1-3. (a) Nkia diambu dina muna mambu masina ma lukwikilu lweto? (b) Ekuma o lufuluku lwinin’o mfunu? (Tala e fwaniswa va ntandu.)

AVO MUNTU uyuvuidi mu kuma kia mana okwikilanga, adieyi ovova? Nanga okumvovesa vo okwikilanga vo Yave i Mvangi a lekwa yawonso, yandi watuvana o moyo. Nanga okunzayisa mpe vo okwikilanga muna Yesu Kristu, ona wafwa muna kutukûla. Ka lukatikisu ko vo okunzayisa oma ma Paradiso ikala ova ntoto, muna bezingila nkangu a Nzambi yakwele mvu. Kansi, nga okunzayisa vo e vuvu kia lufuluku i diambu dina otoma yangalelanga?

² Tuvuidi kuma yasikila mu vova vo lufuluku dimosi muna mambu masina ma lukwikilu lweto kana una vo tuna ye vuvu kia sala o moyo muna kolo kia mpasi zayingi yo zingila ova ntoto yakwele mvu. Paulu wa ntumwa wasonga e kuma lufuluku lwinina o mfunu. Wavova vo: “Avo ke vena lufuluku lwa mafwa ko, ozevo, o Kristu mpe kafuluka ko.” Avo Yesu kafuluka ko, kadi yala mpe ko nze Ntinu kuna zulu, e salu kieto kia umbangi kiankatu kiadi  kala. (Tanga 1 Korinto 15:12-19.) Kansi, tuna ye ziku vo Yesu wafuluka. Wau vo tukwikilanga muna lufuluku, ke tuna nze Asaduki ko ana bafilanga e mpaka vo awana bafwa balenda zinga diaka. Kana nkutu vava akaka bekutusevanga, e vuvu kieto kia sia vo Nzambi osinga fula mafwa ke kikulukanga ko.​—Maku 12:18; Mavangu 4:2, 3; 17:32; 23:6-8.

³ Paulu wavova vo e longi dia “mfuluk’a mafwa” dina muna “mambu ma lubantiku mu kuma kia Kristu.” (Ayibere 6:1, 2) Wasonga vo wakwikilanga kikilu muna lufuluku. (Mavangu 24:10, 15, 24, 25) Kana una vo dimosi muna mambu ma lubantiku, ye dimosi muna malongi mantete twalongoka muna Diambu dia Nzambi, tufwete kwamanana longoka oma ma lufuluku. (Ayibere 5:12) Ekuma?

4. Nkia yuvu tulenda kiyuvula mu kuma kia lufuluku?

⁴ Vava o wantu beyantikanga longoka o Nkand’a Nzambi, betanganga o tusansu twa wantu bafulwa kuna nz’ankulu, nze lufuluku lwa Lazaro. Belongokanga mpe vo Abarayama, Yobi yo Daniele bakala ye vuvu vo mafwa besinga fuluka kuna sentu. Kana una vo i wau, adieyi ovova avo muntu ulombele vo wansonga muna Nkand’a Nzambi e kuma tukwikidilanga muna nsilu a lufuluku owu wasakulwa se vioka mafunda ye mafunda ma mvu? Nga Nkand’a Nzambi uyikanga e ntangwa isinga kala lufuluku? E mvutu za yuvu yayi zikumika lukwikilu lweto.

5. Nkia yuvu tubadika owau?

⁵ Dilenda kala dia sazu mu kwikila muna lufuluku lwa muntu wafwidi ke kolo ko. (Yoane 11:11; Mavangu 20:9, 10) Kansi, nga tulenda kikilu kwikila muna lufuluku lwa muntu mosi olu lwasilwa o nsilu vitila mafunda ye mafunda ma mvu? Nga tulenda kwikila muna nsilu wau kiakala vo wasiwa mu kuma kia muntu wafwa se vioka mvu miayingi yovo mu kuma kia muntu wafwidi ke kolo ko? Nanga okwikilanga muna lufuluku lwavangama vioka mvu miayingi tuka lwasilwa o nsilu. Nkia lufuluku? Aweyi lulenda siamisina e vuvu kiaku muna lufuluku lusinga kala kusentu?

6. Aweyi Yesu kalungisila ungunza una muna Nkunga 118?

⁶ Mun’owu wa Nkunga 118 nanga wasonekwa kwa Davidi, tuvovela lufuluku lwasakulwa vitila mvu miayingi. O Nkunga wau uvovanga vo: “E Yave, vuluza do.” Uvovanga mpe vo: “Nkwa nsambu ndion’okwizila muna nkumbu a Yave.” O wantu bayika o ungunza wau mu kuma kia Masia vava Yesu kakota muna Yerusaleme kina kia 9 kia ngonde a Nisani, lumbu yakete kaka vitila lufwa lwandi. (Nkunga 118:25, 26; Matai 21:7-9) Kansi, adieyi Nkunga 118 wayika mu kuma kia lufuluku lwadi vangama kuna sentu? Tala dina o nkunga wau uvovanga diaka: ‘Etadi dina diabembolwa kw’atungi, i diau dina diakituka se mbut’a tadi dia konko.’​—Nkunga 118:22.

