1-2. Nkia ntokani tukalanga zau mu kuma kia sambu?

 NGA wakiyuvula kala kana vo Yave ovananga e mvutu za sambu yaku? Avo i wau kuna ngeye mosi ko. Ayingi muna mpangi zeto i diau mpe bemonanga mu sungula vava bebwilwanga e mambu mampasi. Vava tukalanga mu mpansi ke dikalanga dia sazu ko mu bakula una o Yave kevaninanga e mvutu za nsambu yeto.

² Owau yambula twafimpa ekuma tufwete kadilanga ye ziku vo Yave ovananga e mvutu za sambu ya selo yandi. (1 Yoa. 5:15) Tufimpa mpe e yuvu eyi: Ekuma ezak’e ntangwa tulenda mwena vo Yave kevananga mvutu za sambu yeto ko? Mu nkia mpila o Yave kevaninanga e mvutu za sambu yeto o unu?

3. Ekuma o Yave kezolelanga vo twasambanga kwa yandi?

³ E sono ikutusungamesanga vo Yave otoma kutuzolanga ye mfunu twina kwa yandi. (Kan. 2:7; 1 Yoa. 4:10) Ekiaki i kuma o Yave kekutuzayisilanga vo twalombanga o lusadisu lwandi muna sambu. (1 Pet. 5:6, 7) Yave ozolele kutusadisa kimana twamfinama yo kwamanana zizidila e mpasi zeto.

4. Aweyi tuzayidi wo vo Yave ovananga e mvutu za sambu ya selo yandi? (Tala mpe e fwaniswa.)

⁴ Muna Bibila, tutanganga nona yayingi isonganga una Yave kavaninanga e mvutu za selo yandi. Nga olenda yindula nona kimosi? Kasikil’owu, yindula e nona kia Davidi wa ntinu. Mambu mayingi kanuana mau muna zingu kiandi mu kuma kia mbeni zandi ye nkumbu miayingi kalombanga lusadisu lwa Yave muna sambu. Lumbu kimosi, wadodokela Nzambi vo: “E Yave, wá sambu kiame; Wunikina ndodokela zame. Umpana  mvutu mun’owu wa ziku ye unsongi waku.” (Nku. 143:1) Yave wanava e mvutu za sambu ya Davidi muna kumvevola. (1 Sam. 19:10, 18-20; 2 Sam. 5:17-25) Kuna ziku kiawonso Davidi wavova vo: “Yave ofinamene awonso bekumbokelanga.” Muna kuma kiaki, yeto mpe tulenda kala ye ziku kiaki.—Nku. 145:18.

5. Nga Yave wavananga e mvutu za sambu ya selo yandi kuna nz’ankulu muna mpila ina bavingilanga? Yika e nona. (Tala mpe e fwaniswa.)

⁵ Yave olenda vana e mvutu za sambu yeto, kansi ke mu mpila ina tuvingilanga ko. I diau diavangama kwa Paulu wa ntumwa. Walomba kwa Nzambi vo “kankatula lusende mu nitu.” Paulu nkumbu tatu kasamba ye sikididi kiawonso muna diambu diadi. Nga Yave wavana e mvutu za sambu yandi? Ingeta. Kansi ke mu mpila ina Paulu kavingilanga ko. Vana fulu kia katula e mpasi zandi, Yave wamvana o nkuma una kavuanga o mfunu, kimana kakwamanana kunsadila ye kwikizi kiawonso.—2 Kor. 12:7-10.

6. Ezak’e ntangwa, ekuma tulenda mwena vo Yave kena vana mvutu za sambu yeto ko?

⁶ Oyeto mpe tulenda tambula e mvutu za sambu yeto, kansi ke mu mpila ina tuvingilanga ko. Tulenda kala ye ziku vo Yave ozeye kikilu e mpila kalenda kutusadisila, kadi “Nzambi olenda vanga mayingi lutila nkutu mawonso tulombanga yovo yindula.” (Efe. 3:20) Muna kuma kiaki, tulenda baka e mvutu muna ntangwa ye muna mpila ina ketwayindulanga ko.

