Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

Kara nepuro nokutokora nawa

Kara nepuro nokutokora nawa

‘Hundira mepuro wa hana malimbiliro.’—JAK. 1:6.

MARUSUMO: 81, 70

1. Yisinke ya ninkisire Kaini a ture po etokoro lyedona, ntani yitundwamo musinke ya kere?

KAINI ga hepere kutura po etokoro eli asi: Ta nyokere po magazaro gendi gomadona ndi ta ga pulisire ga mu pangere. Yi kare asi etokoro musinke ga tulire po, alyo lya kundamene eparu lyendi. Ngamoomu twa yi diva, kapi ga tulire po etokoro lyewa. Etokoro eli ga tulire po lya ninkisire mumbyendi Abeli a ka zumbanese eparu lyendi. Ntani hena lya kundamene elikwatakano lyendi noMusiti gwendi.—Gen. 4:3-16.

2. Morwasinke ya karera nomulyo kutura po matokoro gomawa?

2 Mokulifana, nose twa hepa kutura po matokoro. Kapisi matokoro nagenye atu tura po meparu mulyo unene. Nampili ngoso, sinzi somatokoro aga atu tura po kutukundama meparu. Nsene tu tura po matokoro gomawa, ose ngatu hafera eparu mevango lyokukara nomaudigu ndi noyinka.—Yis. 14:8.

3. (a) Yisinke nga yi tu vatera tu ture po matokoro gomawa? (b) Mapuro musinke natu ka konakona?

3 Yisinke nga yi tu vatera tu ture po matokoro gomawa? Kapisi tu kare nomasiganyeko, nye tu kare nepuro mwaKarunga asi ngatu pa nondunge yipo tu ture po matokoro gomawa. Ntani tu ture hena epuro moNonkango daJehova nokuhuguvara mavyukiso gendi. (Resa Jakopo 1:5-8.) Ngomu tuna kuhedera pepi nendi nokukara neharo lyenene koNonkango dendi, ayo ngayi tu vatera tu mu huguvare. Makura ngatu tunga po nkareso zokupapara mavyukiso moNonkango daKarunga komeho zokutura po matokoro. Yisinke nayi tu vatera tu ture po matokoro gomawa? Ntani ngoso kuna kutanta asi nsene tuna tura po matokoro kapi tatu vhuru kugarundurura ndi?

TWA HEPA KUTURA PO MATOKORO MEPARU

4. Etokoro musinke ga hepere kutura po Adamu, ntani yitundwamo musinke ya kere?

4 Kutundilira kwanare, vagara novakadi va hepere kutura po matokoro gomulyo. Adamu ga hepere kutura po etokoro lyokupurakena koMusiti gwendi ndi kwaEva. Age ga tulire po etokoro, nye ngapi ono kugazara ketokoro eli ga tulire po? Mukadendi ga mu ninkisire a ture po etokoro lyedona, eli lya mu twaredesere va mu tjide mo moParadisa ntani konyima ga ya fire. Kapisi yipo ya hagerere poopo. Ose simpe kuna kuhepa morwa etokoro lyedona lyaAdamu.

5. Ngapi omu natu lizuvha kuhamena kutura po matokoro?

5 Vamwe kuvhura va gazare asi eparu tali wapa nsene tu dira kutura po matokoro. Nove yimo o lizuvhu ngoso? Diworoka asi Jehova kapi ga sitire vantu ngwendi mahina aga aga dili kugazara nokutura po matokoro. Bibeli kuturonga omu natu tura po matokoro gomawa. Jehova ana hara tu ture po matokoro nye kapisi gokuturetera kukora. Tu tareni yihonena.

6, 7. Etokoro musinke va hepere kutura po Vaisraeli, ntani morwasinke ya va digoperere kutura po etokoro lyewa? (Tara efano pepenuno 13.)