7. Aweyi Ayuda babembolwela Yesu?

 ⁷ ‘Atungi’ ana babembola Masia i afidi a nsambil’a Kiyuda. Afidi awaya diambu diankaka bavanga, ke veza kaka Yesu ko yo lembi tambulwila vo yandi i Kristu. Ndonga muna Ayuda bambembola Yesu yo lomba kwa Pilato vo kakomwa vana nti. (Luka 23:18-23) Kieleka, oyau mpe akwa kuma muna lufwa lwa Yesu.

8. Aweyi Yesu kakitukila “se mbut’a tadi dia konko”?

⁸ Wau vo Yesu wabembolwa yo vondwa, aweyi kadi kitukila ‘se mbut’a tadi dia konko’? Ediadi diadi vangama kaka avo ofulukidi. O Yesu watoma dio kiesesa muna kingana katá kia muntu watuma ntaudi zandi kwa avati. Avati babangika e ntaudi zazi. Kuna kwalanda, o mfumu a mpatu watuma o mwan’andi, kadi wayindula vo bekunzitisa. Kansi, avati bavonda o mwan’a mfumu a mpatu. Vava kamana tá e kingana kiaki, Yesu wayika o ungunza una muna Nkunga 118:22. (Luka 20:9-17) Petelo wa ntumwa wasadila e sono kiaki vava kavova kwa “afidi ye akuluntu au ye asoneki balungalakana muna Yerusaleme.” Wavovela oma ma ‘Yesu Kristu wa mwisi Nazarete, ona bavonda vana nti, kansi o Nzambi wamfula muna mafwa.’ I bosi wakudikila vo ndioyu i ‘tadi dina diabembolwa kwa yeno atungi, owau dikitukidi se mbut’a tadi dia konko.”​—Mavangu 3:15; 4:5-11; 1 Petelo 2:5-7.

9. Nkia diambu diasivi diasakulwa muna Nkunga 118:22?

⁹ Kieleka, o ungunza una muna Nkunga 118:22 wavovela o lufuluku lwadi vangama una vevioka mafunda ye mafunda ma mvu. Masia obembolwa yo vondwa. Kansi, ofuluka yo kituka se mbut’a tadi dia konko. Vava kafuluka, Yesu wakituka ndiona una vo e nkumbu andi yau kaka “yavewa kwa wantu ina tufwete vuluzilwa.”—Mavangu 4:12; Efeso 1:20.

10. (a) Nkia diambu diasakulwa muna Nkunga 16:10? (b)  Adieyi disonganga vo e sono kia Nkunga 16:10 ke kivovelanga Davidi ko?

¹⁰ Yambula twabadika sono kiankaka kivovelanga oma ma lufuluku. E sono kiaki kialungana una vavioka mvu miayingi. E diambu diadi dikutukwikidisanga vo lufuluku lulenda vangama kana nkutu vaviokele kolo kiayingi. Muna Nkunga 16, tutanganga e  mvovo mia Davidi oku vo: ‘Kadi kusisa moyo ame mu ziami ko. Ngatu yambula munkwikizi aku kamona uwolezia.’ (Nkunga 16:10) Davidi kazola vova ko vo oyandi kefwa ko ngatu zikwa muna wulu. E Diambu dia Nzambi ditoma kiesesanga vo Davidi wanuna yo fwa yo ‘leka yo mase mandi, kaziama muna mbanz’a Davidi.’ (1 Ntinu 2:1, 10) Ozevo, e sono kiaki nani kivovelanga?

11. Nkia ntangwa Petelo kasasila e sono kia Nkunga 16:10?

¹¹ Vioka mvu miayingi tuka Davidi kasonekena e mvovo miami, Petelo wayika ndiona wavovelwa muna sono kia Nkunga 16:10. Tumingu twakete kaka twavioka vava Yesu kafwa yo fuluka, Petelo wavova kwa Ayuda ye mikwikila mia Kiyuda. (Tanga Mavangu 2:29-32.) Wabasungamesa vo Davidi wafwa yo zikwa. Nkand’a Nzambi ke uvovanga ko vo vakala yo muntu wafidisa Petelo e mpaka vava kavova vo Davidi “wateka mona yo vovela lufuluku” lwa Masia.

