1-2. Nkia diambu tufwete vanga ekolo tuvingilanga e nz’ampa?

 KIELEKA, tutoma vutulanga matondo wau vo Yave watusia o nsilu vo ke kolo ko ofwasa e nza yayi yo twasa e nz’ampa ya unsongi. (2 Pet. 3:13) Kana una vo ke tuzeye ko e lumbu o Yave ketwasa e nz’ampa, o mambu mevangamanga omu nza o unu, metoma songanga e ziku vo ke vevioka diaka kolo kiayingi ko.—Mat. 24:32-34, 36; Mav. 1:7.

² Kansi, ekolo tuvingilanga e ntangwa yayi, yeto awonso tufwete kumikanga lukwikilu lweto muna nsilu a nz’ampa, kiakala vo mvu miayingi se tuna mu ludi yovo ve. Ekuma? Kadi kana nkutu vo lukwikilu lwakumama tuna lwau owau, avo ke tuyikebele ko lulenda yoya. Ekiaki i kuma Paulu wantumwa kavovela vo o kondwa kwa lukwikilu kuna se “sumu dikutuzingalakananga mu sazu.” (Ayib. 12:1) Muna lembi yambula vo o lukwikilu lweto lwayoya, tufwete yindulanga lumbu yawonso muna mambu mesonganga e ziku vo ke kolo ko e nz’ampa ilwaka.—Ayib. 11:1.

3. Nkia mambu tubadika mu longi diadi?

³ Mu longi diadi, tubadika mambu tatu malenda kutusadisa mu kumika lukwikilu lweto muna nsilu a Yave wa nz’ampa. (1) Muna yindulanga muna lukûlu, (2) muna yindulanga muna nkum’a Yave, ye (3) muna vanganga mambu malenda kutufinamesa yo Yave. I bosi, tubadika una e nsangu zina o Yave kazayisa kwa Kabakuke zikumikinanga lukwikilu lweto o  unu. Kansi, entate yambula twabadika mambu tulenda wanana mau o unu, mevavanga vo twakala yo lukwikilu lwakumama muna nsilu a Yave wa nz’ampa.

MAMBU MEVAVANGA VO TWAKALA YO LUKUIKILU LWAKUMAMA

4. Nkia nzengo tulenda baka zivavanga vo twakala yo lukwikilu lwakumama?

⁴ Lumbu yawonso tubakanga e nzengo zivavanga vo twakala yo lukwikilu lwakumama. Kasikil’owu, tubakanga e nzengo muna mambu matadidi yikundi, nsaka, sikola, longo, wana ye salu. Muna kuma kiaki, diambote twakiyuvulanga: ‘Nga e nzengo zame, zisonganga vo ngina ye ziku vo e nza yayi se ifwaswa ye ke kolo ko e nz’ampa ya Nzambi ilwaka? Yovo e nzengo zame zifilwanga kwa wantu a nza ana beyindulanga vo o lufwa i nfoko a mawonso?’ (Mat. 6:19, 20; Luka 12:16-21) Avo tukumikini lukwikilu lweto vo e nz’ampa ya Nzambi ifinamene, nzengo zambote tubaka.

5-6. Ekuma tufwete kadila yo lukwikilu lwakumama muna ntangwa mpasi? Yika e nona.

⁵ Tuwanananga mpe ye mambu mampasi mevavanga vo twakala yo lukwikilu lwakumama. Tulenda bangikwa, bakama kimbevo kilembi sasukanga yovo mambu mankaka malenda kutukendeleka. Kuna lubantiku tulenda kala ye kani dia zindalala, kansi avo mambu mama mampasi makwamanene mu kolo kiandá, divava vo twakala yo lukwikilu lwakumama kimana twalenda zizidila yo kwamanana sadila Yave ye kiese.—Roma 12:12; 1 Pet. 1:6, 7.