7. Ezak’e ntangwa, ekuma tufwete sobelanga e mpila eto yavangila e sambu? Yika e nona?

⁷ Vava tutoma bakulanga luzolo lwa Yave, ezak’e ntangwa divavanga vo twasoba e mpila eto yavangila e sambu. Kasikil’owu, badika e nona kia mpangi Martin Poetzinger vioka lumbu yakete vava kakazala, mpangi Martin wasiwa mu pelezo kuna fulu kiasadisilwanga e salu yangolo muna luyalu lwa Nazi. Kuna lubantiku, walomba kwa Yave kimana kamvayikisa muna pelezo muna kwenda lunga-lunga o nkaz’andi yo vutukila e salu kiandi kia umbangi. Kansi vioka tumingu tole wamona vo, Yave kavananga mvutu za sambu yandi ko kimana kavayikiswa muna pelezo. Muna kuma kiaki, wasamba vo: “E Yave dodokolo unsonga dina mfwete vanga.” I bosi, wayantika yindula una mpangi zankaka ana mpe bakala kuna fulu kiasadisilwanga e salu yangolo basongelanga o luzindalalu. Ayingi muna yau batokananga mu kuma kia akazi yo wana au. I bosi, mpangi Poetzinger wasamba vo: “E Yave ntondele  muna kiyekwa kiame kiampa. Unsadisa muna kumika yo kasakesa e mpangi zame.” Waviokesa mvu vua kuna fulu kiasadisilwanga salu yangolo yo kasakesa mpangi zandi.

8. Nkia diambu dia mfunu tufwete sungamenanga vava tusambanga?

⁸ Tufwete sungamenanga vo muna ntangwa andi, Yave una ye kani dia lungisa e nsilu miandi miawonso kasia. Vava Nzambi kelungisa nsilu miandi, ofokola mambu mawonso mampasi tunuananga mau o unu, nze sumbula, mayela yo lufwa. Yave osadila e Kintinu kiandi muna lungisa e kani diandi. (Dan. 2:44; Lus. 21:3, 4) Kansi ekolo tuvingilanga e ntangwa yayi, Yave oyambulanga vo Satana kayala e nza. b (Yoa. 12:31; Lus. 12:9) Kele vo Yave kasingika e mambu mu nza yayi, ediadi diadi moneka vo o luyalu lwa Satana lwambote kwandi. Wau vo tufwete vingila yavana o Yave kelungisa e nsilu miandi, tuna ye ziku vo okwamanana kutusadisa. Owau, yambula twabadika e mpila zina o Yave kekutusadisilanga.

9. Aweyi Yave kekutusadisilanga vava divavanga vo twabaka e nzengo? Yika e nona.

⁹ Yave okutuvananga e ngangu. Yave okutusianga nsilu vo okutuvana e ngangu tuvuidi o mfunu muna baka e nzengo zambote. Tuvuanga ngangu za Nzambi o mfunu musungula vava tubakanga e nzengo zilenda soba e zingu kieto kiawonso, nze nzengo za sompa yovo lembi sompa. (Yak. 1:5) Badika e nona kia mpangi Maria una vo mpumpa. c Ekolo kasalanga se mviti a nzil’a ngonde ke ngonde, wazayana yo mpangi mosi ayakala. Wavova vo: “Ekolo e kikundi kieto kiawokelanga twayantika yima e nzol’a kimakangu kwa muntu yo nkwandi. Yazaya wo vo mfwete baka e nzengo. Muna kuma kiaki, yasamba kwayingi muna diambu diadi. Lusadisu lwa Yave yavuanga o mfunu, kansi yazaya wo vo o Yave kalendi kumbakila nzengo ko.” Maria wamona vo Yave wavana e mvutu za sambu kiandi muna kumvana e ngangu. Mu nkia mpila? Ekolo kavavululanga muna nkanda mieto, wasolola malongi masikididi ema mansadisa mu baka e mvutu za yuvu yandi. Wasungamena mpe luludiku luna o ngundi andi kamvana ona wakala vo Nkristu. O Luludiku lwalu lwasadisa mpangi Maria muna toma fimpa o ntim’andi. Muna mpila yayi wakubama kakala muna baka e nzengo zambote.

