1, 2. (a) Ngapi twa yi diva asi vantu kuvhura kukara vakaume vaKarunga? (b) Yisinke natu ka konakona mosirongwa esi?

OSE kwa hepa eharo, kutundilira kehampuruko lyetu dogoro konomfa. Vantu kwa hepa eharo lyoukaume kapisi eharo lyomononkwara tupu. Nye natuvenye twa hepa eharo lyokutunda kwaJehova. Morwa Jehova kapi atu mu mono ntani age munankondo, sinzi sovantu kapi va yi pura asi kuvhura a kare kaume kawo. Nye ose twa yi pura!

² Ose twa yi pura morwa Bibeli kulikida asi koveli ava va kere vakaume vaKarunga. Kuvhura tu lirongere ko koyihonena yawo. Morwasinke? Morwa ukaume naKarunga yiso sininke somulyo po meparu. Tu konakoneni sihonena saAbirahamu. (Resa Jakopo 2:23.) Ngapi omu ga ya kere kaume kaKarunga? Ukaume waAbirahamu naKarunga kwa  korerere mepuro, ntani age kwa divikwire asi “guhyanavenye ava ava pura.” (Varoma 4:11) Ngomu no ka konakona sihonena sendi, lipura asi: ‘Ngapi nani honena epuro lyaAbirahamu nokunkondopeka ukaume wange naJehova?’

3, 4. (a) Singonona eheteko lyenene lyepuro lyaAbirahamu. (b) Morwasinke Abirahamu ga harerere kuzamba munwendi?

³ Gazara tupu Abirahamu omu ana kuronda kondundu kuliwora, age nomvhura dendi 125. ^[1] Ano munwendi Isaka gonomvhura dokoyiha 25 kuna kumukwama monyima. Isaka kuna simbi yitare, ano Abirahamu kuna simbi mbere noyininke yokuhwamekesa mundiro. Oru kuna kara rugendo roudigu meparu lyaAbirahamu. Nye kapisi morwa ukurupe wendi. Age simpe kuna kara nononkondo. Rugendo oru kuna kara roudigu morwa Jehova kuna hara Abirahamu a ka zambe munwendi.—Genesis 22:1-8.

⁴ Alyo kwa kere eheteko lyenene lyepuro lyaAbirahamu. Vantu vamwe kuuyunga asi Karunga kwa kere nonyanya apa ga pulire Abirahamu a zambe munwendi. Ano vamwe kuuyunga asi Abirahamu kwa here kurugana eyi morwa kapi ga here munwendi. Vantu ava ava uyunga yininke yangoso kapi va kara nepuro ndi kapi va diva omu ali rugana epuro. (1 Vakolinte 2:14-16) Abirahamu kapi ga limburukwire Karunga ga hana kugazadara ko. Age kwa limburukwire morwa ga kere nepuro. Age ga yi divire asi Jehova narumwe si a mu pure a rugane nkenye eyi nayi vhura kumuretera udona. Abirahamu ga yi divire asi nsene a limburukwa, Jehova nga mu tungika kumwe namunwendi. Yisinke ga hepere Abirahamu mokukara nepuro lyokupama? Age kwa hepere ediwo ntani noudivi.

5. Ngapi Abirahamu nampo ga lirongere kuhamena Jehova, ntani ngapi ya mu vaterere?

⁵ Ediwo. Abirahamu kwa kulilire mositata saUru. Vantu womositata oso ngava karere yikarunga yoyimpempa, ntani oguhwe  nawo ngava yi karere. (Josuwa 24:2) Ngapi omu Abirahamu ga lirongere kuhamena Jehova? Bibeli kulikida asi munwaNowa Sema, kwa kere ekoro lyaAbirahamu. Ntani age kwa parukire dogoro Abirahamu apa ga ya kere nonomvhura 150. Sema kwa kere mugara gepuro lyenene ntani nampo nga tantere ko vekoro lyendi kuhamena Jehova. Kapi tuna diva nawa-nawa, nye nampo monkedi ozo yimo ga lirongere Abirahamu kuhamena Jehova. Eyi ga lirongere ya mu ninkisire a hare Jehova, ntani ya mu vaterere a tunge po epuro.

