1, 2. Morwasinke natu lirongera kuhamena ekuzu?

VANTU wovanzi kuhafera kulya ekuzu li kare asi lyekukutu ndi lyetarara. Mosiruwo sanare, Vaisraeli ngava hafere kulya ekuzu. (Nah. 3:12; Ruk. 13:6-9) Naina ekuzu kuligwana komavango gomanzi mouzuni, vamwe kuuyunga asi ekuzu ewa koukanguki womuntu.

² Jehova kwa hetakanesere vantu kekuzu. Jehova kapi ga tanterere vantu omu ekuzu nali kundama ukanguki wawo, nye age kwa uyungire pasifanekeso. Age kwa uyungire eyi ya kere monomutjima dawo. Eyi ga uyungire kuvhura kutuvatera kumwe novakaume vetu. Ngomu natu ka zogera eyi ga uyungire, gazadara ko eyi natu lirongera ko ngoVakriste.

3. Yisinke lya fanekesa ekuzu va tumbura mwaJeremiya egaununo 24?

³ Momvhura 617 komeho zokuwiza Kristusa, Vajuda kwa rugene yininke eyi ga nyengere Jehova. Age kwa pere Jeremiya emoneko lyeyi ngayi horokera Vajuda. Age kwa tumbwire yikumba yivali yekuzu eyi ya fanekesere nombunga mbali dovantu. Mosikumba simwe kwa kere mo “ekuzu lyewa,” ano mosikwawo “lyedona unene.” (Resa Jeremiya 24:1-3.) Ekuzu lyedona kwa fanekesere hompa Sedekiya novantu vendi ava ga ya hepekere hompa Nebukadenesara novakwayita vendi. Nye pwa kere vantu ava va kere ngwendi ekuzu lyewa, vamwe vawo kwa kere Hesekiyeli naNdaniyera novakaume vendi vatatu ntani noVajuda vamwe ava va twere kounkwate koBabironi. Vamwe vawo konyima va ya tengwire koJerusarema nokukatungurura ntembeli.—Jer. 24:8-10; 25:11, 12; 29:10.

4. Morwasinke nayi tu korangedera eyi ga uyungire Karunga kuhamena vantu wovawa?

 ⁴ Jehova kwa uyungire kuhamena vantu vena wovawa asi: “Ngani va pa eharo lyokudiva nge asi nyame HOMPA. Makura ngava kare vantu vange.” (Jer. 24:7) Eyi kutukorangeda morwa kulikida asi Karunga kwa tu harera tu kare ‘neharo lyokumudiva,’ kutanta asi kukara muntu ogu ga hara kudiva Karunga nokukara mombunga zovantu vendi. Ngapi natu vhura kukara muntu gwangoso? Pokulironga Bibeli nokusikisa eyi tuna kulironga nokulitezurura nokusiga nkareso zetu zanare nokuligava kwaKarunga nokutukuhwira medina lyaGuhwe neli lyoMuna neli lyompepo zokupongoka. (Mat. 28:19, 20; Yirug. 3:19) Wa sikisa mo nare nontambo odo ndi? Ndi ove kuwiza komapongo goNombangi daJehova nkenye apa nokugazara kusikisa mo nontambo odo?

5. Kwalye za tembe mbudi zaJeremiya?

⁵ Nampili yi kare asi nare twa sikisa mo nontambo odo, twa hepa kutwikira kukara nonkareso zongwa. Morwasinke? Natu ka lironga elimbururo ngomu natu ka zogera eyi ga tjenge Jeremiya kuhamena mutjima. Magaununo gamwe gobuke zaJeremiya kwa uyunga kuhamena nomuhoko edi da kere pepi noVaisraeli, nye unene po kwa demenena kovahompa vatano ava va pangerere Juda. (Jer. 1:15, 16) Mbudi zaJeremiya kwa tembe kovantu ava va kere nelikwatakano naJehova. Mosiruwo saMosesa, vazinyakurwawo kwa tumbwidilire asi ngava hama kwaJehova. (Ex. 19:3-8) Mosiruwo saJeremiya, vantu kwa tente hena asi: “Tatu wiza kwaHOMPA, yeeyi yige Karunga gwetu.” (Jer. 3:22) Nye va kere neharo lyokumudiva ndi?

