1-2. (a) Yisinke varongwa vaJesus vatatu va va pangerere va rugane ntani yisinke va rugene ko? (b) Yisinke natu ka lironga mosirongwa esi?

KONYIMA zoPaska momvhura 32, mupositoli Peturusa naJakopo ntani naJohanesa kwa mwene emoneko lyokutetukisa. Apa va ka sikire kondundu zonde, ezi za hamena koruha roNdundu zaHeremoni, Jesus yipo ga lisitunukire komeho zawo. “Sipara sendi tasi tema ngwendi ezuva, ano yikoverero yendi tayi zere tooto ngwendi site.” (Mat. 17:1-4) Kouhura tupu wemoneko olyo, vapositoli kwa zuvhire Karunga ana kuuyunga asi: “Ogu yige Munange ogu na hara, ga za nge komutjima, omu mu limburukwe.” (Mat. 17:5) Konyima zoyo, vapositoli owo vatatu kwa yi likidire meparu lyawo nalinye asi awo kwa limburukwire kwaJesus. Nose tuna hara kuvahonena.

² Mosirongwa sina ka pita, ka tu lirongere asi kupurakena kezwi lyaJesus kutanta asi kuhageka kurugana yininke yimwe. Mosirongwa esi natu ka zogera yininke yivali ga uyungire Jesus eyi natu hepa kurugana.

3. Kuliza naMateusa 7:13, 14, yisinke twa hepa kurugana?

³ Resa Mateusa 7:13, 14. Konekeni asi Jesus kwa tumbwire mavero gavali gokulisiga aga aga twaredesa kononzira mbali dokulisiga, nzira ‘zokungwanyunuka’ ntani nzira ‘zokulikokera.’ Kapi pwa kara nzira zautatu. Twa hepa kuhorowora nyamwetu asi nzira musinke natu genda. Yipo nye, eli kuna kara etokoro lyomulyo unene eli twa hepa kutura po morwa nzira zimwe tupu azi twara komwenyo gwanarunye.

4. Ngapi no vhura kufaturura nzira ezi za “ngwanyunuka?”

⁴ Ayo ya kara nomulyo tu dive elisigo eli lya kara po pokatji kononzira edi mbali. Sinzi sovantu kugenda monzira ezi za  ngwanyunuka morwa ureru kugenda mo. Ehudi, sinzi sovantu kutokora kugenda monzira ozo ntani nokurugana eyi ava rugana ava ava zi kwama. Awo kapi ava kwata egano asi Satana yige ava kokere konzira ozo ntani azo kutwaredesa konomfa.—1 Kol. 6:9, 10; 1 Joh. 5:19.

5. Ngapi omu vamwe va hetekera ko kugwana nzira ezi za “likokera” ntani noku zi kwama?

⁵ Mokulisiga nonzira ezi za “ngwanyunuka,” apo pwa kara nzira ezi za “likokera” ntani Jesus kwa uyungire asi vasesu ava zi gendi. Morwasinke? Movelise zokukwama ko, Jesus kwa rondwere varongwa vendi kuhamena vaporofete woyimpempa. (Mat. 7:15) Pwa kara maukarelikarunga gomanzi ntani sinzi sago kuuyunga asi ago kuronga usili. Morwa pwa kara maukarelikarunga gomanzi, sinzi sovantu ya va dompesa, vana piyagana, ntani kapi ava hetekere ko ku papara nzira ezi azi twara komwenyo gwanarunye. Nye nampili ngoso, nzira ozo kuvhura kuzigwana. Jesus kwa uyungire asi: “Nsene mu sikisa mo nonkango dange, one sili varongwa vange, makura ngomu kwata egano usili, ano usili ngau mu mangurura.” (Joh. 8:31, 32) Ayo ya wapa asi one kapi mwa rugana eyi ava rugana sinzi sovantu, nye one kwa paparere usili. One kwa tamekere kuresa Nonkango daKarunga yipo mu dive eyi ana hepa ko kwetu, ntani one kwa purakenene komarongo gaJesus. One hena mwa lironga asi Jehova kuna mu harere mu nyokere po marongo gomaukarelikarunga goyimpempa ntani nokunyokera po kudana mapwizumuko aga ga tunda komaukarelikarunga goyimpempa. One mwa lironga hena asi ayo kuvhura kukara udigu kurugana yininke eyi ana mu harere Jehova ntani nokunyokera po yirugana eyi ayi dili kumuhafesa. (Mat. 10:34-36) Ayo nampo kapi yamukarerere ureru kutura po malitjindjo gangoso. Nye nampili ngoso, one kwa twikilire kutura po malitjindjo, morwa mwa hara Guhyeni gemeguru ntani muna hara kumuhafesa. Eyi kumuhafesa sili unene!—Yis. 27:11.