6 Apa Vaisraeli va ka kere moSirongo setumbwidiro va hepere kutura po etokoro eli lyomulyo asi: Tava karere Jehova ndi yikarunga yapeke. (Resa Josuwa 24:15.) Alyo kwa monekere ngwendi etokoro lyoureru. Nye etokoro eli va hepere kutura po ngano lya va reterere mwenyo ndi nomfa. Posiruwo soVapanguli, Vaisraeli kwa tulire po etokoro lyedona. Awo kwa sigire Jehova nokukarera yikarunga yoyimpempa. (Vap. 2:3, 11-23) Tu tareni hena sihonena simwe apa vantu vaKarunga va va pulire va ture po etokoro. Muporofete Eliya kwa va tanterere va tokore ogu vana hara kukarera: Jehova ndi sikarunga soyimpempa, Bara. (1 Vah. 18:21) Eliya yipo ga va vyukillire kuvatantera va tokore. Kuvhura o gazare asi alyo kwa kere etokoro lyoureru, morwa kukarera Jehova ayo kureta mauwa. Ntani kwato muntu gonondunge na hara kukarera Bara. Nye Vaisraeli vena kwa ‘heme kuvali.’ Eliya yipo ga va tumangedere va tokore kukarera Jehova.

7 Morwasinke Vaisraeli ya va digoperere kutura po etokoro lyewa? Konda zokuhova, awo kwa zumbanesere epuro lyawo mwaJehova ntani va nyokere kulimburukwa kwendi. Kapi va kere nediwo lyokupama monoveta daKarunga ntani kapi va huguvarere mwendi. Ngano va kweme mavyukiso gomonoveta daKarunga, ayo ngano ya va vaterere va ture po matokoro gomawa. (Epis. 25:12) Konda zauvali, awo kwa va pukisire nomuhoko dapeke ndi kwa pulisilire wopeke va va tulire po matokoro. Vantu ava ngava dili kukarera Jehova kwa pukisire Vaisraeli nokuvaninkisa va kwame nkareso zawo. Jehova ga rondwere nare Vaisraeli mokudira kukwama vantu.—Ex. 23:2.

KUVHURA VAKWETU VA TU TULIRE PO MATOKORO NDI?

8. Sirongwa musinke somulyo tuna lirongere ko koVaisraeli kuhamena motokoro?

8 Yihonena oyo tuna konakona kuna kuturonga sirongwa somulyo. Nkenye gumwe ga hepa kutura po matokoro gamwene ntani mokutura po matokoro gomawa twa hepa kuruganesa nompango domoMatjangwa. MoVagarata 6:5 kututantera asi: “Nkenye ogu kusimba mudigo gwamwene.” Yipo nye, kapisi tu pe wopeke mudigo asi va tu tulire po matokoro. Nye, nyamwetu twa hepa kudiva eyi ayi hafesa Karunga yipo tu ture po matokoro gomawa.

9. Morwasinke ya karera siponga unene kupulisira vakwetu va tu tokwere po?

9 Yisinke nayi vhura kutuninkisa tu pulisire wopeke va tu tulire po matokoro? Makondjeso govantu kuvhura ga tu ninkise tu ture po matokoro gomadona. (Yis. 1:10, 15) Nye, nampili vantu va tu kondjese, nyamwetu twa hepa kutokora kuliza nezwi lyetu lyokomutjima eli twa deura nonompango doBibeli. Nsene tu pulisira wopeke va tu tulire po matokoro, ose ngoso kuna kutokora ‘kuza nawo ndi kuvakwama.’ Alyo nalyo kuna kara etokoro, nye ayo siponga unene.

10. Erondoro musinke Paurusa ga geve koVagarata?

10 Mupositoli Paurusa kwa rondwere Vagarata siponga sokupulisira wopeke va va tulire po matokoro. (Resa Vagarata 4:17.) Vamwe mombungakriste kwa here kutulira po vakwawo matokoro yipo va va guse ko kovapositoli. Morwasinke? Awo kwa liharere efumano. Awo kapi va fumadekere umanguruki wovapuli vakwawo wokutura po matokoro gavene.