6. Morwasinke natu litulira mo kudiva eyi a uyunga ko Karunga kuhamena mutjima?

⁶ Vandokotora kuruganesa nomahina va mone eyi yina kara morutu rwetu nokutara nsene mutjima muwaawa. Mokulifana, Jehova kumona monomutjima detu. Age kwa tanta asi: “Yilye gokuvhura kukwata egano mutjima gomuntu? Kutupu yapeke eyi ya pitakana po moyimpempa; gwa vera unene, kwa tjinda kuveruka. Ame HOMPA kukonakona . . . nomutjima dovantu. Ame kurugana nkenye ogu mokuliza noyikara yendi, mokuliza neyi a rugana.” (Jer. 17:9, 10) Karunga kumona eyi twa hara neyi atu gazara nomu atu lizuvhu nonkareso zetu neyi tuna hara kurugana meparu lyetu. Jehova kukonakona mutjima goge. Nye nove kuvhura o liture mo mokukonakona mutjima goge.

7. Moukaro musinke da kere nomutjima doVajuda womosiruwo saJeremiya?

⁷ Mokukonakona mutjima, kuvhura tu lipure asi: ‘Moukaro musinke da kere nomutjima doVajuda womosiruwo saJeremiya?’ Jeremiya kwa tente asi nampili ngomu Vajuda va va rugene yovamba, awo ‘kapi va sikisire mo egwanekero eli eyi lya kererere po.’ (Jer. 9:25, 26) Eyi kutanta asi nomutjima dawo kapi da limburukwire kwaJehova.

8, 9. Ngapi omu da kere nomutjima doVajuda, ntani yisinke va hepere kurugana?

⁸ Karunga kwa korangedere Vajuda va hageke “nonzira dawo dononzo noyirugana yawo yoyidona.” (Jer. 18:11) Yirugana yawo kwa kere yoyidona morwa nomutjima dawo kwa donapere. (Resa Marukusa 7:20-23.) Awo kwa rundire nomutwe ntani kwa nyokere kutura po marunduruko. Nomutjima dawo, omu mwa kwaterere yitambo nomagazaro  gawo kwa donapere unene kosipara saJehova. (Resa Jeremiya 5:23, 24; 7:24-26.) Karunga kwa va tanterere asi: ‘Sikiseni mo egwanekero lyeni name,’ ntani guseni mo yininke yoyidona monomutjima deni.—Jer. 4:4.

⁹ Vajuda womosiruwo saJeremiya kapi va kere nonomutjima dokulimburukwa. Vaisraeli womosiruwo saMosesa nawo ngosikwawo. (Deut. 10:16; 30:6) Vajuda va hepere kurundurura magazaro nomadowo noyitambo yayo eyi ya va ninkisire va ncenune nompangera daJehova.—Yirug. 7:51.

10. Ngwendi Ndafita, yisinke twa hepa kurugana?

¹⁰ Twa hepa kupandura Karunga kweyi ga tu vatera tu kwate egano mutjima gwetu gopasifanekeso. Ngovakareli vaJehova, twa hepa kukara nosinka kuhamena mutjima gwetu ndi? Sinzi sava va kara mombungakriste kukarera Jehova noulimburukwi ntani va kara nonkareso zokukuhuka. Awo kapisi “ekuzu lyedona.” Diworoka asi nampili Ndafita kwa tanterere Jehova asi: ‘Konakona nge Karunga, o dive mutjima gwange; tara nge, o koneke magazaro gange. Tara, nsene asi monzira zezumbano na kara.’—Epis. 17:3; 139:23, 24.

11, 12. (a) Morwasinke nkenye gumwe gwetu na konakonena mutjima gwendi? (b) Yisinke nga dira kurugana Karunga?