12. Aweyi e sono kia Nkunga 16:10 kialunganena? Ediadi nkia ziku dikutuvananga mu kuma kia nsilu wa lufuluku?

¹² Petelo wasonga e ziku kia mvovo miandi muna yika e mvovo mia Davidi miasonama muna Nkunga 110:1 (Tanga Mavangu 2:33-36.) E mpila ina Petelo kasadila e sono ya Nkand’a Nzambi yakwikidisa ndonga muna nkangu vo Yesu i “Mfumu ye Kristu.” O nkangu wabakula vo e sono kia Nkunga 16:10 kialungana muna Yesu vava kafuluka. Kuna kwalanda, Paulu wa ntumwa wasadila mpe ziku kiau kimosi vava kamokena ye Ayuda kuna mbanza Antiokia ya Pisidia. Mana kavova mabasivikisa kikilu. Muna kuma kiaki, bazola zaya diaka mayingi. (Tanga Mavangu 13:32-37, 42.) Ediadi difwete kutukwikidisa mpe vo ungunza uvovelanga oma ma lufuluku luvangama kuna sentu, waludi kikilu kana una vo mvu miayingi mivioka muna wo lungana.

13. Nkia yuvu tulenda kukiyuvula mu kuma kia lufuluku?

¹³ Dialukasakeso kikilu mu zaya vo lufuluku lulenda vangama kana nkutu vo vaviokele mvu miayingi tuka lwasakulwilwa. Kana una vo i wau, akaka balenda kukiyuvula: ‘Nga ediadi disongele vo mfwete vingila kolo kiayingi muna monana diaka ye azolw’ame?’ O lufuluku nkia ntangwa lukala?’ Yesu wavovesa ntumwa zandi vo vena ye mambu mana ke bazaya ko ye mana ke balendi zaya ko. Vena mpe ye mambu mayingi mu kuma kia “ntangwa ye nsungi ina o Se kasia muna wisa kiandi.” (Mavangu 1:6, 7; Yoane 16:12) Kansi, vena ye maka mambu tuzeye mu kuma kia ntangwa isinga kala o lufuluku.

14. Aweyi o lufuluku lwa Yesu lwaswaswanena ye luna lwa wantu bafuluka vitila yandi?

¹⁴ O lufuluku lusundidi o mfunu luyikwanga muna Nkand’a Nzambi i lufuluku lwa Yesu. Kadi, kele vo Yesu kafuluki ko, ke mosi ko mu yeto wadi kala ye vuvu kia monana diaka ye yitu yovo akundi eto ana bafwa. O wantu bafuluka vitila Yesu, nze awana bafulwa kwa Eleya yo Elesa ke bazinga yakwele mvu ko. Bafwa diaka yo kituka mbundukutu muna ziami. Kansi, Yesu ‘wafulwa  muna mafwa’ ye “ke fwa diaka ko; o lufwa ke luna diaka ye wisa muna yandi ko.” Ozinga “yakwele mvu” kuna zulu.​—Roma 6:9; Lusengomono 1:5, 18; Kolosai 1:18; 1 Petelo 3:18.

15. Ekuma Yesu keyikilwanga vo “ntomoni”?

¹⁵ Yesu i muntu antete wafuluka ye nitu a kimwanda yo kwenda zingila kuna zulu. Lufuluku lwandi lusundidi lufuluku lwa wantu awonso bafulwa kala. (Mavangu 26:23) Kansi, ke yandi kaka ko wadi fuluka mu kwenda zingila kuna zulu. Yesu wasia nsilu kwa ntumwa zandi zakwikizi vo besinga yala yandi entwadi kuna zulu. (Luka 22:28-30) Kansi, betambula kaka o nsendo wau avo bafwidi. Nze Yesu, yau mpe befulwanga ye nitu ya kimwanda. Paulu wasoneka vo “Kristu wafulwa muna mafwa, yandi i ntomoni muna awana balele kala muna lufwa.” I bosi, Paulu wavova vo vekala ye wantu ankaka befuluka yo kwenda kuna zulu: “Konso muntu muna kamba kiandi: Kristu i ntomoni, i bosi awana bavuilu kwa Kristu muna ngiz’andi.”​—1 Korinto 15:20, 23.

16. Adieyi dikutusadisanga mu zaya e ntangwa ikala lufuluku lw’awana bekwenda kuna zulu?

¹⁶ E mvovo mia Paulu mikutusadisanga mu zaya e ntangwa ikala lufuluku lw’awana bekwenda kuna zulu. Lufuluku lwalu lwadi vangama muna “ngiz’a” Kristu. Mu mvu miayingi, e Mbangi za Yave besadilanga Nkand’a Nzambi mu songa e ziku vo e ngiz’a Kristu yayantika muna mvu wa 1914. Twakinu zingila mu kolo kia ‘ngiz’andi,’ e mbaninu a nza yayi yambi ifinamene kikilu.

