LONGI DIA 14
“Muna Wau i Bezayila o Wantu Awonso vo nu Alongoki Ame”
“Muna wau i bezayila o wantu awonso vo nu alongoki ame.”—YOA. 13:35.
NKUNGA WA 106 Tusonganga o Zola
MANA TULONGOKA a
1. Adieyi divikisanga wantu ayingi vava bekwendanga mu tukutakanu? (Tala mpe e foto.)
YINDULA vo akazi mosi bele mu lukutakanu lwa Mbangi za Yave kuna Seka dia Kintinu mu nkumbu antete. Batomene sivika kibeni mu kuma kia mpila mpangi babatambulwidi yo zola kuna Mbangi za Yave besonganga muna nkutakani. Ekolo bavutukanga kuna nzo, o nkento ovovese yakala diandi vo: ‘Ozeye, Mbangi za Yave batoma swaswana kikilu.’
2. Ekuma wantu akaka beyambulwilanga sadila Yave?
2 O zola besonganga ampangi muna nkutakani, kwasivi kikilu. Kansi kana una vo i wau, Mbangi za Yave ke wantu alunga ko. (1 Yoa. 1:8) Muna kuma kiaki, ekolo tutoma zayanga e mpangi zeto muna nkutakani, diasazu mpe dikalanga mu mona o vilwa wau. (Roma 3:23) Diankenda vo wantu ayingi beyambulanga vo o usumuki wa akaka wabafila mu yambula sadila Yave.
3. Nki kiswaswanesanga alandi akieleka a Yesu? (Yoane 13:34, 35)
3 Tala diaka e sono kibongelo o ntu a diambu wa longi diadi. (Tanga Yoane 13:34, 35.) Nki kiswaswanesanga alandi a kieleka a Yesu? I zola, ke kala wantu alunga ko. Sungamena mpe vo o Yesu kavova ko vo: ‘Muna wau i nuzayila vo nu alongoki ame.’ Kansi wavova vo: “Muna wau i bezayila o wantu awonso vo nu alongoki ame.” Muna mvovo miami, Yesu edi kazola vova vo, ke alandi andi kaka ko bemona o zola kuna muna nkutakani ya Kikristu, kansi awana mpe bena kuna mbazi a nkutakani bemona o zola kuna alandi a kieleka a Yesu besonganga kwa muntu yo nkwandi.
4. Nkia yuvu akaka bekukiyuvulanga mu kuma kia Akristu akieleka?
4 Akaka muna awana ke besadilanga Yave ko balenda kukiyuvula: ‘Aweyi o zola kuswaswanesenanga alandi a Kristu? Aweyi o Yesu kasongela o zola kwa alongoki andi? Aweyi tulenda tanginina e mbandu a Yesu o unu?’ Yeto Mbangi za Yave, diambote twatoma fimpanga e mvutu za yuvu yayi. Kadi o vanga wo dikutusadisa mu songa o zola kwa mpangi zeto mu sungula vava bevanganga o vilwa.—Efe. 5:2.
O ZOLA I KWAU KAKA KUSWASWANESANGA ALANDI AKIELEKA A YESU
5. Sasila e mvovo mia Yeseu mina muna Yoane 15:12, 13.
5 Yesu wasonga vo alandi andi akieleka, bafwete songanga o zola kwa kieleka kwa muntu yo nkwandi. (Tanga Yoane 15:12, 13.) Tala dina Yesu kabakanikina: “Nuzolaziananga wauna inuzolele.” Ediadi aweyi disongele? Yesu wabasasila vo bafwete luta zolanga muntu yo nkwandi ke mu yau kibeni ko. Ediadi disongele vo balenda nkutu vana o moyo au mu kuma kia akwau avo dilendakana. b
6. Aweyi e diambu dia Nzambi disongelanga o mfunu wa zola?
6 Bibila kivovanga vo o zola mfunu kikilu kwina. Kuna kwa wantu ayingi, e sono ilende i yau betoma yangalelanga. “Nzambi i zola.” (1 Yoa. 4:8) “Ofwete zola o nkwaku wauna okuyizolelanga.” (Mat. 22:39) “O zola kufukanga ulolo wa masumu.” (1 Pet. 4:8) “O zola ke kusuka nkutu ko.” (1 Kor. 13:8) E sono yayi ye yankaka, itoma songanga e ziku vo diamfunu kikilu muna yima o zola yo songanga e fu kiaki kina vo i fu kisundidi.
