Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

Yisinke no rugana nsene mulikwali goge kutarera mafano goruhonda?

Yisinke no rugana nsene mulikwali goge kutarera mafano goruhonda?
  • “Ame kwa lizuvhire ngwendi asi mugara gwange kwa hondera yikando yoyinzi.”

  • “Ame kwa lizuvhire eswau ntani asi kapisi ni muwa ntani kwa li zuvhire asi kwato mulyo.”

  • “Ame kapi na vhulire kuuyunga nankenye ogu ntani kwato ogu ga vhulire kuhengagwida nge.”

  • “Ame kwa lizuvhire asi Jehova kapi nga pakere nge mbili.”

Nonkango edi dina kara keguru kulikida omu mukadi ogu ga kwara a lizuvhu apa mugara gwendi a tarere mafano goruhonda. Ntani nsene asi mugara gwendi kwa rugana yininke oyo mokahore-hore, nampo ure womakwedi ndi nomvhura, age kuvhura a lizuvhe asi kapi ta vhuru kumuhuguvara hena. Mukadi gumwe kwa uyungire asi: “Ame kulizuvha ngwendi asi kapi na diva nawa-nawa mugara gwange. Koyili yininke yapeke eyi ana kuhorekera nge ndi?”

Sirongwa esi kwa si wapaikira mugolikadi ogu ga kara moukaro ou asi mugara ngwendi kutarera mafano goruhonda. a Ta si ka zogera nompango domoBibeli edi nadi mu hengagwida noku mu huguvaresa asi Jehova ga mu hara ntani ana hara kumuvatera a kare nombili ntani a kare pepi naJehova. b

YISINKE NA RUGANA MULIKWALI NSENE MUKWAWO KUTARERA MAFANO GORUHONDA?

Nampili ngomu no dira kurugana ko yuma nkenye apa kweyi a rugana mugara goge, pwa kara yininke yimwe eyi no rugana o kare nombili zonzi. Koneka yininke eyi yina kukwama ko .

Nyokera po kulipa nyamoge usima. Mukadi gokukwara kuvhura a lizuvhe asi nampo koyili yininke yoyidona eyi ga rugana, makura yiyo ayi ninkisa mugara gwendi a tarere mafano goruhonda. Danielle c kwa tanta asi: “Ame kwa guvire unene nokuhanduka ano eyi kwa ninkisire nge ni lizuvhe asi nyame nina kuzonagura nonkwara detu.” Alice kwa lizuvhire asi nampo mugara gwendi kapi a mu tara asi age muwa. Age kwa lipulire asi: ‘Morwasinke mugara gwange a tarere vakadi wopeke mevango lyokutara nge ame?’

Nsene nove yimo o lizuvhu ngoso, diva asi Jehova kapi a ku pe usima morwa yirugana yamugara goge. Jakopo 1:14 kutanta asi: “Nye nkenye ogu kumuzeda edowo lyamwene, eli ali mu koko tali mu kumbagere.” (Rom. 14:12; Fil. 2:12) Mevango lyokukupa usima, Jehova kutara ulimburukwi woge asi mulyo unene.—2 Hist. 16:9.

Ayo ya kara hena nomulyo kukwata egano asi nsene mugara kutarera mafano goruhonda kapi ayi tanta asi mukadendi kapisi muwa. Valirongi kwa tanta asi mafano goruhonda kuninkisa muntu a kare nedowo lyenene lyokuligwanekera panyama eli nali dira kupwa nampili ga kwara.

Nyokera po kukara nosinka unene. Catherine kwa tanta asi age nga gazara nkenye apa asi mugara ngwendi kutarera mafano goruhonda. Frances kwa tanta asi: “Ame kukara nosinka nkenye apa ani dili kudiva oku ana kara mugara gwange. Ame kukara nosinka unene ezuva nalinye.” Vakadi vamwe wokukwara kwa tanta asi awo kulizuvha nomuga apa ava kara novanavazinyetu ava va diva ukaro wovagara vawo. Vamwe kwa tanta asi awo kulizuvha ngwendi velike vana kara morwa awo kugazara asi kwato ogu a kwata egano ukaro wawo.

Kapisi epuko kulizuvha ngoso. Nye nsene o yi gazadara unene, ayo ngayi gwederera kosinka soge. Mevango lyoyo, hetekera ko kudemenena kelikwatakano lyoge naJehova. Nsene o yi rugana oyo, ngayi ku vatera o lididimikire.—Epis. 62:2; Efe. 6:10.

