1, 2. (a) Adieyi diyangidikanga nkangu a Nzambi o unu? (b) Aweyi mase ye akuluntu balenda sadisila aleke mu bakula e nsas’a luvubu?

“IZEYE tuka wawutukila. Kiese ngina kiau mu zaya vo ozolele vubwa. Edi nzolele kuyuvula: ‘Adieyi difididi mu baka e nzengo zazi?’” I diau nkuluntu mosi kayuvula kwa Christopher, nleke una ye kimbuta kia mvu 12. O nkuluntu ndioyo kuma kiasikila kakala kiau mu yuvula e kiuvu kiaki. Kiese kiayingi tukalanga kiau mu mona aleke ayingi bevubwanga konso mvu. (Kimpovi 12:1) Kansi, mase ye akuluntu muna nkutakani bafwete sadisanga aleke mu baka nzengo yau kibeni yo bakula e nsas’a luvubu.

² Nkand’a Nzambi usonganga vo kukiyekola yo luvubu i lubantiku lwa zingu kiampa kwa Nkristu. E zingu kiaki nsambu zayingi kikututwasila zituka kwa Yave. Kansi, kikututwasila  mpe kitantu kwa Satana. (Ngana 10:22; 1 Petelo 5:8) Kiaki i kuma mase bena vo Mbangi za Yave bafwete vaulwilanga e ntangwa mu longa wan’au babakula e nsas’a kala nlongoki a Kristu. Avo vena ye aleke bena vo mase mau ke Mbangi za Yave ko, akuluntu muna nkutakani bafwete kubasadisa mu bakula e nsas’a kukiyekola yo vubwa. (Tanga Luka 14:27-30.) Nze una divavilanga vo muntu kateka kubama vitila katunga e nzo yo manisa yo, aleke bafwete kala bakubama vitila bavubwa kimana basadila Yave ye kwikizi kiawonso “yakuna mbaninu.” (Matai 24:13) Adieyi dilenda sadisa aleke mu sadila Yave yakwele mvu? Yambula twazaya.

3. (a) E mvovo mia Yesu ye Petelo, adieyi mitulongele mu kuma kia mfunu wa vubwa? (Matai 28:19, 20; 1 Petelo 3:21) (b) Nkia yuvu tubadika? Ekuma?

³ Nga u nleke una yo luzolo lwa vubwa? Avo i wau, kani diambote una diau. Lau diampwena kikilu dia vubwa nze Mbangi a Yave. I diau mpe konso Nkristu kafwete vanga. I diau mpe divavuanga kw’awana bazolele vuluzwa muna mpasi zayingi. (Matai 28:19, 20; 1 Petelo 3:21) Vava ovubwa, osonga kwa wantu vo nsilu wasia wa sadila Yave yakwele mvu. Kuzolele kulula nsilu wau ko. Muna kuma kiaki, e yuvu ilende ikusadisa mu zaya kana wakubama wina muna vubwa: (1) Nga yazikuka ngina mu baka e nzengo zazi? (2) Nga ngina kikilu yo luzolo lwa vubwa? (3) Nga nzeye nsas’a kukiyekola kwa Yave? Yambula twabadika yuvu yayi.

4, 5. (a) Muna vubwa ke divavanga kaka ko vo muntu kakala mbuta. Ekuma? (b) O kala Nkristu azikuka aweyi disongele?

⁴ Nkand’a Nzambi ke uvovanga ko vo ambuta kaka yovo ana balungisi mvu kingandi i balenda vubwa. Muna Ngana 20:11 tutanganga vo: “Kana kindende, okuzayisila muna mavangu mandi, kana fu yandi yavelela, kana yasonga.” Ozevo, kana nkutu kindende olenda swaswanesa edi diambote y’edi diambi yo bak’e nzengo za kukiyekola kwa Mvangi andi. Muna kuma kiaki, o vubwa i nzengo zambote kalenda bakala o nleke ona osonganga vo wazikuka ye wayekola zingu kiandi kwa Yave.—Ngana 20:7.

