Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

Munazinyetu Rutherford kuna kugava siuyungwa posigongi moOhio, Cedar Point, mo-1919

1919—Nomvhura efere da ka pita

1919—Nomvhura efere da ka pita

MOMVHURA 1919, yita yokuhova youzuni mudima eyi ya gusire nomvhura ne kwa ya hege. Yirongo kwa hagekere kurwa yita oyo kehagero lyomvhura 1918, ano mo-18 Murongagona 1919, yipo va tamekere kutulisa po elizuvhasano lyombili. Elizuvhasano olyo kwa ninkisire yirongo yi ya saine mbapira (Treaty of Versailles), ezi za hagekesere po paveta yita yopokatji kaNdovesiranda noyirongo yapeke. Mbapira ozo kwa zi sainine mo-28 Pembagona 1919.

Mbapira ozo kwa ninkisire va tulise po mbunga zelipakerero lyoyirongo (League of Nations). Sitambo sombunga ozo kwa kere “sokutulisa po mbili nouumwe ntani nokugusa po upyakadi mouzuni mudima.” Sinzi somaukareli karunga kwa kwatesere ko mbunga ozo. Mbunga zomaukareli karunga gomoAmerika kwa tente asi mbunga ozo zelipakerero lyoyirongo kwa kere “megendeso lyoUhompa waKarunga.” Ntani awo kwa kwatesere ko hena mbunga zelipakerero lyoyirongo pokutuma vantu vazo yipo va ka kare po apa va sainine mbapira zelizuvhasano. Gumwe govantu owo kwa tente asi elizuvhasano olyo kwa “tjindjire ehistoli lyovantu mouzuni mudima.”

Ehistoli lyovantu kwa litjindjire, nye erunduruko olyo kapi va li retere po vagara ava va tulire po elizuvhasano. Mo-1919, sirugana sokuzuvhisa kwa ligwederere unene konyima zapa Jehova ga pere vantu vendi nonkondo va zuvhise unene kupitakana nare. Nye komeho yi horoke eyi, poyili yimwe va hepere Valirongi woBibeli.

ETOKORO LYOUDIGU

Joseph F. Rutherford

Mo-4 Murongagona 1919, kwa kere ehoroworo eli ngali horoka nkenye mvhura lyovantu ava nava gendesa Watch Tower Bible and Tract Society. Posiruwo oso, munazinyetu Joseph F. Rutherford ogu nga gendesa mbunga zaJehova, kwa mu tulire modorongo momukunda gwaGeorgia mositata saAtlanta moAmerika kumwe novakwawo ntambali. Vanavazinyetu va hepere kutokora nsene tava pinganesere po vanavazinyetu ava va kere modorongo novagengesi wovape ndi hawe.

Evander J. Coward

Munazinyetu Rutherford ogu ga kere modorongo, kwa kere nosinka kuhamena eyi ngayi horokera mbunga zaJehova. Age ga yi divire asi vanavazinyetu vamwe kwa here kuhorowora munazinyetu gomupe a kare peresidende gombunga zaJehova. Eyi kwa mu ninkisire a tjange mbilive kovanavazinyetu ava va kere pehoroworo olyo, nokuvatantera nsene kuvhura va ture munazinyetu Evander J. Coward, a kare peresidende gomupe. Rutherford kwa tente asi Coward “muntu gombili, gonondunge” ntani ga “tokomena kukarera Hompa.” Nye nampili ngoso, sinzi sovanavazinyetu kwa here kurundurura ehoroworo olyo li kare konyima zomakwedi ntazimwe. Ano vanavazinyetu ava ngava popere mohofa ava va tulire modorongo nawo kwa yi kwatesere ko. Nye nzogera ezi kwa guvisire vamwe.

Richard H. Barber

Nye munazinyetu Richard H. Barber konyima kwa ya tente asi vanazinyetu kwa hetekerere ko kukohonona po udigu owo. Munazinyetu gumwe ogu ga kere po kwa katukire nokutanta asi: “Ame kapi na diva yirugana youhahende, nye na diva eyi ayi tanta kulimburukwa. Ulimburukwi yiwo ga hara po Karunga. Nkedi zimwe omu natu vhura kulikida ulimburukwi kwaKarunga kuna kara pokuhorowora hena munazinyetu Rutherford a kare simpe peresidende.”—Epis. 18:25.

