1, 2. (a) Aweyi tuzayidi wo vo tulenda kweto vuata kiwuntu kiampa? (b) Nkia fu ya kiwuntu kiampa iyikwanga muna Kolosai 3:10-14?

MUNA Nsekola ya Nz’ampa ya Nkand’a Nzambi, o mvovo “kiwuntu kiampa” nkumbu miole usadilwanga. (Efeso 4:24; Kolosai 3:10) Uyikanga kiwuntu “kina kiavangilwa muna luzolo lwa Nzambi.” Nga tulenda vuata kiwuntu kiampa? Elo. Yave wavanga wantu muna fwaniswa kiandi. Muna kuma kiaki, tulenda tanginina e fu yandi yambote.—Etuku 1:26, 27; Efeso 5:1.

² Wau vo twasambukila e sumu, ezak’e ntangwa yeto awonso tukalanga ye zolela yambi. Tulenda mpe vukumunua kwa mfinangani zeto. Kansi, muna lusadisu lwa Yave, tulenda kituka mpil’a wantu ana kazolele vo twakala. Muna kutusadisa mu vanga wo, yambula twabadika fu yayingi ina muna kiwuntu kiampa. (Tanga Kolosai 3:10-14.) I bosi, tuzaya una tulenda songela e fu yayi muna zingu kieto kia Kikristu.

3. Akieyi i kimosi muna fu kia kiwuntu kiampa?

³ Paulu wasonga vo e fu kia lembi sia mpambula fu kiamfunu kikilu muna kiwuntu kiampa. Wavova vo: “Ke muna nkutu Mungerekia ko ngatu Nyuda, ndiona wazengwa yovo mundembi zengwa, nzenza, Nsekutia, ntaudi yovo mvevoki.” * (Tala mvovo vana yand’a lukaya.) Muna nkutakani, ke muntu ko ofwete yindula vo osundidi akaka mu kuma kia se kia nitu, nsi yovo una kebadikilwanga kwa wantu. Ekuma? E kuma kadi wau vo tu alandi a Kristu, ‘yeto awonso tu muntu mosi.’—Kolosai 3:11; Ngalatia 3:28.

4. (a) Aweyi selo ya Yave bafwete kadilanga ye akaka? (b) Nkia mambu malenda fwasa kintwadi kia Akristu?

⁴ Vava tuvuatanga kiwuntu kiampa, dikutufilanga mu zitisa akaka, kiakala nkia nsi batuka. (Roma 2:11) Mu fulu yankaka ova nza, ediadi dilenda kala diampasi. Mu mvu miavioka kuna África do Sul, o luyalu lwasikidisanga e fulu ina wantu a makanda maswaswana bafwete zingila. Wantu ayingi kuna nsi yayi, kumosi ye Mbangi za Yave, bakinu zingila mu fulu yayi. E Buka kia Selo Yambuta bazola kasakesa ampangi kimana ‘baziula e ntima miau.’ Muna kuma kiaki, muna ngonde ya Okutoba ya mvu wa 2013, bavanga nkubika yasadisa mpangi za makanda maswaswana mu toma zaya muntu yo nkwandi.—2 Korinto 6:13.

5, 6. (a) Nkia nsobani yavangama ku nsi mosi muna sadisa nkangu a Nzambi mu kala mu kintwadi? (Tala fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.) (b) Nkia nluta diatwasa?

⁵ Ampangi bavanga nkubika kimana muna nsuk’a lumingu, mpangi za nkutakani zole za ndinga yovo makanda zaswaswana, baviokesanga ntangwa vamosi. E mpangi za nkutakani zau zole bavaikanga entwadi muna salu kia umbangi, bakutakananga vamosi yo kingula e nzo za mpangi zau. Nkutakani zayingi zavanga e nkubika yayi. Ampangi kuna vula nsangu zayingi zambote batambula. Ediadi diasivikisa kana nkutu awana bena vo ke Mbangi za Yave. Kasikil’owu, mfumu mosi a dibundu wavova vo: “Mono ki Mbangi a Yave ko, kansi nzolele kunuvovesa vo e salu kia umbangi nusalanga kiatoma kubikwa kikilu ye ke nusianga mpambula za makanda ko.” Aweyi ampangi bamona mu kuma kia nkubika yayi?

