Yuvu Y’atangi
Muna Levitiku 19:16 tutanganga vo: “Kufwete telamena moyo a nkwaku ko.” E mvovo miami aweyi misongele ye adieyi tulenda longoka muna mvovo miami?
Yave wavova vo Aneyisaele bafwete kala bavauka. Muna sadisa nkangu mu kala bavauka, Yave wabavovesa vo: “Kufwete kwenda oku y’oku ko vana vena o nkangu aku muna mwanganesa makumbu. Kufwete telamena moyo a nkwaku ko. Mono i Yave.”—Lev. 19:2, 16.
E mvovo ‘kufwete telamena ko’ watoma sekolwa muna nding’a Kiyibere. Kansi, e mvovo miami aweyi misongele? Tala dina nkanda mosi wa Ayuda uvovanga mu kuma kia nkand’a Levitiku: “E ndambu a mvovo mia tini kiaki . . . miampasi muna mio bakula kadi muna nding’a Kiyibere diampasi kikilu mu zaya e nsas’a kieleka a mvovo ‘kufwete telama ko vana ntandu, vana ndambu yovo lukufi ye.’”
Akaka muna akwa ngangu besasilanga vo, e mvovo miami ngwizani mina ye mvovo mia tini kia 15, kivovanga vo: “Kufwete tekomona nzengo ko muna mfundis’aku. Kufwete songa nkenda kwa nsukami ko wau vo nsukami yovo lungisa o mvuama wau vo mvuama. Ofwete fundisila nkwaku muna unsongi.” (Lev. 19:15) Avo ediadi dialudi, ozevo o nkanikinu wasonama muna tini kia 16 una uvovanga vo, “kufwete telamena” nkwaku ko ulenda kala ye nsasa vo ke tufwete tekomona nzengo ko kuna mbazi a nkanu, tufwete kala akwa ziku muna yinkita ye kwa yitu yeto. Aneyisaele ke bafwana vanga diambu diakondwa unsongi ko muna kota akwau o nsoki. Dialudi vo, ke tufwete vanga mambu mama ko, kansi vena ye nsasa yatoma kiá ilenda kutusadisa mu bakula e mvovo mia tini kia 16.
Tala e mvovo mialubantiku mia tini kia 16. Nzambi wakanikina nkangu andi vo ke bafwete mwanganesa makumbu ko. Sungamena dio vo ovovela oma ma zingu kia wantu ankaka, fu kiambi. Kansi, e fu kia kwenda kumbi akaka, kisundidi o bi. (Nga. 10:19; Kim. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Yak. 3:6) Nkumbu miayingi okumba i vova luvunu mu kuma kia akaka ye kani dia fwasa e nkumbu au ambote. O nkumbi olenda lwaka yamu tezo kia sila o muntu ankaka kimbangi kialuvunu, kana nkutu ozeye wo vo muntu ndioyo olenda vondwa. Kasikil’owu, yindula dina diavangama vava wantu wole basila Nabote kimbangi kialuvunu. Mu kuma kia kimbangi kiau kialuvunu, Nabote watubwa matadi yo vondwa kondwa kuma. (1 Nti. 21:8-13) Ozevo, nze una usonganga e mvovo miansuka mia Levitiku 19:16, o nkumbi otelamenanga moyo a nkwandi muna kuntwasila lufwa.
Vana ntandu, o kumba muntu ankaka, i sinsu kisonganga vo o nkumbi ke zolanga muntu ndioyo ko. Muna 1 Yoane 3:15, tutanganga vo: “Konso ndiona omenganga mpangi andi, mumponda-muntu, nuzeye wo vo mumponda-muntu ke vua moyo a mvu ya mvu ko.” Diamfunu mu bakula vo, vava Yave kavova vo ke tufwete telamena moyo a nkweto ko, i bosi, wavova vo: “Kufwete menga mpangi aku ko omo ntima aku.”—Lev. 19:17.
Muna kuma kiaki, o nkanikinu wasonama muna Levitiku 19:16 lulukisu lwamfunu kikilu kwa Akristu. Tuzolele vanga e ngolo kimana twalembi yima ngindu zambi mu kuma kia mpangi zeto yamu tezo kia kubakumba. Avo ‘tutelamene moyo a nkweto’ muna kunkumba yo kumvovela e mbi, tusonga vo muntu ndioyo tumenganga muna ntima. Wau vo tu Akristu, ke tuzolele nkutu vanga diambu diadi diambi ko.—Mat. 12:36, 37.