Alexander H. Macmillan

Munazinyetu A. H. Macmillan ogu ga kere modorongo kumwe naRutherford kwa tente asi, ezuva lyokukwama ko Rutherford kwa ngongwere kekuma lyomokanzugo omu ga kere Macmillan nokumutantera asi: “Pwagesa kuwoko koge.” Munazinyetu Rutherford makura ta mu pe mbilive ezi vanavazinyetu va tuminine Rutherford zoyitundwamo yehoroworo. Macmillan kwa mwene mbudi zonsupi ezi za kere mo ntani ga zi kwete egano. Mbilive ozo kwa likidire asi munazinyetu Joseph Rutherford, ntani William Van Amburgh vana va horowora va kare hena vapitisili. Yipo nye, munazinyetu Rutherford kwa twikilire kukara peresidende.

TAVA PWAGA MODORONGO!

Apa vanavazinyetu owo ntantatu va kere modorongo, Valirongi woBibeli kwa pulire vantu va tjangere nombilive kepangero nokuvahundira va pwagese vanavazinyetu owo modorongo. Awo kwa pulire vantu wokusika po-700 000, ava va dilire kukara Valirongi woBibeli, va saine nombilive odo. Vanavazinyetu owo kwa kere sili nouradi. Momazuva 26 Nsinano 1919 moUtatu, munazinyetu Rutherford kumwe novakwawo ava va kere modorongo kwava pwagesere mo komeho va tume nombilive odo.

Munazinyetu Rutherford kwa tanterere vantu ava va mu tambwire asi: “Ame na yi pura nawa-nawa asi, eyi ya tu horokera kwa tu vatera tu liwapaikire yiruwo yomaudigu eyi yina kara komeho. . . . One kapi tupu mwa rwa yipo mu tu pwagese modorongo. . . . Nye one kwa rwa nositambo sokugava umbangi, ano one mwa yi rugana, mwa gwana etungiko.”

Eyi ya horokerere vanavazinyetu kwa likidire asi Jehova yige ga yi gendesere. Mo-14 Kudumonkuru 1919, mpanguro kwa tente asi: “Mokumona asi vantu ava kapi vava pangwire . . . Ose kapi tuna gwana mo unzoni mwawo.” Mokumona asi vanavazinyetu owo kwa va rundilire nzo zonene, ngano awo kwava gusilire po tupu ndi va sesupike nomvhura dawo domodorongo morwa ngano ya nyatekesere madina gawo. Nye awo kapi va va gwene unzoni. Eyi kwa ninkisire munazinyetu Rutherford a twikire kukara hahende nokupopera vantu vaJehova mompanguro zonene zomoAmerika. Age kwa yi rugene eyi yikando yoyinzi konyima zapa va mu pwagesere modorongo.

KWA TOKOMENENE KUZUVHISA

Munazinyetu Macmillan kwa tanta asi: “Ose kapi tupu twa ndindilire Hompa a tu tware meguru twa hana kurugana ko yuma. Ose twa yi dimbwilire asi twa hepa kurugana ko yuma yipo tu dive eyi ana tu harere tu rugane Hompa.”

Nye vanavazinyetu ava va kere komberewa zetu zonene kapi va vhulire kutwikira nosirugana sawo. Morwasinke? Morwa yininke yimwe eyi ngava ruganesa mokunduruka yimbapiratjangwa kwa yi zonagwire po apa vanavazinyetu va kere modorongo. Eyi kwa guvisire vanavazinyetu wovanzi, vamwe kwa lipulire nsene asi sirugana setu sokuzuvhisa ngasi twikira simpe.

Vantu simpe va here kupurakena kombudi zoUhompa ezi ngava zuvhisa Valirongi woBibeli ndi? Mokugwana elimbururo kepuro olyo, munazinyetu Rutherford kwa tokwere kugava siuyungwa. Awo kwa here kuzigida vantu wovanzi. Munazinyetu Macmillan kwa tente asi “ose kwa tokwere asi nsene kwato ogu nga ya moneka, ayo ngayi likida asi sirugana setu sina haga.”

