1, 2. (a) Morwasinke Vajuda va divira nawa nonkango domoDeuteronomium 6:4? (b) Morwasinke Mosesa ga uyungilire nonkango dina?

NOMVHURA dononzi Vajuda kwa ruganesa nonkango domoDeuteronomium 6:4 pokukanderera. Ekanderero olyo kulitumbura asi Shema. Vajuda wovanzi simpe kurugurura ekanderero olyo nkenye ngurangura nomasiku mokulikida asi awo kukarera Karunga gelike.

² Komeho Mosesa a ka fe, age kwa tanterere Vaisraeli nonkango odo. Vaisraeli kwa kere mosirongo saMowaba va taguruke mukuro gwaJorodana va ka kwate Sirongo sEtumbwidiro. (Deuteronomium 6:1) Mosesa kwa pitisilire Vaisraeli nomvhura 40 ntani age kwa va harerere va kare nouradi yipo va lididimikire maudigu aga ga va ndindilire. Awo va hepere kulimburukwa nokuhuguvara Jehova. Yipo nye Mosesa ga va korangedere nononkango odo. Konyima zokuvatantera Yipango Murongo nonoveta dimwe,  Mosesa kwa va tanterere nonkango domoDeuteronomium 6:4, 5. (Resa.)

3. Mapuro musinke natu ka zogera mosirongwa esi?

³ Vaisraeli va yi divire asi Jehova Karunga gwawo yige “gelike Jehova.” Vaisraeli wovalimburukwi ngava karere Karunga gumwe tupu ogu ngava karere vazinyakurwawo. Morwasinke Mosesa ga va diworokesere asi Jehova Karunga gwawo yige “gelike Jehova”? Elikwatakano musinke lya kara pokatji kousili ou ntani kuhara Karunga nomutjima nomwenyo ntani nononkondo detu nadinye? Ngapi nonkango domwaDeuteronomium 6:4, 5 da tu kundama?

4, 5. (a) Yisinke azi tanta ntanto “gelike Jehova”? (b) Ngapi Jehova ga lisiga noyikarunga?

⁴ Kwa likarera. Ntanto “gelike Jehova” kutanta asi Jehova kwa likarera ntani kwato ogu ga hetakana nendi. Mosesa kapi ga ruganesere ntanto ozo mokuzogera erongo lyoyimpempa lyakarunga mutatu gumwe. Jehova yige Musiti geguru nevhu ntani Mupangeli gouzuni naunye. Ntani Jehova yige Karunga gelike gosili. (2 Samwere 7:22) Mosesa kwa here kudiworokesa Vaisraeli va karere Jehova gelike. Awo va hepere kunyokera po kuhonena nkareso zovantu ava ngava karere yikarunga yoyimpempa nokugazara asi yikarunga yawo kupangera unsitwe.

⁵ Vaegipite ngava karere karunga gezuva gedina Ra ntani karunga geguru gedina Nut nakarunga gevhu gedina Geb ntani karunga gomukuro gwaNili gedina Hapi, ntani noyikorama yoyinzi. Jehova kwa likidire asi age munankondo kupitakana yikarunga oyo apa ga reterere Vaegipite mahepeko murongo. Vakanani ngava karere karunga Bara ogu va pulire asi yige ga sitire uzuni. Awo kwa pulire hena asi age karunga geguru nomvhura. Wovanzi kwa pulire asi Bara kuvhura a va popere. (Numeri 25:3) Vaisraeli va hepere kudiworoka asi Karunga gwawo ga likarera. Age “yige gelike Jehova.”—Deuteronomium 4:35, 39.

6, 7. Yisinke azi likida hena ntanto “gelike Jehova,” ntani ngapi Jehova ga likidire asi age “gelike”?

⁶ Kapi a runduruka. Ntanto “gelike Jehova” kulikida hena asi age kusikisa mo nkenye apa sitambo sendi. Jehova Karunga kapi a runduruka. Ose kuvhura kumuhuguvara. Pasihonena, age kwa tumbwidilire Abirahamu asi ruvharo rwendi ngaru tunga moSirongo sEtumbwidiro. Jehova kwa rugene yitetu yoyinzi yipo a sikise mo etumbwidiro olyo. Konyima zonomvhura 430, Jehova kapi ga rundurwire sitambo sendi nye ga rugene ko yuma mokusikisa mo  etumbwidiro olyo.—Genesis 12:1, 2, 7; Exodus 12:40, 41.

⁷ Konyima zonomvhura mafere, Jehova kwa horowere Vaisraeli va kare nondipo dendi nokuvatantera asi: “Kutupu hena Karunga nagepeke; kapi ga kara ko rumwe; hena narumwe si nga kara ko.” Ntani ta va tantere hena asi: “Ame nyame Karunga dogoro dogoro,” mokulikida asi age kapi a rundurura sitambo sendi. (Jesaya 43:10, 13; 44:6; 48:12) Vaisraeli kwa kere nomfumwa zokukarera Karunga gokuvhura kuhuguvara ntani gokudira kurunduruka. Nose twa kara nomfumwa zokulifana.—Marakiya 3:6; Jakopo 1:17.

