1-2. Ekuma Yesu katokanena?

MUNA lumbu kiavitila lufwa lwandi, Yesu watokana kwayingi. Ke kolo ko, Yesu omweswa e mpasi yo vondwa kwa mbeni zandi. Kansi, ke diau kaka ko diatokanesanga Yesu. Wau vo Yesu watoma zolanga Se diandi, wazola kunyangidika. Wazaya wo vo kele vo osikidi ye kwikizi muna ntangw’a mpasi, wadi tundidika e nkumbu a Yave. Yesu wazolanga mpe o wantu. Wazaya wo vo avo osikidi ye kwikizi yamuna lufwa, o wantu bekala ye vuvu kia zinga yakwele mvu.

² Kana una vo Yesu watokana kwayingi muna fuku wauna, wakala yo luvuvamu lwa ntima. Wavova kwa ntumwa zandi vo: “Inuvene luvuvamu lwame.” (Yoa. 14:27) Yesu wakala yo “luvuvamu lwa Nzambi,” i sia vo, kiese kina kekalanga kiau o muntu una ye ngwizani ambote yo Yave. O luvuvamu lwalu lwasadisa Yesu mu kala ye ngindu zavuvama.—Fili. 4:6, 7.

3. Adieyi tubadika mu longi diadi?

³ Ke mosi ko muna yeto osinga mona e mpasi nze zina Yesu kazizidila. Kansi, awonso belandanga Yesu mpasi bewanana zau. (Mat. 16:24, 25; Yoa. 15:20) Nze Yesu, ezak’e ntangwa tulenda tokana kwayingi. Adieyi tulenda vanga kimana twalembi sundwa kwa ntokani yo vidisa o luvuvamu lweto lwa ntima? Yambula twafimpa mambu tatu mana Yesu kavanga muna salu kiandi kia samuna e nsangu zambote ekolo kakala ova ntoto yo zaya una tulenda kuntanginina vava tuwanananga ye mpasi.

4. Mun’owu wa 1 Tesalonika 5:17, yika e nona isonganga vo Yesu wasamba nkumbu miayingi muna lumbu kiansuka kia zingu kiandi ova ntoto?

⁴ Tanga 1 Tesalonika 5:17. Muna lumbu kiansuka kia zingu kiandi ova ntoto, Yesu wasamba nkumbu miayingi. Vava kasikidisa  o luyindulu lwa lufwa lwandi, wasamba mu kuma kia mbolo ye vinyu. (1 Kor. 11:23-25) Yesu wasamba kumosi ye alongoki andi vitila basisa e fulu kina badila e lambu dia Nduta. (Yoa. 17:1-26) Vava kayenda kumosi ye alongoki andi kuna Mongo a Ngetesemane muna fuku wauna, Yesu wasamba nkumbu miayingi. (Mat. 26:36-39, 42, 44) E mvovo miansuka kavova o Yesu vitila kafwa mu sambu kavovela mio. (Luka 23:46) Yesu wasamba nkumbu miayingi kwa Yave mu kunzayisa mambu mawonso mavangama muna lumbu kiansuka kia zingu kiandi.

5. Ekuma antumwa ke bakadila ye unkabu ko?

⁵ Dimosi muna mambu masadisa Yesu mu zizidila e mpasi i dia sia vo wasambanga kwa Se diandi nkumbu miayingi yo kunlomba lusadisu. Kuna diak’e sambu, antumwa ke bakwamanana samba ko muna fuku wauna. Muna kuma kiaki, ke bakala ye unkabu ko vava balwakilwa kwa mpasi. (Mat. 26:40, 41, 43, 45, 56) Vava tuwanananga ye mpasi, tulenda sikila kaka ye kwikizi avo tutanginini e mbandu a Yesu yo ‘samba ntangwa zawonso.’ Nkia mambu tulenda lomba muna sambu?