Ove nampo kuvhura o gwanene mo uwa nsene o resa nokuteda ko koyihonena yomoBibeli yovakadi ava va guvire ava va gwene ehengagwido pokuhedera Jehova mekanderero. Age kapi ga gusire po nkenye apa maudigu gawo, nye age kwava pere mbili. Pasihonena, Hana, kwa kere “neguwo lyenene” koukaro wendi. Nye konyima zapa ga ‘kanderere siruwo sosire kwaJehova’ age kwa kere nombili nampili ngomu ga dilire kudiva omu ukaro wendi ngau litjindja.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Kol. 1:3, 4.

Nturagumbo nomugolikadi navenye va hepa kupura evatero kovakuronambunga

Pura evatero kovakuronambunga. Awo kwa kara ngwendi “utjiliro wompepo ndi ngwendi uvando womvhura.” (Jes. 32:2) Awo nampo kuvhura va pure munazinyetu gomukadi ogu na vhura kuzogera nove ntani nokukuhengagwida.—Yis. 17:17.

KUVHURA O MU VATERE NDI?

Kuvhura nampo o vatere mugara goge a nyokere po kutara mafano goruhonda ndi? Nampo. Mokukohonona po udigu ndi mokufunda po nkore zonene, Bibeli kuuyunga asi: “Vavali va pitakana gumwe.” (Muud. 4:9-12) Valirongi kwa uyunga asi rorunzi yitundwamo kukara yoyiwa apa valikwali ava ruganene kumwe va funde po kutarera mafano goruhonda ntani awo kutwikira kulihuguvara mononkwara.

Nye unene ayo kwa korera nsene asi mulikwali goge a litura mo unene ntani nsene a tokomena kufunda po kutarera mafano goruhonda. Age ga likwambera kwaJehova a mu pe ko nonkondo nokupura evatero kovakuronambunga ndi? (2 Kol. 4:7; Jak. 5:14, 15) Age ga litulira po nonkedi edi nadi mu vatera a nyokere po eheteko, pasihonena ga tura po masiliko koyikwakonentu yendi ntani nokunyokera po maukaro aga naga mu tura meheteko ndi? (Yis. 27:12) Ana liwapaikire kutambura evatero lyoge ntani nokukutantera usili ndi? Nsene asi yimo, ove kuvhura o mu vatere.

Ngapi omu no yi rugana? Koneka sihonena esi sina kukwama ko. Felicia kwa kwere Ethan ogu nga tarere mafano goruhonda apa ga kere munona. Felicia kumanguruka kuzogera nage apa a hara kutarera mafano goruhonda. Ethan kwa faturura asi: “Ame kuuyunga usili ntani nemanguruko namukadange. Age kuvatera nge ni nyokere po maheteko ntani kupura nge nkenye apa omu nina karere. Ntani age kuvatera nge ni nyokere po kuruganesa unene intaneta.” Felicia kumukoresa kweyi Ethan a hara kutarera mafano goruhonda. Nye Felicia kwa tanta asi: “Ehandu nokukora oku ani lizuvhu kapi ayi mu vaterere a nyokere po nkareso zendi ezi zondona. Konyima zapa atu zogere udigu wendi, age kuvatera nge ni nyokere po kukora oku ani li zuvhu.”

Nonzogera odo kapi tupu adi vatere nturagumbo a nyokere po kutarera mafano goruhonda nye ado kuvatera hena mukadendi yipo a mu huguvare hena. Apa mugara a tantere mukadendi maupirankondo gendi, noku ana kuza ntani neyi ana kurugana, ayo kuvatera mukadendi a mu huguvare morwa age kapi ana kumuhorekera nkenye eyi.

Ono yi pura asi nove kuvhura kuvatera mugara goge monkedi zokulifana ndi? Nsene asi yimo, reseni nokuzogera kumwe sirongwa esi. Eyi ngayi mu vatera a litulire po sitambo sokuhageka kutarera mafano goruhonda ntani ngayi kuninkisa o mu huguvare. Mevango lyokuhanduka morwa muna hara kuzogera udigu owo, ga hepa kuhetekera ko kukwata egano omu udigu owo una kukukundama. Wa hepa kukwatesa ko eyi ana kurugana yipo a hageke nkareso zendi ntani nokumupa ko mpito a yi likide asi ove kuvhura kumuhuguvara. Namuvenye mwa hepa kulironga eyi ayi ninkisa vantu va hare kutarera mafano goruhonda ntani nomu ava fundu po nkareso ozo. d

