1. Eharo musinke va kara nalyo vantu, ntani yilye na sikisa mo eharo olyo?

VANTU va kara neharo lyokutura po elikwatakano novakwaawo. Ayo kutuhafesa mokukara nava vemepata ntani novakaume ava va tu hara, ava ava tu tara asi mulyo ntani kutukwata egano. Nampili ngoso, Muntu ogu twa hepa kutulisa po elikwatakano lyenene nendi kuna kara Musiti gwetu, Jehova.—Muud. 12:1.

2. Yisinke ga tu tumbwidira Jehova, nye morwasinke vantu wovanzi ayi va digopere kuyipura?

² Jehova kutukorangeda moNonkango dendi tu mu ‘hedere pepi’ ntani age kwa tu tumbwidira asi nsene tu yi rugana, ‘nage nga tu hedera pepi.’ (Jak. 4:8) Kudiva eyi kutuhafesa! Vantu wovanzi kuvadigopera kuyipura asi Karunga ana hara kuvahedera pepi, ntani kulizuvha asi kapi vana wapere kuhedera Karunga pepi ndi asi ure unene ga kara. Kuvhura sili kuhedera Jehova pepi ndi?

3. Yisinke natu diva kuhamena Jehova?

³ Yosili kuvhura kudiva Jehova morwa ‘kapi ga kara ure’ nava vana hara kumupapara. (Resa Yirugana 17:26, 27; Episarome 145:18.) Jehova ana liwapaikire mokututambura ngovakaume  vendi, nampili ngomu twa dira kusikilira mo. (Jes. 41:8; 55:6) Kuliza neyi ga limonenene, muepisarome kwa tjenge kuhamena Jehova asi: ‘Ove kuzuvha makanderero. Vantu mudima ngava wiza koge. Va kara nerago vantu ava wa horowora, ava o twara va ka kare moupongoki woge!’ (Epis. 65:2, 4) Tu konakoneni omu hompa Asa gwaJuda ga hederere Karunga pepi ntani nomu Karunga ga mu hederere pepi. *

4. Sihonena musinke hompa Asa ga tulilire po vantu vaJuda?

⁴ Hompa Asa kwa likidire upampi koukareli wousili, pokuzungurura ntembeli ezi ngava honderere ntani noukareli woyimpempa ou wa lihanenene mosirongo. (1 Vah. 15:9-13) Age kwa korangedere vantu va “rugane eharo lyaHOMPA, Karunga gozinyakurwawo, oku tava limburukwa komarongo nokonompangera” daKarunga. Jehova kwa tungikire upangeli waAsa makura sirongo tasi kara mompora nomvhura murongo. Asa ga divire asi mpora ezi kwa tundilire kwaJehova, yipo ga tente asi: “Morwa twa rugana, eharo lyaHOMPA Karunga gwetu. Ga tu popera, yiyo ga tu gamena konombinga nadinye.” (2 Hist. 14:1-7) Tu konakoneni eyi ya horokere.

5. Sihorokwa musinke sa hetekere ehuguvaro lyaAsa mwaKarunga, ntani noyitundwamo musinke?

⁵ Litura nyamoge moukaro waAsa. Sera goMusudani kwa homwene Juda novakwayita 1 000 000 ntani noturukara toyita 300. (2 Hist. 14:8-10) Ngapi no lizuvha nsene o mona emukurumbunga lyovakwayita lina kukuwizira? Vakwayita woge wokusika tupu 580 000! Kuvhura o lipure asi morwasinke Karunga ana kudira kuhagekesa po ehomono eli ndi? Ove no lihuguvara nyamoge ndi no huguvara mwaJehova a ku popere? Asa ga yi likidire asi age kwa kere nelikwatakano lyenene naJehova ntani kwa huguvarere mwendi. Age kwa likwamberere asi: “Tu kwafa nye HOMPA Karunga gwetu, morwa ose koge tuna lihameke, ano ose hena medina lyoge tuna wizire tu ya rwise emumbunga eli lyovakwayita wovanzi. HOMPA, ove nyove Karunga gwetu; kutupu ogu gokuyilipepekera asi a ku funde.” Ngapi omu Karunga ga limbwilire ekanderero lyaAsa? “HOMPA ta toona Vasudani.” Kwato nonkore edi da parukire yita oyo.—2 Hist. 14:11-13.

