1, 2. Ekuma Akristu akuswa besilanga e sungididi muna kapu kia 8 kia nkand’a Roma?

NANGA watanga kala e sono kia Roma 8:15-17 muna nsungi a Luyindulu lwa lufwa lwa Yesu. E sono yayi isonganga una Akristu akuswa bezayilanga vo vuvu kia zingila yakwele mvu kuna zulu bena kiau. E sono kia Roma 8:1 kivovanga mu kuma kia akuswa vo “awana bena e ntwadi yo Kristu.” Kansi, nga e kapu kia 8 kia nkand’a Roma akuswa kaka kivovelanga? Nga kilenda mpe sadisa awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto yakwele mvu?

² E kapu kia 8 kia nkand’a Roma kiasonekwa mu kuma kia Akristu akuswa. Akristu awaya batambula “mwanda” wau vo ‘bevingilanga ye tima diawonso e ntangwa bekitulwa se wan’a Nzambi yo vevolwa muna nitu zau.’ (Roma 8:23) Kuna sentu, bekituka se wan’a Nzambi kuna zulu. Yave  waloloka masumu mau muna nzil’a lukûlu. Wababadikila vo asongi kimana bakituka se wan’andi.—Roma 3:23-26; 4:25; 8:30.

3. Ekuma awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto yakwele mvu bafwete mpe longokela e kapu kia 8 kia nkand’a Roma?

³ Kansi kuna lubantiku lwa nkand’a Roma, Paulu wayika muntu mosi wakala vo ke kuswa ko, kansi Yave wambadikila vo nkwa unsongi. O muntu ndioyo i Abarayama. O nkwa kwikizi ndioyo wazinga mvu miayingi vitila Yesu kavana moyo andi se lukûlu. (Tanga Roma 4:20-22.) O unu, Yave olenda mpe badikila Akristu akwikizi ana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto vo akwa unsongi. Yau mpe balenda vua nluta muna longi diasonama muna nkand’a Roma kapu kia 8.

4. Vava tutanganga sono kia Roma 8:21, adieyi tufwete kiyuvulanga?

⁴ Muna Roma 8:21, tutanganga o nsilu a Yave vo e nz’ampa kwiza ikwiza, o wantu bevevolwa muna sumu ye lufwa. E sono kiaki kivovanga vo wantu besinga vua “luvevoko lwa nkembo a wan’a Nzambi.” Nga okukiyindulanga muna nza yayina yampa? Yambula twazaya dina tufwete vanga kimana twazingila mo.

5. Nkia diambu Paulu kavovela muna Roma 8:4-13?

⁵ Tanga Roma 8:4-13. Muna kapu kia 8 kia nkand’a Roma, Paulu wayika buka yole ya wantu. Awana bezingilanga “mun’owu  wa nitu” ye awana bezingilanga “mun’owu wa mwanda.” Akaka bebanzanga vo Paulu awana bakala vo ke Akristu ko ye awana bakala vo Akristu kavovela. Kansi, muna sono kiaki, Paulu Akristu kasonekena ana ‘babokelwa mu kala aveledi.’ (Roma 1:7) Muna kuma kiaki, kiakala awana bazingilanga “mun’owu wa nitu” ye awana bazingilanga “mun’owau wa mwanda,” yau awonso Akristu bakala. Adieyi diabaswaswanesanga?

6, 7. (a) Ayeyi i nsas’a mvovo “nitu” uyikwanga muna Nkand’a Nzambi? (b) Aweyi o mvovo “nitu” usadilwanga muna Roma 8:4-13?

⁶ Vava Nkand’a Nzambi usadilanga o mvovo “nitu,” ulenda yika lekwa yayingi. Ezak’e ntangwa ulenda yika nitu eto. (Roma 2:28; 1 Korinto 15:39, 50) Ulenda mpe yika wantu a kanda dimosi. Kasikil’owu, Nkand’a Nzambi uvovanga vo Yesu “wawutukila muna mbongo a Davidi, mun’owu wa nitu.” Paulu wayikila Ayuda vo “yitu yame mun’owu wa nitu.”—Roma 1:3; 9:3.

⁷ Adieyi Paulu kazola vova muna sono kia Roma 8:4-13 vava kayika awana bezingilanga “mun’owu wa nitu”? Muna zaya e mvutu za kiuvu kiaki, tutanga muna Roma 7:5. Paulu wasoneka vo: “Vava twazingilanga mun’owu wa nitu, e zolela ya sumu ina yasengomonwa kwa Nsiku yasalanga omu nitu zeto.” Muna sono kiaki, Paulu wasonga vo awana bezingilanga “mun’owu wa nitu,” i awana besianga sungididi yo landa  e zolela yau ya sumu yo vanga konso mana bazolele.