⁶ Vava tunuananga ye mambu mampasi, tulenda mona vo e nz’ampa ya Yave ke isinga kwiza ko. Nga ediadi disongele vo lukwikilu lweto lwayoya lwina? Nkatu. Badika e nona eki: Vava e mvula zinokanga mu tumingu twayingi, tulenda yindula vo ke kuvaika diaka mwini ko. Diau dimosi mpe, vava e mpasi zikwamanananga tulenda yindula vo e nz’ampa ke isinga kwiza ko. Kansi avo tukedi yo lukwikilu lwakumama, tukala ye ziku vo e nsilu mia Nzambi lungana kaka milungana. (Nku. 94:3, 14, 15; Ayib. 6:17-19) Okala ye ziku kiaki, dikutusadisa mu kwamanana sia e nsambil’a Yave va fulu kiantete muna zingu kieto.

7. Nkia ngindu tulenda venga?

⁷ E diambu diankaka divavanga vo twakala yo lukwikilu lwakumama, i salu kia umbangi. Wantu ayingi ana tusilanga umbangi, beyindulanga vo e ‘nsangu zambote’ tusamunanga za nz’ampa ya Nzambi eyi ifinamene, ke za ludi ko. (Mat. 24:14; Yez. 33:32) Ke tuzolele nkutu yambula ko vo e ngindu za wantu awaya, zatufila mu katikisa mana Yave ke kutulonganga. Muna lembi yambula vo e diambu diadi diavangama, tufwete kwamanana kumika lukwikilu lweto. Yambula twavovela mpila tatu tulenda wo vangila.

YINDULANGA MUNA LUKÛLU

8-9. Oyindulanga muna lukûlu, aweyi dilenda kumikina lukwikilu lweto?

⁸ Imosi muna mpila tulenda kumikina lukwikilu lweto, i yindulanga muna lukûlu. O lukûlu i ziku kisonganga vo e nsilu mia Nzambi, lungana kikilu milungana. Vava tuyindulanga e kuma lukûlu lwakubikilwa ye mana Yava kavanga muna lo vana, dikumikanga lukwikilu lweto vo o nsilu a Nzambi wa zinga yakwele mvu muna nz’ampa lungana kikilu ulungana. Ekuma tuvovele wo?

⁹ Nkia mambu mavavuanga muna lukûlu? Yave watwika Mwan’andi mosi kaka ona katoma zolanga kimana kawutuka ova ntoto se muntu alunga. Ekolo kakala ova ntoto, Yesu wazizidila mambu mawonso mampasi.  I bosi, wafwa lufwa lwampasi. Kieleka, Yave ntalu ampwena kikilu kafuta! O Nzambi eto anzodi kadi yambula ko vo Mwan’andi kamona e mpasi yo fwa ye kani diakutuvana kaka e zingu mu kolo kiankufi. (Yoa. 3:16; 1 Pet. 1:18, 19) Wau vo Yave wavana mwan’andi anzolwa mu kuma kieto, tulenda kala ye ziku vo osinga yambula mpe vo twazinga yakwele mvu muna nz’ampa.

YINDULANGA MUNA NKUM’A YAVE

10. Landila e sono kia Efeso 3:20, adieyi o Yave kafwana vanga?

¹⁰ E diambu dianzole dilenda kumika lukwikilu lweto, i yindulanga muna nkum’a Yave. Nzambi ovuidi nkuma walungisa e nsilu miandi miawonso. Dialudi vo, o nsilu wa zinga yakwele mvu muna nz’ampa ulenda moneka kuna kwa wantu vo ke ulendakana ko. Kansi, Yave nkumbu miayingi osianga nsilu muna mambu mana o wantu ke balendi lungisa ko, kadi o yandi i Mpungu-ngolo. (Yobi 42:2; Maku 10:27) Ozevo, nga tulenda vingila vo Nzambi kasia nsilu una konso muntu kalenda kwandi lungisa?—Tanga Efeso 3:20.

11. Yika nona kia nsilu umosi wasivi una Nzambi kasia. (Tala e babu, “ Miaka Nsilu mia Sivi Mialungana.”)

¹¹ Badika miaka nsilu mina Yave kasia kwa nkangu andi kuna nz’ankulu miamonekenanga vo ke milendi lungana ko. Wavovesa Abarayama yo Sara vo bewuta mwana yakala muna kimbuta kiau. (Tuku 17:15-17) Wavovesa mpe Abarayama vo mbongo andi i vua e nsi ya Kenani. Wau vo Aneyisaele ana bakala vo mbongo ya Abarayama mvu miayingi bakala se abundu muna Engipito, diamonekanga vo o nsilu wau ke usinga lungana ko. Kansi o nsilu wau, walungana. Kuna kwalanda, Yave wasia nsilu vo Elisabete ona wakala se nunu, o wuta mwana yakala. Wavovesa mpe Maria ona wakala mwenze vo owuta mwan’a Nzambi ona Yave kasila o nsilu se vioka mafunda ye mafunda ma mvu tuka muna mpatu a Edene. O nsilu wau mpe walungana.—Tuku 3:15.

