1. Ngapi omu muduki gumwe ga yi likida asi kapi ga hagekere kuduka?

MARY DECKER apa ga tamekere kuduka age simpe mudinkantugona. Konyima ga ya kere muduki gomunene yipo wovanzi va gazarere asi ta fundu a gwane medali zongorodo momarumbasano gomanene aga ga kere momvhura 1984. Nye pwa horokere sininke sosidona. Apa va dukire ta lipundura meguru lyamukwawo makura ta liganda. Ta remana tava mu damuna, nye kapi ga hagekere kulihameka momarumbasano gokuduka. Momarumbasano gomomvhura 1985, age kwa dukire unene kupitakana vakadi navenye.

2. Melirombero musinke ava duka Vakriste, ntani ngapi nava duka mo?

² NgoVakriste, eparu lyetu kwa kara ngwendi marumbasano gokututwara komwenyo gwanarunye. Twa ha pulisira nkenye eyi yi tu hagekese kuduka elirombero eli. Alyo kapisi elirombero lyopokaruwogona, omu muntu na duka unene a ka ndembure. Ntani alyo kapisi lyokuduka kuliwora, omu muntu na vhura kuhageka poyiruwo yimwe. Nye alyo kuna kara ngwendi marumbasano gomanene, omu muduki na duka nelididimikiro dogoro a ka ndembure. Mupositoli Paurusa kwa tjangerere Vakriste womoKolinte asi: “Amesi mwa diva asi, ava ava lirombere mokuduka, navenye ava duka, nye gumwe tupu yige a gwana po mfeto zefundo. None yimo mu duka, ngomu gwane mfeto zefundo.”—1 Kol. 9:24.

3. Yilye nga ka gwana mfeto melirombero lyokomwenyo gwanarunye?

³ Bibeli kututantera asi tu duke melirombero eli. (Resa 1 Vakolinte 9:25-27.) Mfeto kuna kara mwenyo  gwanarunye, vagwavekwa meguru, ano wokuhupa ko pevhu moParadisa. Navenye ava ava duka melirombero eli kuvhura ngava funde nsene va didimika dogoro kouhura. (Mat. 24:13) Nsene muduki a dira kukwama noveta delirombero ndi a hageke kuduka, kapi nga ka gwana mfeto. Eli yilyo lyelike elirombero lyokutwaredesa komwenyo gwanarunye.

4. Morwasinke elirombero lyokomwenyo gwanarunye lya karera udigu?

⁴ Kapisi ureru kuduka melirombero lyokomwenyo gwanarunye. Jesus Kristusa gelike ga dukire ga hana kulipuka, kwato gwetu gokuvhura kuyirugana oyo. Jakopo kwa tente asi: “Ose natuvenye kupuka popanzi.” (Jak. 3:2) Kudira kusikilira mo kwetu noku kovakwetetu kuvhura kutuninkisa tu liwore ndi tu hageke kuduka. Nsene yi tu horokera eyi, twa hepa kupapara evatero yipo tu twikire hena kuduka. Ya ha tu tetura nsene tu lipuka poyiruwo noyiruwo.—1 Vah. 8:46.

5, 6. (a) Morwasinke ya karera asi Vakriste “kutupu eyi yokuvaganda,” ntani yisinke ngayi va vatera va ‘pinduke’? (b) Morwasinke vamwe ava dilire “kupinduka” nsene vana liganda?

⁵ Eyi atu rugana apa atu ‘punduka nokuliganda’ kulikida asi ose vantu musinke. Vamwe ava va punduka ndi va liganda va litezurura nokutwikira kukarera Karunga. Pasihonena, koneka nonkango domoYisewe 24:16 edi asi: “Kutupu mbudi muhungami nampili a punduke, yeeyi age kupinduka narunye; nye yihuna kuhanagura po mudininkarunga.”