6. Kuliza nEpisarome 119:9, 10, 45, 133, yisinke nayi tu vatera yipo tu twikire kugenda monzira ezi za likokera?

⁶ Nsene tu tameka kugenda monzira ezi za likokera, yisinke nayi tu vatera yipo tu twikire kugenda mo? Tu zeni tu ka tare sihonena esi sina kukwama ko. Moyirongo yimwe, yitaura eyi ya pita konontere dondundu, kwa tura ko yivera eyi nayi vhura kupopera musingi netuwa lyendi. Yivera oyo kwa yi tulira ko nositambo sokupopera vasingi ntani yipo etuwa li dire kutjandjuka mo mositaura. Kwato ogu a vhuru kusivana asi yivera oyo kumukondera yipo a dire kutjandjuka mositaura nokuremana ndi a fe! Nompango daJehova edi da kara moBibeli, kwa fana ngwendi yivera oyo. Nompango dendi kutuvatera yipo tu twikire kugenda monzira ezi za likokera.—Resa Episarome 119:9, 10, 45, 133.

7. Ngapi omu vadinkantu nava tara nzira ezi za likokera?

⁷ Vadinkantu, one pamwe kulizuvha asi nompangera daJehova kumukondera mokurugana eyi muna hara kurugana ndi? Eyi yiyo ana mu harere Satana mu gazare. Age kuna mu harere mu demenene kweyi vana kurugana ava ava gendi monzira ezi za ngwanyunuka, morwa kuvhura yi moneke ngwendi asi awo kuna kuhafera eparu. Age kuvhura kuruganesa eyi vana kurugana vanasure vakweneni ndi eyi omu mono kointaneta yipo mu lizuvhe asi one kapi muna kuhafera eparu. Satana kuna mu harere mu gazare asi nompango daJehova kumuninkisa mu dire kuhafera  unene eparu. * Nye diworokeni eyi asi: Satana kapi ana hara vantu ava ava gendi monzira zendi va dimburure eyi yina kuvandindira kouhura wonzira ozo. Nye Jehova age ana hara o dive omu nga li ka wapa eparu lyoge nsene o twikira kugenda monzira zokutwara komwenyo gwanarunye.—Epis. 37:29; Jes. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Yisinke nava lirongera ko vadinkantu kosihonena sa Olaf?

⁸ Tu zeni tu ka tare eyi natu lirongera ko kosihonena somudinkantu gomumati gedina Olaf. * Vanasure vakwawo ngava mu sininike yipo ali hameke moruhonda. Apa ga va fatwilire asi Nombangi daJehova kuparuka kuliza nonompango domoBibeli, vakadona vamwe ava ga kere nawo monkondwarongero zawo kwa mu sininikire yipo a hondere nawo. Nye Olaf kwa tokomenene kurugana youhunga.  Ntani eli kapisi yilyo lyelike eheteko ga ligwanekera nalyo. Olaf kwa tanta asi: “Vamitili nga va hetekere ko kusininika nge ni ze kelirongo lyokuzeruka yipo vantu ngava fumadeke nge. Awo kwa tanterere nge asi nsene ni dira kuyirugana oyo ame kapi ngani gwana yirugana yoyiwa ntani kapi ngani hafa meparu.” Yisinke ya vaterere Olaf yipo a nyokere po makondjeso ogo? Age kwa uyunga asi: “Ame kwa tulisire po ukaume wounene nava womombungakriste. Awo kwa ya kere ngwendi epata lyange. Ntani ame kwa ya tamekere kulironga Bibeli momunene. Ano ngomu na lirongere unene Bibeli, ame kwa ya yi pulire nawa-nawa asi ou yiwo usili. Ngoyitundwamo, ame kwa tokomenene kukarera Jehova.”

9. Yisinke va hepa kurugana ava vana hara kugenda monzira ezi za likokera?

⁹ Satana kuna hara mu tunde mo monzira ezi azi twara komwenyo gwanarunye. Age kuna hara mu lipakerere kumwe novantu wovanzi ava ava gendi monzira zokungwanyunuka ‘ezi azi twara kokudona.’ (Mat. 7:13) Nye nampili ngoso, ose ngatu twikira kugenda monzira ezi za likokera, nsene tu twikira kupurakena kwaJesus ntani noku tara nzira ozo ngepopero. Ngesi tu zeni tu ka tare hena yimwe eyi ga uyungire Jesus, eyi twa hepa kurugana.