8, 9. (a) Yisinke a hepa ko Jehova kovakareli vendi? (b) Ngapi Jesus ga nkondopekere nonkango daMosesa?

⁸ Mosesa kwa tanterere Vaisraeli asi eharo lyaJehova kwawo kapi ngali runduruka. Nye Jehova kwa ndindilire ko kwawo asi va mu limburukwe gelike nokumuhara nomutjima nomwenyo nononkondo dawo nadinye. Vakurona va hepere kuronga vana vawo nkenye apa kuhamena Jehova yipo va mu karere gelike.—Deuteronomium 6:6-9.

⁹ Ngamoomu Jehova a dili kurundurura sitambo sendi, kapi hena a rundurura eyi ga hepa ko kovakareli vendi. Nsene tuna hara Jehova a hafere ukareli wetu, twa hepa kumukarera gelike nokumuhara nomutjima nonondunge nononkondo detu nadinye. Jesus kwa uyungire asi oso yiso sipango sosinene po. (Resa Marukusa 12:28-31.) Ngesi tatu ka zogera omu natu likida moyirugana yetu asi twa pura asi “Jehova Karunga gwetu a huru yige gelike Jehova.”

10, 11. (a) Ngapi omu atu karere Jehova gelike? (b) Ngapi omu vadinkantu woVahebeli va likidire asi awo kukarera Jehova gelike?

¹⁰ Jehova yige gelike Karunga gwetu a huru. Ose kumukarera gelike. Moukareli wetu ose kapi atu hamesere mo marongo gepuko ndi yikarunga yoyimpempa. Nampili ngomu pwa kara yikarunga yapeke, age yige Karunga gosili. Ose twa hepa kukarera Jehova gelike.—Resa Ehororo 4:11.

¹¹ Mobuke zaNdaniyera kwa tumbura mo vadinkantu woVahebeli Ndaniyera naHananiya naMisayeli naAsaliya. Awo kwa likidire asi awo kukarera Jehova gelike pokunyoka kulya nondya edi da nyete pampo kovakareli vaJehova. Ntani vakwawo vaNdaniyera vatatu kwa nyokere kutongamena efano lyaNebukadenesara lyongorodo. Awo kwa tulire Jehova muhowo ntani kwa mu limburukwire.—Ndaniyera 2:1–3:30.

12. Mokukarera Jehova gelike, yisinke natu nyokera po?

¹² Twa hepa kutura Jehova muhowo meparu lyetu. Nsene tuna hara kumukarera gelike, twa hepa kunyokera po kutura  yininke yapeke muhowo. Yininke musinke oyo? MoYipango Murongo, Jehova kwa tanterere vantu vendi asi va ha karera vakarunga nawopeke ndi mafano. (Deuteronomium 5:6-10) Naina koyili yininke yoyinzi eyi ava karere vantu, ntani kuvhura yi kare udigu kwetu kuyidimburura asi epuko. Nye Jehova kapi ga runduruka. Age simpe yige “gelike Jehova.” Tu konakoneni omu natu nyokera po kukarera vakarunga vapeke.

13. Yisinke nampo natu vhura kuhara kupitakana Jehova?

¹³ MoVakorosi 3:5 (resa), kwa likida mo yininke eyi nayi tu ninkisa tu dire kukarera Jehova gelike. Edowo kwa li kwatakana noukereli wovakarunga woyimpempa. Monkedi musinke? Apa atu kara neharo lyenene lyokudowokera yininke ngwendi yimaliwa yoyinzi ndi ungawo, ayo tayi kara ngwendi karunga gwetu nokutupangera. Nonzo nadinye va tumbura moVakorosi 3:5 kwa likwatakana nedowo, kuninka asi ukereli wovakarunga woyimpempa. Nsene tu dowokera unene yininke oyo, ose kuvhura ngatu yi hare unene kupitakana Karunga. Makura kapi hena ngatu karera Jehova “gelike.” Ose kapi tuna hara yi horoke oyo.

14. Erondoro musinke ga geve mupositoli Johanesa?

¹⁴ Mupositoli Johanesa kwa tumbwire egano lyokulifana. Age kwa rondwere asi ogu ga hara yininke yomouzuni ngwendi ‘edowo lyorutu nedowo lyomeho nomalitumbadekero gemona’ age “eharo lyaGuhwe mwendi mutupu.” (1 Johanesa 2:15, 16) Yipo nye twa hepera kulikonakona nkenye apa tu tare nsene nose kwa hara uzuni. Kuvhura tu dimburure asi ose twa hara yilihafeso novantu nondwareso nomaliwapaiko gomouzuni. Ndi kuvhura tu hare “yininke yoyinene” pokukondjera erongo lyokuzeruka. (Jeremiya 45:4, 5) Uzuni woupe pepi una kara. Yiyo nye twa hepera kudiworoka nonkango daMosesa domulyo. Nsene tu kwata egano nokuyipura asi “Jehova Karunga gwetu a huru yige gelike Jehova,” ose ngatu mu karera tupu gelike ntani monkedi ezi ga hara.—Vahebeli 12:28, 29.