10. Landila e sono kia Filipi 4:13, adieyi o Yave kevanganga muna sadisa e selo yandi? Yika e nona. (Tala mpe e foto.)

¹⁰ Yave okutuvananga o nkuma muna zindalala. Nze una kavanga kwa Paulu wa ntumwa, Yave okutuvana o nkuma muna zizidila e mpasi zeto. (Tanga Filipi 4:13.) Badika una Yave kasadisila mpangi Benjamin mu zizidila e kolo kiampasi. Vava kakala nleke, yandi ye mase  mandi bazingilanga ku fulu kimosi kia mintayila mia vita kuna Africa. Mpangi Benjamin wavova vo: “Yasambanga kwa Yave muna kunlomba vo kampana o nkuma mu vanga oma mambote vana meso mandi. Yave wavana e mvutu za sambu yame muna kumpana luvuvamu lwa ntima, unkabu muna kwamanana samuna e nsangu zambote ye nkanda muna kumika e ngwizani ame yo yandi. O tanga tusansu twa Mbangi za Yave yo mona una Yave kabasadisila, diakumika e kani diame dia kwamanana sikila ye kwikizi muna yandi.”

11-12. Aweyi Yave kesadilanga e nkitwadi kieto kia wan’a ngundi muna vana e mvutu za sambu yeto? (Tala mpe e foto.)

¹¹ Yave osadilanga kintwadi kieto kia wan’a ngundi. Muna fuku wavitila lufwa lwandi, Yesu wasamba kwayingi, wadodokela Yave yo lomba vo o wantu balembi kumbadikila vo Nzambi katiangwini yo kuntumba mu kuma kia diambu diadi. Vana fulu kia vanga dina Yesu kalomba, Yave wasadisa Yesu muna kuntwikila mosi muna mbasi wakala nze mpangi andi muna kunkumika. (Luka 22:42, 43) Yave mpe olenda kutusadisa yo kutukasakesa muna sadila mpangi zeto muna kutubokela yo kutukingula. Yeto awonso tulenda vava konso lau muna vovesa mpangi zeto e “diambu diambote.”—Nga. 12:25.

¹² Badika e nona kia mpangi ankento una ye nkumbu a Miriam. Vioka tumingu twakete vava yakala diandi kafwa, mpangi Miriam yandi mosi kaka kakala muna nzo. Wakala ye ntantu zayingi yo lukendalalu lwasaka. Wadilanga ntangwa zawonso, wazola mokena yo muntu. Wavova vo: “Kiakala yo nkuma ko wabokela kana nkutu muntu mosi, muna diadi yasamba kwa Yave. Ekolo yadilanga yo samba e telefone ame yayantika bokela. Nkuluntu mosi wambokela ona wakala nkundi ame.” Mpangi Miriam watambula lufiaulwisu kwa nkuluntu ndioyo yo nkaz’andi. Wakala ye ziku vo Yave wafila mpangi ndioyo muna kumbokela muna telefone.

13. Yika e nona kisonganga una Yave kalenda sadila awana ke bekunsambilanga ko muna vana e mvutu za sambu yeto.

¹³ Yave olenda sadila awana ke bekunsambilanga ko. (Nga. 21:1) Ezak’e ntangwa, Yave ovananga e mvutu za sambu yeto muna  sadila awana ke bekunsambilanga ko muna kutusadisa. Kasikil’owu, wafila Antakesate wa ntinu muna tonda e ndomba ya Nekemia kimana kavutuka kuna Yerusaleme muna tungulula e yaka ya mbanza. (Nek. 2:3-6) O Unu mpe Yave olenda sadila awana ke bekunsambilanga ko muna kutuvana lusadisu tuvuidi o mfunu.

14. Aweyi e nona kia mpangi Soo Hing kikasakesele? (Tala mpe e foto.)

¹⁴ Mpangi ankento una ye nkumbu Soo Hing, wamona una Yeve kansadisila muna sadila dotolo. Muan’andi afioti wayakala, wasoloka ye kimbevo kia ntu, kuna kwalanda o mwana ndioyo wabwa tuka va fulu kiazanguka yo vanguka. Muna kuma kiaki, yandi yo yakala diandi bayambula e salu kiau muna lunga-lunga o mwan’au. Ediadi diabatwasila e mpasi za kondwa nzimbu. Mpangi Soo wavova vo kalendanga diaka zizidila e mpasi zazi ko. Waziula o ntima andi kwa Yave yo lomba lusadisu. E dotolo dina diawukanga o mwan’au, wabaka e nzengo za kubasadisa diaka mu mpila yankaka. Muna kuma kiaki, batambula lusadisu lwa luyalu yo vewa e fulu kiambote kia zingila. I bosi mpangi Soo Hing wavova vo: “Twamona o koko kwa Yave muna diambu diadi. O Yave ‘owanga kikilu e sambu.’”—Nku. 65:2.

