1. Morwasinke ya karera nomulyo kugazara koyininke eyi atu dili kumona? (Tara efano.)

JEHOVA kwa tu pa uhwi wouwa. Evhuliko lyokugazara yininke eyi atu dili kumona. Alyo kutuvatera tu kare nendindiro koyininke yoyiwa yokomeho nokuliwapaikira komeho zosiruwo ntani tu nyokere po maudigu. Jehova ga diva meho, ntani age kututantera yininke yimwe eyi tuna kundindira komeho. Nampili ngomu atu dili kuyimona, ose kuvhura tu yi gazare ntani tu huguvare asi ngayi ka horoka.—2 Vakolinte 4:18.

2, 3. (a) Ngapi kugazara na kutuvatera? (b) Mapuro musinke natu ka limburura mosirongwa esi?

² Poyiruwo yimwe ose kugazara yininke eyi ngayi dira kuhoroka nampili rumwe. Pasihonena, mukadonagona kuvhura a gazare asi kuna kutuka ngwendi embimbidi. Nye oyo nokuvhura si kuhoroka. Ozina vaSamwere, Hana, kwa gazarere yininke eyi ya ya horokere. Age kwa twikilire kugazara kuhamena ezuva eli nga twara munwendi konkongoronzugo a ka rugane novapristeli. Eyi ya ya horokere.  Aso sininke esi ga tokwere kurugana. Kugazara ezuva olyo kwa nkondopekere Hana a sikise mo etumbwidiro lyendi kwaJehova. (1 Samwere 1:22) Apa atu gazara kweyi ga tumbwidira Jehova eyi nga ka rugana, ose kugazara yininke eyi sili ngayi horoka.—2 Peturusa 1:19-21.

³ Sinzi sovantu vaJehova womosiruwo sanare ngava gazara eyi ga va tumbwidilire. Morwasinke ya karerere nomulyo kwawo mokuyirugana? Morwasinke ya karera nomulyo kwetu kugazara omu eparu ngali ka kara apa matumbwidiro gaKarunga ngaga sika mo?

4. Morwasinke Abeli ga gazarere meho zongwa?

⁴ Abeli kwa kere muntu gokuhova ogu ga pulire momatumbwidiro gaJehova. Age ga yi divire asi konyima zapa Adamu naEva va zonene, Jehova kwa tanterere ezoka asi: “Ngani paka unkore pokatji koge nomukadi pokatji koruvaro roge noru rwendi. Aro ngaru myona mutwe goge, ove ngo ru huma kosinsinsina saro.” (Genesis 3:14, 15) Abeli kapi ga divire nawa-nawa omu ngayi horoka eyi. Nye ga gazarere ko unene kweyi ga uyungire Jehova. Abeli nampo kwa lipulire asi: ‘Yilye ogo nampo ngali huma ezoka ntani nokuvatera vantu va tengwire kesikiliromo?’ Abeli ga kere nepuro asi nkenye eyi ga tumbwidira Jehova ngayi sika mo, ano apa ga zembe nzambo, Jehova ga zi tambwire.—Resa Genesis 4:3-5; Vahebeli 11:4.

5. Morwasinke ya karerere nomulyo kwaHenoka kugazara meho?

⁵ Henoka nage kwa kere nepuro lyokupama mwaKarunga. Age kwa parukire mokatji kovadinikarunga ava ngava uyunga ‘nonkango domatuka’ mokurwanesa Karunga. Nye Henoka kwa kere nouradi ntani kwa udisire mbudi zaKarunga. Age kwa tanterere vantu asi Jehova ta ka futisa vadinikarunga. (Juda 14, 15) Yisinke ya mu vaterere? Henoka nampo kwa gazarere omu ngau kara uzuni apa navenye ngava ka karera Jehova.—Resa Vahebeli 11:5, 6.