⁶ Mpangi mosi anketo ovovanga ndinga Xhosa, e nkumbu andi Noma, entete nsoni kamonanga za bokelesa mpangi za nkutakani ya Kingelezo mu kwenda kuna nzo andi ina ke yakala ye lekwa yayingi ko. Kansi, vava kayenda muna salu kia umbangi ye mpangi za mindele yo kubakingula kuna nzo zau, e nsoni kamonanga zafokoka. Wavova vo: “Yau mpe wantu nze yeto.” Muna kuma kiaki, vava mpangi za nkutakani ya nding’a Kingelezo bayenda muna salu kia umbangi ye mpangi za nkutakani ya nding’a Xhosa, mpangi Noma wabokela akaka muna yau benda  dila kuna nzo andi. Wasivika kikilu vava kamona vo mosi muna mpangi kabokelesa, wa nkuluntu una vo mundele, watambulwila vuanda vana nkela. Mu kuma kia nkubika yayi, mpangi zayingi bakituka se akundi yo kwamanana zayana ye wantu a makanda maswaswana.

7. Ekuma tufwete songelanga walakazi?

⁷ Wau vo e nza ya Satana ke yafwasilu ko, nkangu a Yave mpasi zayingi benuana zau. Yeto awonso tulenda bwilwa mpasi nze kondwa kwa salu, yimbevo yangolo, lubangamu, sumbula, vidisa lekwa mu kuma kia umpumbulu yovo mpasi zankaka. Muna sadisa muntu yo nkw’andi muna ntangw’a mpasi, tufwete kala yo walakazi. O kala yo walakazi dikutufila mu songa ngemba kw’akaka. (Efeso 4:32) Eyayi fu ya kiwuntu kiampa. Ikutusadisanga mu tanginina Nzambi yo fiaulwisa akaka.—2 Korinto 1:3, 4.

8. Nkia mambu mambote malenda vangama avo tusongele walakazi ye ngemba kwawonso muna nkutakani? Yika e nona.

⁸ Aweyi tulenda songela ngemba kwa mpangi bena muna nkutakani eto ana batuka mu nsi zankaka yovo bena mu mpasi? Tufwete toma kubatambulanga, vanga yau e kikundi yo kubasadisa bamona vo mfunu tubavuidi muna nkutakani. (1 Korinto 12:22, 25) Kasikil’owu, Dannykarl wayaluka ku Filipinas yo kwenda zingila kuna Japão. Wau vo nzenza kakala, e mpila ina wantu bakadilanga yandi kuna salu yaswaswana ye mpila bakadilanga ye asadi ankaka. I bosi, wayenda mu lukutakanu lwa Mbangi za Yave. Dannykarl wavova vo: “Wantu awonso bakala mo esi Japão, kansi batoma kuntambula nze vika sia vo kolo twazayana. E ngemba bansonga ampangi zakwamanana kunsadisa mu finama Yave. Kuna kwalanda, Dannykarl wavubwa, o unu osalanga se nkuluntu. Akuluntu akwandi bena ye kiese wau vo yandi yo nkaz’andi Jennifer bena muna nkutakani au. Bavova vo: “Wau vo aviti a nzila, zingu kiavevoka bena kiau ye mbandu ambote besonganga ya vava ntete Kintinu kia Nzambi.”—Luka 12:31.

9, 10. Yika nona isonganga e nluta tutambulanga vava tusonganga walakazi muna salu kia umbangi.

⁹ Tuna ye lau dia vanga “edi diambote kwa wantu awonso” vava tusamunanga nsangu zambote za Kintinu. (Ngalatia 6:10) Mpangi zayingi besonganga walakazi kwa nzenza yo sia ngolo za longoka e nding’au. (1 Korinto 9:23) E ngolo bevanganga nluta zitwasanga. Kasikil’owu, mpangi mosi ankento una ye nkumbu Tiffany una vo mviti a nzila kuna Austrália, walongoka nding’a Swahili kimana kasadisa nkutakani ya nding’a Swahili kuna mbanz’a Brisbane. Kana una vo o longoka e ndinga yayi diampasi diakala kwa yandi, kiese kiayingi diantwasila. Tiffany wavova vo: “Avo ozolele mona kiese kia salu kia umbangi, wenda sadila mu nkutakani ya ndinga ya kinzenza. Dina nze ngeye ovangidi nkangalu lembi katuka muna mbanza ozingilanga. Omona zola kuna muna kintwadi kieto kia wana-ngudi.”