8. Ekuma diavavila vo Paulu kalukisa Akristu akuswa mu kuma kia zingila “mun’owu wa nitu”?

⁸ Ekuma Paulu kalukisila Akristu akuswa mu kuma kia zingila “mun’owu wa nitu”? Ekuma Akristu awonso o unu bavuididi o mfunu wa lulukisu lwalu? E kuma kadi konso selo kiakwikizi kia Nzambi olenda yantika sia zolele yandi va fulu kiantete muna zingu kiandi. Kasikil’owu, Paulu wasoneka vo mpangi zankaka muna Roma bakituka “ntaudi za zolela ya yau kibeni.” Muna mvovo miami, Paulu nanga wazola songa vo e mambu nze vukana, madia ye mambu mankaka ma zingu i mau masundanga o mfunu muna zingu kiau. (Roma 16:17, 18; Filipi 3:18, 19; Yuda 4, 8, 12) Muna ntangwa yayina, diambu dimosi diabwa muna nkutakani ya Korinto, mpangi mosi watanga e zumba yo “nkaz’a se diandi.” (1 Korinto 5:1) Kieleka, Akristu awaya lulukisu lwa Paulu bavuanga o mfunu mu yambula zingila “mun’owu wa nitu.”—Roma 8:5, 6.

9. Adieyi e sono kia Roma 8:6 ke kivovanga ko?

⁹ O lulukisu lwalu mfunu mpe lwina o unu. Kana nkutu muntu ona osadilanga Yave se mvu miayingi, olenda yantika zingila “mun’owu wa nitu.” Kansi, nga Paulu edi kazola vova vo ke tufwete yindulanga ko e mambu matadidi madia, salu, nsaka yovo ma nzol’a kinkento yo yakala? Ve, ke wau ko. E mambu mama mfunu mena muna zingu. Kana nkutu Yesu wayangalelanga madia yo dikila nkutu akaka. Wavaulanga mpe ntangwa ya vunda. Paulu wasoneka vo vukana diambu diamfunu kw’awana basompa.

10. O mvovo wa Kingerekia wasekolwa vo ‘yindula’ adieyi usongele?

¹⁰ Adieyi Paulu kazola vova vava kasadila o mvovo ‘yindula’? O mvovo wa Kingerekia kasadila o Paulu usongele vo sia ngindu zawonso muna diambu yovo lekwa kimosi. Nkwa ngangu mosi wasasila vo mvovo wau uyikanga “awana besianga sungididi kiasaka muna diambu, bezolanga vovela diambu dina besianga e sungididi.” Wantu awaya zolela ya yau kibeni besianga va fulu kiantete. Beyambulanga vo e zolela yayi yafila e zingu kiau.

11. Nkia mambu malenda sunda o mfunu kwa yeto?

¹¹ Diavavanga vo Akristu kuna Roma bayifimpa mu zaya mana batoma yindulanga. Nga ‘oma ma nitu’? O unu, yeto mpe tufwete kuyifimpa mu zaya mana masundidi o mfunu kwa yeto. Nkia mambu tutoma vovelanga? Nkia mambu tuzolanga vanga? Akaka balenda mona vo edi betoma yindulanga i teza vinyu yampa, tomesa e nzo zau, sumba mvuatu miampa, vanga kinkita yovo nkangalu. E mambu mama ke mambi ko. Malenda kala mamfunu muna zingu. Kasikil’owu, kana nkutu Yesu kavanga vinyu vana nkinzi a longo. Paulu wavovesa Timoteo vo kanuanga “fivinyu”  mu kuma kia vimpi wandi. (1 Timoteo 5:23; Yoane 2:3-11) Kansi, e vinyu ke yau ko yasunda o mfunu muna zingu kiau. Adieyi tuvova mu kuma kieto? Adieyi tusianga va fulu kiantete muna zingu kieto?

12, 13. Ekuma tufwete kuyikebela mu kuma kia mana tuzolanga yindula?

¹² Paulu walukisa vo: “O nyindu a nitu, i lufwa.” (Roma 8:6) Adieyi kazola vova? Avo tuzingila “mun’owu wa nitu,” tulenda vidisa e ngwizani eto yo Yave owau yo vidisa e zingu kieto kuna sentu. Ka tuzolele ko vo diatubwila. O muntu olenda kwandi soba. Nga osungamene yakala dina diatanga e zumba kuna Korinto ona wavaikiswa muna nkutakani? Kuna kwalanda, wasoba yo yambula landa e zolele yandi yambi. Wavutukila sadila Yave ye ntona zavelela.—2 Korinto 2:6-8.

¹³ O muntu ndioyo wakala se nona kia muntu ozingilanga “mun’owu wa nitu,” kana una vo wasoba. Muna kuma kiaki, avo Nkristu oyantikidi landa e zolela yandi yambi, vana fulu kia landa nkanikinu mia Yave, olenda kwandi soba. O sungamena lulukisu lwa Paulu dilenda kutukasakesa mu vanga konso nsobani.