6. Konyima zoRuhanzo, yisinke ga gazarere Nowa?

⁶ Nowa kwa pulire mwaJehova, yiyo ga parukilire Ruhanzo. (Vahebeli 11:7) Ntani morwa epuro lyendi, Nowa kwa zembe nzambo zoyikorama kwaJehova. (Genesis 8:20) Konyima zoRuhanzo, uzuni kwa ya donapere hena. Nimuroto kwa tamekere kupangera ntani ga here vantu va rwanese Jehova. (Genesis 10:8-12) Nye epuro lyaNowa kwa peme. Ngwendi Abeli, Nowa ga yi divire asi Karunga nga ka gusa po nonzo nonomfa. Nampo ga gazarere siruwo apa ngava dira po vapangeli wonyanya. Nose kuvhura tu gazare siruwo sangesi, esi sina kuhedera pepi.—Varoma 6:23.

7. Meho musinke ga gazarere Abirahamu naIsaka naJakopo?

⁷ Abirahamu naIsaka naJakopo kwa gazarere meho zongwa. Jehova kwa va tumbwidilire asi vantu navenye womonomuhoko ngava va tungika kupitira “moruvharo” rwawo. (Genesis 22:18; 26:4; 28:14) Ntani ga va tumbwidilire asi ruvharo rwawo ngaru kara muhoko gomunene  ntani ngaru ka tunga moSirongo sosiwa sEtumbwidiro. (Genesis 15:5-7) Morwa Abirahamu naIsaka naJakopo kwa divire asi matumbwidiro gaKarunga nga ga sika mo, awo va gazarere omu ruvharo rwawo ngaru tunga mosirongo oso. Kutundilira tupu apa ga zonene Adamu naEva, Jehova kwa vatera vakareli vendi wovalimburukwi va kwate egano omu vantu ngava ka tengwira keparu lyokusikilira mo.

8. Yisinke ya vaterere Abirahamu a kare nepuro lyokupama ntani a kare mulimburukwi?

⁸ Morwa epuro lyokupama, Abirahamu kwa limburukwire kwaJehova nampili momaukaro goudigu. Abirahamu novakwawo wovalimburukwi kwa gazarere eyi ga tumbwidilire Jehova, nampili ngomu va dilire kumona matumbwidiro ogo omu gana kusika mo. Bibeli kutanta asi awo “kwa yi monena koure, yiyo va yi pura, va yi tambura.” (Resa Vahebeli 11:8-13.) Abirahamu ga divire asi Jehova nkenye apa kusikisa mo matumbwidiro gendi, yiyo ga karerere nehuguvaro asi matumbwidiro nagenye ngaga ka sika mo.

9. Ngapi epuro lyaAbirahamu momatumbwidiro gaJehova lya mu vaterere?

⁹ Morwa Abirahamu kwa pulire mweyi ga tumbwidilire Jehova, age kwa twikilire kurugana eyi ga hepere ko Jehova kwendi. Pasihonena, age kwa sigire sitata sawo Uru ntani eparu lyendi nalinye kapi ga kere nositata sokutunga. Age ga yi divire asi yitata oyo kapi ngayi karerera morwa ava ngava yi pangere kapi ngava karere Jehova. (Josuwa 24:2) Nye, age kwa ndindilire nononkondo siruwo apa Jehova nga pangera evhu narunye nanarunye. Epangero eli yiso “sitata esi sa kara nomatateko, ano musundi nomutateki gwaso, Karunga.” (Vahebeli 11:10) Abirahamu naAbeli naHenoka naNowa ntani navamwe kwa pulire mevhumbuko. Nkenye apa ngava gazara kuhamena kuparuka narunye pevhu lyewa, epuro lyawo mwaJehova kwa nkondoparere unene.—Resa Vahebeli 11:15, 16.

10. Morwasinke ya karerere nomulyo kwaSara mokundindira yokomeho?

¹⁰ MukadaAbirahamu, Sara, kwa kere nepuro lyokupama momatumbwidiro gaJehova. Nampili apa ga kere nonomvhura 90 nye simpe ga hana munona, age kwa ndindilire nononkondo siruwo apa nga kara nomuna. Sara ga gazarere omu munwendi nga kara muhoko gomunene. (Vahebeli 11:11, 12) Ngapi omu nga yi divire? Morwa Jehova kwa tanterere Abirahamu asi: “Ame ngani mu tungika, ngani ku pe munona gomugara gokutunda mwendi. Nhi, ame ngani mu tungika, nkumwe nga kare zinyanomuhoko; ohompa wonomuhoko ngava tunda mwendi.” (Genesis 17:16) Moomu ga yi tumbwidilire Jehova, Sara ga ya kere nomuna, Isaka. Sitetu esi kwa mu  pere ehuguvaro asi matumbwidiro nagenye gaJehova ngaga sika mo. Nose kuvhura li pame epuro lyetu nsene tu gazara nayinye yoyiwa eyi ga tu tumbwidira Jehova.

