1. Nkia ngangu Yave kavana kwa wantu?

YAVE wavanga wantu yo kubavana e ngangu. Watuvana e ngangu za yindula ezi zikutusadisanga mu singika mambu yo sikidisa mana tuvanga kuna sentu. (Ngana 2:11) Watuvana nkuma ukutusadisanga mu vanga mana twasikidisa yo lungisa makani meto. (Filipi 2:13) Watuvana mpe ntona, i sia vo, zayi wa swaswanesa wete yo bi. E ntona zeto zikutusadisanga mu venga e sumu yo singika vilwa weto.—Roma 2:15.

2. Aweyi Yave kazolele vo twasadilanga e ngangu zeto?

² Yave ovingilanga vo twasadila e ngangu zeto mu mpila yambote. Ekuma? E kuma kadi zola kekutuzolanga, ozeye wo vo kiese tukala kiau avo tusadidi tukau katuvana. Kasikil’owu, muna Sono ya Kiyibere tutanganga vo: ‘E makani ma nkwa fululu nluta metwasanga.’ Tutanganga mpe vo: “O koko kwaku, konso eki kusolol’o vanga, vanga kio ye ngolo  zaku.” (Ngana 21:5; Kimpovi 9:10) Muna Sono ya Kingerekia tutanganga vo: “Konso ntangwa tubakidi e lau, yambula twavanga edi diambote kwa wantu awonso.” Tutanganga mpe vo: “Konso muntu vovo nwina muna tezo kina katambulwila o lukau, yambula kasadila lo muna wete dia muntu yo nkw’andi.” (Ngalatia 6:10; 1 Petelo 4:10) Kieleka, Yave ozolele vo twavanga mana tulenda kimana yeto kibeni ye akaka twakala ye kiese.

3. Nkia mambu wantu ke belendanga vanga ko?

³ Yave ozolele vo twasadilanga ngangu zeto, kansi ozeye wo vo ke tulendi vanga mawonso ko tuzolele. Kasikil’owu, ke tulendi katula usumuki weto ko ngatu sumu yovo lufwa. (1 Ntinu 8:46) Ke tulendi mpe tumina akaka ko kadi konso muntu una yo nswa wa baka nzengo yandi kibeni. Kana nkutu vo zayi yovo ngangu zayingi tuna zau, ke zilendi fwanana ye za Yave ko.—Yesaya 55:9.

4. Adieyi tubadika mu longi diadi?

⁴ Tufwete yambulanga vo Yave katufila yo kala ye vuvu vo okutusadisa yo vanga mana yeto kibeni ke tulendi vanga ko. Kansi, Yave ozolele mpe vo twayindulanga dina tulenda vanga mu singika ntantani yo sadisa akaka. (Tanga Nkunga 37:3.) Tufwete ‘bundanga e vuvu muna Yave yo vanga wete.’ Tufwete ‘kalanga akwa ziku.’ Aweyi tulenda wo vangila? Yambula twabadika nona kia Noa, Davidi ye selo yankaka yakwikizi ya Nzambi ana babunda e vuvu muna Yave. Tumona vo vakala ye mambu ke balendanga vanga ko, kansi  basianga e sungididi mu mana balenda vanga.

5. Yika una wakala e zingu kia Noa.

⁵ Noa wazingilanga mu nza ‘yazala ye umpumbulu’ ye mavangu ma zumba. (Etuku 6:4, 9-13) Kana una vo wazaya wo vo Yave wadi fwasa e nza yayina yambi, Noa nanga wakendalalanga mu kuma kia mana wantu bavanganga. Muna diambu diadi, Noa wabakula vo vena ye mambu kalendi vanga ko, kansi wabakula mpe vo vena ye mambu kalanda vanga.

6, 7. (a) Adieyi Noa kalenda vanga ko? (b) Aweyi e lumbu yeto ifwananene ye lumbu ya Noa?

