LONGI DIA 35
NKUNGA WA 123 Tulemvokela e Nkubik’a Nzambi
Aweyi Akuluntu Besadisilanga Awana Bakatulwa mu Nkutakani?
“Kiese kiayingi mpe kikala kuna zulu mu kuma kia nsumuki mosi ovilukidi o ntima, ke mu 99 lwa wantu ansongi ko ana ke bena yo mfunu a luviluku lwa ntima ko.”—LUKA 15:7.
DIAMBU DIASINA TULONGOKA
Ekuma divavilanga vo wantu ankaka bakatulwa mu nkutakani? Aweyi akuluntu balenda sadisila wantu awaya mu viluka o ntima yo vua diaka e dienga dia Yave?
1-2. (a) Aweyi Yave kemonanga mu kuma kia awana bevolanga masumu mampwena yo lembi viluka ntima? (b) Adieyi Yave kazolele vo asumuki bavanga?
YAVE wa Nzambi ke tondanga fu yawonso ko. Omenganga e sumu. (Nku. 5:4-6) Yave ovingilanga vo twalemvokela nsiku miandi kasonekesa muna Bibila. Kansi, Yave ozeye wo vo tu wantu alembi lunga, ke tulendi kunlemvokela mu mpila yalunga ko. (Nku. 130:3, 4) Kuna diak’e sambu, Yave ke yambulanga ko vo ‘awana ke bekumvuminanga ko, bakitula e nkenda zandi se nswa wavangila mavangu mansoni.’ (Yuda 4) Muna kuma kiaki, Bibila kivovelanga “lufwasu lwa yimpumbulu” muna Armangedo, i sia vo, vit’a Nzambi.—2 Pet. 3:7; Lus. 16:16.
2 Kansi, Yave kazolele ko vo vafwa kana muntu mosi. Nze una tuvovele kuna lubantiku lwa malongi mama, Bibila kivovanga vo Yave ozolele vo wantu “awonso balwaka muna luviluku lwa ntima.” (2 Pet. 3:9) Nze Yave, akuluntu kuna luzindalalu lwawonso bevavanga sadisa awana bevolanga masumu mampwena mu viluka ntima yo vua diaka dienga dia Yave. Kansi, ke asumuki awonso ko besonganga luviluku lwa ntima. (Isa. 6:9) Akaka bekwamanananga muna masumu mau, kanele vo akuluntu bavangidi mawonso muna kubasadisa mu viluka ntima. Adieyi akuluntu bafwete vanga avo ediadi divangamene?
“NUKATULA MUNTU A MBI VANA KATI KWENO”
3. (a) Adieyi Bibila kivovanga difwete vangama kele vo asumuki ke basongele luviluku lwa ntima ko? (b) Ekuma tulenda vovela vo o nsumuki yandi kibeni osolele vo kakatulwa mu nkutakani?
3 Avo nsumuki kavilukidi ntima ko, akuluntu ke bena ye diambu diankaka ko balenda vanga, bafwete landa luludiku lwasonama muna 1 Korinto 5:13: “Nukatula muntu a mbi vana kati kweno.” Ediadi disongele vo nsumuki yandi kibeni osolele e diambu diadi; ozevo, kafwete kutika ina kakunini. (Ngal. 6:7) Ekuma tulenda vovele diambu diadi? E kuma kadi o nsumuki kazolele tambulwila lusadisu lwa akuluntu ko ana bavangidi mawonso muna kunsadisa kimana kaviluka o ntima. (2 Nti. 17:12-15) Muna mavangu mandi osongele vo kazolele lemvokela nsiku mia Yave ko.—Nsi. 30:19, 20.
4. Ekuma akuluntu bevaninanga luzayisu avo nsumuki olembele viluka o ntima okatwilu mu nkutakani?
4 Avo nsumuki olembele viluka o ntima okatwilu mu nkutakani, akuluntu bevananga luzayisu mu nkutakani vo muntu ndioyo ke Mbangi a Yave diaka ko. a E kani dia luzayisu lwalu ke fusulwisa muntu ndioyo nsoni ko. Kansi, ediadi divangamanga kimana ampangi balemvokela luludiku lwa Bibila luvovanga vo ‘nuyambula kala entwadi’ yo muntu ndioyo, “ke nudie yandi nkutu ko.” (1 Kor. 5:9-11) Vena ye kuma kiasikididi kiafila Yave mu kanikina e diambu diadi. Paulu wa ntumwa wasoneka vo: “Mfuna yandwelo ifunisanga mbumba wawonso.” (1 Kor. 5:6) Asumuki ana balembi viluka o ntima, balenda yoyesa lukwikilu lwa awana bevanganga ngolo za zingila e ngwizani ye nkanikinu miansongi mia Yave.—Nga. 13:20; 1 Kor. 15:33.