¹⁰ I diau diavanga esi nzo mosi kuna Japão. Sakiko una vo i mwana, wavova vo: “Vava twasilanga umbangi, nkumbu miayingi twawanananga ye wantu batuka kuna Brasil. Vava twabasonganga sono muna  Nkand’a Nzambi wa Kimputu, nze Lusengomono 21:3, 4 yovo Nkunga 37:10, 11, 29, batoma sianga sungididi yo dila nkutu ezak’e ntangwa.” Esi nzo yayi basonga walakazi kwa wantu awaya ye bazola kubasadisa mu longoka e ludi. Muna kuma kiaki, bayantika longoka Kimputu yau awonso muna nzo. Kuna kwalanda, esi nzo awaya basadisa mu sikidisa nkutakani ya nding’a Kimputu. Nzenza zayingi besadisanga mu kituka selo ya Yave. Sakiko wavova vo: “Ngolo zayingi twavanga mu longoka e Kimputu, kansi e nsambu tutambulanga ke zilendi tezaneswa ko ye ngolo twavanga mu longoka e ndinga. Tuvutulanga kikilu matondo kwa Yave.”—Tanga Mavangu 10:34, 35.

11, 12. (a) Ekuma tufwete kadila ye ngindu zasikila vava tuvuatanga kiwuntu kiampa? (b) Nki kikutusadisa mu kwamanana kala asakaladi?

¹¹ Vava tuvuatanga kiwuntu kiampa, tufwete kalanga ye kani dia kembelela Yave, ke mu sanisinwa ko kw’akaka. Sungamena vo kana nkutu mbasi wakala vo walunga wakituka nkwa lulendo yo sumuka. (Tezanesa ye Yezekele 28:17.) Wau vo tu wantu alembi lunga, diampasi dikalanga mu venga e fu kia lulendo. Kana una vo i wau, tulenda kweto vuata lusakalalu. Nki kilenda kutusadisa mu vanga wo?

¹² Dimosi muna mambu malenda kutusadisa mu kala asakaladi i tanganga Diambu dia Nzambi lumbu yawonso yo badika mana tutanganga. (Nsiku 17:18-20) Tufwete badikanga mana Yesu katulonga ye mbandu katusisila ya lusakalalu. (Matai 20:28) Yesu nsakaladi kikilu kakala kadi wasukula nkutu malu ma ntumwa zandi. (Yoane 13:12-17) E diambu diankaka tulenda vanga, i lombanga mwand’avelela a Yave muna sambu. O mwand’andi ulenda kutusadisa mu sunda konso fu kilenda kutufila mu yindula vo tusundidi akaka. —Ngalatia 6:3, 4; Filipi 2:3.

13. Nkia nsambu tuvua avo tusongele lusakalalu?

¹³ Tanga Ngana 22:4. Yave ozolele vo twakala akwa lusakalalu. O kala yo lusakalalu nluta miayingi ditwasanga. Avo tukedi yo lusakalalu, e nkutakani mu luvuvamu ye kintwadi ikala. Vana ntandu, Yave okutuvana nsambu zandi. Petelo wa ntumwa wavova vo: “Yeno awonso nuvuata lulembamu vana vena muntu yo nkw’andi, e kuma kadi Nzambi osianga akwa lulendo kitantu, kansi  ovananga e nsambu kwa alembami.”—1 Petelo 5:5.

14. Nani i mbandu isundidi mu diambu ditadidi songa lulembamu ye luzindalalu?

¹⁴ Mu nza yayi tuzingilanga, avo muntu nlembami ye nkwa luzindalalu, akaka balenda kumbadikila vo zowa. Kansi ke dialudi ko. E fu yayi yambote kwa Yave yatuka, ona osundidi e ngangu ye nkuma mu nsema wawonso. Yave i mbandu isundidi mu diambu ditadidi songa lulembamu ye luzindalalu. (2 Petelo 3:9) Kasikil’owu, yindula luzindalalu kasonga o Yave muna sadila mbasi zandi mu vana e mvutu za yuvu ya Abarayama yo Loti. (Etuku 18:22-33; 19:18-21) Yindula mpe luzindalalu kasonga o Yave kwa zula kia Isaele ana bankolamena mu vioka 1.500 za mvu.—Yezekele 33:11.

15. Nkia mbandu kasisa o Yesu mu kuma kia songa lulembamu ye luzindalalu?

¹⁵ Yesu “nlembami” kakala. (Matai 11:29) Wasonganga luzindalalu muna lutovoko lwa alongoki andi. Vava kakala ova ntoto, Yesu wasiwanga kitantu yo vuninwa mambu. Kansi, Yesu wasonga lulembamu ye luzindalalu yamuna lufwa lwandi. Vava Yesu kakala mu mpasi za lufwa vana nti a mpasi, walomba kwa Se diandi vo kaloloka wantu ana bamvonda. Wavova vo: “Ke bazeye kwau ko owu bevanganga.” (Luka 23:34) Kana nkutu vava Yesu kakala mu mpasi, wakwamanana songa lulembamu ye luzindalalu.—Tanga 1 Petelo 2:21-23.