15. Morwasinke Paurusa ga diworokesere Vakriste asi Karunga yige “gelike Jehova”?

¹⁵ Ntanto “gelike Jehova” kutuvatera hena tu kwate egano asi Jehova kuna hara vakareli vendi va kare mouumwe ntani nositambo simwe. Mombungakriste zanare kwa kere mo Vajuda noVagereka noVaroma ntani nonomuhoko dimwe. Ntundiliro nonompo dawo kwa lisigire. Morwa oyo, yiyo ya digoperere vamwe kutambura ukareli wousili ndi kusiga ukareli wawo wanare. Yipo nye,  Paurusa ga va diworokesere asi Vakriste kwa kara naKarunga gumwe tupu, Jehova.—Resa 1 Vakolinte 8:5, 6.

16, 17. (a) Uporofete musinke una kusika mo ngesi? (b) Yisinke nayi vhura kudonganesa uumwe wetu?

¹⁶ Ngapi kuhamena Vakriste vanaina? Muporofete Jesaya kwa tente asi: “Momazuva aga gana kuwiza” nomuhoko dononzi ngadi karera Jehova. Awo ngava uyunga asi: “Age nga tu ronge eyi ana hara tu yi rugane.” (Jesaya 2:2, 3) Ose kuhafa pokumona omu una kusikilira mo uporofete owo. Vanavazinyetu kwa tundilira konomuhoko dokulisiga-siga. Awo kuuyunga maraka gokulisiga-siga ntani kwa kara nonompo dokulisiga-siga. Nye ose kukarera Jehova mouumwe. Nye pamwe kuhoroka maudigu morwa kwa tundilira konomuhoko dokulisiga-siga.

¹⁷ Pasihonena, ngapi o lizuvhu kuhamena vanavazinyetu va kara nonompo dapeke? Nampo eraka lyawo nonkareso zawo nonondya dawo ntani nondwareso  zawo kwa lisiga nezi zoge. Ove kapi o hafere kukara nawo nye kwa hara tupu kukara nava worudi roge ndi? Ngapi o lizuvhu kuhamena vakuronambunga wovadinkantu ndi worudi rwapeke ndi ava va kara nompo zapeke? Nsene kapi tuna kutakamesa kuvhura tu pulisire malisigo gangoso ga donganese uumwe wetu.

18, 19. (a) Mapukururo musinke ga kara moVaefeso 4:1-3? (b) Yisinke natu rugana mokukondjera uumwe womombungakriste?

¹⁸ Ngapi natu nyokera po maudigu ogo? Paurusa kwa geve mapukururo koVakriste womoEfeso, omu mwa kere vantu wokonomuhoko dokulisiga-siga. (Resa Vaefeso 4:1-3.) Paurusa kwa tumbwire yikara ngwendi ulinunupiki nombili nedidimiko ntani neharo. Yikara eyi kwa fana ngwendi nongundi edi adi ninkisa nzugo zi kore. Nye mokuninka asi nzugo zi kore, muntu ga hepa kurugana unene. Paurusa kwa here Vakriste womoEfeso va kondjere ‘uumwe ou za va pa mpepo.’

¹⁹ Natuvenye twa hepa kukondjera uumwe womombungakriste. Ngapi omu natu yi rugana oyo? Pomuhowo twa hepa kutunga po yikara eyi ga tumbwire ngwendi ulinunupiki nombili nedidimiko ntani neharo. Sauvali, twa hepa kukondjera ‘mbili novakwetetu.’ Madiro kulizuvha kwa fana ngwendi mufa guna kara monzugo, twa hepa kurugana unene tu kohonone po madiro kulizuvha yipo tu kare mombili ntani mouumwe.

20. Ngapi natu yi likida asi “Jehova Karunga gwetu a huru yige gelike Jehova”?

²⁰ “Jehova Karunga gwetu a huru yige gelike Jehova.” Nonkango odo mulyo unene. Ado kwa vaterere Vaisraeli va lididimikire maudigu apa va zire va ka kwate Sirongo sEtumbwidiro. Nonkango odo kuvhura di tu nkondopeke yipo ngatu vhure kupita moudigu wounene nokukahafera eparu moParadisa. Yipo nye, tu twikireni kukarera Jehova gelike. Twa hepa kumuhara nokumukarera nomutjima nonondunge nononkondo detu nadinye, nokurugana unene mokukondjera mbili nouumwe novanavazinyetu. Nsene tu twikira kuyirugana oyo, Jesus nga tu hangwira kononzwi ntani ngatu limonena usili wononkango edi asi: “Wizeni oku, one ava ga swera Tate, mu ya ture moUntungi ou va mu wapaikira kutunda ketameko lyouzuni!”—Mateusa 25:34.