11, 12. Yisinke ya vaterere Mosesa a hare unene Jehova?

¹¹ Mosesa kwa pulire momatumbwidiro gaJehova. Age kwa kulilire moEgipite ngahompagona. Nye morwa ga here Jehova kupitakana nayinye, Mosesa kapi ga here ugawo ndi nonkondo. Age kwa lirongere kuhamena Jehova kovakurona vendi woVahebeli ava va mu rongere asi Jehova nga mangurura Vahebeli moupika nokuvatwara koSirongo sEtumbwiro. (Genesis 13:14, 15; Exodus 2:5-10) Ngomu Mosesa ga gazarere matumbwidiro ogo, yimo ga ya here unene Jehova.

¹² Kuhamena eyi ga gazarere Mosesa, Bibeli kututantera asi: “Epuro yilyo lya ninkisire Mosesa apa ga kulire, a nyoke kumutumbura asi gwamunwaFarawo gomukadi. Age kwa horowere po yokumuhepeka kumwe nomuhoko gwaKarunga, kupitakana yokuhafera karuwogona mononzo. Eswauro mwaKristusa age kwa li tere asi emona lyenene lya pitakana ugawo naunye waEgipite, yeeyi age kwa tambere po mfeto zokomeho.”—Vahebeli 11:24-26.

13. Morwasinke ya karere nomulyo kwaMosesa mokutwikira kugazara matumbwidiro gaJehova?

¹³ Mosesa nampo ga gazarere unene kuhamena etumbwidiro lyaJehova lyokumangurura Vahebeli moupika. Ngwendi vakareli vamwe vaJehova, Mosesa nage ga yi divire asi Jehova nga mangurura vantu konomfa. (Joba 14:14, 15; Vahebeli 11:17-19) Age ga kwete egano omu Jehova ga hara vantu. Eyi kwa ninkisire Mosesa a hare unene Jehova nokupura mwendi. Ayo ya mu vaterere a twikire kukarera Jehova eparu lyendi nalinye. (Deuteronomium 6:4, 5) Nampili apa ga here kumudipaga Farawo, Mosesa kapi ga tjilire. Age ga yi divire asi Jehova nga mu pa mfeto.—Exodus 10:28, 29.

14. Yisinke vamwe ava gazara kuhamena meho?

¹⁴ Vantu wovanzi kugazara kuhamena meho ntani yininke eyi ngayi dira kuhoroka. Pasihonena, vamwe woruhepo kugazara asi ngava kara nongawo ntani nokudira kukara nosinka. Nye Bibeli kutanta asi eparu mouzuni ou waSatana ngali twikira kukara ‘noupyakadi noudigu.’ (Episarome 90:10) Ano vamwe kugazara asi epangero lyovantu ngali kohonona po maudigu mouzuni ou. Nye Bibeli kwa tanta asi epangero lyaKarunga yilyo lyelike lyokuyirugana oyo. (Ndaniyera 2:44) Ntani wovanzi kugazara asi uzuni kapi ngau runduruka. Nye Bibeli kutanta asi Karunga nga zonagura po uzuni ou woudona. (Sefaniya 1:18; 1 Johanesa 2:15-17) Ava ava gazara yininke yokulisiga neyi ga uyunga Jehova awo ngava guva morwa kapi ngayi sika mo.

15. (a) Morwasinke ya karera nomulyo kwetu kugazara eyi ga tu tumbwidira Karunga? (b) Yininke musinke ono kundindira nononkondo komeho?