6, 7. Ngapi eyi ya horokerere Abirahamu ya nkondopekere epuro lyendi?

⁶ Udivi. Ngapi Abirahamu ga gwene udivi ou wa nkondopekere epuro lyendi mwaJehova? Vamwe kuuyunga asi magazaro kutwaredesa komalizuvho, ano malizuvho kutwaredesa kokurugana ko yuma. Eyi ga lirongere Abirahamu kuhamena Karunga kwa mu tumangedere, ntani ya mu ninkisire a likide efumadeko lyenene ‘kwaKarunga gekeguru-guru, musiti geguru nevhu.’ (Genesis 14:22) Bibeli kutumbura efumadeko lyenene lyangoso asi ‘etjiroKarunga.’ (Vahebeli 5:7) Mokukara vakaume wovanene vaKarunga, twa hepa kukara netjiroKarunga. (Episarome 25:14) Aso kwa kere sikara esi sa tumangedere Abirahamu a limburukwe Jehova.

⁷ Karunga kwa tantererere Abirahamu naSara va sige embo lyawo moUru va ze kosirongo sapeke. Awo kwa tungire monotenta eparu lyawo nalinye. Nampili ngomu Abirahamu ga yi divire asi ngava ligwanekera noyiponga, nye ga tokomenene kulimburukwa Jehova. Morwa ulimburukwi wendi, Karunga ga mu tungikire nokumupopera. Pasihonena, apa mukadaAbirahamu Sara ga mu gusire Abimereki asi a mu kware, Abirahamu kwa kere mosiponga sokumudipaga, nye Jehova ga poperere Abirahamu naSara kupitakana pwarumwe. (Genesis 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18) Yihorokwa oyo kwa nkondopekere epuro lyaAbirahamu.

8. Ngapi natu gwana ediwo noudivi eyi nayi nkondopeka ukaume wetu naJehova?

⁸ Kuvhura tu kare vakaume wovanene naJehova ndi? Nhi, kuvhura. Ngwendi Abirahamu, nose twa hepa kulironga kuhamena Jehova. Ntani kuvhura tu gwane ediwo noudivi ou twa hepa. Naina, ose twa kara neyi yoyinzi kupitakana  eyi ga kere nayo Abirahamu. (Ndaniyera 12:4; Varoma 11:33) MoBibeli kwa kara mo ediwo kuhamena “Musiti geguru nevhu.” Eyi atu lirongo kutuninkisa tu hare Jehova nokutuvatera tu mu fumadeke unene. Eharo nefumadeko eli kututumangeda tu limburukwe Karunga. Pokurugana ngoso, ose kumona omu a tu popere nokututungika, ano eyi kutuvatera tu kare noudivi ou nau nkondopeka epuro lyetu. Nsene tu karera Jehova, ose ngayi tu gwanena po nokukara nombili noruhafo. (Episarome 34:8; Yisewe 10:22) Moomu tuna kukara nediwo noudivi, yimo ukaume wetu naJehova ngau nkondopara.

9, 10. (a) Yisinke ya hepa po yipo ukaume u nkondopare? (b) Yisinke ayi likida asi Abirahamu kwa haferere ukaume wendi naJehova nokuunkondopeka?

⁹ Ukaume wounene kwa fana ngwendi ugawo. (Resa Yisewe 17:17.) Awo kapi wa fana ngwendi sipako sondiro esi va ruganesa tupu mokufuwisa. Awo wa pitakana mbya zongwa ezi za hepa mema nepakerombili yipo zi kure. Abirahamu kwa haferere kukara kaume kaJehova. Ngapi omu ga yi rugene eyi?

