NGA vena ye kiyekwa ozolele tambula muna nkutakani aku kina vo mu kolo kiaki kulendanga kio tambula ko? Dilenda kala vo kiyekwa kina mpangi ankaka kena kiau. Nanga kiyekwa yovo lau dia salu wakala diau kansi mu kuma kia kimbuta, kimbevo, mpasi za kondwa kwa nzimbu yovo mu kuma kia mbebe ya lunga-lunga esi nzo, kulendanga diaka vanga mayingi ko muna salu kiaku. Dilenda kala vo wayambula e kiyekwa kiaku mu kuma kia nsobani zivangamanga muna nkubik’a Yave. Kiakala nkia kuma una kiau, nanga kulendanga diaka vanga mawonso ko ozolele vanga muna salu kia Nzambi. Avo e diambu diadi divangamene, olenda kendalala. Kana una vo i wau, aweyi olenda sundila lukendalalu, ntantu yovo lunda makasi muna ntima? Aweyi olenda kwamanena kadila ye kiese?

Diambu diamfunu tulenda longoka muna mbandu a Yoane wa Mvubi. Yoane wakala ye kiese muna lau kakala diau diasadila Yave, kana una vo i wau, diambu diavangama muna zingu kiandi dina kavingilanga ko. Vava kaviokesa mvu mosi muna salu kia samuna e nsangu mu kuma kia ngiz’a Masia, Yoane wasiwa mu pelezo mu tezo kia mvu mosi. Kansi Yoane kavidisa e kiese kiandi ko, wakwamanana ya ku mfoko a zingu kiandi. Adieyi diasadisa Yoane? Adieyi tufwete vanga mu lembi vidisa e kiese kieto kana nkutu vava tukendalalanga?

Muna ngonde a Abidi ya mvu wa 29 wa Tandu Kieto, Yoane wa Mvubi wayantika e salu kiandi kia kubika o wantu mu kuma kia ngiz’a Masia. Wavovanga vo: “Nuviluk’o ntima, kadi e Kintinu kia zulu kifinamene.” (Mat. 3:2; Luka 1:12-17) Wantu ayingi batambulwila. Ndonga ayingi yatukanga mu fulu yandá mu kwenda wá e nsangu za Yoane. Ayingi muna yau baviluka o ntima muna masumu mau yo vubwa. Kuna unkabu wawonso, Yoane watumba afidi a nsambila ana bayibadikilanga vo ansongi yo kubalukisa vo befundiswa avo ke basobele mavangu mau ko. (Mat. 3:5-12) E diambu diasunda o mfunu muna salu kia Yoane i vava kavuba Yesu kuna mfoko a mvu 29 wa Tandu Kieto. Tuka muna ntangwa yayina, Yoane wavovesanga o wantu vo balanda Yesu, wa Masia wasilwa o nsilu.—Yoa. 1:32-37.

E salu kia Yoane kiamfunu kikilu kiakala, dianu Yesu kavovela vo: “Vana vena awana bawutwa  kw’akento, ke vena mosi ko osundidi Yoane wa Mvubi o nene.” (Mat. 11:11) Kalukatikisu ko vo Yoane wamonanga e kiese mu kuma kia nsambu katambulanga. O unu mpe mpangi zayingi besambulwanga kwa Yave nze una Yoane kasambulwilwa. Tala e nona kia mpangi mosi una ye nkumbu a Terry. Yandi yo Sandra wa nkaz’andi, besalanga se vioka 50 ma mvu muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Mpangi Terry wavova vo: “Malau mayingi ma salu yakala mau. Yasala se mviti a nzila, yasadila ku Betele, mviti a nzila a espesiale, nkengi a zunga ye nkengi a mvivu. Owau isalanga diaka se mviti a nzila a espesiale.” O tambula malau ma salu muna nkubik’a Yave kiese kiayingi dikututwasilanga, kansi nze dina tulenda longoka muna mbandu a Yoane, ngolo divavanga mu kwamanana kala ye kiese vava mambu besobanga muna zingu.

E diambu diasadisa Yoane wa mvubi mu lembi vidisa e kiese kiandi i kwamanana vutula matondo mu kuma kia malau kakala mau. Kasikil’owu, kuna nim’a luvubu lwa Yesu, e salu kia Yoane kiayantika kuluka, kansi e salu kia Yesu kiayantika wokela. Alongoki a Yoane batokana kwayingi yo kumvovesa vo: ‘E Rabi, ndiona wasila umbangi, yandi ovubanga, wantu awonso kwa yandi bekwendanga.’ (Yoa. 3:26) Yoane wavutula vo: “Konso ndiona una ye ndumb’ansompi i toko diansompi. Kansi o nkundi a toko diansompi wau katelamene yo kunwá, omwene kiese kiayingi mu kuma kia nding’a toko diansompi. Dianu vo e kiese kiame kilunganene.” (Yoa. 3:29) Yoane kayitezanesanga ko yo Yesu ngatu yindula vo e salu kiandi ke kiakala diaka mfunu ko, mu kuma kia sia vo e salu kia Yesu kiasunda o mfunu. Kansi, Yoane wakwamanana kala ye kiese kadi wayangalelanga e lau diakala “nkundi a toko diansompi.”

O kala ye ngindu zasikila diasadisa Yoane mu kwamanana kala ye luyangalalu kana una vo wawanana ye mpasi zayingi muna kiyekwa kiandi. Kasikil’owu, Yoane Mvambuki kakala tuka muna luwutuku lwandi, muna kuma kiaki kanuanga vinyu ko. (Luka 1:15) Yesu wavova mu kuma kia zingu kiavevoka kia Yoane vo: “Yoane wizidi, yandi kadie ngatu nua.” Kuna diak’e sambu, wau vo Yesu ye alongoki andi ke bakala ku nsi a nsiku wau ko, badianga yo nua vinyu. (Mat. 11:18, 19) Yoane kavanga masivi ko, kansi wazaya wo vo alongoki a Yesu kumosi ye akaka muna alongoki andi badi tambula o nkuma wa vanga masivi. (Mat. 10:1; Yoa. 10:41) Vana fulu kia yambula vo mambu mama mamfwisa e diya, Yoane wakwamanana lungisa e kiyekwa katambula kwa Yave.