7. Ekuma Satana kalendi yikakesela o wantu ko bakala mu ungudi?
7 Wantu ayingi beyuvulanga: ‘Aweyi tulenda zayila e dibundu dia kieleka? Kadi mabundu mawonso mevovanga vo ludi melonganga. Kansi konso dibundu, mambu maswaswana dilonganga mu kuma kia Nzambi.’ Satana ofilanga wantu mu soka mabundu mayingi, e diadi dikitulanga dio se diampasi kwa wantu mu zaya e dibundu diakieleka. Kansi, o Satana kalendi yikakesa wantu a makanda mawonso ko kimana bakala muna kintwadi kia wan’angudi omu nza yawonso ana besonganga o zola kwa muntu yo nkwandi. Yave kaka olenda wo vanga. Ediadi dialudi, kadi o zola kwakieleka kwa Yave kaka kutukanga. Awana kaka bena yo mwand’a Nzambi ye nsambu zandi i yau kaka besonganga o zola kwakieleka kwa muntu yo nkwandi. (1 Yoa. 4:7) E kiaki i kuma o Yesu kavovela vo o zola i kwau kuswaswanesa alandi andi akieleka.
8-9. Aweyi wantu ayingi bevovanga vava bemonanga o zola besonganga Mbangi za Yave?
8 Nze una Yesu kasakula, wantu ayingi bezayanga alandi akieleka a Yesu mu kuma kia zola besonganga kwa muntu yo nkwandi. Kasikil’owu, mpangi mosi una ye nkumbu a Yan, osungamenanga e nkumbu antete kayenda muna lukutakanu lwa mvivu, olu lwavangamena kuna fulu kitelwanga e somba lukufi ye nzo andi. Mpangi Yan wayenda kala muna fulu kiokio mu ngonde zavioka muna kwenda tala e somba. Wavova vo: “E Mbangi za Yave baswaswana kikilu bakala. Yau awonso basonganga luzitu, batoma vuata, o wan’au mpe bavuvama bakala. Yamona vo yau awonso bakala ye kiese yo luvuvamu lwa ntima, o mono mpe yazola kala nze yau. Kisungamenanga kana longi dimosi ko, kansi itoma sungamenanga e kadilu kiambote basonga e Mbangi za Yave.” c Dina mpangi Yan kamona dialudi, kadi tusonganga o zola kwakieleka kwa muntu yo nkwandi. Wau vo tusonganga o zola kwakieleka kwa mpangi zeto zamakala ye zamakento, i dianu tukadilanga yau kuna ngemba yo luzitu.
9 Idiau mpe mpangi John kamona vava kayenda mu lukutakanu mu nkumbu antete. Wavova vo: “E mpila bakadila muntu yo nkwandi bamonekena nze wantu alunga. O zola kwakieleka besonganga kwamfila mu mona vo nsolwele dibundu diakieleka.” d E nona yayi ye nona yankaka, i ziku kisonganga vo Mbangi za Yave Akristu akieleka.
10. Nkia ntangwa tukalanga ye lau dia songa o zola kwa Kikristu? (Tala mpe e nota.)
10 Nze una tumwene, ke vena muntu a lunga ko. Vekalanga kaka ye ntangwa ina mpangi zeto bevovanga yovo vanga diambu dikutukendelekanga. e (Yak. 3:2) Vava e diambu diadi divangamanga, tukalanga ye lau dia songa o zola kwa Kikristu muna mpila tukadilanga ye mpangi zeto. Kansi, adieyi tufwete vanga muna tanginina e mbandu ambote ya Yesu?—Yoa. 13:15.
AWEYI YESU KASONGELA O ZOLA KWA NTUMWA ZANDI?
11. Nkia fu kiambi Yakobo yo Yoane basonga? (Tala mpe e fwaniswa.)
11 Yesu kavingilanga ko vo alandi andi bavangila o mambu nze wantu alunga. Kansi kuna zola kwawonso, wabasadisa mu katula e fu yambi ya kiwuntu kiau kimana bavua e dienga vana ntadisi a Yave. Lumbu kimosi, nzole muna ntumwa zandi, Yakobo yo Yoane, bazayisa kwa ngudi au vo kenda kubalombela e fulu kia tunda kwa Yesu muna Kintinu. (Mat. 20:20, 21) Dina Yakobo yo Yoane bavanga diasonga vo akwa lulendo bakala ye yau basunda o mfunu ke mu akaka ko.—Nga. 16:18.
