1. Yisinke ya kulisire eharo lyaKarunga naJesus?

JESUS KRISTUSA kwa tente asi: ‘Ame kwa hara Tate.’ (Joh. 14:31) Age kwa tente hena asi: “Guhwe kwa hara Munwendi.” (Joh. 5:20) Komeho zokuwiza pevhu, Jesus kwa rugene kumwe naKarunga meguru nomvhura dononzi. (Yis. 8:30) Age kwa lirongere yikara yoGuhwe, ntani eharo lyawo kwa kulire.

2. (a) Yisinke natu rugana nsene tuna hara asi Karunga a tu hare? (b) Mapuro musinke natu ka zogera?

² Ndafita kwa dimbire asi: “Ame kwa ku hara, ove HOMPA, nonkondo dange.” (Epis. 18:1) Nose twa hepa kuhara Jehova. Nsene tu mu limburukwa, nage nga tu hara. (Resa Deuteronomium 7:12, 13.) Ngapi omu natu hara Karunga nye ose kapi atu vhuru kumumona? Yisinke ayi tanta kuhara Jehova? Morwasinke natu mu harera? Ngapi natu yi likida asi twa mu hara?

3, 4. Kuvhura tu hare Karunga nomutjima nagunye ndi?

³ Ose nokuvhura si kumona Karunga morwa age “Mpepo.” (Joh. 4:24) Nye simpe kuvhura tu mu hare, ntani Bibeli kutupangera asi tu mu hare. Pasihonena, Mosesa kwa tanterere  Vaisraeli asi: “O hare HOMPA Karunga goge nomutjima goge nagunye nomwenyo goge nagunye nononkondo doge nadinye.”—Deut. 6:5.

⁴ Kuvhura tu hare Karunga nomutjima nagunye ndi? Yimo, morwa kwa tu sita neharo lyokumukarera ntani nokulikida eharo olyo. Apa atu lirongo kuhamena Jehova, eharo lyetu lyokumuhara kukura, ano eyi kuturetera ruhafo rosili. Jesus kwa tente asi: “Ava ava zuvhu nonkango daKarunga nye tava di pungura, yiwo po verago.” (Ruk. 11:28) Mutjangi gumwe kwa tanta asi mehistoli nalinye vantu kwa paparere Karunga nokuhara kumudiva. Ngwendi mutjangi ogo, vantu wovanzi kwa yi kwata egano asi ose kwa tu sita neharo lyokudiva Karunga.—Man Does Not Stand Alone, ezi ga tjenge A. C. Morrison.

5. Ngapi omu twa yi diva asi Karunga kapi ga kara ure nose?

⁵ Karunga kwa kara ure nose ndi? Hawe, age ana hara asi tu kare nelikwatakano kumwe nage. Mupositoli Paurusa kwa yi zeresere apa ga zuvhisilire mbunga ezi za pongere posigongi somasimbi Areyopagi. Eyi kwa horokerere montembeli zaAtena, zosikarunga sosikadi soVaatena. Paurusa kwa va tanterere asi awo kuvhura kukara nelikwatakano naKarunga gousili “ogu ga sita uzuni neyi ya kara mo nayinye” ntani kwa va fatwililire asi Karunga “kapi a kara monontembeli edi va tunga nomawoko.” Age kwa gwederere ko asi Karunga “yige ga panga asi nomuhoko nadinye depevhu nalinye di tunde momuntu gumwe tupu, age ga panga nare yiruwo nonomururani domauhingiro gawo. Kwa yi ruganena asi va papare Karunga, mpamwe ngava mu gwana va mu gume, mpili ngomu ga dira kukara ure nose natuvenye.” (Yirug. 17:24-27) Yosili, vantu kuvhura kukara nelikwatakano naKarunga. Konyara Nombangi daJehova dokupitakana mamiliyona ntambali noharufa va kara nelikwatakano naKarunga ntani awo kwa mu hara.

6. ‘Sipango musinke sosinene po ntani sokuhova’?

⁶ Eharo lyetu lyokuhara Jehova lya hepa kutundilira komutjima. Apa Mufalisayi gumwe ga pulire Jesus asi: “Murongi, sipango esi sa pitakana po yikwawo moVeta zaKarunga nani sipi so po?” Jesus kwa limbwilire asi: “O hare Hompa Karunga goge nomutjima goge nagunye nomwenyo goge nagunye nonondunge doge nadinye. Esi yiso sipango po sosinene sokuhova.”—Mat. 22:34-38.