10. Kuliza naMateusa 5:23, 24, yisinke ga uyungire Jesus eyi twa hepa kurugana?

¹⁰ Resa Mateusa 5:23, 24. Jesus kwa fatwilire sihorokwa esi sa kere nomulyo kovakareli woVajuda ava va mu purakenene. Gazara kuhamena muntu ogu ana kara kontembeli, age ana liwapaikire kugava sikorama komupristeli ngonzambo. Posiruwo oso, nsene muntu ogo a diworoka asi kweli munazinyetu ogu ga mu zonena, age ga hepere kusiga nzambo zendi ‘nokutengura.’ Morwasinke? Age ga hepere kutengura, morwa koyili yomulyo eyi ga hepere kurugana komeho a ya zambe nzambo zendi kwaJehova. Jesus kwa yi zeresere pokuuyunga asi: ‘Ka lipe mbili nendi.’

11. Yisinke ga rugene Jakopo yipo a tulise po mbili namukurwendi Esau?

¹¹ Ose kuvhura kulirongera ko yirongwa yomulyo omu natu tulisa po mbili pokukonakona sihorokwa saJakopo. Konyima zapa Jakopo ga tundire mosirongo sendi somvharerwa ure wonomvhura 20, Karunga kwa mu tanterere kupitira momuengeli yipo a tengure kosirongo sawo. (Gen. 31:11, 13, 38) Nye kouli udigu ou wa kere po. Mukurwendi Esau kwa here kumudipaga. (Gen. 27:41) Jakopo kwa ‘tukukire unene ntani kwa kere nosinka’ asi nampo mukurwendi haga karera simpe nonkoko nendi. (Gen. 32:7) Yisinke ga rugene Jakopo yipo a tulise po mbili namukurwendi? Pomuhowo, age kwa kanderere kwaJehova kuhamena udigu owo. Makura Jakopo yipo ga tumine mauhwi gomawa kwa mukurwendi Esau. (Gen. 32:9-15) Ngomu Jakopo ga ka gwanekerere namukurwendi Esau, Jakopo kwa likidire efumadeko kwa mukurwendi. Jakopo kapi tupu ga linyongamenene Esau sikando simwe ndi yikando yivali, nye yikando ntambali. Mokumona asi Jakopo kwa linunupikire nokulikida efumadeko kwaEsau, Jakopo ga vhulire kutulisa po mbili namukurwendi.—Gen. 33:3, 4.

12. Yisinke tuna lirongera ko kosihonena saJakopo?

¹² Ose kuna kulirongera ko kwaJakopo omu ga liwapaikilire yipo a ka gwanekere namukurwendi Esau. Jakopo kwa pulire evatero kwaJehova nelinunupiko. Makura yipo ga rugene kuliza neyi ga kanderere pokurugana paapa ga hulira a tulise po mbili namukurwendi. Apa va ka ligwene, Jakopo kapi ga litangwisire naEsau kuhamena asi yilye ogu  ga kere mouhunga nogu ga kere mepuko. Sitambo saJakopo kwa kere sokutulisa po mbili namukurwendi. Ngapi omu natu honena Jakopo?

13-14. Yisinke twa hepa kurugana nsene tu zonena munazinyetu?

¹³ Nsene tuna hara kutwikira kugenda monzira ezi azi twara komwenyo gwanarunye, twa hepa kutulisa po mbili novanavazinyetu. (Rom. 12:18) Yisinke twa hepa kurugana nsene tu dimburura asi twa zonena mupuli mukwetu? Ngwendi Jakopo, nose twa hepa kukanderera kwaJehova. Kuvhura tu pure Jehova yipo a tu vatere tu tulise po mbili namunazinyetu ogu tuna zonene.

¹⁴ Twa hepa kulitulira po siruwo sokulikonakona nyamwetu. Ose kuvhura tu lipure mapuro ngwendi gaga asi: ‘Ame kumanguruka yipo niuyunge asi nyame nina kara mepuko, nokupura egusiro po nelinunupiko ntani nokutulisa po mbili ndi? Ngapi omu Jehova naJesus ngava lizuvha nsene ni tulisa po mbili namunazinyetu?’ Malimbururo komapuro ogo nga ga tu tumangeda tu purakene kwaJesus ntani nokuhedera munazinyetu nelinunupiko yipo tu tulise po mbili nage. Monkedi zangesi, ose kuvhura kukwama sihonena saJakopo.