5. Aweyi tufwete badikilanga muntu wakatulwa mu nkutakani? Ekuma?
5 Avo mpangi okatwilu mu nkutakani, aweyi tufwete kumbadikila? Kanele vo ke tukala diaka yandi entwadi ko, vana fulu kia yindula vo ke vena diaka ye vuvu ko mu kuma kiandi, tufwete kumbadikila nze meme diavila. Avo meme divididi, dilenda kwandi vutuka. Sungamena wo vo e meme diodio diavila, yandi kibeni wakiyekola kwa Yave. Diankenda kikilu vo ekolo kena wavila, ke zingilanga diaka ngwizani ko yo kukiyekola kwandi. Muna diadi, e vuvu kiandi kia vua moyo a mvu ya mvu mu vonza kina. (Yez. 18:31) Kansi, wau vo e ntangwa yakinu, o Yave mpe wakubama kena muna fwila wantu e nkenda, tuna ye vuvu vo o muntu ndioyo olenda vutuka mu nkutakani. Aweyi akuluntu balenda sadisila muntu wakatulwa mu nkutakani?
AWEYI AKULUNTU BESADISILANGA AWANA BAKATULWA MU NKUTAKANI?
6. Nkia mambu akuluntu bevanganga muna sadisa o muntu okatwilu mu nkutakani?
6 Avo muntu okatwilu mu nkutakani, nga akuluntu bafwete yambula kunsadisa mu vutuka kwa Yave? Ve kikilu. Avo buka kia akuluntu babakidi e nzengo za katula mu nkutakani o nsumuki olembele viluka o ntima, vava bekunzayisa e nzengo zau, bekunzayisa mpe mana kafwete vanga muna vutuka mu nkutakani. Kansi, akuluntu mayingi mpe bevanganga. Kuna kwa wantu ayingi, akuluntu besikidisanga e ngonde ina bevutuka vuanda yandi mu zaya kana vo osobele e ngindu. Avo nsumuki otambulwidi vuanda diaka ye akuluntu, bekunwondelela kimana kaviluka o ntima yo vutuka kwa Yave. Kana nkutu vo muna kolo kiakina kasobele ngindu ko, kuna sentu akuluntu bevanga e ngolo kimana bankingulanga ntangwa ke ntangwa.
7. Aweyi akuluntu betangininanga nkenda za Yave vava besadisanga muntu wavaikiswa mu nkutakani? (Yeremiya 3:12)
7 Ekolo bevavanga sadisa awana bakatulwa mu nkutakani, akuluntu bevanganga mawonso mu tanginina e nkenda za Yave. Muna bonga e nona, kuna nz’ankulu, Yave muna sadisa asambidi andi, i sia vo, Aneyisaele, kavingilanga ko vo baviluka ntete ntima. Vitila basonga sinsu kia luviluku lwa ntima, Yave watumanga ngunza zandi muna kubasadisa. Nze una twamwene muna longi dianzole muna malongi mama, muna songa una kabafwilanga e nkenda, Yave wavovesa Osea wa ngunza vo kabonga diaka nkaz’andi ona wakwamanana vola e sumu diampwena. (Osea 3:1; Mal. 3:7) Muna tanginina Yave, akuluntu mu nkutakani ya Kikristu bezolanga vo o nsumuki kaviluka ntima yo vutuka mu nkutakani. Ke bekunsilanga nkaku ko mu vanga diambu diadi.—Tanga Yeremiya 3:12.
8. E kingana kia mwan’a nkolami kina o Yesu kata, aweyi kitoma songelanga e nkenda za Yave? (Luka 15:7)
8 Sungamena kingana kia mwan’a nkolami kina o Yesu kata twalongoka muna longi dianzole muna malongi mama. Ekolo kavutukanga, o se diandi wamona kuna vala, ‘wamfwila e nkenda, wayenda ntinu, wambimbakana, wamfiba.’ (Luka 15:20) O se kavingila ko vo mwan’andi kadodokela ntete yo lomba ndoloki. O se wayenda ntinu kuna kwa mwan’andi, kadi watoma kunzolanga. I mpila yayi Yave kemonanga mu kuma kia awana bavengomoka. Akuluntu mpe bevanganga mawonso balenda muna tanginina Yave. Bazolele vo mameme mana mavila mavutuka kwa Yave. (Luka 15:22-24, 32) Ozevo, vava nsumuki kevutukanga, Yave yo Yesu ye ambasi kiese kiayingi bemonanga, kumosi ye nkutakani yawonso.—Tanga Luka 15:7.