6. Ngapi natu honena Asa?

⁶ Yisinke ya ninkisire Asa a huguvare unene momavyukiso nemepopero lyaKarunga? Bibeli kwa tanta asi: “Asa nga rugana eyi ngayi zi HOMPA komutjima” ntani asi “age kwa limburukwire ngorooro kwaHOMPA.” (1 Vah. 15:11, 14) Nose twa hepa kukarera Karunga nomutjima nagunye. Nsene tu yi rugana ngoso, ose tatu hafere elikwatakano lyenene kumwe nendi ngesi ntani nokomeho. Ayo kutuhafesa pokudiva asi Jehova ga tu hedera pepi ntani kutuvatera tu nkondopeke elikwatakano lyetu kumwe nendi! Tu konakoneni nonkedi mbali omu Jehova a tu hedere pepi.

7. (a) Yisinke Jehova ga rugana mokutukokera kwendi? (b) Monkedi musinke Jehova ga tu kokera kwendi?

⁷ Pokusita evhu lyoufuuli, Jehova kwa likidire eharo kovantu. Age simpe kuna kutwikira kutulikida eharo pokutupakera mbili nkenye ezuva. (Yirug. 17:28; Ehor. 4:11) Nye unene po, Jehova kutulikida eharo pokutupa yihepwa yetu  yopampepo. (Ruk. 12:42) Age hena kutupa ehuguvaro asi nga purakena komakanderero getu. (1 Joh. 5:14) Nye, nkedi zonene omu Jehova a tu kokere kwendi kuna kara pokutulikida eharo kupitira mosizoweseso. (Resa 1 Johanesa 4:9, 10, 19.) Jehova kwa tumine “Munwendi gelike a huru” kontunda zevhu mokuyatuzowora kononzo ntani konomfa.—Joh. 3:16.

8, 9. Situmbukira musinke Jesus ga kara naso mositambo saJehova?

⁸ Jehova kwa wapaika sizoweseso yipo vantu navenye va gwanene mo uwa, nampili ava va parukire komeho a wize Kristusa pevhu. Apa Jehova ga porofetere kuhamena Muzowoli gwetu gokomeho, age kwendi kwa kere ngwendi ga futa nare sizoweseso morwa ga divire asi sitambo sendi ngasi sika mo. (Gen. 3:15) Konyima zonomvhura dononzi, mupositoli Paurusa kwa pandwire Jehova ‘konkenda zendi mwaJesus Kristusa ogu ga tu zowora.’ Ta gweda ko asi: ‘Pwanare Karunga kwa sigililire vantu nonzo dawo ga hana kudihandukira.’ (Rom. 3:21-26) Ee, situmbukira musi kouwa ga kara naso Jesus sokutuhedesera pepi naKarunga!

⁹ Kupitira tupu mwaJesus mwelike vantu wokulinunupika nava diva Jehova nokutura po elikwatakano nendi. Bibeli kutanta asi: “Karunga kwa tu likida asi kwa tu hara unene mwangesi asi, apa twa kere tu vananzo, Kristusa yipo ga tu fililire.” (Rom. 5:6-8) Ose kapi twa wapera sizoweseso, nye morwa Jehova naJesus kwa tu hara yiyo va si tu pa. Jesus kwa tente asi: ‘Nagumwe si a vhuru kuwiza kwange, ntudi Tate ogu ga tuma nge yige a mu koke.’ Age kwa tanta hena asi: “Nagumwe si a wiza kwaTate, age ga hana kupitira pwange.” (Joh. 6:44; 14:6) Pokuruganesa mpepo zokupongoka, Jehova kukokera vantu kwendi kupitira mwaJesus ntani kuvavatera va ture po elikwatakano lyewa nendi yipo ngava ka paruke narunye. (Resa Juda 20, 21.) Konakona hena nkedi nazopeke omu Jehova a tu kokere kwendi.