6. Aweyi o lukwikilu lukutusadisilanga mu kala yo luvuvamu?

⁶ Tulenda samba kwa Yave kimana ‘katukudikila lukwikilu.’ (Luka 17:5; Yoa. 14:1) Lukwikilu tuvuidi o mfunu kadi Satana otontanga awonso belandanga Yesu. (Luka 22:31) Aweyi lukwikilu lukutusadisilanga mu kala ye luvuvamu kana nkutu vava tuwanananga ye mpasi? Avo tuvangidi mawonso tulenda muna zizidila e mpasi, o lukwikilu lukutufila mu yekeka mawonso vana moko ma Yave. Tuna ye ziku vo Yave ozeye una kalenda kutusadisila mu zizidila e mpasi lutila nkutu yeto kibeni.  Ediadi dikututwasilanga luvuvamu lwa ntima.—1 Pet. 5:6, 7.

7. Adieyi olongokele muna mvovo mia mpangi Robert?

⁷ E sambu kikutusadisanga mu kala yo luvuvamu lwa ntima kana nkutu nkia mpasi tulenda wanana zau. Badika e nona kia mpangi Robert, nkuluntu una ye kimbuta kia 80 lwa mvu. Wavova vo: “O luludiku luna muna Filipi 4:6, 7 lukunsadisanga muna zizidila mambu mampasi iwanananga mau muna zingu kiame. Inuananga ye mpasi mu kuma kia kondwa kwa nzimbu. Vakala ye ntangwa yavidisa e lau dia sala se nkuluntu.” Adieyi disadisanga mpangi Robert mu kala yo luvuvamu lwa ntima? Wavova vo: “Konso ntangwa ilwakilwanga kwa ntokani, isambanga kwa Yave vana vau. Imonanga vo luvuvamu lwa ntima luwokelanga vava ikuyivananga muna sambu yo ziula o ntim’ame kwa Yave.”

8. Landila e sono kia Yoane 8:29, adieyi diaka diasadisanga Yesu mu kala yo luvuvamu lwa ntima?

⁸ Tanga Yoane 8:29. Kana nkutu vava kabangikwanga, Yesu wakala yo luvuvamu lwa ntima kadi wazaya wo vo Se diandi kayangidikanga. Wakwamanana lemvoka kana nkutu vava diakalanga diampasi mu vanga wo. Wau vo Yesu wazolanga kikilu o Se diandi, wasianga e salu kia Yave vana fulu kiantete muna zingu kiandi. Vitila keza ova ntoto, Yesu wasalanga entwadi yo Nzambi nze “mbuta mbangu.” (Ngana 8:30) Vava kakala ova ntoto, Yesu wasadilanga konso lau mu longa akaka mu kuma  kia Se diandi. (Mat. 6:9; Yoa. 5:17) E salu kiaki kiese kiayingi kiantwasilanga.—Yoa. 4: 34-36.

9. O kuyivana muna salu kia umbangi aweyi dilenda kutusadisila mu kala yo luvuvamu lwa ntima?

⁹ Tulenda tanginina Yesu vava tulemvokelanga Yave yo ‘wokesa e salu kia Mfumu ntangwa zawonso.’ (1 Kor. 15:58) Avo ‘tuyivene emvimba’ muna salu kia samuna e nsangu zambote, tukala ye ngindu zasikila mu kuma kia mpasi zeto. (Mav. 18:5) Kasikil’owu, ayingi mun’awana tusilanga umbangi benuananga ye mpasi lutila nkutu zina tunuananga zau. Kansi, avo balongokele zola Yave yo lemvokela malongi mandi, e zingu kiau kiyantikanga soba. Ediadi dikubatwasilanga kiese kiayingi. Konso ntangwa tumonanga e diambu diadi, tukalanga ye ziku vo Yave okutulunga-lunganga. E ziku kiaki kikututwasilanga luvuvamu lwa ntima. Mpangi mosi ankento onuananga ye lukendalalu lwasaka yo kuyimwena vo kena kwandi mfunu ko omonanga e ziku kia diambu diadi. Wavova vo: “Vava ikuyivananga muna salu kia umbangi, ikalanga yo ntima wavuvama ye kiese. Ediadi divangamanga kadi e salu kia umbangi kikunsadisanga mu toma finama Yave.”