7. Yisinke ayi tanta kuhara Karunga (a) ‘nomutjima nagunye’? (b) ‘nomwenyo nagunye’? (c) ‘nonondunge nadinye’?

⁷ Yisinke ga tembe Jesus apa ga tente asi twa hepa kuhara Karunga ‘nomutjima gwetu nagunye’? Kutanta asi twa hepa kumuhara nomalizuvho getu nagenye. ‘Nomwenyo nagunye’ kutanta asi twa hepa kumulikida eharo mwanayinye eyi atu rugana meparu lyetu. ‘Nonondunge nadinye’ kutanta asi nayinye eyi atu gazara ya hepa kumuhafesa. Twa hepa kuhara Jehova unene kupitakana yininke nayinye yapeke.

8. Yisinke eharo lyosili lyokuhara Jehova ali tu tumangeda tu rugane?

⁸ Ose kulikida eharo lyetu asi twa mu hara nomutjima gwetu nomwenyo nonondunge detu nadinye pokulironga Bibeli nkenye apa nokurugana nkenye eyi ana tu harere tu rugane ntani nokuzuvhisa nomupampi mbudi zongwa zoUhompa. (Mat. 24:14; Rom. 12:1, 2) Eharo lyousili  lyokuhara Jehova ngali tu hedesera pepi nendi. (Jak. 4:8) Nokonda nonzi deyi natu harera Karunga, nye tatu ka zogera tupu dononsesu.

9. Morwasinke natu harera Jehova ngoMusiti gwetu ogu a tu pe nayinye?

⁹ Jehova yige musiti gwetu ntani kutupa nayinye eyi twa hepa. Paurusa kwa tente asi: “Mwendi yimo twa kerera nomwenyo, tu ligumagure.” (Yirug. 17:28) Jehova kwa tu pa embo lyewa. (Epis. 115:16) Age hena kutupa nondya nanayinye eyi twa hepa yipo tu paruke. Eyi yiyo Paurusa ga tanterere vantu moLisitira asi ‘Karunga gomunamwenyo ga lihorora pokurugana yoyiwa, pokumurokesera mvhura, ta mu pe ewogo nonondya, nomutjima deni di hafe.’ (Yirug. 14:15-17) Ezi kuna kara konda zongwa zokuhara Musiti gwetu ogu a tu pe nayinye.—Muud. 12:1.

10. Ngapi omu o lizuvhu kuhamena sizoweseso?

¹⁰ Karunga nga gusa po nonzo nonomfa edi twa pinga kwaAdamu. (Rom. 5:12) Bibeli kutanta asi: “Karunga kwa tu likida asi kwa tu hara unene mwangesi asi, apa twa kere tu vananzo, Kristusa yipo ga tu fililire.” (Rom. 5:8) Nsene tu litezurura sili nokulikida epuro monzambo zosizoweseso, Karunga nga tu dongwenena po nonzo detu. Ose kulikida rupandu kwaJehova morwa age kwa tu hara unene yipo ga tu tumina Munwendi a ya tu fire.—Joh. 3:16.

11, 12. Mononkedi musinke Jehova ga tu pa ehuguvaro?

¹¹ Jehova kwa tu pa ehuguvaro lyokukaparuka narunye. (Rom. 15:13) Ehuguvaro eli kutuvatera tu lididimikire maheteko. Vagwavekwa ava ava ‘limburukwa dogoro konomfa, ngava va pa nkata zomwenyo.’ (Ehor. 2:10) Valimburukwi vamwe kwa kara nehuguvaro lyokukaparuka narunye moParadisa pevhu. (Ruk. 23:43) Ngapi omu atu lizuvhu kuhamena ehuguvaro lyangoso? Ayo kuturetera ruhafo nombili ntani nokuhara Karunga ogu ga tu pa “nkenye uhwi wouwa nosigava esi sa sikilira mo.”—Jak. 1:17.

