MwaSiwogedi 1936, mombara zahompa gomoSwaziranda, Robert naGeorge Nisbet kwa ruganesere etuwa lyomambako pokupaturura makwateko goyiuyungwa yamunazinyetu J. F. Rutherford. Hompa Sobhuza II kwa mu hafesere. George kwa fatwilire asi: “Ose kwa lifire nomuga morwa twa yi divire asi kapi tatu vhuru kusikisa mo eyi ga here hompa, morwa hompa kwa here kuranda ehina lyokukwateka nomakwateko nomambako gombudi zoUhompa!”

Robert yipo ga uyungire asi eyi yininke kapisi yokurandesa. Morwasinke? Morwa ayo kwa hamena kwagumwe. Hompa kwa here kudiva asi yilye mwenyayo.

Robert yipo ga limbwilire asi: “Nayinye kwa hamena kwahompa gwapeke.” Makura Sobhuza yipo ga pulire asi ogo hompa yige yilye. Robert kwa tente asi: “Jesus Kristusa, Hompa goUhompa waKarunga.”

Sobhuza kwa likidire efumadeko lyenene pokutanta asi: “Ogo, Hompa gomunene. Kapi nina hara kugusa eyi ya hamena kwendi.”

Robert kwa tjenge asi: ‘Ame kwa tetukisire nge unene nkareso zahompa Sobhuza. Hompa nga uyunga Ruingilisa roruwa ga hana kulimonekesa ndi a linenepeke ntani kapi nga horeke usili ntani ureru kumuhedera. Ame kwa zogerere nendi momberewa zendi nominute 45, siruwo oso George kuna paturura mambako ponze.

Robert kwa twikilire ko asi: ‘Konyima mezuva lyoolyo, ose kwa zire poSure Swazi National oku twa ka limonenene yihorokwa yoyiwa. Ose kwa ka zuvhisilire komukuronasure ogu ga purakenene nawa. Apa twa tumbwire ehina nokuhundira nsene vanasure navenye kuvhura va purakene komakwateko, mukuronasure kwa mu hafesere nokuzigida varongwa efere va ya hingire pongwena va ya purakene. Ose kwa tu tanterere asi posure ezi, vamati kuvaronga unandima nokuhonga yipirangi nokutunga noRuingilisa nomuvaru, ano vakadona kuvaronga uhakuli noyirugana yemembo noyirugana yimwe yomulyo. Konyima kwa ya tu divisire asi kwa zi totere po ozinakuru vahompa.’ *

Koyiha yonomvhura 1933, hompa Sobhuza kwa litulire mo mokupurakena kovazuvhisi wokukarerera ava ngava dingura mbara zendi. Posiruwo simwe, age kwa pongaikire vakungirutu rwendi wokusika 100 va purakene kekwateko lyombudi zoUhompa.  Nkenye gumwe nga tambura yifo yetu noyimbapiratjangwa eyi va kere nayo vanavazinyetu. Konyima zosiruwo, hompa ga ya kere nobibiliyoteka zoyimbapiratjangwa yetu. Nampili ngomu epangero lyaBritania lya silikire yimbapiratjangwa yetu posiruwo soyita yauvali, age kwa yi pungwire nawa.

Nomvhura dononzi, hompa Sobhuza kwa twikilire kutambura Nombangi mombara poLobamba, ntani nga zigida vampitisili wonongereka va ya purakene koyiuyungwa yetu yoBibeli. Posikando simwe, apa Mbangi zomomukunda zedina Helvie Mashazi za zogerere Mateusa egaununo 23, mbunga zovampitisili wonongereka kwa handukire makura tava katuka nokumusinininka asi a hingire. Nye hompa yipo ga va keve nokutantera munazinyetu Mashazi a twikire nonzogera zendi. Mokugwederera ko, hompa kwa tantererere vapurakeni va tjange novelise nadinye domoBibeli edi va tumbwire mosiuyungwa.

Konyima zokupurakena kosiuyungwa esi ga geve munazinyetu gumwe gomuzuvhisi gokukarerera, vampitisili wonongereka vane ava va kere po kwa divisire asi: “Ose ngesi kapisi vampitisili hena wonongereka nye Nombangi daJehova.” Makura yipo va pulire muzuvhisi gokukarerera nsene kuvhura ava pe ko nobuke ngwendi deedi ga kere nado hompa.

Kutundilira koyiha yonomvhura 1930 dogoro konomfa dendi momvhura 1982, hompa kwa likidire efumadeko koNombangi daJehova ntani kapi ga va pulisilire va va hepeke morwa kudira kulimburukwa konompo daVaswazi. Yipo nye Nombangi da karera nokonda zongwa zokumupandura, ntani kwa likidire ruguwo rwawo ponomfa dendi.

Ketamekero lyomvhura 2013, moSwaziranda vazuvhisi woUhompa kwa sikire koyiha 3 000. Vatungimo mosirongo oso kwa pitakana pemiliyona limwe. Vazuvhisi wokukarerera wokupitakana 260 kwa kara monombungakriste 90, ano ava va kere poMurarero gwaHompa 2012 kwa pitakanene 7 496. Pana kara simpe mpito zosivaro si ligwederere. Etateko lyokupama kwa litamekere ava va ya dingwire Swaziranda kutundilira koyiha yomvhura 1930.—Upungwiro woyininke yanare moAfrika Mbindakano.