: ‘Limburukwa narunye kwaHOMPA, makura ngo kare nehafo.’​—2 Pet. 3:14.

MAUWA AGA NATU GWANENA MO NSENE TU TWIKIRA KUVANGARARA

20-21. (a) Mauwa musinke ngatu gwanena mo nsene tu twikira kunyokera po maheteko? (b) Yisinke nga rugana Jehova nsene tu rugana ko ruha rwetu? (2 Vakolinte 4:7)

²⁰ Nsene tu twikira kuvangarara yipo tu nyokere po maheteko, ose ngatu gwanena mo mauwa. Apa atu zono, ose kuvhura “kuhafera karuwogona,” nye nsene tu sikisa mo nompango daJehova, ose ngatu hafa unene. (Heb. 11:25; Epis. 19:8) Morwa ose kwa tu sita tu paruke kuliza nonompango dendi. (Gen. 1:27) Nsene tu rugana eyi ayi hafesa Jehova, ose ngatu kara nezwi lyewa lyokomutjima ntani kuvhura ngatu ka paruke narunye.​—1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Juda 20, 21.

²¹ “Rutu kapi rwa paka nonkondo,” nye ayo kapi ayi tanta asi kapi tatu vhuru kurugana ko yuma koupirankondo wetu. Jehova ga liwapaikira kutupa nonkondo edi twa hepa. (Resa 2 Vakolinte 4:7.) Koneka asi Jehova kutupa nonkondo edi va dira kukara nado vantu. Nye pomuhowo twa hepa kurugana ko yuma nyamwetu yipo tunyokere po maheteko. Nsene tu rugana ko ruha rwetu, ose ngatu yi pura nawa-nawa asi Jehova nga limburura makanderero getu pokutupa evatero apa ngatu li hepa. (1 Kol. 10:13) Nevatero lyaJehova, ayo kuvhura kututompoka kufunda po maheteko.