12. Nga Yakobo yo Yoane kaka basonga e fu kiambi? Sasila.
12 Yakobo yo Yoane ke yau kaka ko basonga e kadilu kiambi muna kolo kiakina. Tala dina ntumwa zankaka bavanga: “Yau kumi vava bawidi wo, bafungidi makasi mu kuma kia mpangi zole zazi.” (Mat. 20:24) E mvovo miami, nanga nkutu miatwasa e ntantani vana vakala Yakobo, Yoane ye ntumwa zankaka. Akaka nkutu nanga bavova e diambu edi: ‘O yeno nubenze vo nu aki nani muna lomba e fulu kiatunda muna Kintinu? Yeto mpe tusadilanga Yesu ye kwikizi kiawonso. Yeto awonso twafwana twina muna kala ye lau diadi diatunda muna Kintinu.’ Kiakala nkia diambu bayindula yovo vova, antumwa bavilakana vo bafwete songa o zola ye ngemba kwa muntu yo nkwandi.
13. Adieyi Yesu kavanga vava alongoki andi batantana? (Matai 20:25-28)
13 Adieyi Yesu kavanga mu kuma kia diambu diadi? Yesu kabafungila makasi ko, kabavovesa ko vo kafwete vava alongoki ankaka ana basonganga lulembamu yo zola kwakieleka kwa muntu yo nkwandi e ntangwa zawonso. Kansi, kuna lulembamu lwawonso Yesu wakwamanana kubasadisa, kadi wazaya wo vo alandi andi bakala ye luzolo lwa vanga edi diambote. (Tanga Matai 20:25-28.) Yesu wakwamanana kadila yau kuna zola kana una vo nkumbu miayingi batantananga kana nani wasunda o mfunu vana bakala.—Maku 9:34; Luka 22:24.
14. Aweyi e ntumwa za Yesu basansukila?
14 Ke lukatikisu ko vo Yesu watoma zaya e mpila ina e ntumwa zandi basansukila. (Yoa. 2:24, 25) Antumwa basansukila muna fulu ina vo afidi a nsambila balonganga vo o muntu muna badikilwa vo wamfunu, kafwete kala ye wisa yovo tunda. (Mat. 23:6; tezanesa ye video, Primeiros assentos na sinagoga muna nota ya Bíblia de Estudo muna Matai 23:6.) Afidi a nsambila ya Kiyuda mpe bayibadikilanga vo basundidi akwau. f (Luka 18:9-12) Yesu wazaya wo vo e diambu diadi, diadi fila antumwa zandi muna mpila bayibadikilanga ye una babadikilanga akaka. (Nga. 19:11) Yesu wazaya wo vo e ntumwa zandi bevanga o vilwa, muna kuma kiaki, wakadilanga yau kuna luzindalalu. Kansi, wazaya wo mpe vo ntima miambote bakala miau. Muna kuma kiaki, kuna lunzindalalu lwawonso wabasadisa mu sunda e fu kia lulendo yo umvuania muna kadilanga ye akaka kuna zola.
AWEYI TULENDA TANGININA E MBANDU A YESU?
15. Adieyi tulenda longoka muna dina Yakobo yo Yoane bavanga?
15 Tulenda longoka diambu diamfunu muna dina Yakobo yo Yoane bavanga. Dialudi vo, mbi bavanga muna lomba e fulu kisundidi o mfunu muna Kintinu. Kansi, alongoki akaka mpe mbi bavanga wau bayambula vo e diambu diadi diakatula ungudi una bakala wau. Kana una vo i wau, Yesu wakadila ye ntumwa zandi 12 kuna ngemba yo zola. Nkia diambu tulenda longoka? Tulenda longoka vo, ke tufwete tokanenanga kaka ko o vilwa una akaka bevanganga, kansi mpe dina oyeto tuvanga mu kuma kia vilwa wau. Nki kilenda kutusadisa? Avo mpangi utuvangidi e diambu ditukendelekele, tulenda kukiyuvu: ‘Ekuma e diambu diadi ditomene kunkendelekela? Nga e diadi disongele vo vena ye diambu muna kiwuntu kiame mfwete singika? Nga mpangi ndioyo diambu diampasi kena nuana diau? Kana nkutu mbwene vo ngina ye kuma kia funga makasi, nga ndenda songa zola muna loloka yovo viokesa o vilwa?’ Ekolo tuwokesanga songa o zola kwa akaka, tusonganga kibeni vo tu alandi akieleka a Yesu.
16. Nkia diambu diaka tulenda longoka muna mbandu a Yesu?
16 E mbandu a Yesu mpe ikutulonganga vo tufwete vavanga bakula mpangi zeto. (Nga. 20:5) Dialudi vo, Yesu ozeye mana mena muna ntima, kansi o yeto ke tuzeye ko. Kana una vo i wau, tulenda songa luzindalalu kwa mpangi zeto vava bevanganga e diambu ditukendelekele. (Efe. 4:1, 2; 1 Pet. 3:8) Diasazu dikala mu vanga wo avo tuzeye kuna e mpangi zeto bawutukila ye una basansukila. Tala nona kimosi.