14, 15. (a) Nkia nyindu kayika Paulu tufwete kala wau? (b) O kala yo “nyindu a mwanda” adieyi ke disongele ko?

¹⁴ Vava Paulu kavovela e vonza kia zingila “mun’owu wa nitu,” wavova vo: “O nyindu a nitu, i lufwa, kansi o nyindu a mwanda, i moyo yo luvuvamu.” Ekwe nsendo ambote tulenda tambula!

¹⁵ Kansi, o kala yo “nyindu a mwanda” ke disongele ko vo muntu ke yindulanga diaka mambu mankaka ko. Ke disongele ko vo oma ma Yave kaka ye Nkand’a Nzambi keyindulanga yo vovela. Kasikil’owu, e zingu kia selo ya Nzambi muna tandu kiantete, kiakala nze kia wantu awonso. Bayangalelanga madia, nua, sompa, wuta wana yo sala.—Maku 6:3; 1 Tesalonika 2:9.

16. Nkia diambu diasunda o mfunu muna zingu kia Paulu?

¹⁶ Kansi, Paulu ye Akristu akaka a tandu kiantete ke bayambula ko vo e mambu mama makala va fulu kiantete muna zingu kiau. Kasikil’owu, tuzeye wo vo Paulu nzo za ngoto kavanganga muna kuyidikila. Kansi, e salu kiandi ke kiau ko kiasunda o mfunu muna zingu kiandi. Edi diasunda o mfunu muna zingu kia Paulu i sadila Nzambi. Paulu wasianga sungididi muna salu kia samuna e nsangu zambote. (Tanga Mavangu 18:2-4; 20:20, 21, 34, 35.) Diavavanga vo ampangi kuna Roma batanginina e mbandu a Paulu. Yeto mpe i diau tufwete vanga.—Roma 15:15, 16.

17. Nkia nluta tuvua avo tukedi yo “nyindu a mwanda”?

¹⁷ Aweyi ukala e zingu kieto avo tusidi e sungididi muna salu kia Yave? E sono kia Roma 8:6 kivovanga vo: “O nyindu a mwanda, i moyo yo luvuvamu.” Disongele  vo tufwete yambulanga vo mwand’a Yave wafila e ngindu zeto yo badikila mambu nze una kebadikilanga mo. Yave okutusianga nsilu wa zingu kiakiese owau, kuna sentu moyo a mvu ya mvu.

18. Aweyi tulenda kadila yo luvuvamu avo tukedi yo “nyindu a mwanda”?

¹⁸ Adieyi Paulu kazola vova vava kavova vo “nyindu a mwanda” ulenda kututwasila luvuvamu? Wantu awonso luvuvamu bevavanga, musungula luvuvamu lwa ntima. Kansi, akete kaka besololanga lo. Muna lusadisu lwa Yave, tulenda vua luvuvamu lwakieleka lwa ntima. Tulenda mpe kala mu luvuvamu ye esi nzo eto ye ampangi muna nkutakani. Wau vo tu wantu alembi lunga, ezak’e ntangwa valenda bwa ntantani ye mpangi zeto. Avo diadi divangamene, tufwete landa e longi dia Yesu: “Wizana yo mpangi aku.” (Matai 5:24) Sungamena vo e mpangi zaku mpe selo ya Yave wa “Nzambi ona ovananga luvuvamu.”—Roma 15:33; 16:20.

19. Nkia luvuvamu lusundidi o mfunu tulenda vua?

¹⁹ Avo tukedi yo “nyindu a mwanda,” tukala mpe mu luvuvamu yo Nzambi. Yesaya wa ngunza wasoneka vo : “[Yave] okunlundila muna luvuvamu luazikuka, ona una vo o nyindu andi usikini omo nge: kadi ubundidi e vuvu.”—Yesaya 26:3; Tanga Roma 5:1.

20. Ekuma oyangalelanga luludiku luna muna Roma kapu kia 8?

²⁰ Kiakala vo vuvu kia zinga yakwele mvu kuna zulu tuna kiau yovo kia zingila ova ntoto, yeto wawonso tulenda vua nluta muna mvovo mia ngangu mina muna Roma kapu kia 8. Tuvutulanga kikilu matondo wau vo Nkand’a Nzambi ukutukasakesanga twasia sungididi muna salu kia Yave, ke mu zolela ya yeto kibeni ko. Tuzeye wo vo avo tukedi yo “nyindu a mwanda,” nsendo tuvua. Paulu wasoneka vo: “O lukau lwa Nzambi i moyo a mvu ya mvu muna Kristu Yesu wa Mfumu eto.”—Roma 6:23.