1. Because of sin, how do many of God’s faithful servants feel?

“PAULU WA NTUMWA wasoneka vo: “Ekwe mono fwafwala kia muntu!” (Roma 7:24) O unu, selo yayingi yakwikizi ya Nzambi benuananga ye mpasi ye lukendalalu nze Paulu. Ekuma? Kadi kana una vo tuzolanga yangidika Yave, yeto awonso twasambukila e sumu. Muna kuma kiaki, tulenda kendalala avo tuvangidi diambu ke diyangidikidi Nzambi ko. Akristu akaka ana bavanga masumu mampwena beyindulanga vo Yave kalendi kubaloloka ko.

2. (a) Aweyi e sono kia Nkunga 34:22 kisongelanga vo selo ya Nzambi ke bafwete kwamanana kuyitumba ko mu kuma kia sumu? (b) Adieyi tulongoka mu longi diadi? (Tala e babu, “ Longi yovo Kini kia Diambu Disinga Vangama?”)

² Nkand’a Nzambi ukutusonganga vo avo tukituidi Yave se tininu dieto, ke tufwete kwamanana kuyitumba ko. (Tanga Nkunga 34:22.) Kansi, o kitula Yave se tininu dieto aweyi disongele? Adieyi tufwete vanga avo tuzolele vo Yave katusonga e nkenda yo kutuloloka? Tulenda solola e mvutu za yuvu yayi  muna longoka e nkubika kavanga Yave ya mavata ma tinina kuna Isaele yankulu. E nkubika yayi yasikidiswa muna kangu dia Nsiku edi diafokoka muna Pentikosti ya mvu wa 33. Kansi o Nsiku kwa Yave watuka. Muna kuma kiaki, nkubika ya mavata ma tinina ikutulonganga una Yave kebadikilanga e sumu, ana besumukanga ye awana bevilukanga o ntima. Entete, yambula twazaya e kuma Aneyisaele bakadila ye mavata ma tinina ye una masadilwanga.

3. Adieyi Aneyisaele bavanganga kwa ndiona ovondele nkwandi?

³ Yave watokananga kwayingi mu kuma kia wantu bavondwanga. Avo mwan’a Isaele ovondele nkwandi, diavavanga vo yitu kia ndiona ovondelo, wayikilwanga vo “nlandi a kunda kia menga,” kavonda ndiona ovondele yitu kiandi. (Ntalu 35:19) Muna mpila yayi, ndiona wabungulanga menga ma munkondwa kuma, yandi mpe wavondwanga. Avo ndiona ovondele muntu kavondelo vana vau ko, e Nsi a Nsilu yadi safulwa yovo ke yadi kala diaka yavauka ko. Yave wakanikina vo: “Ke nusafula nsi ina nukala ko” muna bungula menga, i sia vo, vonda muntu.​—Ntalu 35:33, 34.

4. Adieyi diavangamanga avo mwisi Isaele ovondele muntu lembi wo kana?

⁴ Kansi, adieyi diavangamanga avo mwisi Isaele ovondele muntu lembi wo kana? Kana una vo lufwa lwalu lwa sumbula, o muntu ndiona nkanu a menga kakala wau mu kuma kia lufwa lwa munkondwa kuma. (Etuku 9:5) Kansi muna diambu diadi, Yave wavova vo muntu ndioyo kafwete songwa e nkenda. Ndiona ovondele nkwandi lembi wo kana, watinanga o nlandi a kunda kia menga yo kota mu vata dimosi muna mavata sambanu ma tinina. Avo oyambwilu vo kakala muna vata diadina, wataninwanga. Kansi diavavanga vo kakwamanana muna vata yavana o ngang’ambuta kefwa.​—Ntalu 35:15, 28.

5. Ekuma e nkubika ya mavata ma tinina ilenda kutusadisila mu toma bakula e nkenda za Yave?

⁵ Ke wantu ko basikidisa e nkubika ya mavata ma tinina. Yave yandi kibeni wasikidisa yo. Wakanikina Yosua vo: ‘Vovesa wan’a  Isaele vo, nuyisolela mavata ma tinina.’ E mavata mabadikilwanga vo ‘mavauka.’ (Yosua 20:1, 2, 7, 8) Yave wasikidisa vo mavata mama mavambulwa. Muna kuma kiaki, e nkubika yayi ilenda kutusadisa mu toma zaya kiwuntu kia Yave. Kasikil’owu, ikutusadisanga mu toma bakula e nkenda za Yave. Ikutulonganga mpe una tulenda vavila e tininu kwa Yave o unu.

6, 7. (a) Yika e mbebe bakala yau ambuta vava bafundisanga muntu ovondele nkwandi lembi wo kana. (Tala e fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.) (b) Ekuma diakadila dia ngangu kwa muntu ovondele kwandi kenda zayisa diambu diadi kwa mbuta za mbanza?

⁶ Avo mosi muna Aneyisaele ovondele muntu lembi wo kana, diavavanga vo kazaula kuna vata dia tinina yo zayisa e “diambu diandi” kwa mbuta vana vitu dia mbanza. Ambuta batambulanga muntu ndioyo. (Yosua 20:4) I bosi, bamvutulanga kuna mbanza kavondela o muntu kimana kafundiswa kwa mbuta za mbanza. (Tanga Ntalu 35:24, 25.) Avo e mbuta zazi bamwene vo kavangidi wo mu lukanu ko, bamvutulanga diaka kuna vata katinina.