12. Landila Yosua 23:14 ye Yesaya 55:10, 11, nkia ziku tulenda kala kiau mu kuma kia nkum’a Yave?

¹² Vava tuyindulanga muna nsilu miawonso o Yave kasia ye una kalungisila mio, o lukwikilu lweto muna nkum’andi wa twasa e nz’ampa lukumamanga diaka. (Tanga Yosua 23:14; Yesaya 55:10, 11.) Ediadi mpe dikutukubikanga muna sadisa akaka kimana o yau mpe babadikila o nsilu wa nz’ampa vo wakieleka, kansi ke mpasi ndozi ko. Mu kuma kia zulu diampa yo ntoto wampa, Yave yandi kibeni wavova vo: “E mvovo miami mia ziku ye mia ludi.”—Lus. 21:1, 5.

VANGANGA MAMBU MALENDA KUFINAMESA YO YAVE

13. Aweyi tukutakanu tukumikinanga lukwikilu lweto? Sasila.

¹³ E diambu diantatu dilenda kutusadisa mu kumika lukwikilu lweto, i vaulanga e ntangwa muna vanganga mambu malenda kutufinamesa yo Yave. Kasikil’owu, yindula una tukutakanu tukumikinanga lukwikilu lweto. Badika e nona kia mpangi Anna ona wasala mu mvu miayingi muna salu kia ntangwa ke ntangwa nze salu kia Betele, mviti a nzila a espesiale ye salu yankaka. Wavova vo: “O tukutakanu, tukumikanga lukwikilu lwame nze mbw’a nzaza. Kana nkutu vo o mpovi kazeye toma longa ko yovo kavovele diambu diampa ko muna longi diandi, ivanganga mawonso muna landa ye sungididi kiawonso kimana yabakula e ludi kia Bibila eki kilenda kumika lukwikilu lwame.” b Ke lukatikisu ko vo, o wá e mvutu za mpangi zeto muna tukutakanu dikumikanga lukwikilu lweto.—Roma 1:11, 12; 10:17.

14. Aweyi e salu kia umbangi kikumikinanga lukwikilu lweto?

 ¹⁴ Okuyivana una ufwete muna salu kia umbangi, ditoma kumikanga lukwikilu lweto. (Ayib. 10:23) Mpangi ankento Barbara ona osadilanga Yave se mvu 70 wavova vo: “Kuna kwa mono, e salu kia umbangi kitoma kumikanga lukwikilu lwame. Konso ntangwa imokenanga ye akaka mu kuma kia nsilu miasivi mia Yave, imonanga vo o lukwikilu lwame lukumamanga diaka.”

15. Aweyi e longi dia yeto kibeni dikumikinanga lukwikilu lweto? (Tala mpe fwaniswa.)

¹⁵ E diambu diankaka dikumikanga lukwikilu lweto, i longi dia yeto kibeni. Mpangi Susan omonanga vo wau kevanganga e programa andi yalongokela ditoma kunsadisanga. Wavova vo: “Kina kia Lumingu, ilongokanga e longi dia Eyingidilu dia lumingu lulanda. Kina Kiantete ye Kiazole ikubikanga o lukutakanu lwakati kwa lumingu. Muna lumbu yankaka ilongokanga mambu mankaka ma Bibila.” Wau vo mpangi Susan otoma landanga e programa andi kasikidisa, ediadi dikumikanga lukwikilu lwandi. Mpangi Irene ona osadilanga kuna vula diasina se mvu miayingi, omonanga vo olongoka oma ma ungunza wa Bibila ditoma kumikanga lukwikilu lwandi. Wavova vo: “Itoma sivikanga kikilu mu bakula una ungunza wa Yave ulunganenanga kana nkutu muna mambu makete.” c