11. Ngapi omu natu vatera wopeke nsene tava tura po matokoro?

11 Paurusa ga tulire po sihonena sosiwa mokufumadeka umanguruki wovapuli vakwawo wokutura po matokoro gavene. (Resa 2 Vakolinte 1:24.) Vakuronambunga nawo va kwame sihonena sendi nsene kuna kugava mapukururo komuntu ana hara kutura po etokoro. Awo kuvhura kupa womombungakriste mavyukiso gomoBibeli. Nye, vakuronambunga va hepa kupulisira vapuli vakwawo va ture po matokoro gavene, morwa nkenye muntu kusimba mudigo gwamwene. Pana kara sitwa somulyo asi: Kuvhura tu vatere vakwetu nokuvapa mapukururo ndi nompango doPatjangwa. Nye, nyamwawo va hepa kutura po matokoro. Awo tava gwanene mo mauwa nsene va tura po matokoro gomawa. Twa hepa kunyokera po nkareso zokugazara asi twa kara nononkondo dokutulira po matokoro vapuli vakwetu.

Vakuronambunga kuvatera wopeke va ture po matokoro ganyamwawo. (Tara paragarafu 11)

WA HA TURA PO MATOKORO KULIZA NOMALIZUVHO GOGE

12, 13. Morwasinke ya karera siponga kukwama mutjima gwetu nsene tuna handuka ndi tuna dombo mutjima?

12 Vantu kwa hara kuuyunga asi: Kwama mutjima goge. Nye egano olyo siponga. Ntani matjangwa kapi ga kwatesa ko egano olyo. Bibeli kuturondora asi twa ha kwama mutjima ndi magazaro getu nsene kuna kutura po matokoro. (Yis. 28:26) Ntani moBibeli mwa kara yihonena ya likida yitundwamo yoyidona yokukwama mutjima goge. Udigu kuna kara asi ose vantu wokudira kusikilira mo ‘mutjima gwetu yimpempa gwa vera unene kwa tjinda kuveruka.’ (Jer. 3:17; 13:10; 17:9; 1 Vah. 11:9-10) Yisinke nayi horoka nsene tu kwama mutjima gwetu?

13 Mutjima goMukriste mulyo, morwa ose kwa tu pangera tu hare Jehova nomutjima gwetu nagunye ntani tu hare vakwetu moomu twa lihara nyamwetu. (Mat. 22:37-39) Nye Matjangwa vana tura moparagarafu 12 kuna likida siponga sokutokora kuliza nomu tuna kugazara ndi omu tuna kulizuvha. Pasihonena, yisinke nayi horoka nsene tu tura po matokoro ose tuna handuka? Tuna diva elimbururo nsene asi twa yi rugana rumwe. (Yis. 14:17; 29:22) Kuvhura tu ture po matokoro gomawa nsene tuna dombo mutjima ndi? (Num. 32:6-12; Yis. 24:10) Nye Nonkango daKarunga kwa likida unongo ‘wokusikisa mo Veta zaKarunga.’ (Rom. 7:25) Nsene tu kwama malizuvho getu, kuvhura ngaga tu pukise tu ture po matokoro gepuko.

SIRUWOKE NO RUNDURURA MATOKORO GOGE?

14. Morwasinke natu uyungira asi pamwe ya wapa kurundurura matokoro getu?

14 Ayo ya kara hepero tu ture po matokoro gomawa. Nye kapi yina kutanta asi kapi tatu vhuru kurundurura matokoro aga twa tura po nare. Poyiruwo yimwe kuvhura tu gazudurure ko ketokoro eli tuna tura po nokulirundurura. Tu tare eyi ga rugene Jehova kuhamena Vaninivhe momazuva gaJona. Bibeli kututantera asi: “Karunga ta mono eyi va rugene; ta mono asi vana sigi yikara yawo youdinikarunga. Makura ta rundurura magazaro gendi ta hageke kuvafutisa, kapi hena ga rugene moomu ga yi tente.” (Jona 3:10) Apa Jehova ga mwene asi Vaninivhe vana litezurura, ta rundurura etokoro lyendi. Pokuyirugana ngoso, age kwa likidire elinunupiko nonkenda. Karunga kapi tupu a tokora kurugana yuma poopo tupu ana handuka ngwendi moomu ava yi rugana vantu.