¹² Karunga kwa tu pa ehuguvaro lyevhumbuko. (Yirug. 24:15) Ose kuguva apa ogu twa hara a fu, nye morwa twa kara nehuguvaro lyevhumbuko, ose ‘kapi atu guvu ngwendi vava va pira ehuguvaro.’ (1 Tes. 4:13) Jehova Karunga ga kara neharo lyenene lyokukapindura vafe, unene po valimburukwi ngwendi Joba. (Joba 14:15) Gazara tupu omu ngatu ka hafa pokukamona ava va fa kuna kuparuka hena kumwe nawo apa pevhu. Eyi kutuninkisa tu hare unene Guhyetu gemeguru, ogu ga tu pa ehuguvaro eli!

13. Yisinke ayi likida asi Karunga kutupakera mbili?

¹³ Jehova kutupakera mbili. (Resa Episarome 34:6, 18, 19; 1 Peturusa 5:6, 7.) Morwa Karunga ga liwapaikira kuvatera ava ava mu limburukwa, ose kulizuvha epopero ‘ngononzwi dosiunda sendi.’ (Epis. 79:13) Gazara omu ngatu ka limonena eharo lyaKarunga momunene kupitira moUhompa woUmesiyasa. Konyima zapa Hompa Jesus Kristusa nga ka gusa po nyanya noruhepo noudinikarunga apa pevhu, vantu wovalimburukwi ngava ka gwana mpora noruhafo rokukarerera. (Epis. 72:7, 12-14, 16) Nsene tu teda ko komatumbwidiro ogo, ngayi tu tumangeda tu hare Karunga gwetu nomutjima nomwenyo nononkondo ntani nonondunge detu nadinye.—Ruk. 10:27.

14. Situmbukira musinke ga tu pa Karunga?

¹⁴ Jehova kwa tu pa situmbukira sosinene sokukara Nombangi dendi. (Jes. 43: 10-12) Ose kwa hara Jehova morwa kwa tu pa mpito zokukwatesa ko upangeli wendi pokutantera ko wopeke ehuguvaro lyetu. Ntani ose kulikida epuro lyetu kupitira mombudi zongwa ezi atu zuvhisa kutundilira moNonkango daKarunga gosili, ogu a sikisa mo matumbwidiro gendi. (Resa Josuwa 21:45; 23:14.) Pwa kara nokonda dononzi deyi twa hepera kuhara Jehova. Ngapi natu yi likida asi twa mu hara?

15. Ngapi kulironga Nonkango daKarunga nokudisikisa mo ayi tu vatere?

¹⁵ Lironga Nonkango daKarunga nokudisikisa mo. Kurugana eyi kulikida asi ose twa hara Jehova ntani tuna hara nonkango dendi di kare ‘uzera womonzira zetu.’ (Epis. 119:105) Nsene ose kuna kuhepa, kuvhura tu gwane ehengagwido metumbwidiro eli asi: “Karunga; mutjima gokuligava gokulimburukwa kapi wa gu nyenga.” “Eharo lyoge lyanarunye, ove HOMPA yilyo lya katura nge po. Nsene nina kara noyinka momutjima gwange, makura ove to gu tendekere nge.” (Epis. 51:17; 94:18, 19) Jehova naJesus kufira nkenda vantu ava vana kuhepa. (Jes. 49:13; Mat. 15:32) Kulironga Bibeli kutuvatera tu dive asi Jehova kwa tu hara, ano eyi kutuninkisa nose tu mu hare.

16. Ngapi kukanderera nkenye apa aku nkondopeke eharo lyetu kwaKarunga?

¹⁶ Kanderera kwaKarunga nkenye apa. Apa atu kanderere kwaKarunga nokudiva asi age kulimburura makanderero getu, eharo lyetu kwendi kunkondopara unene. (Epis. 65:2) Pasihonena, ose twa yi diva asi age kapi atu pulisire ga tu gwane maheteko aga ga pitakana nonkondo detu. (1 Kol. 10:13) Nsene tu kara nosinka makura tu hundire evatero kwaJehova, ose ngatu limonena “mbili zaKarunga.” (Fil. 4:6, 7) Poyiruwo yimwe, kuvhura tu kanderere ekanderero lyokulimwenena ngwendi Nehemiya, ano konyima ngatu ya yi dimburura asi makanderero getu va ga limburura. (Neh. 2:1-6) Nsene tu ‘kanderera nkenye apa’ nokudiva asi Jehova kulimburura makanderero  getu, eharo lyetu ngali nkondopara kwendi ntani ngatu kara nehuguvaro asi age ngatu vatera tu lididimikire maheteko.—Rom. 12:12.