Nsene ono kara nowoma asi nove nomulikwali goge kapi nomuvhura kukara muna litura apa nomuzogera udigu owo, kuvhura mu pure ko mukuronambunga ogu mwa mangurukira yipo a ya kare po apa nomu zogera udigu weni. Diworoka asi nampili konyima zapa mulikwali goge a nyokere po nkareso zendi zokutarera mafano goruhonda, ayo kuvhura kugusa siruwo komeho o ya mu huguvare hena. Twikira kumuhuguvara. Koneka malitjindjo gomanunu aga gana kuhoroka mononkwara deni. Kara nehuguvaro asi mwaza siruwo nsene asi namuvenye mu li didimikira, nonkwara deni ngadi nkondopara hena.—Muud. 7:8; 1 Kol. 13:4.

NGAPI NSENE MULIKWALI GOGE KUNA KUTWIKIRA KUTARERA MAFANO GORUHONDA?

Nsene asi mugara goge kutarera mafano goruhonda konyima zo ku ga nyokera po siruwo songandi, ayo ngoso kutanta asi kapi ga li tezurura ntani asi kapi ngayi mu tompoka kunyokera po nkareso ozo ndi? Hawe. Unene po nsene asi age mupika gomafano goruhonda, ayo kuvhura yi mu digopere kunyokera po nkareso ozo meparu lyendi mudima. Age kuvhura nga tarere hena mafano goruhonda konyima zokuganyokera po ure wonomvhura. Mokunyokera po udigu wokulifana komeho, age ga hepa kulitulira po masiliko gomanzi kuhamena omu a ruganesa yikwakonentu yendi ntani nomaukaro aga naga mu tura meheteko nampili konyima zapa udigu owo au moneka asi una haga. (Yis. 28:14; Mat. 5:29; 1 Kol. 10:12) Age ga hepa ‘kuwapukurura omu a gazara’ ntani noku ‘nyenga udona’ kukwatera mo mafano goruhonda ntani nonkareso zimwe zokunyata ngwendi kulidanesa koyilyo yonomuga. (Efe. 4:23; Epis. 97:10; Rom. 12:9) Age ana kara neharo lyokurugana yininke nayinye eyi ndi? Nsene yimo, age nampo kuvhura nga hagekerere nkareso ozo. e

Demenena kelikwatakano lyoge naJehova

Nye ngapi nsene asi mulikwali goge kapi ana hara kunyokera po udigu wendi? Yosili ove nampo kuvhura yi ku guvise nokukuhandukisa. Tantera Jehova yinka yoge makura ngo kare nombili. (1 Pet. 5:7) Twikira kuhedera pepi Jehova kupitira mokulironga, kukanderera ntani pokuteda. Ngomu ono kuyirugana, kara nehuguvaro asi nage kuna kukuhedera pepi. Ngwendi moomu tupu va yi uyunga mwaJesaya 57:15, NW, age kukara pepi nava ava “dombo mutjima” ntani ana hara kuvavatera va kare hena noruhafo. Hetekera ko kukara Mukriste gomuwa po. Pura evatero kovakuronambunga. Ntani kara nehuguvaro asi komeho mugara goge kuvhura nga ture po elitjindjo lyenene.—Rom. 2:4; 2 Pet. 3:9.

a Mokutuvatera tu ka kwate nawa egano sirongwa esi, tatu ka tura mugara ngosihonena asi yige ana kutarera mafano goruhonda. Nye sinzi sonompango domosirongwa esi nadi ka vatera hena mugara ogu ga kara namukadendi ogu a tarere mafano goruhonda.

b Kutarera mafano goruhonda kapisi konda zomoMatjangwa zeyi valikwali nava lizumbira.—Mat. 19:9.

c Madina kwa ga tjindja.

d Kojw.org ntani nomoyimbapiratjangwa yetu kuvhura kugwana ko mauzera aga naga kuvatera. Pasihonena, tara sirongwa ko jw.org “Pornography Can Shatter Your Marriage,” ntani siparatjangwa “You Can Resist Temptation!” moRuhungu romo 1 Kudumogona 2014, epe. 10-12, ntani tara sirongwa sosiparatjangwa asi “Mafano goruhonda siponga ndi?” moRuhungu romo 1 Siwogedi 2013, epe. 3-7.

e Mokumona asi kutarera mafano goruhonda kuvhura kuninkisa muntu a kare mupika, valikwali vamwe kwa tokora mokukapura evatero kovandokotora kugusa ko eli ava gava vakuronambunga.