16. Aweyi tulenda songela lulembamu ye luzindalalu?

¹⁶ Paulu wayika imosi muna mpila tulenda songela lulembamu ye luzindalalu vava kasoneka vo: “Nuvezananga mambu yo loloka muntu yo nkw’andi kuna mvevo, kana nkutu vo muntu obakidi nkw’andi diambu. Wauna Yave kanulolokela kuna mvevo, oyeno mpe i wau nufwete vanga.” (Kolosai 3:13) Muna loloka akaka, tufwete kala yo lulembamu ye luzindalalu. Ediadi disiamisa e kintwadi muna nkutakani.

17. Ekuma lulembamu ye luzindalalu lwinina o mfunu?

¹⁷ Yave ozolele vo twasonganga lulembamu ye luzindalalu kw’akaka. E fu yayi mfunu ina avo tuzolele zingila muna nz’andi yampa. (Matai 5:5; Yakobo 1:21) Avo tusonga lulembamu ye luzindalalu, tuvana nkembo kwa Yave yo sadisa akaka mu vanga diau dimosi.—Ngalatia 6:1; 2 Timoteo 2:24, 25.

18. Nkia ngwizani ina vana vena o zola ye fu kia lembi sia mpambula?

¹⁸ E fu yawonso tubadikidi ngwizani ina yo zola. Kasikil’owu, diavava vo Yakobo wa nlongoki kavana longi kwa mpangi zandi kadi e mpila bakadilanga ye amvuama yaswaswa kikilu ye mpila bakadilanga ye asukami. Wavova vo dina bavanganga ke diakala ngwizani ko yo nkanikinu a Nzambi wa “zola nkwaku nze una okuyizolelanga.” I bosi, wakudikila vo: “Avo nukwamanene sia mpambula, nusumukini.” (Yakobo 2:8, 9) Avo tukedi yo zola muna wantu, ke tukala ye fu kia sia mpambula ko mu kuma kia tezo kia  sikola batanga, se kia nitu yovo lekwa bena yau. Ke tufwete vangilanga mambu ko mu vunisa vo ke tusianga mpambula ko. E fu kia lembi sia mpambula kifwete kala se mpil’a zingu kieto.

19. Ekuma tufwete vuatila o zola?

¹⁹ O zola kuna mpe ye “luzindalalu yo walakazi,” ye ‘ke kukuyitundidikanga ko.’ (1 Korinto 13:4) Tufwete songanga luzindalalu, walakazi yo lulembamu muna kwamanana samuna e nsangu zambote kwa mfinangani zeto. (Matai 28:19) E fu yayi ikutusadisanga mpe mu kala ye ngwizani ambote ye mpangi zeto zawonso muna nkutakani. Avo yeto awonso tusongele o zola, e nkutakani eto mu kintwadi ikala yo twasa nkembo kwa Yave. Akaka vava bemona e kintwadi kiaki, dilenda kubafila mu longoka e ludi. Kuna mfoko a vovela e fu ya kiwuntu kiampa, Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Vana ntandu a mambu mama mawonso, nuvuata o zola, kadi i kangwa kiazikuka kia untwadi.”—Kolosai 3:14.

20. (a) Nkia yuvu tufwete kiyuvula? Ekuma? (b) Nkia zingu kiambote tuvingilanga kuna sentu?

²⁰ Tufwete kiyuvula: ‘Nkia nsobani mfwete vanga diaka muna kwamanana katula kiwuntu kiankulu?’ Tufwete sambanga kwa Yave yo kundodokela vo katusadisa. Tufwete sia ngolo mu yambula e ngindu ye mavangu mambi kimana ‘twavua Kintinu kia Nzambi.’ (Ngalatia 5:19-21) Tufwete kiyuvula mpe vo: ‘Nga yakinu singika e mpila ibadikilanga mambu kimana yayangidika Yave?’ (Efeso 4:23, 24) Wau vo tu wantu alembi lunga, tufwete kwamanana sia ngolo mu kwamanana vuata kiwuntu kiampa. O vuata kiwuntu kiampa ke kufokokanga ko. Ekwe zingu kiambote tukala kiau vava wantu awonso bevuata kiwuntu kiampa yo tanginina e fu ya Yave una ufwene!