⁶ Dina Noa kalenda vanga ko: Noa wasamunanga ye kwikizi kiawonso e nsangu za lulukisu za Yave, kansi kalenda komekena wantu ko mu tambulwila e nsangu zazi. Kalenda mpe sazula Kizalu ko. Diavavanga vo Noa kakala ye vuvu vo Yave olungisa nsilu una kasia wa fwasa yimpumbulu yo kwikila vo Nzambi osinga wo vanga muna ntangwa ina kasikidisa.—Etuku 6:17.

⁷ Yeto mpe mu nza yazala ye umpumbulu tuzingilanga. Tuzeye wo vo Yave osinga yo fwasa. (1 Yoane 2:17) Muna kuma kiaki, ke tulendi komekena wantu ko mu tambulwila e ‘nsangu zambote za Kintinu.’ Ke tulendi mpe vanga diambu ko mu sazula e kolo kia “mpasi zayingi.” (Matai 24:14, 21) Nze Noa, tufwete kala ye lukwikilu lwasikila yo kala ye vuvu vo ke kolo ko Nzambi ofokola umpumbulu wawonso. (Nkunga 37:10, 11)  Tuna ye ziku vo Yave ke yambula ko vo e nza yayi yambi yazinga diaka kolo kiandá.—Kabakuke 2:3.

8. Mu nkia mambu Noa kasianga e sungididi? (Tala fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)

⁸ Dina Noa kalenda vanga: Vana fulu kia dimbula e vuvu mu kuma kia mana kalendanga vanga ko, Noa wasianga sungididi mu mana kalenda vanga. Muna kwikizi kiawonso, Noa wasamuna e nsangu za Yave za lulukisu. (2 Petelo 2:5) E salu kiaki nanga kiansadisa mu kumika lukwikilu lwandi. Vana ntandu a samuna e nsangu zambote, Noa walanda luludiku lwa Yave lwa tunga e nzaza.—Tanga Ayibere 11:7.

9. Aweyi tulenda tanginina mbandu a Noa?

⁹ Nze Noa, yeto mpe tukuyivananga muna “salu kia Mfumu.” (1 Korinto 15:58) Kasikil’owu, tulenda vana moko muna salu kia tunga yo lunga lunga Maseka meto ma Kintinu ye ma Tukutakanu Twampwena. Tulenda mpe kuyivana kuna mvevo muna salu isalwanga muna tukutakanu twampwena, kuna vula yovo mu nzo zisadilanga asekodi. Edi disundidi o mfunu, tukuyivananga muna salu kia samuna e nsangu zambote eki kikumikanga e vuvu kieto kia kusentu. Mpangi mosi ankento una vo nkwa kwikizi wavova vo vava kezayisanga ankaka e nsambu zitwasa Kintinu kia Nzambi, obakulanga vo wantu ke bena kikilu ye vuvu ko, bebanzanga vo e mpasi zau ke zisinga fokoka ko. Nze una uvovele mpangi ndioyo, yeto tuna ye vuvu eki kikumamanga vava tuzayisanga kio kw’akaka. E vuvu kiaki kikutusadisanga mu kwamanana muna nzil’a moyo.—1 Korinto 9:24.

10. Yika dina diabwila Davidi.

¹⁰ Davidi wa ntinu nkwa kwikizi kakala, Yave watoma kunzolanga. (Mavangu 13:22) Kana una vo i wau, Davidi wata zumba yo Bate-seba. Sumu diampwena kikilu kavanga. Edi diasunda e mbi, wavava sweka e sumu diandi muna sikidisa vo Ureya wa nkaz’a Bate-seba kavondwa muna vita. Dadivi wavana nkutu Ureya o nkanda una wakala ye luludiku mu kuma kia lufwa lwandi. (2 Samuele 11:1-21) Kuna kwalanda, masumu ma Davidi mazayakana. (Maku 4:22) Adieyi kavanga o Davidi? 

11, 12. (a) Adieyi Davidi kalenda vanga ko vava kasumuka? (b) Adieyi Yave kevanga avo tuvilukidi o ntima?