9. Nkia lukasakeso o Yave kevananga kwa asumuki?
9 Muna mawonso tulongokele, tumwena vo Yave ke yambulanga ko vo asumuki ana ke bazolele viluka ntima ko bakwamanana mu nkutakani. Kana una vo i wau, okwamanananga sadisa asumuki kimana baviluka ntima. Ozolele vo bavutuka mu nkutakani. E ngindu za Yave mu kuma kia asumuki ana bevilukanga ntima zitoma kieseswanga muna Osea 14:4. E sono kiaki kivovanga vo: “Sasula isasula kondwa kwau kwa kwikizi. Ikubazolela kuna mvevo, kadi mpengomwene makasi mame muna yau.” E mvovo miami mia Yave, milenda kasakesa akuluntu mu sianga e sungididi muna konso sinsu kia luviluku lwa ntima besonga awana bakatulwa mu nkutakani. Milenda kasakesa mpe awana bakatulwa mu nkutakani mu baka nzengo za vutuka kwa Yave mu nzaki.
10-11. Aweyi akuluntu bevangila e ngolo muna sadisa awana bakatulwa mu nkutakani mu mvu miavioka?
10 Adieyi tuvova mu kuma kia awana bakatulwa mu nkutakanu, nanga se vioka mvu miayingi? Wantu awaya nanga bayambula e sumu dina diabafila mu katulwa mu nkutakani. Akaka nkutu ke besungamenanga diaka ko e kuma bakatulwilwa mu nkutakani. Kiakala nkia kuma bakatulwilwa mu nkutakani, akuluntu bafwete vanga e ngolo muna vava wantu awaya. Ekolo akuluntu bekingula wantu awaya, bevanga e ngolo muna samba yau entwadi yo kubakasakesa bavutuka mu nkutakani. Dialudi, kele vo kolo kiayingi kiviokele kala tuka muntu kakatulwilwa mu nkutakani, o lukwikilu lwandi lwayoya. Muna kuma kiaki, avo muntu osongele luzolo lwa vutuka mu nkutakani, akuluntu balenda sola nteleki mu yantika longoka yandi e Bibila, kana nkutu vo kavutukidi ntete ko. Ozevo, akuluntu yau ntete bena ye mbebe ya longoka e Bibila ye wantu awaya.
11 Akuluntu ngolo bevanga mu tanginina e nkenda za Yave. Ampangi mpe bevanga e ngolo mu vava awana babembola Yave kimana bavutuka kwa yandi. Avo nsumuki osongele luviluku lwa ntima yo yambula o bi wandi, olenda vutuka mu nkutakani lembi zingila.—2 Kor. 2:6-8.
12. (a) Mu nkia mambu akuluntu bafwete toma kuyikebelanga? (b) Ekuma katufwete yindulwila ko vo awana bavola masumu kingandi, Yave kalendi kubafwila nkenda ko? (Tala mpe mvovo vana yand’a lukaya.)
12 Muna mambu mankaka akuluntu bafwete toma keba vitila babaka nzengo za vutula muntu muna nkutakani. Kasikil’owu, kele vo muntu wafundwa vo mwan’akete kasakanena yovo wakituka se mvengomoki yovo ndekwa kasadila muna vonda longo yo nkaz’andi, akuluntu bafwete kala kikilu ye ziku vo o luviluku lwandi lwa ntima lwakieleka. (Mal. 2:14; 2 Tim. 3:6) Bafwete tanina e kambi. Kuna diak’e sambu, tufwete sungamenanga vo Yave otambula konso nsumuki ona ovilukidi kieleka o ntima yo yambula kadilu kiandi kiambi. Kanele vo akuluntu bafwete toma keba mu kuma kia awana bavanga akaka e mbi, ke bafwete lwaka ko mu tezo kia vova vo wantu ana bavola masumu kingandi, Yave kalendi kubafwila nkenda ko. b—1 Pet. 2:10.
ADIEYI BAFWETE VANGA AMPANGI MUNA NKUTAKANI?
13. Nkia nswaswani ina vana vena e mpila ya kadila yo muntu oveno tumbu kwa akuluntu ye muntu okatwilu mu nkutakani?
13 Nze una twalongokele muna longi diaviokele, avo tuwidi luzayisu muna nkutakani vo nengandi oveno e tumbu, tulenda kweto kalanga yandi entwadi. Tufwete sungamenanga vo wavilukidi o ntima yo yambula bi wandi. (1 Tim. 5:20) Wakinu mpangi eto muna nkutakani ye lukasakeso lwa akwandi minkwikizi kavuidi o mfunu mu kwamanana vanga edi diansongi. (Ayib. 10:24, 25) Kansi, e diambu diadi diaswaswana yo muntu wakatulwa mu nkutakani. Kadi ‘tuyambulanga kala entwadi’ yo muntu ndioyo ye ‘ke tudianga yandi nkutu ko.’—1 Kor. 5:11.