15. Yisinke nayi tu ninkisa tu rundurure etokoro lyetu?

15 Poyiruwo yimwe ya wapa kugazudurura ko ketokoro eli tuna tura po, unene po nsene ukaro una runduruka. Jehova nage pamwe nga rundurura etokoro lyendi apa ngau runduruka ukaro. (1 Vah. 21:20, 21, 27-29; 2 Vah. 20:1-5) Ndi kuvhura pa moneke mauzera gomape aga naga tu ninkisa tu rundurure etokoro lyetu. Hompa Ndafita kwa mu tanterere nombudi doyimpempa kuhamena Mefiboseti mutekurwaSauru. Apa Ndafita ga gwene mauzera gousili, ta rundurura etokoro lyendi. (2 Sam. 16:3, 4; 19:24-29) Poyiruwo yimwe, nose ya wapa kurugana yokulifana.

16. (a) Magano musinke gamwe gomawa kuhamena kutura po matokoro? (b) Yisinke a yi tu ninkisa tu rundurure matokoro aga twa tura po?

16 Nonkango daKarunga kugava epukururo asi twa ha genderera kutura po matokoro gomanene. (Yis. 21:5) Nsene tu litulira po siruwo tu gazadare ko unene nokukonakona nayinye eyi yina hamene mo, ose ngatu tura po matokoro gomawa. (1 Tes. 5:21) Komeho zokutura po etokoro, nturagumbo ga hepa kulitulira po siruwo mokurugana epaparo moMatjangwa nomoyimbapiratjangwa yetu, nokupura ko magano gava vemepata lyendi. Diworokeni asi Karunga ga tanterere Abirahamu a purakene kwamukadendi. (Gen. 21:9-12) Vakuronambunga nawo va hepa kulitulira po siruwo sokurugana mapaparo. Nsene pana moneka mauzera gomape asi va hepa kurundurura matokoro aga va tulire po nare, awo kapi ngava kara nowoma asi kapi ngava va fumadeka wopeke. Nsene awo va linunupika awo ngava tura po marunduruko komatokoro gawo, ntani nose twa hepa kurugana yokulifana. Ayo kureta mbili nouumwe mombungakriste.—Yirug. 6:1-4.

RUGANA KULIZA NEYI WA TOKORA

17. Yisinke twa hepa kurugana yipo yi tu tompoke kutura po matokoro?

17 Matokoro gamwe manene kupitakana makwawo. Yipo nye twa hepa kulitulira po siruwo tu gazadare ko unene nokanderera komeho zokutura po matokoro gomanene. Alyo kuna kara etokoro lyenene nsene Mukriste kuna hara kukwara ndi kuna kupapara ogu na kwara. Etokoro limwe hena lyenene kuna kara lyokutameka kulihameka mosirugana soUhompa sosiruwo nasinye. Pokutura po matokoro gangoso, twa hepa kuhuguvara mwaJehova nokupurakena komavyukiso gendi nokugatambura. (Yis. 1:5) Ayo mulyo kuresa Bibeli morwa amo kwa kara mo mavyukiso gomawa ntani kuhundira evatero kwaJehova kupitira mekanderero. Ntani diworokeni asi, Jehova kuvhura kutupa yikara eyi tuna hepa yipo tu ture po matokoro kuliza nompango zendi. Komeho tu ture po matokoro gomanene, twa hepa kulipura asi: ‘Etokoro eli kulikida asi ame na hara Jehova ndi? Etokoro eli ngali reta ruhafo nombili mepata lyetu ndi? Ntani etokoro eli ngali likida asi ame muntu gokulididimika ntani nkenda ndi?’

18. Morwasinke Jehova ana harere tu ture po matokoro ganyamwetu?

18 Jehova kapi atu sininike tu mu hare ntani tu mu karere. Olyo kuna kara etokoro lyanyamwetu. Age ga fumadeka umanguruki ou ga tu pa tu ture po ‘matokoro’ nsene asi tatu mu karere ndi hawe. (Jos. 24:15; Muud. 5:4) Nye age kuna hara tu rugane eyi tuna tokora kuliza nomavyukiso gendi. Nsene tu tura epuro mwaJehova nokukwama nompango dendi, ose ngatu tura po matokoro gomawa ntani ngatu likida asi twa vyuka moyikara yetu nayinye.—Jak. 1:5-8; 4:8.