1, 2. Yisinke a li tu korangeda tu rugane etjangwa lyoVahebeli 13:4?

NATUVENYE kwa hara kufumadeka Jehova ntani ya mu fira kumufumadeka. Age kwa tumbwidira kutufumadeka nose nsene tu yi rugana. (1 Sam. 2:30; Yis. 3:9; Ehor. 4:11) Age ana hara hena o fumadeke vantu wopeke, pasihonena vantu vemepangero. (Rom. 12:10; 13:7) Nye Jehova kuna hara hena o fumadeke nonkwara.

² Mupositoli Paurusa kwa tjenge asi: “Nonkwara ava di fumadeke navenye, uro u kare wa hana nkoha-nkohi.” (Heb. 13:4) Paurusa kwa uyungire nonkango odo nositambo sokutumangeda Vakriste va fumadeke nonkwara nokuditara asi mulyo. Nove yimo o tara nonkwara ngoso ndi?

3. Epukururo musinke ga geve Jesus kuhamena nonkwara? (Tara efano.)

³ Nsene ove kutara nonkwara asi mulyo, ngoso ove kuna kukwama sihonena saJesus. Age kwa fumadekere nonkwara. Apa Vafalisayi va mu pulire kuhamena elizumbo, age kwa va diworokesere eyi ga tente Karunga kuhamena nonkwara asi: “Yipo a sigire mugara oguhwe nozina, a hamene mukadendi. Ano vantu ava vavali tava kara nye rutu rumwe tupu.” Age kwa tente hena  asi: “Eyi ga mangakana Karunga, muntu walye a yi mangurura.”—Resa Marukusa 10:2-12; Gen. 2:24.

4. Ngapi Jehova ga harerere nonkwara petameko?

⁴ Jesus kwa yi likidire asi nonkwara kwa tunda kwaKarunga ntani da hepa kukara dokukarerera. Karunga kapi ga tanterere Adamu naEva asi kuvhura va lizumbe. Nye kwa here asi mouvali wawo va kare kumwe dogoro narunye.

5. Ngapi nomfa a di kundama nonkwara?

⁵ Nzo zaAdamu kwa ninkisa yininke yi runduruke. Ngesi vantu kufa ntani ayo kukundama nonkwara. Mupositoli Paurusa kwa fatwilire asi nomfa kuhagekesa po nonkwara ano nsene mulikwali ana fisa mukwawo, age kuvhura a ka kware hena.—Rom. 7:1-3.

6. Ngapi Veta zaMosesa a zi likida omu Jehova a tara nonkwara?

⁶ Veta ezi ga geve Karunga koVaisraeli kwa kere nomauzera gomanzi kuhamena nonkwara. Pasihonena, azo kwa va pulisilire va kware masupareko. Vantu ngava kwara masupareko komeho Karunga a ya ga pulisire. Nampili ngomu masupareko va ga pulisilire, Veta kwa poperere vakadi novanona. Pasihonena, nsene Muisraeli a kwara mukareli ano konyima a ya kware ko mukadi gwauvali, age ga hepere simpe kupakera mbili mukadendi gomuhowo pokumupa nondya noyikoverero neyi ya mu tumbukira. Karunga kwa here mugara ogo a twikire kupakera mbili mukadendi. (Ex. 21:9, 10) Nampili ngomu atu dili kukwama Veta zaMosesa, nye ose kulirongera ko omu Karunga a tara nonkwara. Eyi kutuvatera tu fumadeke nonkwara.

7, 8. (a) Kuliza naDeuteronomium 24:1, yisinke za uyunga ko Veta zaMosesa kuhamena elizumbo? (b) Ngapi Jehova a tara elizumbo?