10. Adieyi tulenda longoka muna mvovo mia mpangi Brenda?

¹⁰ Badika mpe e nona kia mpangi ankento una ye nkumbu a Brenda. Yandi yo mwan’andi benuananga ye kimbevo kilembi sasukanga, kiyikilwanga vo esclerose múltipla. O mpangi Brenda mu kalu dia avanguki kediatilanga wau vo ke kalanga ye nkuma wayingi ko muna nitu. Ezak’e ntangwa osilanga umbangi mu nzo ye nzo, kansi nkumbu miayingi osilanga umbangi muna soneka e nkanda. Wavova vo: “Vava yabakula yo tambulwila vo e kimbevo kiame ke kisasuka ko mu nza yayi, yamona vo diambote yakivana muna salu kia umbangi. Kieleka, e salu kia umbangi kikunsadisanga mu lembi sia e sungididi muna mpasi zame. Iyindulanga una ndenda sadisila o wantu imokenanga yau muna zunga kieto. E salu kia umbangi kikunsungamesanga e vuvu ngina kiau.”

11-13. (a) Aweyi antumwa ye akaka basongela vo akundi ambote bakala kwa Yesu? (b) Aweyi Yesu kamonanga mu kuma kia akundi andi?

¹¹ Muna kolo kiawonso kasamuna e nsangu zambote, Yesu wawanana ye mambu mayingi mampasi. E ntumwa zandi zakwikizi basonga vo akundi ambote bakala. Bazingilanga e ngwizani ye kingana kivovanga vo: “Vena yo nzodi anlaminina, mpangi uke.” (Nga. 18:24) Yesu watoma yangalelanga akundi andi. Ekolo kakala ova ntoto, ke mosi ko muna abunzi andi wakwikila muna yandi. (Yoa. 7:3-5) Vakala ye ntangwa e yitu yandi bayindula nkutu vo ozengomokene. (Maku 3:21) Kansi e ntumwa zandi baswaswana bakala. Muna fuku wavitila lufwa lwandi, Yesu wavovesa ntumwa zandi zakwikizi vo: “I yeno nuzizididi yame muna ntonta zame.”—Luka 22:28.

¹² Dialudi vo ezak’e ntangwa antumwa bakendelekanga Yesu. Kansi vana fuku kia sia sungididi muna vilwa wau, Yesu wasianga e sungididi muna lukwikilu bakala lwau muna yandi. (Mat. 26:40; Maku 10:13, 14; Yoa. 6:66-69) Muna fuku wansuka kakala yau vitila kavondwa, Yesu wavovesa wantu awaya akwa kwikizi vo: “Inuyikidi se akundi, kadi inuvovese mawonso yawá kwa Se diame.” (Yoa. 15:15) Ka lukatikisu ko vo Yesu wakasakeswanga kikilu kwa akundi andi. Yesu wayangalela kikilu lusadisu bamvananga muna salu kia samuna e nsangu zambote.—Luka 10:17, 21.

¹³ Katula antumwa, Yesu wakala ye akundi  ankaka. Akala ayingi ye akento bansadisanga muna salu kia samuna e nsangu zambote ye mu mpila zankaka. Akaka bambokelanga kimana kenda dila kuna nzo zau. (Luka 10:38-42; Yoa. 12:1, 2) Akaka bakangalanga yandi yo kunkayila e lekwa bakala yau. (Luka 8:3) Yesu wakala ye akundi ambote kadi yandi mpe nkundi ambote kakala kwa yau. Wavanganga mambu mambote kwa akundi andi ye kavingilanga ko vo bavanga mana ke balendi vanga ko. Kana una vo Yesu muntu alunga kakala, wayangalelanga lusadisu kavewanga kwa akundi andi alembi lunga. Ka lukatikisu ko vo akundi awaya basadisa Yesu mu kala yo luvuvamu lwa ntima.

14-15. Aweyi tulenda vangila yikundi yambote? Aweyi balenda kutusadisila?