¹⁵ Jehova kwa tu tumbwidira meho  zongwa. Apa atu gazara kuhamena siruwo oso, ose kulizuvha ruhafo ntani kutukorangeda tu twikire kukarera Jehova. Kuvhura o ligazare asi kuna kurugana yininke eyi ga ku tumbwidira Jehova, yi kare asi ngo parukira meguru ndi pevhu ndi? Nsene ngo ka parukira pevhu, kuvhura o gazare omu ngo ka rugana kumwe novakaume woge mokuninka evhu li ka kare sikunino sosiwa. Ava ngava ka gendesa sirugana oso ngava ka ku pakera mbili. Navenye ava ngo ka kara nawo kwa hara Jehova ngwendi nyove. Ngo ka kara noukanguki wouwa nononkondo ntani kwato sinka. Ngo ka hafa morwa ngo ruganesa udivi woge mokuvatera wopeke va hamberere Jehova. Nampo ngo ka vatera vantu ava ngava ka vhumbura va ka dive Karunga. (Johanesa 17:3; Yirugana 24:15) Nsene o gazara yininke oyo, ove kuna kugazara eyi ngayi horoka. Nayinye ngayi ka sika mo morwa yiyo za uyunga Bibeli kuhamena meho.—Jesaya 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22.

16, 17. Morwasinke ya karera nomulyo kugazara eyi ga tu tumbwidira Karunga?

¹⁶ Apa atu tantere vanavazinyetu eyi tuna hara kukarugana mouzuni woupe, ayo kutuvatera tu gazare yininke yoyiwa yokomeho. Yimo, kapi tuna diva nawa-nawa eyi nkenye gumwe gwetu nga ka rugana. Nye nsene tu uyunga kuhamena eyi tuna kundindira komeho, tatu likida asi twa kara nepuro momatumbwidiro gaJehova. Mokurugana ngoso, ngatu likorangeda tu twikire kukarera Jehova moyiruwo yoyidigu, ngwendi mupositoli Paurusa novapuli vakwawo womoRoma.—Varoma 1:11, 12.

¹⁷ Nsene o gazara meho ezi ga tumbwidira Jehova, kapi ngo gazara unene maudigu goge. Sikando simwe,  Peturusa kwa kere nosinka nokutantera Jesus asi: “Ko tara si, ose amesi nayinye twa siga, yiyo atu ku kwama. Yinke eyi ngatu ka gwanena po?” Jesus kwa here Peturusa novarongwa vakwawo va gazare yininke yoyiwa eyi ngava ka rugana komeho. Yipo ga va tantere asi: “None ngomu ka hingira poyipundi murongo nayivali, ngomu pangure mazimo murongo nagavali gaIsraeli, apa nga hingira MunwaMuntu posipundi souyerere wendi pesitururo lyouzuni. Hena, nkenye ogu a sigi embo lyawo ndi vakuru vendi ndi mumbyendi ndi mpanzedi ndi oguhwe nozina ndi vana vendi nepya lyendi morwedina lyange, age nga gwanena po yokuvhura porwefere, hena nga ka gwanena po mwenyo gwanarunye.” (Mateusa 19:27-29) Peturusa novarongwa vakwawo va vhulire kuligazara asi kuna kupangera naJesus meguru nokuvatera vantu wovalimburukwi apa pevhu va sikilire mo.

18. Morwasinke ya karera nomulyo kwetu kugazara siruwo apa Karunga nga ka sikisa mo eyi ga tumbwidira?

¹⁸ Ose tuna lirongo eyi ya vatera vakareli vaJehova va pame mepuro. Abeli kwa gazarere matumbwidiro gaJehova gokomeho, morwa kwa pulire momatumbwidiro ogo, Jehova ga mu haferere. Abirahamu kwa gazarere siruwo apa matumbwidiro gaJehova kuhamena ‘ruvharo’ rwendi ngaga ka sika mo, ano eyi ya mu vaterere a limburukwe Jehova nampili moyiruwo youdigu. (Genesis 3:15) Mosesa kwa gazarere mfeto ezi ga mu tumbwidilire Jehova, ano eyi ya mu vaterere a hare unene Jehova nokumulimburukwa. (Vahebeli 11:26) Nsene tu gazara siruwo apa Jehova nga ka sikisa mo eyi ga tumbwidira, epuro neharo lyetu kwendi kunkondopara. Mosirongwa sokukwama ko, ngatu ka lironga nkedi zimwe omu natu ruganesa evhuliko lyetu lyokugazara.