E. Saitunga zina kudivisa siuyungwa samunazinyetu Rutherford sosiparatjangwa: “Ehuguvaro lyovantu ava vana kuhepa” momukunda gwaCalifornia, moLos Angeles, mo1919

Nampili ngomu munazinyetu Rutherford ga verere unene, mo-4 Kudumonkuru 1919 moSondaha, age kwa geve siuyungwa sosipararatjangwa “Ehuguvaro lyovantu ava vana kuhepa” momukunda gwaCalifornia mositata saLos Angeles. Vantu wokusika po-3 500 kwa purakenene kosiuyungwa oso, ntani vantu wovanzi kwa va tengwidire morwa evango kwa zulire unene. Ezuva lyokukwama ko, vantu wokusika po-1 500 kwa purakenene hena kosiuyungwa oso. Vanavazinyetu va yi dimbwilire asi vantu va here simpe kupurakena kombudi zoUhompa!

Eyi va rugene kutunda opo, kwa kundama monkedi omu Nombangi daJehova adi rugana sirugana sokuzuvhisa nampili naina.

VA KERE NEHUGUVARO ASI NGAVA VHUKA

Ruhungu 1 Siwogedi 1919, kwa tente asi mwaSitarara ngaku kara Sigongi moOhio, Cedar Point. Munazinyetu Clarence B. Beaty, ogu ga kere mudinkantu moMissouri, kwa tente asi: “Vantu navenye kwa lizuvhire ngwendi si sike usimbu.” Vanavazinyetu wokupitakana po-6 000 kwa kere posigongi esi. Vanavazinyetu kapi va ndindilire sivaro sokusika opo. Sigongi esi kwa kere soruhafo sili, morwa vantu wokupitakana po-200 kwa gwene ekuho mediva lyaErie.

F. Vanavazinyetu moBrooklyn, New York, noroli vana zwida sifo The Golden Age

Mezuva lyautano lyosigongi, mo-5 Sitarara 1919, munazinyetu Rutherford kwa divisire sifo sosipe The Golden Age. * Mosiuyungwa sendi sosiparatjangwa “Mbudi kovarugani vakwetu.” Ntani age kwa tente asi sifo oso “ngava tjanga mo nombudi domulyo nokufaturura kuliza nomatjangwa, nokonda deyi yina kuhorokera yihorokwa yomouzuni.”

Valirongi woBibeli navenye kwa va korangedere va zuvhise nomupampi simbapiratjangwa esi. Mombilive zokuhamena omu nava zuvhisa kwa tente asi: “Navenye ava va gwana ekuho va hepa kudiworoka asi va hepa kulitura mo unene mokuzuvhisa ngesi. Aso kuna kara situmbukira sosiwa.” Kutunda opo, sinzi sovantu kwa litulire mo unene. MwaSindimba, vazuvhisi ngava twarere vantu sifo esi sosipe kovantu wokupitakana po-50 000.

Vanavazinyetu moBrooklyn, New York, noroli vana zwida sifo The Golden Age

Kehagero lyomvhura 1919, vantu vaJehova kwa gwene nonkondo ntani kwa kere vana liwapaikire. Ntani mauporofete gamwe gokuhamena mazuva gopouhura kwa sikire mo. Eheteko nekuhuro lyovantu vakarunga eli va pumba mwaMarakiya 3:1-4 kwa hege. Vantu vaJehova kwa va gusire ‘moBabironi zonene’ ntani Jesus kwa tumbire “mukareli gokulimburukwa gonondunge.” * (Ehor. 18:2, 4; Mat. 24:45) Valirongi woBibeli kwa liwapaikilire kurugana sirugana esi ga va wapayikilire Jehova.

^ para. 22 Sifo Golden Age kwa ya tamekere kusitumbura asi Consolation mo-1937, ano mo-1946 yipo va ya si rukire asi Awake!

^ para. 24 Tara Ruhungu 15 Pembankuru 2013, epe. 10-12, 21-23; ntani 15 Nsinano 2016, epe. 29-31.