⁵ O kala wazikuka aweyi disongele? Ke kimbuta ko yovo ntela isonganga vo muntu wazikuka. Nkand’a Nzambi uvovanga vo awana bazikuka i awana bazeye sadila “umbakuzi” mu swaswanesa wete yo bi. (Ayibere 5:14) Ona wazikuka ozayanga edi diambote, wabaka e nzengo muna ntim’andi za vanga dina kazeye vo diambote. Muna kuma kiaki, kalendi  vukumunwa nzaki ko mu vanga edi diambi. Ke ntangwa zawonso ko kevavanga vo muntu ankaka kanzayisa edi diambote kafwete vanga. Divavanga vo nleke ona wavubwa kavanga edi diambote kana nkutu vo mase mandi yovo mbuta zankaka ke bena va ndambu ko.—Tezanesa ye Filipi 2:12.

6, 7. (a) Yika e ntonta kawanana zau o Daniele vava kakala kuna Babele. (b) Aweyi Daniele kasongela vo wazikuka kakala?

⁶ Nga nleke olenda kikilu kala wazikuka? Badika e mbandu a Daniele. Nanga kindende kakala vava kakatulwa vana moko ma mase mandi yo natwa mu kinkole kuna Babele. Daniele wayantika zingila vamosi yo wantu ana ke balemvokelanga nsiku mia Nzambi ko. Yambula twatoma badika lusansu lwa Daniele. Muntu amfunu kabadikilwanga kuna Babele. Wakala mosi muna aleke basolwa mu sadila kuna lumbu lwa ntinu. (Daniele 1:3-5, 13) Nanga Daniele kiyekwa kiampwena kakala kiau kuna Babele kina kadi vewa ko kuna Isaele.

⁷ Adieyi Daniele kavanga? Nga wayambula vo esi Babele basoba e fu yandi yovo yoyesa lukwikilu lwandi? Ve. Nkand’a Nzambi uvovanga vo ekolo kakala kuna Babele, Daniele wabak’e nzengo muna ntima vo ke kuyisafula ko, i sia vo, okuyivambula ye konso diambu dina ngwizani ye nsambil’aluvunu. (Daniele 1:8) Ediadi disonganga vo wazikuka kikilu kakala.

8. Adieyi olenda longoka muna mbandu a Daniele?

 ⁸ Adieyi olenda longoka muna mbandu a Daniele? O nleke una vo wazikuka otatidilanga mana kekwikilanga kana nkutu muna ntangw’a mpasi. Ke kalanga nze lungwenia ko, ona osoba sobanga olandilanga e fulu kena. Ke kalanga ko vo kuna Seka dia Kintinu nkundi a Nzambi, kansi kuna sikola nkundi a nza. Osikilanga ye kwikizi kana nkutu vava ketontwanga.—Tanga Efeso 4:14, 15.

9, 10. (a) Vava nleke keyindulanga dina kavangidi vava lukwikilu lwandi lwatontelo, nkia nluta dilenda kuntwasila? (b) Ayeyi i nsas’a luvubu?

⁹ Ke vena muntu ko una vo walunga. Kiakala ambuta yovo aleke bevanganga mpilakanu ezak’e ntangwa. (Kimpovi 7:20) Kansi, avo luzolo lwa vubwa una lwau, dia ngangu mu zaya kana yamu nkia tezo olemvokelanga nkanikinu mia Yave. Ukiyuvula: ‘Nga se kolo kala ilemvokelanga Yave?’ Yindula dina wavangidi ke kolo ko vava lukwikilu lwaku lwatontelo. Nga diampasi diakedi mu zaya edi diambote ofwete vanga? Nze Daniele, nga vena yo muntu okukasakesanga vo wasadila ngangu zaku mu nza ya Satana? Avo ntonta za mpila yayi onuananga zau, nga ovavanga zaya luzolo lwa Yave?—Efeso 5:17.