10. Yisinke azi tu rongo Bibeli eyi ayi tu vatere tu hedere Karunga pepi?

¹⁰ Dogoro paapa, mosirongwa esi kuna ruganesa mo matjangwa gomonobuke 14 domoBibeli. Pwa hana Bibeli, ngano ngapi twa diva asi kuvhura tu hedere pepi noMusiti gwetu? Ntani ngapi ngano twa diva kuhamena sizoweseso ntani nomu natu hedera pepi naJehova kupitira mwaJesus? Kupitira mompepo zendi zokupongoka, Jehova kwa retesa po Bibeli ezi azi tu vatere tu hedere pepi nendi ntani nokuhorora yikara yendi nositambo sendi. Pasihonena, Exodus 34:6, 7, Jehova kwa lisingwenene mwene kwaMosesa asi age “Karunga goMufenkenda, age Karunga gombili noMudidimiki. Uwa wendi unzi, age Mulimburukwi. Age kufira nkenda dogoro koruvharo romayovi, a dongonone po udona nomayipiko nononzo.” Nkenye gumwe kuvhura a hare kuhedera muntu gwangoso. Jehova ga yi diva asi moomu tuna kulironga yoyinzi kumuhamena, yimo nga ya kara kaume ketu nokumuhedera pepi.

11. Morwasinke ya karera nomulyo kulironga kuhamena Jehova? (Tara efano pepenuno 16.)

¹¹ Mokufaturura omu natu vhura kukara nelikwatakano naKarunga, etwaromo lyobuke Draw Close to Jehovah kwa tanta asi: “Ngomu tuna kutunga po elikwatakano lyenene nomuntu, ose kuyamudiva ngakaume ntani nokuhara yikara yendi. Mokukara nelikwatakano lyenene naKarunga, twa hepa kumudiva asi yige yilye pokulironga yikara yendi moBibeli.” Ose kuvhura tu kare norupandu asi Jehova kwa gendesere va tjange Nonkango dendi monkedi omu nayi tu rerupira kudikwata egano.

12. Morwasinke Jehova ga ruganesere vantu mokutjanga Bibeli?

 ¹² Jehova ngano ga vhulire kuruganesa vaengeli va tjenge Bibeli, morwa awo va kara nelituromo movantu. (1 Pet. 1:12) Awo ngano kwa tjenge Bibeli monkedi zokusikilira mo, nye ngano va vhulire kuzitjanga kuliza nomalizuvho govantu ndi? Awo kapi va kara rumwe nomalizuvho noyihepwa ntani nomaupirankondo ngwendi aga va kara nago vantu. Jehova ga diva asi vaengeli va lisiga novantu, yipo nye ga ruganesere vantu va tjange Bibeli. Apa atu resa kuhamena madompeso nomasinganyeko noutjirwe ntani nomapuko govatjangi woBibeli nava wopeke, ose kukwata egano omu va lizuvhire. Ntani apa atu resa kuhamena ruhafo oru va kere naro, nose kutukundama. Ngwendi muporofete Eliya, vatjangi navenye woBibeli kwa kere nomalizuvho “ngwendi nyose.”—Jak. 5:17.

13. Ngapi omu o lizuvhu kuhamena ekanderero lyaJona?

¹³ Pasihonena, Karunga kwa pere Jona sirugana somulyo, nye Jona kwa si hendaukire. Ngano asi muengeli yige ga tjenge esimwititi lyaJona, ngano kapi ga vhulire kufaturura nawa-nawa malizuvho gaJona. Ayo ya wepe asi Jehova a ruganese Jona mwene a tjange esimwititi lyendi, kukwatera mo ekanderero lyendi apa ga kere mezimo lyomfi. Jona kwa tente asi: “Mwenyo apa nkare gu diruke nge, makura tani kanderere koge ove HOMPA.”—Jona 1:3, 10; 2:1-9.

14. Morwasinke natu kwatera egano eyi ga tjenge Jesaya kuhamena mwene?

¹⁴ Konakona hena eyi ga tjenge Jesaya kuhamena mwene. Konyima zokumona emoneko lyouyererere waKarunga, muporofete kwa mu tumangedere a uyunge kuhamena nonzo damwene asi: “Kutupu hena endindiro lyange! Ame kuna fingi nge, yeeyi nkenye nkango azi pwaga mokana kange kwa nyata. Ame kwa  tunga novantu wononkango da nyata. Nye nampili ngesi, meho gange gana mono Mupangeli, HOMPA Munankondo nadinye!” (Jes. 6:5) Muengeli ngano kapi ga vhulire kuuyunga yokufana ngoso. Nye Jesaya yimo ga lizuvhire ngoso, ano nose kuvhura tu yi kwate egano.