15. Ngapi omu kutura pasirugana mpango ezi za kara moVaefeso 4:2, 3 nazi tu vatera tu tulise po mbili namunazinyetu?

¹⁵ Gazadara ko kweyi ngano ya horokere, nsene asi ngano Jakopo kwa litangwisire namukurwendi Esau, kuhamena ogu ga kere mouhunga nogu ga kere mepuko. Nzogera zawo ngano za hege momudona. Nsene kuna ku za tuka tulise po mbili namunazinyetu, twa hepa kuyirugana nelinunupiko. (Resa Vaefeso 4:2, 3.) Yisewe 18:19 ku tanta asi: “Kwafa mukweni, makura age nga ku popere ngwendi ekuma lyositata lya pama, ano nsene o tameka kupangura nendi, nga kupangura nendi, nga ku zedilira mavero gendi.” Nsene tu pura egusiro po komuntu ogu twa zonena, eyi ngayi mu vatera yipo a tulise po mbili nose.

16. Yisinke hena twa hepa kugazadara ko ntani morwasinke?

¹⁶ Twa hepa kutakamesa kuhamena eyi natu ka uyunga kwa munazinyetu ntani nomu natu ka yi uyunga. Nsene ono liwapaikire kukauyunga namunazinyetu ogu wa zonena, hetekera ko kumuvatera yipo mu kare hena vakaume. Pomuhowo, age nampo kuvhura a uyunge yininke eyi nayi tu ninkisa tu lizuvhe  momudona. Ose kuvhura ngatu handuke usimbu ndi tu hare kulipopera nyamwetu, nye nsene tu rugana ngoso, ayo kapi ngayi tu vatera tu tulise po mbili. Diworoka asi kutulisa po mbili namunazinyetu mulyo unene kupitakana kudiva asi yilye ogu ana kara mepuko ndi mouhunga.—1 Kol. 6:7.

17. Yisinke natu lirongera ko kosihonena saGilbert?

¹⁷ Munazinyetu gomugara gedina Gilbert kwa rugana paapa ga hulira mokutulisa po mbili. Age kwa tanta asi: “Ame kwa kere nomaudigu gomanzi namunange gomukadona. Ure wonomvhura mbali, ame ngani zogere nage mombili kuhamena maudigu ogo yipo tu kare hena nelikwatakano lyewa.” Yisinke hena ga rugana ko Gilbert? “Komeho ni ka uyunge nage, ame ngani kanderere ntani ngani liwapaikire pamalizuvho yipo ni dire kukahanduka nsene na ka uyungira nge yininke yoyidona. Ame ngani liwapaikire kumugusira po. Ame na lirongere asi situmbukira sange kwa kere sokutulisa po mbili nye kapisi sokuhetekera ko kuuyunga asi ame mouhunga nina kara.” Yitundwamo musinke ya ya kere? Gilbert kwa uyunga asi: “Ngesi, ame kuna kara nombili zopamagazaro morwa elikwatakano lyewa eli na kara nalyo novanekoro vange navenye.”

18-19. Yisinke natu tokomena kurugana nsene twa zonena gumwe ntani morwasinke?

¹⁸ Yisinke no tokomena kurugana nsene o dimburura asi wa zonena Mukriste mukweni? Kwama mavyukiso gaJesus yipo o tulise po mbili. Uyunga naJehova kuhamena udigu owo ntani huguvara mompepo zendi zokupongoka yipo zi ku vatere o tulise po mbili. Nsene o yi rugana ngoso, ove ngo gwanena mo ruhafo ntani ngo yi likida asi ove kuna kupurakena kwaJesus.—Mat. 5:9.

¹⁹ Ose kupandura kweyi Jehova a tu pe mavyukiso kupitira mwaJesus Kristusa “mutwe gombungakriste.” (Efe. 5:23) Tu tokomeneni ‘kumulimburukwa,’ ngwendi moomu gayi rugene mupositoli Peturusa naJakopo ntani Johanesa. (Mat. 17:5) Ose tuna lirongo omu natu yi rugana oyo pokutulisa po mbili namunazinyetu ogu twa zonena. Pokurugana ngoso ntani po kugenda monzira ezi za likokera ezi azi twara komwenyo gwanarunye, ose ngatu ka gwana matungiko gomanzi ngesi ntani ngatu ka gwana ruhafo rwanarunye komeho.