¹⁰ Ekuma dinina o mfunu mu zaya e mvutu za yuvu yayi? Kadi dikusadisa mu zaya vo luvubu ke diambu diakete ko. Luvubu lusonganga kw’akaka vo nsilu wamfunu wasia kwa Yave. Wasia nsilu vo okunzola yo kunsadila yakwele mvu ye nsi a ntim’aku yawonso. (Maku 12:30) Ndiona wavubwa kafwete sianga ngolo za lungisa nsilu kasia kwa Yave.—Tanga Kimpovi 5:4, 5.

11, 12. (a) Nkia ziku kafwete kala kiau ndiona ozolele vubwa? (b) Adieyi dilenda kusadisa mu kala ye ngindu zasikila mu kuma kia nkubik’a luvubu kasikidisa o Yave?

¹¹ Nkand’a Nzambi uvovanga vo selo yawonso ya Yave, kana nkutu aleke, bekunsadila “kuna mvevo.” (Nkunga 110:3) Muna kuma kiaki, ndiona ozolele vubwa kafwete kala ye ziku vo yandi kibeni wabakidi e nzengo zazi. Dilenda vava vo watoma fimpa makani maku, musungula avo mu ludi wasansukila.

¹² Ekolo e mvu miviokanga, wantu ayingi omonanga bevubwanga, akaka muna yau nanga akundi yovo yitu yaku. Kansi ofwete keba mu lembi yindula vo ngeye mpe ofwete vubwa wau vo muntu ankaka ovubilu yovo mu kuma kia mvu se una miau. Aweyi olenda zayila kana vo obadikilanga luvubu nze una Yave kebadikilanga lo? Vaula e ntangwa watoma fimpa ekuma luvubu lwinina o mfunu. Mu longi diadi ye dina dilanda, ozaya kuma yayingi isonga ekuma muntu kafwete vubilwa.

13. Aweyi olenda zayila kana vo e nzengo za vubwa mu ntim’aku zatukidi?

¹³ Imosi muna mpila olenda zayila kana  vo e nzengo za vubwa mu ntim’aku zitukidi, i fimpanga sambu yaku. Nga una ye fu kia samba kwa Yave? Nga olombanga mambu masikididi muna sambu yaku? E mvutu za yuvu yayi zilenda songa tezo kia ngwizani aku yo Yave. (Nkunga 25:4) Nkumbu miayingi, Yave muna Nkand’a Nzambi kevaninanga e mvutu za sambu yeto. Muna kuma kiaki, e mpila yankaka olenda zayila kana vo ngwizani ambote una yau yo Yave yo kunsadilanga ye nsi a ntima, i fimpa e nkubika wavanga za kalanga ye longi dia ngeye kibeni. (Yosua 1:8) Ukiyuvula: ‘Nga itanganga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso? Nga ivananga e mvutu muna nsambila ya esi nzo?’ E mvutu za yuvu yayi zilenda kusadisa muna zaya kana vo ngeye kibeni wabaka e nzengo za vubwa.

14. Yika e nswaswani vana vena kukiyekola yo luvubu.

¹⁴ Aleke akaka ke bezayanga ko e nswaswani vana vena kukiyekola yo luvubu. Akaka balenda vova vo bayekola kala zingu kiau kwa Yave, kansi ke bena bakubama ko muna vubwa. Nga diadi dilendakana? O kukiyekola disongele vo samba kwa Yave mu kunzayisa vo osidi nsilu wa kunsadila yakwele mvu. Vava ovubwa, osonga kwa wantu ankaka vo wakiyekola kala kwa Yave. Muna kuma kiaki, una kwavubilu ko, ofwete zaya e nsas’a kukiyekola kwa Nzambi.

15. O kukiyekola aweyi disongele?

¹⁵ Vava muntu keyekolanga zingu kiandi kwa Yave, edi kevovanga vo kwa yandi kavuilu. Osianga nsilu wa kunsadila muna zingu kiandi kiawonso kadi i diambu disundidi o mfunu. (Tanga Matai 16:24.) O sia nsilu wau ke diambu dia nsaka ko. (Matai 5:33) Ozevo, aweyi olenda songela vo ke ngeye mosi ko uyivuidi, kansi Yave ovuidi?—Roma 14:8.