⁷ Yisinke za tente Veta zaMosesa kuhamena elizumbo? Karunga kapi ga hara valikwali va lizumbe, nye nga pulisire elizumbo monokonda dongandi. (Resa Deuteronomium 24:1.) Muisraeli nga zumbu mukadendi nsene “ana mu mono yuma yoyidona.” Ano Veta kapi za fatwilire asi yisinke ya hamenene mo ‘moyuma yoyidona.’ Awo nampo kwa kere udigu wounene, kapisi yininke yoyinunu tupu. (Deut. 23:14) Nye posiruwo saJesus sinzi soVajuda ngava zumbu vakadi vawo “mokonda nkenye ezi.” (Mat. 19:3) Nkareso ozo twa hepa kuzinyokera po.

⁸ Posiruwo somuporofete Marakiya, vagara ngava zumbu vakadi ava va ‘kwere awo simpe vamati’ yipo va ka kware ko wovakadona. Kupitira mwaMarakiya, Jehova kwa tente asi “Ame kwa nyenga malizumbo.” (Mara. 2:14-16) Egano eli kwa liza nononkango edi ga tanterere valikwali wokuhova asi: “[Mugara] makura ta likwatakana namukadendi, makura tava kara gumwe tupu.” (Gen. 2:24) Jesus nage ga kwatesere ko Oguhwe apa ga tente asi: “Eyi ga gwanekedesa Karunga, muntu walye a yi gaununa.”—Mat. 19:6.

9. Yisinke a di tanta nonkango daJesus atu gwana mwaMarukusa 10:11, 12?

⁹ Gumwe kuvhura a li pure asi: ‘Pwa kara konda zeyi Mukriste na zumbira mulikwali gwendi nokukakwara hena ndi?’ Jesus kwa tente asi: “Nkenye ogu a zumbu mukadendi a kware nage peke, kuteza nonkwara. A kare mukadi, nsene a zumba yendi, a kware nage peke, kuteza nonkwara.” (Mar. 10:11, 12; Ruk.  16:18) Yosili, Jesus kwa fumadekere nonkwara ntani ga here wopeke va rugane yokulifana. Nsene mugara ndi mukadi a zumba mulikwali gwendi a ka kware ko gumwe age ngoso kuna kuhondera. Elizumbo kapi ali likida asi nonkwara dina haga po. Karunga simpe kutara valikwali owo asi awo simpe kuna kara “rutu rumwe tupu.” Jesus kwa tente hena asi nsene mugara a zumba mukadendi ta mu tura mosiponga. Monkedi musinke? Mosiruwo sanare, vakadi ava ngava zumbu ngayi va ninkisa va hare kukwara hena yipo va gwane ko yimaliwa. Pokurugana ngoso age ta hondere.

10. Konda musinke valikwali nava lizumbira nokukakwara hena?

¹⁰ Jesus kwa geve konda zeyi valikwali nava lizumbira apa ga tente asi: “Nye ame tani mu tantere asi, ogu a zumbu mukadendi, nye pwa hana konda zehondero [moGereka, por·neiʹa], a ka kware nagepeke, nonkwara a teza.” (Mat. 19:9) Age kwa tumbwire hena egano lyokulifana pEudiso lyendi lyopoNdundu. (Mat. 5:31, 32) Yikando nayinye oyo, Jesus kwa uyungire kuhamena ‘ruhonda.’ Nkango ozo kwa tamba yoyinzi, ngwendi ukumbu, eligwanekero panyama pokatji kava va hana si valikwali ndi mugara nomugara ndi mukadi nomukadi ntani kulirara nosimuna. Pasihonena, nsene mugara a hondera, mukadendi kuvhura a tokore va lizumbe ndi hawe. Nsene va rugana ngoso Karunga kapi tava tara asi valikwara hena.