¹⁰ Abirahamu kwa twikilire kunkondopeka etjiroKarunga lyendi noulimburukwi wendi. Pasihonena, apa ga zire koKanani kumwe nepata novakareli vendi, age kwa pulisilire Jehova a mu pitisire nampili momatokoro gomanene ndi gomanunu. Mvhura zimwe komeho va hampuruke Isaka, age Abirahamu nomvhura dendi 99, Jehova kwa tanterere Abirahamu a rugane yovamba vagara vemembo lyendi. Abirahamu ga kere nomasinganyeko ndi ga hetekerere ko kuligusa-gusa mo mokudira kurugana eyi ga mu harerere Jehova ndi? Hawe, age kwa huguvarere mwaJehova nokumulimburukwa pokuyirugana ‘mezuva lyoolyo.’—Genesis 17:10-14, 23.

11. Morwasinke Abirahamu ga karerere nosinka kuhamena Sodoma naGomora, ntani ngapi omu Jehova ga mu vaterere?

¹¹ Morwa Abirahamu nga limburukwa Jehova nkenye apa nampili mweyi yoyinunu, ukaume wawo kwa nkondoparere. Age ga lizuvhire emanguruko mokuuyunga naJehova nkenye eyi, ntani ga hundilire evatero apa ga ligwanekerere nomapuro goudigu. Pasihonena, apa Jehova ga tente asi age nga zonagura po yitata yaSodoma naGomora, Abirahamu kwa kere nosinka. Morwasinke? Age kwa kere nowoma asi vantu wovawa kuvhura ngava fe kumwe novantu wovadona. Age kwa kere nosinka kuhamena simpumba sendi Roto nepata lyendi ava va tungire mositata saSodoma. Abirahamu kwa huguvarere Jehova “mupanguli gouzuni,” yiyo ga uyungire nage kuhamena yinka yendi. Jehova kwa lididimikilire udigu wa kaume kendi ntani ga mu likidire asi age munankenda.  Jehova ga fatwilire asi nampili ngomu na ka pangura sitata, age ta ka papara vantu wovawa nokuvapopera.—Genesis 18:22-33.

12, 13. (a) Ngapi omu ediwo noudivi ya vaterere Abirahamu? (b) Yisinke ayi likida asi Abirahamu kwa huguvarere mwaJehova?

¹² Ediwo noudivi ou ga gwene Abirahamu kwa mu vaterere a nkondopeke ukaume wendi naJehova. Konyima apa Jehova ga ya pulire Abirahamu a zambe munwendi, Abirahamu ga yi divire asi Jehova kulididimikira nokufira nkenda nokupopera ntani kuvhura kumuhuguvara. Abirahamu ga yi divire nawa asi Jehova kapi ga kara nonyanya. Morwasinke?

¹³ Komeho Abirahamu a sige vakareli vendi, age kwa tente asi: “Kareni paapa nesi sindongi, ose namunwange tatu zi kwina tu ka kanderere, ntani natu ka tengura.” (Genesis 22:5) Yisinke ga tembe Abirahamu? Nampili ngomu ga divire asi ta ka zamba munwendi, age kwa kumbagerere apa ga uyungire asi nava ka tengura ndi? Hawe. Bibeli kwa uyunga asi Abirahamu ga yi divire asi Jehova kuvhura a vhumbure Isaka koufe. (Resa Vahebeli 11:19.) Abirahamu ga yi divire asi Jehova kwa mu pere nonkondo dokukara nomuna nampili ngomu nage naSara va kurupire unene. (Vahebeli 11:11, 12, 18) Age ga yi divire asi kwato yokutjindira Jehova. Abirahamu kapi ga divire eyi nayi horoka ezuva olyo. Nye ga kere nepuro asi Jehova kuvhura a vhumbure munwendi yipo matumbwidiro gendi nagenye ngaga sike mo. Eyi yiyo Abirahamu ava mu tumbwire asi “guhyanavenye ava ava pura.”