⁶ Nampili tu punduke ndi tu ligande, kuvhura tu pinduke. Nsene tu huguvara mwaJehova, ga kara neharo lyokutuvatera komaudigu ndi komapuko getu. Age nga tu vatera ‘tu pinduke’ morwa ga yi diva asi twa mu hara. Nye vadinikarunga kapi va hara “kupinduka,” morwa awo kunyoka evatero lyompepo zokupongoka zaKarunga neli lyovantu vendi. Bibeli kutanta asi ava va hara Veta zaJehova  “kutupu eyi yokuvaganda.” Eyi kutanta asi awo kupinduka nokutwikira kuduka melirombero lyokomwenyo gwanarunye.—Resa Episarome 119:165.

7, 8. Ngapi omu muntu na ‘punduka’ nye simpe Karunga a mu tare asi muhungami?

⁷ Poyiruwo yimwe muntu kuvhura a rugane epuko lyokulifana yikando yoyinzi morwa upirankondo. Nye nsene a ‘pinduka,’ kutanta asi kulitezurura makura a kondje unene mokurugana youhunga, Jehova simpe nga mu tara asi muhungami. Eyi kuyimonenena omu Karunga ga ruganenene kumwe noVaisraeli. (Jes. 41:9, 10) Yisewe 24:16 kapi za nkondopeka mapuko aga atu tura nye kwa likida asi Jehova nga tu vatera tu ‘pinduke.’ (Resa Jesaya 55:7.) Jehova Karunga naJesus Kristusa va tu huguvara asi ngayi tu tompoka ntani kutukorangeda tu ‘pinduke.’—Epis. 86:5; Joh. 5:19.

⁸ Muduki nampili a punduke ndi a ligande momarumbasano gomanene, nsene a pinduka usimbu kuvhura a twikire kuduka. Kapi twa diva “ezuva nosiruwo” apa ngau wiza uhura welirombero lyetu. (Mar. 13:32) Nye nsene tu kondja tu dire kupunduka, ngayi tu rerupira kutwikira kuduka melirombero dogoro tu ka ndembure. Ngapi natu nyokera po kupunduka?

9. Yininke musinke eyi natu ka zogera nayi vhura kutupundukisa?

⁹ Tatu ka zogera yininke yitano eyi nayi vhura kutupundukisa: maupirankondo getu, madowo gopanyama, mapuko govapuli vakwetetu, maudigu ndi mahepeko, ntani kudira kusikilira mo kwava wopeke. Nsene sa ku pundukisa simwe soyo, diworoka asi Jehova kulididimikira ntani kapi nga ku siga.

10, 11. Upirankondo musinke ga kere nawo Ndafita?

¹⁰ Maupirankondo getu kwa kara ngwendi yingurumanya monzira. Pokukonakona eparu lyahompa Ndafita neli lyomupositoli Peturusa kuturonga kuhamena maupirankondo gavali, kudira kulipangera ntani kutjira vantu.

¹¹ Hompa Ndafita nga likida elipangero nye kapisi nkenye apa. Morwa upirankondo owo, age kwa honderere naBateseba. Konyima, age nkare a homone Nabali, ogu ga mu swawire. Nampili ngomu Ndafita nga dili kulipangera poyiruwo yimwe, age ga hetekerere ko kuhafesa Jehova. Nevatero lyava wopeke, ga vhulire “kupinduka” nampili ngomu ga tulire mapuko.—1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13.

12. Ngapi omu Peturusa ga twikilire kuduka melirombero nampili ngomu ga tulire mapuko?

¹² Peturusa kwa tjilire eyi vantu wopeke nava mu gazarera. Nampili ngomu ga limburukwire Jesus naJehova, nye poyiruwo yimwe ga rugene mapuko morwa kutjira vantu. Pasihonena, age kwa patanene yikando yitatu asi kapi ga diva Jesus. (Ruk. 22:54-62) Posiruwo simwe, Peturusa kwa tekwire Vakriste woVajuda monkedi zefumadeko kupitakana Vakriste ava va dilire kurugana yovamba. Peturusa kwa kere nonkareso zepuko ezi nkare zi kundame vapuli vakwawo. Paurusa makura yipo ga pere Peturusa mapukururo moyitarameho. (Gar. 2:11-14) Epukururo olyo lya handukisire Peturusa nokumuninkisa a hageke kuduka melirombero lyeparu ndi? Hawe! Age ga gazadarere ko kweyi ga uyungire Paurusa nokurundurura nkareso zendi nokutwikira kuduka melirombero.

