Yuvu Y’atangi
Ekuma o muntu oyikilwanga vo “nengandi” kavovela vo ‘ofukisa’ e vua diandi avo sompele Rute? (Rute 4:1, 6)
Kuna nz’a nkulu, vava muntu kafwanga lembi sisa o mwana, wantu bakiyuvulanga: Adieyi divangama muna vua diandi? Nga e nkumbu a kanda diau ivila yakwele mvu? O Nsiku a Mose wavananga e mvutu za yuvu yayi.
Adieyi diavangamanga muna vua dia muntu vava kafwanga? Adieyi diavangamanga avo muntu otekele e vua diandi mu kuma kia usukami? Mpangi andi yovo yitu kiandi kafwete dio sumba. Muna mpila yayi e vua diakwamanananga muna kanda.—Lev. 25:23-28; Nta. 27:8-11.
Kansi adieyi diavangwanga kimana e nkumbu a kanda dia muntu wafwa yakwamanana? Vakala ye nkubika ya longo lwa kinkwezi, nze dina diavangama kwa Rute. O muntu wasompanga o nkaz’a mpangi andi kimana kawuta o mwan’ayakala. O mwana ndioyo wadi kwamanana sadila e nkumbu a kanda dia se diandi yo sala ye mavua mana o muntu wafwa kasisa. E nkubika yayi ya zola kikilu yakala ye yasadisanga o nkento wafwilwa yakala.—Nsi. 25:5-7; Mat. 22:23-28.
Badika e nona kia Naomi. Wasompwa kwa muntu wayikilwanga vo Elimeleke. Vava yakala diandi Elimeleke ye wan’au wole bafwa, Naomi kasala yo muntu ko wadi kunlunga-lunga. (Rute 1:1-5) Vava Naomi kavutuka kuna nsi andi a Yuda, wavovesa kwa Rute wa man’andi a longo vo kenda lomba kwa Boaze kimana kasumba yovo kakûla e mavua mandi. Boaze yitu kia Elimeleke kakala. (Rute 2:1, 19, 20; 3:1-4) Kansi Boaze wasungamena vo vakala diaka yo muntu oyikilwanga muna Bibila vo nengandi wakala vo i yitu kiasunda o finama. Kansi Boaze wasonga mpe vo wakala ye luzolo lwa kûla e mavua.—Rute 3:9, 12, 13.
Kuna lubantiku o “nengandi” wasonga vo wakala ye luzolo lwasadisa. (Rute 4:1-4) Kana una vo diavava vo kasadila e nzimbu zandi muna sumba e vua, wabakula vo Naomi kakala diaka mu ntela ya wuta wana ko ana badisala ye mavua ma Elimeleke. Muna kuma kiaki, e mavua madi sala kwa nengandi, o zevo wamona vo ngindu zambote kikilu.
Kansi o nengandi wasoba e ngindu zandi vava kabakula vo Rute kadi sompana yandi. Wavova vo: “Kilendi wo kûla ko, kadi se yafukisa e vua diame” (Rute 4:5, 6) E kuma o nengandi kasobela e ngindu zandi?
Kele vo o nengandi kasompa Rute yo wuta mwan’a yakala, o mwana ndioyo yandi wadi sala ye mavua ma Elimeleke. Aweyi e diadi, diadi “fukisila” e “vua” dia nengandi? E Bibila ke kisasilanga diambu ko, kansi vena ye maka mambu tulenda vova.
Diantete, nanga wayindula vo, nzimbu zankatu kefwasa muna sumba e vua dia Elimeleke kadi kuna kulanda ke dikala diaka diandi ko, mwana Rute kwandi ovua dio.
Diazole, o nengadi yandi wadi kala ye mbebe ya lunga-lunga e nsantu za nitu za Naomi yo Rute.
Diatatu, kele vo o Rute kawuta diaka wan’ankaka, o yau mpe badi kala yo nswa wa kayana e vua dia nengandi kumosi yo wan’andi ana kakala yau.
Diaya, avo o nengandi kakikadila yo wana ko, o wana kadi wuta yo Rute, badi kala yo nswa wa sala ye mavua ma Elimeleke ye ma yandi kibeni. Vava o nengandi kadi fwa, o mavua mandi madi sala kwa mwana ona kanata nkumbu andi ko kansi nkumbu a Elimeleke. Wau vo, o nengandi kazola fukisa ko yovo vidisa mavua mandi muna sadisa Naomi, wayambula vo Boaze wakala vo nkûdi wanlandilanga kakala ye mbebe yayi. Boaze wavanga wo kadi wazola ‘vumbula e nkumbu a mvumbi muna vua diandi.’—Rute 4:10.
O nengandi nanga wakala ye tima dia vumbula e nkumbu andi yo tatidila mavua mandi. Wayambula vo e loko diafila e ngindu zandi. Kansi, vana fulu kia vumbula e nkumbu andi, o unu ke muntu ko ozeye e nkumbu a nengandi. Wavidisa mpe elau diamfunu dina Boaze katambula, diakala muna luvila luna lwawutukila Yesu Kristu wa Masia. Ekwe e mfwilu o nengandi kabaka wau kasonga e fu kia loko yo lembi sadisa o muntu wavuanga lusadisu o mfunu!—Mat. 1:5; Luka 3:23, 32.