14. Maudigu musinke o ligwanekere nago mokukarera Jehova, ntani ngapi sihonena saAbirahamu nasi ku vatera?

¹⁴ Naina, Jehova kapi a tu pura tu zambe vana vetu, nye kutupura tu limburukwe konompango dendi. Poyiruwo yimwe kuvhura tu dire kukwata egano nompango odo ndi yi moneke ngwendi udigu kudilimburukwa. Nove wa lizuvha rumwe ngoso ndi? Vamwe, sirugana sokuzuvhisa kuvadigopera. Nampo nomuga ntani udigu kuuyunga novantu ava va dira kudiva. Vamwe kutjira kulisiga novakwawo wokosure ndi wokoyirugana. (Exodus 23:2; 1 Vatesaronika 2:2) Nsene va kupura o rugane sininke soudigu, gazara sihonena saAbirahamu sepuro nouradi. Nsene tu teda ko koyihonena yovagara novakadi wovalimburukwi, ayo ngayi tu tumangeda tu va honene ntani tu hedere pepi Kaume ketu, Jehova.—Vahebeli 12:1, 2.

15. Morwasinke natu tantera asi Abirahamu kapi ga liverere kokulimburukwa Jehova?

¹⁵ Abirahamu ga liverere rumwe kokulimburukwa nompango daJehova ndi? Bibeli kutanta asi Abirahamu ‘kwa fire age  ana siki mo moukurupe.’ (Genesis 25:8) Apa ga kere nonomvhura 175, Abirahamu kwa gazarere eparu lyendi nokulizuvha asi yina mu gwanene po. Morwasinke? Morwa ukaume wendi naJehova kwa kere sininke somulyo po meparu lyendi. Nye apa atu resa asi Abirahamu ‘kwa sikire moukurupe,’ eyi kapi ayi tanta asi kapi ga kere hena neharo lyokukaparuka komeho.

16. Ruhafo musinke nga ka kara naro Abirahamu moParadisa?

¹⁶ Bibeli kutanta asi Abirahamu “kwa ndindilire sitata esi sa kara nomatateko, ano musundi nomutateki gwaso, Karunga.” (Vahebeli 11:10) Abirahamu ga yi pulire asi ezuva limwe nga mona sitata oso ndi Uhompa waKarunga kuna kupangera pevhu. Gazara tupu omu nga ka hafa Abirahamu mokukakara moparadisa apa pevhu ntani nokukatwikira kunkondopeka ukaume wendi naKarunga. Age nga ka hafa mokukadiva asi sihonena sendi sepuro kwa ya vaterere vakareli vaKarunga monomvhura mayovi edi da ya kweme ko! MoParadisa, age nga ka yi kwata egano asi nzambo ezi nkare a zambe munwendi poNdundu zaMoriya kwa fanekesere sininke sosinene po. (Vahebeli 11:19) Ntani nga ka kwata egano omu kukora oku ga lizuvhire apa ga liwapaikilire mokuzamba munwendi Isaka kwa vaterere vantu wovalimburukwi va kwate egano kukora oku ga lizuvhire Jehova pokugava Munwendi, Jesus Kristusa ngosizoweseso sovanzi. (Johanesa 3:16) Sihonena saAbirahamu kwa tu vatera tu likide rupandu kosizoweseso, eharo lyenene eli va tu likida!

17. Yisinke ono tokomene, ntani yisinke ngatu ka zogera mosirongwa sokukwama ko?

¹⁷ Ngano natuvenye tu tokomene kuhonena epuro lyaAbirahamu. Ngwendi Abirahamu, nose twa hepa ediwo noudivi. Ngomu tuna kutwikira kulironga kuhamena Jehova ntani nokumulimburukwa, ose ngatu mona omu ana kututungika nokutupopera. (Resa Vahebeli 6:10-12.) Ngano Jehova a kare Kaume ketu dogoro narunye! Mosirongwa sokukwama ko, ngatu ka zogera yihonena yitatu yovantu wovalimburukwi ava va kere vakaume wovanene vaKarunga.