¹¹ Dina Davidi kalenda vanga ko: Davidi kalenda vengomona ko e mfwilu mia sumu diandi. Wamona e mfwilu miatwasa sumu diandi muna zingu kiandi kiawonso. (2 Samuele 12:10-12, 14) Muna kuma kiaki, lukwikilu kavuanga o mfunu. Diavavanga vo kakala ye vuvu vo avo ovilukidi kieleka o ntima, Yave okunloloka yo kunsadisa mu zizidila e mpasi zatwasa masumu mandi.

¹² Wau vo tu wantu alembi lunga, yeto  awonso tusumukanga. Kansi, o vilwa wankaka tuvanganga wampwena kikilu, ezak’e ntangwa ke tulendanga vengomona mfwilu mia vilwa tuvanganga ko. Yeto mpe tulenda mona e mpasi zitwasanga mavangu meto. (Ngalatia 6:7) Kansi, tubundanga e vuvu muna nsilu a Nzambi vo avo tuvilukidi kieleka o ntima, okutusadisa muna ntangw’a mpasi, kana nkutu vo yeto kibeni tuyitwasidi e mpasi zazi.—Tanga Yesaya 1:18, 19; Mavangu 3:19.

13. Adieyi Davidi kavanga mu vutulwisa e ngwizani andi yo Yave?

¹³ Dina Davidi kafwana vanga: Davidi wazola vutulwisa e ngwizani andi yo Yave. Aweyi kavangila wo? Davidi wayambula vo Yave kansadisa. Kasikil’owu, Davidi watambulwila e longi kavanua kwa Natani wa ngunz’a Yave. (2 Samuele 12:13) Davidi wasamba mpe kwa Yave yo kunzayisa masumu mandi mu songa vo wazola tondakana diaka kwa Yave. (Nkunga 51:1-17) Vana fulu kia kendalala mu kuma kia sumu diandi, Davidi walongoka diambu muna vilwa kavanga. Kasidi vutukila masumu mama ko. Kuna kwalanda, wafwa ye kwikizi. I wau Yave kekunsungamenanga.—Ayibere 11:32-34.

14. Nkia diambu tulenda longoka muna mbandu a Davidi?

¹⁴ Adieyi tulenda longoka muna mbandu a Davidi? Avo tuvangidi sumu diampwena, tufwete viluka kikilu o ntima, zayisa e sumu dieto kwa Yave yo lomba e ndoloki. (1 Yoane 1:9) Tufwete mpe mokena ye akuluntu kadi balenda kutusadisa mu vutulwisa e ngwizani eto yo Yave. (Tanga Yakobo 5:14-16.) Vava tutambulwilanga lusadisu lwa Yave, tusonganga vo tubundanga e vuvu muna nsilu katusila wa kutuloloka. Vana ntandu, tufwete longokanga diambu muna vilwa weto yo kwamanana sadila Yave ye kiese.—Ayibere 12:12, 13.

15. Adieyi tulongokele muna mbandu a Kana?

¹⁵ Nanga olenda yindula selo yankaka yakwikizi beyikwangu muna Nkand’a Nzambi ana babunda e vuvu muna Yave ekolo bavanganga mana balenda muna ntangw’a mpasi. Kasikil’owu, vakala ye ntangwa ina Kana kawutanga ko. Kakala ye una kalenda sobela diambu diadi ko. Kansi, wakala ye vuvu vo Yave okumfiaulwisa. Muna kuma kiaki, wakwamanana kwenda muna saba, wasambanga kwa Yave yo kunzayisa una kamonanga. (1 Samuele 1:9-11) Ekwe mbandu ambote katusisila! Avo kimbevo yovo mpasi zankaka tunuananga zau zina katulendi soba ko, tufwete yekeka e ntokani zeto kwa Yave yo kala ye vuvu vo okutulunga-lunga. (1 Petelo 5:6, 7) Tufwete vanganga mana tulenda kimana twavua nluta muna tukutakanu tweto twa Akristu ye nkubika zankaka kevanganga o Yave muna nzil’a nkutakani andi.—Ayibere 10:24, 25.