13. Ngapi uvera nau vhura kutuhagekesa kuduka melirombero?

¹³ Uvera kuvhura kudigopekesa eparu. Eyi ya ninkisa vamwe va hageke kuduka melirombero. Pasihonena, munazinyetukadi gomoYapani konyima zonomvhura 17 zapa ga gwene ekuho kwa  verere unene. Age kwa pulisilire uvera wendi u mu ninkise a tengure monyima pampepo. Vakuronambunga vavali yipo va ka mu dingwire nokumukorangeda. Apa ga tamekere hena kuza komapongo, vanavazinyetu kwa mu tambwire neharo, ano eyi ya mu gumine makura ta lili. Age ngesi kuna kutwikira kuduka melirombero.

14, 15. Yisinke natu rugana nsene tuna kara nomadowo gopanyama? Gava sihonena.

¹⁴ Madowo gopanyama kwa pundukisa wovanzi. Nsene madowo getu kuna kuhara kutupukisa, twa hepa kurugana paapa twa hulira yipo magazaro noyirugana yetu yi lize nonompango daKarunga. Jesus kwa tente asi nsene eho lyetu ndi kuwoko kwetu kuna kutupukisa, twa hepa ‘kuyizugumina kwina.’ Eyi kutanta asi twa hepa kunyokera po magazaro noyirugana yokunyata eyi nayi vhura kutuhagekesa melirombero.—Resa Mateusa 5:29, 30.

¹⁵ Munazinyetugara gumwe ogu ga kulira mousili kwa tanta asi age nga kondjo mokurwanesa po madowo gokulirara mugara nomugara. Age kwa tanta asi nkenye apa nga kara nomalizuvho ogo ntani kapi nga hafere kukara novantu. Apa ga kere nonomvhura 20 nga rugana uzuvhisi wokukarerera ntani kwa kere mukwafimbunga. Konyima, ga ya tulire epuko lyenene makura tava mu pisura ntani vakuronambunga kwa mu vaterere. Nga kanderere nokulironga Bibeli nokulitura mo unene mokuvatera wopeke. Eyi kwa mu vaterere a twikire kuduka melirombero. Konyima zonomvhura dongandi, age kwa ya tanta asi: “Poyiruwo yimwe ame simpe kukara nomalizuvho gangoso, nye kapi na ga pulisira ga hagekese nge. Na lironga asi Jehova kapi nga sigilira nge ga gwane nge maheteko gokupitakana nonkondo dange. Nina yi diva asi Karunga nga vatera nge.” Munazinyetu ogu kapi ana hara nkenye eyi yi mu pundukise morwa ga yi diva asi eparu lyomouzuni woupe mulyo kupitakana nayinye eyi ana kulididimikira ngesi. Age kwa tanta asi: “Ngani twikira ngorooro kukondja.”

16, 17. (a) Yisinke ya vaterere munazinyetugara ogu ga lizuvhire asi kuna kumutekura momudona? (b) Mokunyokera po kupunduka, yisinke twa hepa kudiworoka kuhamena mbungakriste?

¹⁶ Mapuko govapuli vakwetetu kuvhura kutupundukisa. MoFransa, munazinyetugara ogu ga kere nare mukuronambunga kwa lizuvhire asi kuna kumutekura momudona. Age kwa guvire nokuhageka kuza komapongo nomoyirugana yokuzuvhisa. Vakuronambunga vavali kwa ka mu dingwire nokukamupurakena nawa ngomu ga fatwilire eyi ya horokere. Awo kwa mu korangedere a huguvare mwaJehova nokumudiworokesa asi sininke somulyo ga hepa kurugana sokuhafesa Karunga. Age ga tambwire epukururo lyawo yipo ga twikilire hena kuduka melirombero.