11. Morwasinke nampo Mukriste na tokwera kudira kuzumba mulikwali gwendi nampili ngomu ga hondera?

¹¹ Jesus kapi ga tente asi nsene gumwe govalikwali a hondera ngoso va hepa kulizumba. Pasihonena, mukadi ogu ga hara mugara gwendi kuvhura a tokore kumugusira po nokuwapukurura nonkwara dawo. Nsene a lizumba namugara gwendi nokutwikira kukara mudike, age nga li gwanekera nomaudigu. Pasihonena, age nga lizuvha mukuma nokuhepa komadowo gokuligwanekera panyama  ntani ayo nga yi mu digopera kuronga vana vendi. (1 Kol. 7:14) Yosili, nsene gumwe a tokora kuzumba mulikwali gwendi ogu ga hondera, age nga ligwanekera nomaudigu.

12, 13. (a) Yisinke ya horokere mononkwara daHoseya? (b) Morwasinke Hoseya ga litengwidilire naGomere ntani yisinke natu lirongera ko?

¹² Kuvhura tu lirongere ko yoyinzi komuporofete Hoseya. Jehova kwa tenterere Hoseya a kware Gomere, mukadi ogu nga kara ‘hondedi’, ntani nga reta vanona ava nawo ngava kara ‘nohondedi.’ Gomere ta hampuruka “mbeli zawo gomugara.” (Hos. 1:2, 3) Konyima, Gomere kwa tamekere kuhondera novagara wopeke, makura ta hampuruka munona gomugara nogu gomukadona. Nye Hoseya kapi ga zumbire Gomere. Konyima, Gomere kwa sigire Hoseya nokukara mupika. Nye Hoseya ta ka mu zowora noyimaliwa nokumukwara hena. (Hos. 3:1, 2) Jehova kwa ruganesere sihonena saHoseya mokulikida omu nga gusire po Vaisraeli ava ngava mu zonene nkenye apa mokukarera yikarunga yoyipempa. Yisinke natu lirongera ko?

¹³ Mulikwali ogu vana zonene, ga hepa kutura po etokoro. Jesus kwa tente asi mulikwali ogu vana zonene kuvhura a tokore kuzumba mukwawo nokukakwara hena. Nye kapi ya kara epuko nsene a tokora kumugusira po. Hoseya ga litengwidire naGomere. Apa ga ka tengwire age kwa mu tanterere mokudira kuza kovagara vapeke. Konyima, Hoseya ga ya tamekere kukara kumwe panyama naGomere. Eyi kwa likidire omu Jehova ga here Vaisraeli pokuvagusira po nampili ngomu ngava zona zona. (Hos. 1:11; 3:3-5) Yisinke yina kuturonga eyi kuhamena nonkwara? Nsene mulikwali a tokora kuligwanekera panyama nomulikwali gwendi ogu ga hondera, ngoso ana mu gusire po. (1 Kol. 7:3, 5) Nsene va yi rugana, kapi tapa kara hena konda zokulizumba. Kutunda opo va hepa kutara nonkwara ngwendi moomu a di tara Karunga.

14. Kuliza nova 1 Vakolinte 7:10, 11, yisinke nayi vhura kuhoroka mononkwara?

¹⁴ Vakriste navenye va hepa kufumadeke nonkwara ngwendi moomu Jehova naJesus ava yi rugana. Nye vamwe kapi ava yi sikisa mo, morwa natuvenye kapi twa sikilira mo. (Rom. 7:18-23) Yipo nye, kapisi yi tu tukukise, kweyi Vakriste womosiruwo sanare va karerere nomaudigu mononkwara. Paurusa kwa tjenge asi: “Mukadi nokuzumba si yendi.” Yininke eyi, ngayi horoka poyiruwo yimwe.—Resa 1 Vakolinte 7:10, 11.

15, 16. (a) Yisinke nava rugana valikwali nsene vana kara nomaudigu ntani morwasinke? (b) Yisinke na rugana mulikwali ogu ana kara noudigu nsene kwa kwara muhapuli?