17. Nsene twa hara Jehova, ngapi ngatu lizuvha kuhamena mapongo?

¹⁷ Kara nkenye apa komapongo nokoyigongi. (Heb. 10:24, 25) Vaisraeli ngava pongo mokupurakena nokulironga kuhamena Jehova yipo va mu karere nefumadeko nokulimburukwa noVeta dendi. (Deut. 31:12) Nsene twa hara Jehova, nose ngatu kara nkenye apa komapongo. (Resa 1 Johanesa 5:3.) Twa ha pulisira nkenye eyi yi tu ninkise tu faure komapongo. Kapisi tu zumbanese eharo eli twa kere nalyo pomuhowo kwaJehova.—Ehor. 2:4.

18. Yisinke ali tu tumangeda eharo lyetu lyokuhara Karunga tu rugane?

¹⁸ Zuvhisa mbudi zongwa nomupampi. (Gar. 2:5) Eharo lyetu lyokuhara Karunga kututumangeda tu tantere ko vantu kuhamena Uhompa waKarunga. PoHarumagedoni Hompa goUhompa waKarunga, Jesus, nga ‘ronda rukara royita, a ka popere usili!’ (Epis. 45:4; Ehor. 16:14, 16) Ayo kutuhafesa unene apa atu lirongo Bibeli novantu nokuvavatera va dive Karunga nositambo sendi!—Matt. 28:19, 20.

19. Morwasinke natu pandwira vakuronambunga?

¹⁹ Likida rupandu kovakuronambunga. (Yirug. 20:28) Jehova kwa tura po vakuronambunga va tu vatere. Awo kwa “kara ngwendi utjiliro wompepo ndi ngwendi uvando womvhura, ngwendi nomukuro domema mosirongo somburundu, ngwendi mundwire gemanya lyenene lyosirongo senota.” (Jes. 32:1, 2) Gazara tupu omu atu lizuvhu ruhafo apa atu gwana uvando wouwa nsene mvhura ndi ekundungu ndi tu gwane mundwire gomuwa nsene upyu. Mokulifana, vakuronambunga kutuvatera nokutukorangeda yipo tu twikire kukarera Jehova nampili momaudigu. Apa atu limburukwa vakuronambunga ose ngoso kuna kulikida rupandu ntani asi twa hara Karunga naKristusa, Mutwe gombungakriste.—Efe. 4:8; 5:23; Heb. 13:17.

20. Yisinke twa hepa kurugana nsene twa hara Karunga?

²⁰ Nsene twa hara Jehova, ose ngatu kara “vasikisimo wononkango,” nye kapisi vapurakeni tupu. (Resa Jakopo 1:22-25.) Ava ava sikisa mo nonkango, epuro lyawo kulilikida apa ava zuvhisa noupampi nokuza komapongo. Morwa wa hara Karunga, ove ngo limburukwa ‘veta zendi ezi za sikilira mo,’ ezi za kwatera mo nayinye eyi ga hepa ko kwetu.—Epis. 19:7-11.

21. Kosinke natu hetakanesa makandero getu?

²¹ Ose kukanderera nkenye apa kwaKarunga morwa twa mu hara. Mosiruwo soVaisraeli vapristeli ngava zamba nonzambo nkenye ezuva. Ndafita kwa hetakanesere makanderero gendi kononzambo odo apa ga dimbire asi: “Tambura ekanderero lyange ngwendi nzambo zedumba lyewa, ano ezeruko lyomutjima gwange ngwendi nzambo zongurova.” (Epis. 141:2; Ex. 30:7, 8) Nsene o kanderera nelinunupiko nompandu nefumadeko, Karunga nga tambura makanderero goge ngwendi moomu ga tambwire gaNdafita.—Ehor. 5:8.

22. Yisinke ngatu ka lironga mosirongwa sokukwama ko?

²² Jesus kwa tente asi twa hepa kuhara Karunga novakwetetu. (Mat. 22:37-39) Nsene tu hara Jehova nonompango dendi, ayo ngayi tu vatera tu hare vakwetetu. Eyi ngatu ka yi lironga mosirongwa sokukwama ko.