¹⁷ Natuvenye twa hepa kudiworoka asi Jesus Kristusa yige ga horowora Karunga a kare Mupangeli gombungakriste, kapisi vantu wokudira kusikilira mo. Jesus, ogu ga kara nomeho “ngwendi makara gomundiro,” ga diva nayinye eyi ayi horoka mombungakriste kupitakana vantu. (Ehor. 1:13-16) Pasihonena, kuvhura tu gazare asi eyi yina kuhoroka mombungakriste epuko, nye nampo kapi tuna kwata egano eyi yina kuhoroka neyi yina kuhorokera. Jesus kukohonona po maudigu gomombungakriste posiruwo souhunga. Yipo nye, twa ha pulisira mapuko govapuli vakwetetu ga tu pundukise.

18. Ngapi natu kara ngorooro valimburukwi momaudigu ndi momahepeko?

¹⁸ Yininke yivalli yimwe eyi nayi tu  pundukisa kuna kara maudigu ndi mahepeko, ntani kudira kusikilira mo kwava wopeke. Mosifanekeso sendi somukuni, Jesus kwa tente asi ‘maudigu ndi mahepeko’ ngayi pundukisa vantu vamwe vaKarunga. Yi kare asi mahepeko kuna kutundilira kekoro ndi kovamusinda ndi kepangero kuvhura kupundukisa vamwe vetu ava va dira ‘kukora’ mepuro. (Mat. 13:21) Nye nsene tu tokomena kukara pepi naJehova, mbudi zoUhompa ngazi tu vatera tu kore mepuro. Nsene kuna kuligwanekera nomaudigu, demenena mokuteda koyininke eyi ya “wapera epando.” (Resa Vafilipi 4:6-9.) Jehova nga tu nkondopeka tu kare ngorooro valimburukwi moyiruwo yomaudigu yipo tu dire kupunduka.

19. Ngapi omu natu dira kupulisira eyi vana kurugana wopeke yi tu pundukise?

¹⁹ Vamwe kwa hageka kukarera Jehova morwa kudira kusikilira mo kwava wopeke. Vamwe kuvapundukisa morwa eyi vana kurugana wopeke kwa lilimba nezwi lyawo lyokomutjima. (1 Kol. 8:12, 13) Nsene gumwe a zuvhisa ezwi lyetu lyokomutjima kukora, kuvhura tu hageke kukarera Jehova ndi? Bibeli kutukorangeda mokudira kupangura wopeke nokukondjera uwa wanyamwetu. (Ruk. 6:37) Nsene yi ku horokera eyi, lipura asi: “Ame kuna kupangura wopeke kuliza neyi na hara ndi? Kuvhura ni hageke kukarera Jehova morwa kudira kusikilira mo kwava wopeke ndi? Eharo lyetu lyokuhara Jehova kuvhura li tu vatere tu dire kupulisira eyi ava rugana wopeke yi tu hagekese kukamana elirombero.

20, 21. Yisinke ono tokomene kurugana melirombero lyokomwenyo gwanarunye?

²⁰ Ono tokomene kuduka dogoro o ka ‘mane’ ndi? (2 Tim. 4:7, 8) Lironga Bibeli noyimbapiratjangwa yetu nokurugana mapaparo nokuteda ko yipo o dimburure yininke eyi nayi vhura kukupundukisa. Likwambera kwaJehova a ku pe mpepo zendi zokupongoka yipo o kore mepuro. Nsene ono punduka ndi ono liganda, diworoka asi kuvhura o pinduke nokutwikira kuduka dogoro o ka mane. Kuvhura o lirongere ko komapuko goge yipo o vhure kuduka unene melirombero.

²¹ Nsene tuna hara kukagwana mwenyo gwanarunye, Bibeli kulikida asi twa hepa kuduka melirombero dogoro tu ka mane. Ngomu tuna kuduka, Jehova nga tu pa ‘mpora zonzi.’ (Epis. 119:165) Age nga twikira kutuvatera ngesi nokukatupa matungiko gomanzi nsene tu duka dogoro tu ka mane.—Jak. 1:12.