¹⁴ Akundi ambote balenda kutusadisa mu sikila ye kwikizi muna Yave. Muna vanga yikundi yambote divavanga vo yeto mpe twakala akundi ambote. (Mat. 7:12) Kasikil’owu, Nkand’a Nzambi ukutukasakesanga twasadila e ntangwa ye ngolo zeto muna sadisa akaka, musungula awana ‘bakondelo.’ (Ef. 4:28) Nga vena yo muntu muna nkutakani eno ona olenda sadisa? Nga olenda kuyivana mu kwenda sumba e lekwa ya mpangi una vo mbevo yovo nunu? Nga olenda vana madia kwa esi nzo ana bakondelo e nzimbu? Avo ozeye sadila e nzil’eto jw.org^® ye aplicativo JW Library^®, nga olenda sadisa akaka muna nkutakani mu solola tusalu tuna mo? Avo tukedi ye fu kia sadisa akaka, kiese kiayingi tukala kiau.—Mav. 20:35.

¹⁵ Akundi eto bekutufinamanga muna ntangw’a mpasi yo kutusadisa mu kwamanana  kala yo luvuvamu lwa ntima. Nze una Eleyu katambila o matu kwa Yobi vava kanzayisanga e mpasi zandi, akundi eto mpe bekututamba o matu vava tukubazayisa e mpasi zeto. (Yobi 32:4) Ke tufwete vingilanga ko vo akundi eto batubakilanga e nzengo. Kansi avo batuvene longi ditukidi muna Nkand’a Nzambi, diangangu twalemvokela dio. (Nga. 15:22) Davidi wa Ntinu watambulwila kuna lulembamu lwawonso lusadisu kavewa kwa akundi andi. Yeto mpe ke tufwete kalanga ye lulendo ko mu tambulwila lusadisu tuvewanga kwa akundi eto vava tukalanga mu mpasi. (2 Sam. 17:27-29) Kieleka, akundi ambote bena se lukau lutukanga kwa Yave.—Yak. 1:17.

16. Mun’owu wa sono kia Filipi 4:6, 7, nkia mpila mosi kaka tulenda kadila yo luvuvamu? Sasila.

¹⁶ Tanga Filipi 4: 6, 7. Yave wavova vo “muna Kristu Yesu” i tulenda kadila yo luvuvamu. Ekuma? Kadi muna kala yo luvuvamu lwa ntima divavanga vo twakwikila muna Yesu yo bakula e fulu kiandi muna ndungan’a kani dia Yave. Kasikil’owu, muna kimenga kia lukûlu kia Yesu, o masumu meto mawonso malenda lolokwa. (1 Yoa. 2:12) Ediadi luvevoko dikututwasilanga! Nze Ntinu muna Kintinu kia Nzambi, Yesu osinga fokola e mpasi zawonso zina Satana ye nz’andi bekututwasilanga. (Yes. 65:17; 1 Yoa. 3:8; Lus. 21:3, 4) Ediadi vuvu kiasikila dikutuvananga. Kana una vo Yesu watuvana kiyekwa kiampasi, wasia nsilu vo okala yeto yo kutusadisa mu lumbu yayi yambaninu. (Mat. 28:19, 20) Ediadi unkabu dikutuvananga. Muna kala yo luvuvamu lwa ntima, divavanga vo twakala ye luvevoko, vuvu ye unkabu.

17. (a) Adieyi tufwete vanga muna kala yo luvuvamu lwa ntima? (b) Mun’owu wa nsilu una muna Yoane 16:33, adieyi tulenda vanga?

¹⁷ Adieyi olenda vanga muna kala yo luvuvamu lwa ntima vava onuananga ye mpasi? Tanginina e mbandu a Yesu. Diantete, samba yo kwamanana samba. Diazole, lemvokelanga Yave yo samuna e nsangu zambote kuna vema kwawonso kana nkutu vava dikalanga diampasi mu vanga wo. Diatatu, tambulwilanga lusadisu lwa akundi aku vava onuananga ye mpasi. Avo ovangidi mambu mama, o luvuvamu lwa Nzambi luyingila o ntim’aku. Nze Yesu, ongeye mpe olenda sunda konso mpasi.—Tanga Yoane 16:33.