Avo tuyangalelanga mana tuvanganga muna salu kia Yave owau, tukwamanana kala ye kiese. Mpangi Terry ona tuyikidi kala wavova vo: “Yasianga e sungididi muna konso kiyekwa yatambulanga.” Vava keyindulanga mawonso kavanga muna salu kia ntangwa ke ntangwa, ovovanga vo: “Kikuyibanzanga ko, kansi mambu mambote kaka isungamenanga.”

Tulenda wokesa e kiese kieto muna salu kia Yave muna badikanga dina dikitulanga e kiyekwa yovo lau se diamfunu, i sia vo, e lau dia ‘sala kumosi yo Nzambi.’ (1 Kor. 3:9) Nze una lusalu lwantalu lukadilanga lwambote avo tutoma lo lunga-lunganga, vava tubadikanga muna lau diampwena tuna diau dia sala kumosi yo Nzambi, dikutusadisanga mu venga e ngindu zilenda kulula e kiese kieto. Ke tulendi tezanesa e salu kieto ko ye salu kia wantu ankaka ngatu yindula vo e kiyekwa kina wantu ankaka betambulanga kisundidi e kiyekwa kieto.—1 Kor. 3:9.

Yoane nanga wazaya wo vo e salu kiandi kia kolo kiandwelo, kansi kayindulanga ko vo kiadi fokoka muna mpila kiafokokela. (Yoa. 3:30) Muna mvu wa 30 wa Tandu Kieto vava vavioka ngonde sambanu kuna nim’a luvubu lwa Yesu, Erodi wa Ntinu wasia Yoane mu pelezo. Kana nkutu muna pelezo Yoane wakwamanana sila umbangi. (Maku 6:17-20) Adieyi diasadisa Yoane mu lembi vidisa e kiese kiandi kana nkutu vava mambu masoba? Wasia e sungididi muna mambu ma mwanda.

Ekolo Yoane kakala mu pelezo, watambulanga e nsangu mu kuma kia mana Yesu kavanganga. (Mat. 11:2; Luka 7:18) Yoane kakala ye lukatikisu ko vo Yesu i Masia, kansi nanga wakiyuvulanga  una Yesu kadi lungisila mawonso masakulwa muna Sono mu kuma kiandi. Wau vo Masia wadi kituka ntinu, nga wadi yantika yala vana vau? Nga wadi kumvaikisa muna pelezo? Muna toma bakula dina Yesu kadi vanga, Yoane watuma awole muna alongoki andi muna kwenda yuvula kwa Yesu vo: “Ongeye i Ndiona okwiza, yovo wankaka tuvingila?” (Luka 7:19) Vava alongoki bavutuka, nanga Yoane wawinikina ye sungididi kiawonso vava banzayisa mu kuma kia masivi mana Yesu kavanganga ye nsangu zina Yesu katwika mu kuma kiandi vo: “Ampofo bamwene, mbevo za malu zidiete, akwa wazi baveleleso, afwa-matu bawidi, mafwa mafulukidi, asukami besamunwinwanga e nsangu zambote.”—Luka 7:20-22.

Mana alongoki bavovesa Yoane wa Mvubi mankasakesa kikilu. Wakala ye ziku vo Yesu walungisanga ungunza wasakulwa mu kuma kia Masia. Kana una vo Yesu kadi kumvaikisa ko muna pelezo, Yoane wazaya wo vo e salu kiandi ke kiakala kia nkatu ko. Kanele vo mambu mampasi kanuananga mau, Yoane wakala ye kuma kia kwamanana kala ye kiese.

Nze Yoane, avo tusidi e sungididi kieto muna mambu ma mwanda, dilenda kutusadisa mu zizidila ye kiese kiawonso. (Kol. 1:9-11) Muna kala ye luzindalalu divavanga vo twatanganga o Nkand’a Nzambi yo badika mana tutanganga, ediadi dikutusadisa mu sungamena vo e ngolo tuvanganga muna salu kia Yave ke zankatu ko. (1 Kor. 15:58) Mpangi Sandra wavova vo: “O tanga e kapu kimosi kia Nkand’a Nzambi konso lumbu dikunsadisanga mu toma finama Yave. Ediadi mpe dikunsadisanga mu sia e sungididi muna Yave ke mu mono kibeni ko.” E diambu diankaka dilenda kutusadisa i wá e nsangu za lunungunuku lwa salu kieto kia umbangi, muna mpila yayi ke tusia e sungididi ko muna mpasi zeto kansi tusia e sungididi mu mana Yave kevanganga. Mpangi Sandra wavova vo: “E programa ya JW Broadcasting^® ya konso ngonde, ikutusadisanga mu toma finama e nkubik’a Yave yo lembi vidisa e kiese muna salu kieto.”

Muna salu kiandi kia samuna e ngiz’a Masia, Yoane wa Mvubi wasamuna ‘muna mwanda ye ngolo za Eleya.’ Nze Eleya, Yoane mpe “muntu nze yeto kakala.” (Luka 1:17; Yak. 5:17) Avo tutanginini e mbandu a Yoane muna vutulanga matondo yo sia e sungididi muna mambu ma mwanda, dikutusadisa mu kwamanana kala ye kiese muna salu kia Yave kana nkutu nkia diambu dikutubwila.