16. Nkia diambu mase balenda longoka muna mbandu a Samuele?

 ¹⁶ Adieyi tuvova mu kuma kia mase bena vo akwa kwikizi kansi o wan’au bayambula sadila Yave? Samuele wa ngunza kakomekena wan’andi ko ana bakala vo se ambuta mu sikila ye kwikizi muna Nzambi. (1 Samuele 8:1-3) Diavavanga vo kayekeka mawonso vana moko ma Yave. Kansi, Samuele wavanga mana kalenda mu sikila ye kwikizi muna Nzambi yo yangidika Se diandi kuna zulu. (Ngana 27:11) O unu, mase mayingi bena vo Akristu benuananga ye diambu diadi. Nze se ona oyikwanga muna kingana kia Yesu kia mwan’a nkolami, mase mama bena ye vuvu vo Yave otambulanga awana bevilukanga o ntima. (Luka 15:20) Muna kuma kiaki, mase balenda vanga e ngolo za sikila ye kwikizi muna Yave yo kala ye vuvu vo e mbandu au yambote ifila wan’au mu vutuka kwa Yave.

17. Ekuma e mbandu a nkento ansona inina ya lukasakeso?

¹⁷ E nona kiankaka i kia nkento ansona ona wazingila muna lumbu ya Yesu. (Tanga Luka 21:1-4.) Kakala ye dina kalenda vanga ko mu kuma kia umpuki wavangamanga muna tempelo. Kalenda mpe fokola usukami wandi ko. (Matai 21:12, 13) Kansi, e vuvu kakala kiau muna Yave kiamfila mu yikama e nsambil’a ludi. Nkwa ntim’a mvevo kakala, wavana lukau lwa “mbiya zole,” zina vo i nzimbu kaka kakala zau. O nkento ndioyo wa nkwa kwikizi wabundanga kikilu e vuvu muna Yave. Wazaya wo vo avo osidi e salu kia Yave vana fulu kiantete, Yave okumvana ina kavuanga o mfunu. Diau dimosi mpe o unu, tufwete kalanga ye vuvu vo avo tusidi Kintinu kia Nzambi vana fulu kiantete, Yave okutuvana ina tuvuidi o mfunu.—Matai 6:33.

18. Yika nona kia mpangi ona wakala ye ngindu zasikila.

¹⁸ O unu, ayingi muna mpangi zeto bebundanga e vuvu muna Yave yo sia e sungididi mu mana balenda vanga ke mu mana ke balendi vanga ko. Badika nona kia mpangi Malcolm ona wasikila ye kwikizi yamuna lufwa lwandi muna mvu wa 2015. Muna mvu miayingi kasadila Yave kumosi yo nkento andi, bakalanga ye ntangwa zambote ye ntangwa zampasi. Wavova vo: “E zingu kiazala ye mambu ma kinsalukisa, ezak’e ntangwa diampasi dikalanga muna mo zizidila. Kansi Yave osambulanga awana bekumbundanga e vuvu.” Nkia longi kavana o mpangi Malcolm? “Sambanga kimana wakala yo vema muna salu kia Yave. Sianga e sungididi muna mana olenda vanga, ke mu mana kulendi vanga ko.” *

19. (a) Ekuma e sono kia mvu wa 2017 kisolelo? (b) Aweyi osadila e sono kia mvu wa 2017 muna zingu kiaku?

¹⁹ O ‘umpumbulu’ mu nza yayi mu saka kaka wina. Muna kuma kiaki, e mpasi mpe wokela kaka ziwokela. (2 Timoteo 3:1, 13) Eyayi ke ntangwa ko ya tokana kwayingi mu kuma kia mpasi za zingu. Kansi, tufwete bundanga e vuvu kieto kiawonso muna Yave yo sia e sungididi mu mana tulenda vanga. Kiaki i kuma kisolelo e sono kia mvu wa 2017. Kivovanga vo: ‘Bunda Yave vuvu yo vanga wete.’—Nkunga 37:3.