16, 17. (a) Yika nona kisonganga e nsas’a kukiyekola. (b) Adieyi muntu kevovanga vava keyekolanga zingu kiandi kwa Nzambi?

¹⁶ Badika nona eki. Yindula vo nkundi aku ukayidi e kalu. Uvene nkanda miawonso mia kalu yo vova vo: “E kalu diadi i diaku.” I bosi, uvovese vo: “E nsabi kwa mono zikala. Mono nkala diatisa kalu diadi, ke ngeye ko.” Aweyi obadikila lukau lwalu? Nkia ngindu okala zau muna nkundi aku uvene kalu?

¹⁷ Vava muntu keyekolanga zingu kiandi kwa Yave, okumvovesanga vo: “Ngiekwele zingu kiame vana moko maku. Ngeye umpwidi.” Yave ovingilanga vo muntu ndioyo kalungisa nsilu andi. Kansi, adieyi tuvova avo muntu ndioyo oyantikidi kolamena Yave yo banda kimakangu yo muntu ona kesadilanga Nzambi ko? Adieyi tuvova avo muntu ndioyo otambulwidi salu kina ke kikumvananga diaka ntangwa ko ya kwenda muna salu kia umbangi yovo kikumfila mu yantika kondwa mu tukutakanu? Diadi disonga vo ke lungisanga nsilu andi ko kwa Yave. Dina nze muntu walembi vana e nsabi za kalu. Avo tuyekwele zingu kieto kwa Yave, edi tuvovanga kwa yandi: “E zingu kiame ngeye ovuidi kio, ke mono ko.” Muna kuma kiaki, tufwete vanganga dina Yave kazolele, kana nkutu vo ke diau ko tuzolele vanga. Yambula  twatanginina Yesu ona wavova vo: “Nkulumukini kuna zulu, ke mu vanga luzolo lwame ko, kansi lwa ndiona wantuma kaka.”—Yoane 6:38.

18, 19. (a) Dina Rosa yo Christopher bavova aweyi disongelanga vo luvubu nsambu zayingi lutwasanga? (b) Aweyi omonanga mu kuma kia nzengo wabaka za vubwa?

¹⁸ Kieleka, o bak’e nzengo za vubwa ke diambu dia nsaka ko. Lau diampwena kikilu dia yekola zingu kieto kwa Yave yo vubwa. Aleke ana bezolanga Yave ye bazeye nsas’a kukiyekola, ke bekalanga ye lukatikisu ko mu yekola zingu kiau kwa Nzambi yo vubwa. Ke bekuyibanzanga ko muna nzengo babaka. Rose, dumbelele kimosi wavubwa wavova vo: “Izolanga Yave. Ke vena diambu diankaka ko dilenda kumpana kiese kiasikila avo ke sadila Yave ko. Ikalanga yo lukatikisu mu mambu mankaka, kansi ke mu nzengo yabaka ko za vubwa.”

¹⁹ Adieyi tuvova mu kuma kia Christopher tuyikidi kuna lubantiku lwa longi diadi? Aweyi kemonanga muna nzengo kabaka za vubwa vava kakala ye kimbuta kia mvu 12? Wavova vo kiese kiayingi kemonanga muna nzengo kabaka. Wakota muna salu kia kimviti a nzila muna kimbuta kia mvu 17, watumbikwa selo kia salu muna kimbuta kia mvu 18. Owau ku Betele kesadilanga. Wavova vo: “O vubwa i nzengo zambote yabaka. Kiese kiayingi ikalanga kiau kia sadila Yave ye nkubik’andi.” Avo luzolo lwa vubwa una lwau, aweyi olenda kubamena? E longi dilanda divana mvutu za kiuvu kiaki.