15, 16. (a) Morwasinke atu kwatere egano omu va lizuvhire vakareli vaJehova womosiruwo sanare? Gava yihonena. (b) Yisinke nayi tu vatera tu hedere Jehova pepi?

¹⁵ Vaengeli ngano kapi va vhulire kulitumbura vene asi ‘kapi una va wapere,’ ngwendi moomu ga yi uyungire Jakopo ndi ngwendi Peturusa ogu ga litumbwire asi ‘munanzo.’ (Gen. 32:10; Ruk. 5:8) Awo ngano kapi ‘gwava pwege,’ ngwendi moomu gwa pwege varongwa vaJesus, ntani awo ngano kapi va hepere ‘kuvakoreka’ mosiruwo somahepeko yipo va zuvhise mbudi zongwa, ngwendi Paurusa novakwawo. (Joh. 6:19; 1 Tes. 2:2) Vaengeli kwa sikilira mo ntani nonkondo. Apa vantu wokudira kusikilira mo ava pwagesa malizuvho gawo, ose kuvakwata egano morwa nose kapi twa sikilira mo. Pokuresa Nonkango daKarunga, ose kuvhura ‘tu hafese ko ava vana hafa, nokulilisa ko ava vana kulira.’—Rom. 12:15.

¹⁶ Nsene tu teda ko omu Jehova ga tekwire vakareli vendi wovalimburukwi womosiruwo sanare, ose ngatu lironga yininke yoyinzi yoyiwa kuhamena Karunga gwetu, ogu a kokere kwendi vantu wokudira kusikilira mo. Ose ngatu ya diva nawa Jehova nokumuhara. Ano eyi ngayi tu ninkisa tu mu hedere pepi.—Resa Episarome 25:14.

17. (a) Epukururo musinke Asaliya ga geve kwaAsa? (b) Ngapi omu Asa ga dilire kulimburukwa epukururo lyaAsaliya, ntani noyitundwamo musinke?

¹⁷ Pwa kara yoyinzi eyi natu vhura kulirongera ko kwahompa Asa. Konyima zapa hompa Asa ga ka fundire vakwayita Vasudani, muporofete gwaKarunga Asaliya kwa mu pere mapukururo gomawa. Asaliya kwa tente asi: “HOMPA ta kara noge sinene o kara ove nove nendi. Nsene o mu papara, ta ninki o mu gwane, ano nsene o piramena ko, ngano nga ku zumba.” (2 Hist. 15:1, 2) Nampili ngoso, konyima Asa kapi ga ya limburukwire epukururo olyo lyewa. Apa uhompa woVaisraeli wokoMuzogo wa ya rwisire Juda, Asa kwa kere nowoma. Mevango lyokuhundira evatero kwaJehova, age kwa paparere evatero koVaasiliya, muhoko govapagani. Jehova kwa tanterere Asa asi: “Ono rugana ugova, ano kutunda apa ove ngo kara nkenye apa moyita.” Ano eyi yiyo sili ya horokerere Asa nomvhura nadinye da ya kweme ko. (2 Hist. 16:1-9) Yisinke natu lirongera ko?

18, 19. (a) Yisinke twa hepa kurugana nsene kapi tuna kara nelikwatakano lyewa naJehova? (b) Ngapi natu hedera Jehova pepi?

¹⁸ Twa ha ligusa ko kwaJehova. Nsene kapi tuna kara nelikwatakano lyewa naJehova ngwendi moomu twa kere nalyo nare, tu ruganeni eyi ga uyungire Hoseya 12:6 asi: “Huguvareni mwaKarunga mu tengure kwendi. Kareni mouhunga nomousili, mu ndindire muna mwena, Karunga gweni a rugane.” Tu kareni nelikwatakano lyokupama naJehova pokuteda ko kosizoweseso ntani pokulironga Nonkango dendi, Bibeli.—Resa Deuteronomium 13:4.

¹⁹ Muepisarome kwa tjenge asi: “Yoyiwa po kwange ame, yokukara pepi naKarunga!” (Epis. 73:28) Ya wapa kwankenye gumwe gwetu a kare pepi naKarunga. Ngano tu twikire ngorooro kulironga yininke yoyipe kuhamena Jehova, ano eyi ngayi tu ninkisa tu mu hare unene kupitakana pwanare. Ngano natuvenye tu tokomene kuhedera pepi nendi ngesi ntani dogoro narunye!