15. Nki kiasadisa mpangi mosi ankento mu zaya vo Yave wavananga e mvutu za sambu yandi?

¹⁵ Ke ntangwa zawonso ko e sambu yeto ivaninuanga e mvutu mu mpila ya sivi. Kansi tutambula kaka e mvutu zina tuvuanga o mfunu muna kwamanana sikila ye kwikizi kwa se dieto dia zulu. Muna kuma kiaki, sianga e sungididi mu zaya una Yave kevaninanga e mvutu za sambu yaku. Mpangi a nkento una ye nkumbu Yoko, wamonanga vo Yave kavananga mvutu za sambu yandi ko, kansi wakwamanana soneka mana kalombanga kwa Yave muna sambu. Vioka fikolo wafimpulula mana kasonekanga muna nkanda yo mona vo kinga o Yave wavana e mvutu za sambu yandi, kana una vo yandi kibeni wavilakana una Yave kavanina e mvutu. E nona kiaki kisongele vo, diambote twavaulanga e ntangwa muna yindulanga una Yave kevaninanga e mvutu za sambu yeto.—Nku. 66:19, 20.

16. Aweyi tulenda songela lukwikilu muna diambu ditadidi sambu? (Ayibere 11:6)

¹⁶ Ke tusonganga kaka lukwikilu ko vava tusambanga kwa Yave, kansi mpe vava tutambulwilanga e mvutu kevananga muna sambu yeto kiakala nkia mpila katuvanini e mvutu. (Tanga  Ayibere 11:6.) Badika e nona kia mpangi Mike yo nkaz’andi Chrissy, ana bakala ye kani dia sadila kuna Betele. Mpangi Mike wavova vo: “Twasoneka e ndomba mu mvu miayingi yo samba kwa Yave nkumbu miayingi mu kuma kia kani diadi, kansi ke twabokelwanga ko.” Mpangi Mike yo Chrissy bakwamanana bunda e vuvu vo o Yave ozeye e mpila yambote kalenda kubasadila muna salu kiandi. Bakwamanana vanga mawonso balenda muna sala se aviti anzila a ngonde ke ngode muna zunga kiavuanga ateleki ayingi o mfunu yo yikama e salu kia ntungilu. O unu besalanga se akengi a zunga. Mpangi Mike wavova diaka vo: “O Yave ke ntangwa zawonso ko kavananga e mvutu za sambu yeto muna mpila ina twavingilanga. Kansi, wavananga e mvutu za sambu yeto muna mpila yasundanga o wete lutila ina twayindulanga.”

17-18. Landila e sono kia Nkunga 86:6, 7, nkia ziku tulenda kala kiau?

¹⁷ Tanga Nkunga 86:6, 7. Davidi wa ntozi a nkunga wakala ye ziku vo Yave wawanga yo vana e mvutu za sambu yandi. Ngeye mpe olenda kala ye ziku kiaki. E nona tuyikidi mu longi diadi, ikutusonganga e ziku vo Yave olenda kutuvana ngangu yo nkuma tuvuidi o mfunu muna zindalala. Olenda mpe sadila mpangi zeto kana nkutu awana ke bekunsambilanga ko muna kutusadisa.

¹⁸ Dialudi vo, o Yave ke ntangwa zawonso ko kevananga e mvutu za sambu yeto muna mpila ina tuvingilanga, kansi tuzeye wo vo ovananga e mvutu. Muna kuma kiaki, tulenda kala ye ziku vo, Nzambi okutuvana yawonso tuvuidi o mfunu ye muna ntangwa yafwana. Ozevo, kwamanana samba kuna lukwikilu ye ziku kiawonso vo Yave okulunga-lunga owau ye “olungisa e zolela ya awonso bena o moyo” muna nz’ampa eyi ifinamene.—Nku. 145:16.