¹⁵ Paurusa kapi ga fatwilire eyi ngayi ninkisa valikwali va ligaunuke. Nye valikwali owo kapi ngava ligaunuka morwa gumwe ana hondere. Ngano gumwe kwa honderere ngano pwa kere konda zokulizumba nokukakwara hena. Paurusa kwa tente asi mukadi ogu ga ligaunuka namugara gwendi ga hepa kukara “ngorooro udike ntani, ndi va lirugwide nayendi.” Karunga kutara valikwali owo asi ha va likwarera simpe. Paurusa kwa tente asi nsene kwato ogu ana hondere, valikwali va hepa kukohonona po udigu owo nokutwikira kukara kumwe. Va hepa kupapara evatero kovakuronambunga. Vakuronambunga kuvhura vava vatere pokuruganesa magano gomoBibeli awo va hana kupopera po gumwe.

 ¹⁶ Nsene gumwe kwa kwara muhapuli, age nga ligwanekera nomaudigu gomanzi. Ngoso kuvhura va ligaunuke nsene vana kara nomaudigu ndi? Ngomu katu yi tumbura, kuhondera yizo zelike konda zelizumbo nye Bibeli kapi za tumbura nokonda deyi valikwali nava ligaunukira. Paurusa kwa tjenge asi: “Nsene pweli mukadi gomupuli ogu ga kwara mugara ga hana kupura, nye age ga mu hara, ga ha mu zumba.” (1 Kol. 7:12, 13) Eyi kwa tamba nokovalikwali naina.

17, 18. Morwasinke Vakriste vamwe ava tokwere kukara mononkwara dawo nampili momaudigu?

¹⁷ Pamwe “mugara ga hana kupura” kapi a “hara” hena kukara namukadendi. Age kuvhura a kare nonyanya, ano eyi kuvhura yininkise mukadendi a li zuvhe asi eparu lyendi mosiponga lina kara. Mugara kuvhura hena a nyoke kupakera mbili epata lyendi ndi kusilika mukadendi a dire kukarera Jehova. Moukaro wangoso mukadi goMukriste kuvhura a tokore va ligaunuke namugara gwendi morwa nkareso zendi kulikida asi kapi a mu “hara” hena. Nye Vakriste vamwe apa ava kara momaudigu gangoso, awo kulididimika nokugakohonona po. Morwasinke?

¹⁸ Nsene va ligaunuka, awo simpe kuna kara valikwali ntani ngava ligwanekera simpe nomaudigu. Mupositoli Paurusa kwa geve ko konda zeyi nava twikilira kutunga kumwe. Age kwa tjenge asi: “Yeeyi mugara ogu ga dira kupura, kwa pongokera mwamukadendi, ano a kare mukadi ogu ga dira kupura, kwa pongokera mwayendi. Ngano kapi ya kere ngesi, ngano vana veni kwa nyata, nye opo kwa pongoka.” (1 Kol. 7:14) Sinzi soVakriste kutwikira kukara novalikwali vawo wovahapuli nampili momaudigu gomanene. Awo kuhafa apa valikwali vawo ava ya tameke nawo kukarera Jehova.—Resa 1 Vakolinte 7:16; 1 Pet. 3:1, 2.

19. Morwasinke dina kutompokera nonkwara doVakriste wovanzi mouzuni?

¹⁹ Jesus kwa uyungire kuhamena elizumbo, ano Paurusa kwa uyungire kuhamena kuligaunuka. Navenye kwa here vakareli vaKarunga va fumadeke nonkwara. Mouzuni mudima, Vakriste kuna kuvatompoka mononkwara. Mombungakriste zeni kuvhura o gwane mo valikwali woruhafo. Amo kwa kara mo vagara ava va hara vakadi vawo, ano vakadi kwa fumadeka vagara vawo, Sihonena sawo kulikida asi nonkwara kuvhura kukarerera. Yosili ayo kuhafesa pokumona asi valikwali wovanzi kuna kusikisa mo nonkango edi asi: “Yipo nye na sigira mugara oguhwe nozina, a hamene mukadendi, ano mouvali wawo makura va kare nye rutu rumwe tupu.”—Efe. 5:31, 33.