Momapangero, vamwe kufukira yipo va gwanene mo uwa wavene. MoBibeli mwa kara veta ezi za silika ufuki monompanguro. Eyi kulikida asi nkareso ozo kwa tameka nare, kupitakana nomvhura 3 500 da ka pita. (Exodus 23:8) Yinzi ya hamena mo moufuki. Vamwe vemepangero kuvaka ntani kuruganesa yininke yemepangero momudona. Pamwe awo kufukira pokuruganesa unankondo wawo yipo vakaume novanekoro va gwanene mo uwa.

Ufuki kuhoroka nakunye, nye unene po momapangero. Mo-2013 erapoto limwe kwa divisire asi vantu uzuni mudima va diva asi vanapolitika novaporosi nava vemepangero novapanguli kuruganesa ufuki. Koneka marapoto gamwe ga divisa udigu owo.—Global Corruption Barometer

• AFRIKA: Mo-2013, varugani vemepangero 22 000 moAfrika Mbindakano kwa va gwene usima woufuki.

• SOUTH AMERIKA: Mo-2012, moBrasilia vantu 25 kwa va gwene usima wokuruganesa yimaliwa yepangero mokufuta vantu va va horowore. Gumwe govantu owo kwa kere minisiteli gomosirongo oso.

• ASIA: Mo-1995, moSouth Koreya, vantu 502 kwa fire apa lya va gwililire ekuma lyositora. Vakonakoni kwa gwene asi vatungi kwa futire vemepangero yipo va ruganese yitungiso yombiliha yokudira nonkondo.

• EUROPA: Murugani gweyi yosirongo moEuropa, Cecilia Malmström kwa tente asi: “Ufuki moEuropa kuna kuligwederera.” Kwa tente hena asi: “Vanapolitika kapi ya va tompoka kuhagekesa po ufuki.”

Vantu kapi tayi va tompoka kuhagekesa po ufuki momapangero. Munekuto Susan Rose-Ackerman kwa tjenge asi mokugusa po udigu woufuki, “mapangero ga hepa kurundurura monkedi omu aga rugana ngesefa.” Kuvhura yi moneke asi udigu kutura po marunduruko ogo, nye Bibeli za likida asi ngapa kara marunduruko.