17. O toma zaya mpangi mosi, aweyi diasadisila nkengi a zunga mosi?
17 Mpangi mosi osalanga se nkengi a zunga kuna este ya África, osungamenanga mpangi mosi ona kabadikilanga vo nkwa makasi kakala. Adieyi nkengi a zunga kavanga mu kuma kia mpangi ndioyo? Wavova vo: “Vana fulu kia vavuka o mpangi, yamfinama mu toma kunzaya.” Wau kavanga wo, o nkengi a zunga wabakula mambu mayingi mu kuma kia una mpangi ndioyo kasansukila ye kuma kasongelanga kiwuntu kiampila yayi. Nkengi a zunga wakudikila vo: “Vava yabakula vo mpangi ndioyo nsobani zayingi kavangidi kala ye okwamanananga sia e ngolo muna soba kiwuntu kiandi kimana kakadilanga ye akaka mu mpila yambote, yatoma sivika kikilu. Twakituka akundi akola.” Ozevo, vava tuvanganga e ngolo muna toma bakula e mpangi zeto, diasazu dikalanga muna kubasonga o zola.
18. Nkia yuvu tufwete kukiyuvulanga vava mpangi zeto bekutukendelekanga? (Ngana 26:20)
18 Ezak’entangwa, tulenda mona vo diambote mu kwenda mokena yo mpangi utukendelekele. Kansi, entete tufwete kukiyuvula: ‘Nga ntomene zaya mambu mawonso?’ (Nga. 18:13) ‘Nga dina mpangi kavangidi, ku lukanu kavangidi dio?’ (Kim. 7:20) ‘Nga mono mpe yavanga kala vilwa wa mpila yayi?’ (Kim. 7:21, 22) ‘Vava ikwenda mokena yo mpangi nga isingika o mambu yovo wokesa iwokesa mo?’ (Tanga Ngana 26:20.) Vava tuvaulanga e ntangwa muna toma badika e yuvu yayi, tulenda mona vo o songa o zola kwa mpangi zeto, kulenda kutufila mu viokesa o vilwa.
19. Adieyi i kani diaku?
19 Nze buka, e Mbangi za Yave besonganga vo alongoki a kieleka a Yesu. Konso muntu mu yeto osonganga vo nlandi akieleka a Yesu vava ke songanga e nzol’a mvevo kwa mpangi zeto kana una vo twa asumuki. Vava tuvanganga wo, tusadisanga akaka mu bakula e nsambila yakieleka yo kutuyikama muna sambila Yave wa Nzambi eto a nzolwa. Muna kuma kiaki, yambula yeto awonso twakala ye kani dia songa o zola kuna kuswaswanesanga Akristu akieleka.
NKUNGA WA 17 “Nzolele Wo”
a Wantu ayingi bazolele longoka e ludi mu kuma kia zola bemonanga vana vena asambidi a Yave. Kansi, wau vo tu asumuki, ezak’e ntangwa diampasi dikalanga muna songa o zola kwa muntu yo nkwandi. Yambula twabadika e kuma o zola kwinina o mfunu, una tulenda tanginina e mbandu a Yesu muna mpila tukadilanga ye mpangi zeto vava bevanganga vilwa.
b Tala o nkanda, Wizand’andi kapu kia 17, tini kia 10-11.
c Tala e longi dina yo ntu a diambu, “Finalmente, minha vida tem objetivo” muna Eyingidilu dia 1 dia Novemba, 2012 lukaya lwa 13-14.
d Tala e longi dina yo ntu a diambu, “Minha vida parecia muito boa,” muna Eyingidilu dia 1 dia Mayu, 2012, lukaya lwa 18-19.
e Mu longi diadi, ke tuna vovela masumu mampwena ko mana mevavuanga vo mazayiswa kwa akuluntu, nze mana meyikwanga muna 1 Korinto 6:9, 10.
f Vioka fikolo, mfumu mosi a dimbundu dia esi Yuda wavova vo: “Omu nza, ke muna muntu a nsongi ko avo ke Abarayama kaka ko. Avo vena ye 30 ma wantu a nsongi, mono yo mwan’a me tu nzole muna yau, avo vena ye wantu 10, mono yo mwan’ame tu nzole muna yau, avo vena ye wantu 5, mono yo mwan’ame tu nzole muna yau. Avo vena ye wantu 2, i mono yo mwan’ame, avo vena yo muntu mosi, ozevo i mono.”