‘LUNGANA KAKA ULUNGANA’

16. Ekuma e mvovo mina Yave kavovesa kwa Kabakuke mikututwasilanga mpe e nluta o unu? (Ayibere 10:36, 37)

¹⁶ E selo yankaka ya Yave, se kolo bevingilanga e mbaninu a nza yayi. Akaka balenda mona vo e mbaninu a nza yayi mu zingila ina. Kansi, Yave ozeye una selo yandi bemonanga vava kasikidisa Kabakuke wa ngunza vo: “Kadi vena ye ntangwa yasikidiswa ilungana e mona-meso, nzaki ikwendanga kuna mfoko,  ke ifunga ko. Kana nkutu izingidi, [kwamanana yo] vingila! Kadi lungana kaka ilungana. Ke isala manima ko!” (Kab. 2:3) Nga e mvovo miami, Kabakuke kaka miatwasila e nluta? Nga mitwasanga mpe e nluta kwa yeto o unu? Paulu wa ntumwa wavumunuinua mu yika e mvovo miami mpe kwa Akristu ana bevingilanga e nz’ampa. (Tanga Ayibere 10:36, 37.) Kieleka, kana nkutu tumwene vo e nsilu a Yave wakutuvevola mu zingila wina, tulenda kala ye ziku vo ‘lungana kaka ulungana. Ke usala manima ko!’

17. Aweyi mpangi mosi ankento kasadila e luludiku luna Yave kavana kwa Kabakuke?

¹⁷ Selo yayingi ya Yave besadilanga luludiku lwa Yave lwa ‘kwamanana vingila’ kana nkutu mu mvu miayingi. Kasikil’owu, mpangi Louise wayantika sadila Yave muna mvu wa 1939. Wavova vo: “Muna kolo kiakina yayindulanga vo e Armangedo ilwaka vitila yafokola tanga sikola, kansi ke diau ko diavangama. E diambu dikunsadisanga mu mvu miami miawonso, i tanga tusansu twa Bibila twa wantu ana bavingila mu kolo kiandá vo Yave kalungisa nsilu miandi nze, Noa, Abarayama, Yosefe ye akaka mpe. O kwamanana vingila e ndungan’a nsilu mia Yave, dikunsadisanga yo sadisa mpe akaka mu kala ye ziku vo e nz’ampa ya Yave ifinamene kikilu.” Ke lukatikisu ko vo, mpangi zayingi ana besadilanga Yave se mvu miayingi bekwikilanga mpe mu mvovo miami!

18. O talanga o nsema, aweyi dilenda kumikina lukwikilu lweto muna nsilu wa nz’ampa?

¹⁸ Dialudi vo, e nz’ampa ke yayizidi ntete ko. Kansi yindula e yaka lekwa tumonanga, nze ntetembwa, nti, mbulu yo yeto wantu. Ke vena muntu ko olenda katikisa vo e lekwa yayi ke ina ko, kansi vakala ye ntangwa e lekwa yayi ke yakala ko. Owau e lekwa yayi ina, kadi Yave wasema yo. (Tuku 1:1, 26, 27) O Nzambi eto mpe wasia o nsilu wa twasa e nz’ampa ye o lungisa wo. Vava nsilu wau ulungana, wantu awonso bekala ye kiese yo vimpi walunga yakwele mvu. Ozevo, tulenda kala ye ziku vo e nz’ampa ilwaka muna ntangwa ina o Nzambi kasikidisa.—Yes. 65:17; Lus. 21:3, 4.

19. Aweyi olenda kumikina lukwikilu lwaku?

¹⁹ Kansi, ekolo tuvingilanga e nz’ampa, tuzolele sadila konso lau muna kumikanga lukwikilu lweto. Muna kuma kiaki, vutulanga matondo mu kuma kia lukûlu. Yindulanga muna nkum’a Yave. Vanganga mambu malenda kufinamesa yo Yave. Muna mpila yayi, o ngeye mpe okala vamosi ye “awana bena vo muna lukwikilu yo luzindalalu i bevuilanga e nsilu.”—Ayib. 6:11, 12; Roma 5:5.