¹¹ Jehova kuna hara nkenye gumwe gwetu a mu dive ntani nokukara moukaro ou au mu hafesa. Kuhamena vahungami, Jeremiya kwa tente asi: “HOMPA Munankondo nadinye, ove kukonakona vantu pauhungami; ove wa diva yonomutjima dawo nomatedo gawo.” (Jer. 20:12) Morwa Jehova kukonakona nomutjima dovantu wovahungami, natuvenye twa hepa kukonakona eyi ya kara monomutjima detu. (Resa Episarome 11:5.) Pokuyirugana oyo, ose kuvhura kunongonona nkareso nomalizuvho noyitambo yoyidona eyi ya kara monomutjima detu ndi nkareso zokulikata-kata kulimburukwa Jehova. Twa hepa kukonakona nomutjima detu yipo tu guse mo udona. Yihonena musinke yimwe yonkareso nomalizuvho gomadona nayi vhura kukara momutjima gwetu? Ngapi natu tura po marunduruko?—Jer. 4:4.

¹² Jehova kapi nga tu sininika tu rundurure nkareso zetu. Kuhamena “ekuzu lyewa” age kwa tente asi ngani ‘va pa eharo lyokudiva’ nge. Age kapi ga tente asi nga va sininika va kare neharo lyokumudiva. Awo va hepere kutunga po vene eharo lyokudiva Karunga, nose twa hepa kurugana yokulifana.

13, 14. Ngapi omu eyi ya kara momutjima gomuntu nayi kara siponga kwendi?

¹³ Jesus kwa tente asi: “Momutjima yimo amu tundu magazaro gomadona nedipago noruhonda nederengo nowidi, noyimpempa nokuswaura Karunga.” (Mat. 15:19) Pasihonena, nsene  muntu ga kara nomadowo gomadona momutjima gwendi, age kuvhura a hondere, ano nsene a dira kulitezurura Karunga kapi nga mu hafera. Nye nampili yi kare asi kapi ana tura nzo, age kuvhura a pulisire madowo gomadona ga kure momutjima gwendi. (Resa Mateusa 5:27, 28.) Eyi yiyo ya karera nomulyo asi twa ha kara nomadowo gomadona monomutjima detu. Ove kudovaukira mugara ndi mukadi ga hana asi mulikwali goge ndi? Nsene yimo, wa hepa kurundurura magazaro goge gomomutjima.

¹⁴ Ndi Mukriste kuvhura a pulisire ehandu li kure momutjima gwendi dogoro ta tameke kunyenga Mukriste mukwawo. (Lev. 19:17) Ga hepa kukondja mokugusa mo malizuvho gangoso momutjima gwendi.—Mat. 5:21, 22.

15, 16. (a) Gava sihonena omu Mukriste na dira ‘kusikisa mo egwanekero’ lyaKarunga. (b) Morwasinke tuna kugazarera asi kudira ‘kusikisa mo egwanekero’ kapi ayi hafesa Jehova?

¹⁵ Sinzi soVakriste kapi ava sigilire madowo nomalizuvho gangoso ga kure monomutjima dawo. Nye Jesus kwa uyungire hena kuhamena “magazaro gomadona.” Pasihonena, kuvhura tu gazare asi ulimburukwi wetu kekoro lyetu mulyo unene kupitakana nkenye eyi. Yimo, Vakriste kwa hara ekoro lyawo, kapisi ngwendi sinzi sovantu womouzuni ava va dira kukara nonkenda ‘momazuva aga gopouhura.’ (2 Tim. 3:1, 3) Nye kuvhura kulikida ulimburukwi wokupitakanena kekoro. Wovanzi kulizuvha asi elikwatakano lyawo nekoro mulyo unene. Nsene gumwe gemekoro lyawo vana mu koresa, nawo kuvakoresa. Apa Dina va mu kwaterere kononkondo, vakuru vendi kwa handukire unene nokudipaga vagara wovanzi. (Gen. 34:13, 25-30) Malizuvho gomadona aga ga kere nago Abisaromo momutjima gwendi, kwa mu twaredesere a dipage Amunoni. (2 Sam. 13:1-30) Yosili, “magazaro gomadona” siponga unene.