17, 18. Adieyi dibwila akuswa akaka muna ngiz’a Kristu?

¹⁷ Nkand’a Nzambi mayingi uvovanga mu kuma kia lufuluku lw’awana bekwenda kuna zulu. Uvovanga vo: “Ke tuzolele ko vo nwalembi zaya e diambu dia awana balele muna lufwa . . . Kadi avo tukwikilanga vo Yesu wafwa yo fuluka, o Nzambi mpe muna Yesu ofula awana balele muna lufwa . . . Ankaka muna yeto ana bekala o moyo muna ngiz’a Mfumu ke bevita awana balele muna lufwa ko; e kuma kadi o Mfumu yandi kibeni okulumuka tuka kuna zulu, ye mbok’a lutumu, . . . awana bafwa muna Kristu yau beteka fuluka. I bosi, oyeto tuzinganga owau, tusala yo moyo, tuzavunwa kumosi yo yau muna matuti kimana twawanana yo Mfumu muna ngambwila; muna mpila yayi i tukadila kumosi yo Mfumu ntangwa zawonso.”​—1 Tesalonika 4:13-17.

¹⁸ O lufuluku lwantete lwadi vangama vava kiyantika e ngiz’a Kristu. Akuswa ana bekala o moyo muna kolo kia mpasi zayingi ‘bezavunwa muna matuti.’ (Matai 24:31) Ediadi aweyi disongele? Awana ‘bezavunwa muna matuti’ ke ‘beleka ko muna lufwa,’ i sia vo, ke bekala bafwa ko mu kolo kiayingi. Kansi vava befwa, ‘bekitulwa, vana vau, muna ndab’a meso, vava kisikwa e mpungi yansuka.’​—1 Korinto 15:51, 52.

19. Nkia lufuluku “lusundidi o wete”?

¹⁹ O unu, ayingi muna Akristu akwa kwikizi ke akuswa ko, ke basolwa ko mu kwenda yala yo Kristu kuna zulu. Bevingilanga e “lumbu kia Yave” vava e nza yayi yambi ifwaswa. Ke vena muntu ko  ozeye e ntangwa ikwiza e mbaninu, kansi e sinsu isonganga vo e mbaninu ifinamene kikilu. (1 Tesalonika 5:1-3) Muna nz’ampa ya Nzambi, mukala yo lufuluku lwa mpila yankaka. Muna kolo kiakina, o wantu befulwa kimana bazingila ova ntoto, bekala ye vuvu kia kituka wantu alunga yo lembi fwa diaka. O lufuluku lwalu “lusundidi o wete” ke mu lufuluku lwavangama kuna nz’ankulu ko, kadi kuna kwalanda wantu ana bafulwa bafwa diaka.​—Ayibere 11:35.

20. Ekuma tulenda kadila ye ziku vo lufuluku mu mpila yambote luvangamena?

²⁰ Nkand’a Nzambi uvovanga vo awana bekwenda kuna zulu befulwanga “konso muntu muna kamba kiandi.” (1 Korinto 15:23) Tufwete kala mpe ye ziku vo o lufuluku lukala ova ntoto mu kamba-kamba luvangamena, i sia vo kondwa kwa mvuanga. Ediadi dilenda kutufila mu kukiyuvula: Awana besukina o fwa nga befulwa kuna lubantiku lwa Luyalu lwa Kristu lwa Funda dia Mvu yo tambulwa kwa yitu ye akundi au? Nga akwa kwikizi bazinga kuna nz’ankulu ana bakala ye ngangu za fila nkangu, yau befulwa ntete kimana bavita o ntu muna kubika nkangu a Nzambi muna nz’ampa? Adieyi dibwila awana ke basadilanga Yave ko? Nkia ntangwa ye akweyi befutukila? Vena ye yuvu yayingi tulenda kukiyuvula. Kansi ke dina mfunu ko mu tokana owau mu kuma kia mambu mama. Diambote twavingila yo mona. Tulenda kala ye ziku vo kiese kiayingi tukala kiau vava tumona una Yave kevangila mambu.

21. Nkia vuvu una kiau?

²¹ Ekolo tuvingilanga, tufwete kumika lukwikilu lweto muna Yave. Muna nzil’a Yesu, Nzambi wasia nsilu vo amafwa bena muna nyindu andi besinga zinga diaka. (Yoane 5:28, 29; 11:23) E ziku kiankaka kisonganga vo Yave ofula amafwa, i dina Yesu kavova mu kuma kia Abarayama, Isaki yo Yakobo vo yau “awonso ben’o moyo.” (Luka 20:37, 38) Dialudi, tuna ye kuma yayingi mu vova nze una Paulu kavova: “Ngina ye vuvu muna Nzambi . . . vo, vekala yo lufuluku.”​—Mavangu 24:15.