14. Aweyi Akristu balenda sadila ntona zau za longwa muna Diambu dia Nzambi muna mpila balelenda kadila ye awana bakatulwa mu nkutakani? (Tala mpe mafoto.)
14 Nga ediadi disongele vo tufwete bembolanga emvimba o muntu okatwilu mu nkutakani? Ve. Dialudi vo ke tufwete kalanga yandi diaka entwadi ko. Kansi, konso Nkristu kafwete sadila ntona zandi za longwa muna Diambu dia Nzambi muna baka e nzengo za bokela o muntu wakatulwa mu nkutakani mu kwenda lungana muna tukutakanu, dilenda kala yitu kieto yovo nkundi eto kakala. Avo wizidi mu lukutakanu, aweyi tufwete kadila yandi? Muna mvu miavioka, ke twakayisanga muntu ko ona wakatulwa mu nkutakani. Owau, konso Nkristu kafwete mpe sadila ntona zandi za longwa muna Diambu dia Nzambi muna baka nzengo za kunkayisa yovo ve. Kansi, ke tufwete mokena yandi moko kianda ko ngatu kalanga yandi entwadi.
15. Nkia asumuki beyikwanga muna 2 Yoane 9-11? (Tala mpe babu, “ Nga Yoane yo Paulu Sumu Dimosi Bavovela?”)
15 Akaka balenda yuvula vo: ‘Nga Bibila ke kivovanga ko vo ndiona okayisa muntu ndioyo okala yandi entwadi muna mavangu mandi mambi?’ (Tanga 2 Yoane 9-11.) E sono kiaki avengomoki kivovelanga ye awana benungununanga mavangu mambi. (Lus. 2:20) Muna kuma kiaki, avo muntu malongi ma avengomoki kenungununanga yovo mavangu mankaka mambi, akuluntu ke bevanga nkubika ko ya kwenda kunkingula. Kansi, vakinu ye vuvu vo muntu ndioyo olenda viluka ntima. Avo kavilukidi ntima ko, ke tufwete kayisa muntu ndioyo ko ngatu kumbokela keza lungana mu tukutakanu.
TANGININA O ZOLA YE NKENDA ZA YAVE
16-17. (a) Adieyi Yave kazolele vo asumuki bavanga? (Yezekele 18:32) (b) Aweyi akuluntu besongelanga vo besalanga kumosi yo Yave ekolo bevavanga sadisa asumuki?
16 Nkia mambu tulongokele muna malongi tanu mama? Yave kazolele ko vo kana muntu mosi kafwaswa. (Tanga Yezekele 18:32.) Ozolele vo asumuki bavutukila e ngwizani au yo yandi. (2 Kor. 5:20) Muna kuma kiaki, muna lusansu lwawonso, Yave nkumbu miayingi kawondelelanga nkangu andi vava bakolamanga kimana baviluka e ntima yo vutuka kwa yandi. Yave diau dimosi mpe kevanganga kwa konso muntu okolamene nkanikinu miandi. Akuluntu bena ye lau dia sala kumosi yo Yave muna sadisa awana bevolanga masumu mampwena kimana baviluka e ntima.—Roma 2:4; 1 Kor. 3:9.
17 Ekwe kiese kikalanga kuna zulu vava asumuki bevilukanga e ntima! Yave wa Se dieto kuna zulu kiese kiayingi mpe kekalanga kiau, kadi ntangwa zawonso omonanga mameme mavila mevutukanga mu nkutakani. Ekolo tubadikanga o zola kwa Yave, nkenda zandi ye nsambu zandi, o zola kweto muna yandi kuwokelanga.—Luka 1:78.
NKUNGA WA 111 Kuma kia Luyangalalu Lweto
a Ke tukala vova diaka ko vo muntu kingandi ovaikisu mu nkutakani. Landila e mvovo mia Paulu muna 1 Korinto 5:13, tuyantika sadila o mvovo muntu kingandi okatwilu mu nkutakani.
b Bibila kivovanga vo asumuki akaka ke belolokwa ko. Wantu awaya bebakanga e nzengo za telamena Yave ntangwa zawonso. Kansi, Yave kaka yo Yesu balenda zaya kana vo muntu kingandi ke lolokwa ko.—Maku 3:29; Ayib. 10:26, 27.