¹⁶ Vantu vamwe kuhanduka unene nsene gekoro lyawo kuna kumutekura momudona. Makura awo tava gazara omu nava vhura kutekura ogu ana koresa gekoro lyawo. Awo kuvhura va dire kulikwatakana kumwe nendi ndi kumutambura membo lyawo. (Heb. 13:1, 2) Mukriste ogu a likida eharo  kovapuli vakwawo kapi a kara nonkareso zangoso. Jehova ga diva eyi ya kara momutjima gwetu, ano nsene a mona mo malizuvho gomadona nga tanta asi ‘kapi tuna kusikisa mo egwanekero lyendi.’ (Jer. 9:25, 26) Nye Jehova kuna kutanta asi: ‘Sikiseni mo egwanekero lyeni name’ mu guse mo yininke yoyidona monomutjima deni.—Jer. 4:4.

17. Morwasinke nayi tu rerupilira kutura po marunduruko nsene tu fumadeka Jehova?

¹⁷ Ngapi nsene o konakona mutjima goge nokudimburura asi ove kulikata-kata kulimburukwa mapukururo gaJehova? Nampo kapi ono ‘kusikisa mo egwanekero’ lyaKarunga. Ndi nampo kutjira vantu ndi kuhara kudivikwa ndi kungawopa, ano poyiruwo yimwe kuvhura o runde mutwe ndi o hare kurugana yeeyi ono hara. Vamwe nawo va kere nomalizuvho gangoso. (Jer. 7:24; 11:8) Jeremiya kwa tjenge asi Vajuda wokudira kulimburukwa womosiruwo sendi ‘kwa rundire nomutwe nokutangarara.’ Age kwa gwederere ko asi: ‘Kapi mwa gazara rumwe asi mu fumadeke Karunga, nampili ngomu a gava mvhura.’ (Jer. 5:23, 24) Nsene tu fumadeka Jehova, ngatu gusa udona monomutjima detu. Ngayi tu rerupira kutura po marunduruko nokurugana eyi ana tu harere Karunga.

18. Yisinke ga tumbwidira Jehova kowo va kara megwanekero lyepe?

¹⁸ Nsene tu litura mo, Jehova nga tu vatera tu kare ‘neharo lyokumudiva.’ Oyo yiyo ga tumbwidira vagwavekwa, ava va kara megwanekero lyepe pokutanta asi: “Ame ngani tura Veta zange mwawo, tani zi tjangere monomutjima dawo. Ame ngani kara Karunga gwawo, awo tava kara vantu vange.” Ta twikire ko asi: “Nagumwe si gomokatji kawo nga ronga mukwawo kudiva HOMPA, yeeyi asi navenye ngava diva nge, kutunda komunona dogoro komukurona. Ame ngani dongonona po nonzo dawo, kapi ngani diworoka hena mausima gawo.”—Jer. 31:31-34. *

19. Yisinke tuna kundindira nononkondo?

¹⁹ Ose kuna kudindira nononkondo eyi ga tumbwidira Karunga. Natuvenye tuna hara kudiva Jehova nokukara vantu vendi. Nye, pomuhowo twa hepa kugwana egusiropo kononzo detu kupitira mosizoweseso saKristusa. Morwa kuvhura va tu gusire po nonzo detu, nose twa hepa kugusira po wopeke nampili yi moneke ngwendi udigu kuyirugana. Twa hepa kukondja mokugusa nyengo monomutjima detu. Ayo ngayi tu vatera tu likide eharo lyokukarera Jehova nokumudiva nawa. Ose ngatu kara ngwendi vaava ga tanterere Jehova asi: “Ngomu papara nge, tomu gwana nge, morwa ngomu papara nge nonomutjima nadinye.”—Jer. 29:13, 14.