⁷ WEkuma diavavilanga vo ndiona ovondele muntu kazayisa e diambu diadi kwa mbuta za mbanza? E mbuta zazi bataninanga e nkutakani a Isaele kimana yakwamanana kala yavelela yo sadisa ndiona wavondanga muntu lembi wo kana kimana kabaka e nluta muna nkenda za Yave. Nkwa ngangu mosi ovavululanga oma ma Nkand’a Nzambi wasoneka vo avo ndiona ovondele muntu kele kwa ambuta ko, olenda vondwa. Wakudikila vo muntu ndioyo yandi kibeni wadi kala nkwa kuma muna lufwa lwandi wau kalembi vanga dina Yave kakanikina. Diavavanga vo muntu ovondele nkwandi lembi wo kana kenda lomba lusadisu yo tambulwila lusadisu kaveno muna kwamanana zinga. Avo katinini mu dimosi ko muna mavata ma tinina, e yitu kia muntu ona kavonda wakala yo nswa wa kumvonda.

8, 9. Ekuma o Nkristu ovangidi sumu diampwena kafwete dio zayisila kwa akuluntu?

⁸ O unu, muna vutukila kala ye ngwizani ambote yo Yave, o Nkristu ona ovolele sumu diampwena kafwete kwenda kwa akuluntu kimana bansadisa. Ekuma dinina o mfunu? Diantete, Yave yandi wavanga e nkubika kimana akuluntu bafundisanga ndiona ovangidi e sumu diampwena. (Yakobo 5:14-16) Diazole, akuluntu bena ye mbebe ya sadisa awana bevilukanga o ntima mu vutulwisa e dienga dia Nzambi yo lembi vutukila diaka e sumu bavanga. (Ngalatia 6:1; Ayibere 12:11) Diatatu, akuluntu bavewa e wisa yo longwa kimana bafiaulwisanga awana bevilukanga o ntima yo kubasadisa mu kulula e ntantu zau yo venga e fu kia kuyitumba. Yave oyikilanga akuluntu awaya vo “etininu muna nkuka.” (Yesaya 32:1, 2) E nkubika yayi imosi muna mpila zina Yave kekutusongelanga e nkenda zandi.

⁹ Ayingi muna selo ya Nzambi bevevokanga o ntima vava bemokenanga ye akuluntu yo tambulwila lusadisu bevuanga o mfunu. Muna bonga e nona, mpangi mosi una ye nkumbu a Daniele, sumu diampwena kavanga. Kansi mu ngonde zayingi, kazayisa dio ko kwa akuluntu. Wavova vo: “Ekolo e ntangwa yaviokanga, yayindula vo ke vena diaka ye diambu ko balenda vanga akuluntu muna kunsadisa.” Kana una vo i wau, wonga kamonanga vo e sumu kavanga dilenda  zayakana kwa muntu. Wamonanga vo muna konso sambu kafwete teka lomba ndoloki kwa Yave. Kuna kwalanda, walomba lusadisu kwa akuluntu. Wavova vo: “Wonga yamonanga wa kwenda kwa akuluntu. Kansi vava yamokena yau, yamona nze muntu wankatula e zitu vana mavembo.” Daniele wavutulwisa e ngwizani andi yambote yo Yave. Owau una ye ntona zavelela, ke kolo ko katumbikilu se selo kia salu.

10. Muna lolokwa, adieyi diavavuanga kwa ndiona ovondele o muntu lembi wo kana?

¹⁰ Muna lolokwa, diavavanga vo ndiona ovondele nkwandi lembi wo kana katinina muna vata dia tinina diakala lukufi. (Tanga Yosua 20:4.) Muna vuluza o moyo andi, diavavanga vo kenda muna vata dimosi dia tinina yo kala mûna yavana ngang’ambuta kefwa. Diampasi diakalanga kwa ndiona watinanga. Kadi wasisanga e salu kiandi, nzo andi ye kakala yo nswa ko wa kangala. * (Tal’e sinsu vana yand’a lukaya.) (Ntalu 35:25) Kansi watambulwilanga mawonso mama. Kadi avo okatukidi muna vata, diadi songa vo katokananga ko mu kuma kia muntu kavonda. Ediadi diasianga moyo andi mu vonza.

11. Aweyi o Nkristu ovilukidi o ntima kalenda songela vo ovutulanga matondo muna nkenda za Nzambi?

¹¹ O unu, avo muntu wasumuka ovilukidi o ntima, vena ye mambu kafwete vanga muna lolokwa kwa Nzambi. Kafwete yambula mavangu mandi mambi. Ediadi disongele vo kafwete yambula konso diambu dilenda kumfila mu bwa mu sumu diampwena. Paulu wa ntumwa wayika dina bavanga Akristu ana baviluka o ntima kuna Korinto. Wabasoneka vo: “E ntantu zina ngwizani ye luzolo lwa Nzambi nwamweswa, zinutwasidi e tima diayingi, luveleleso, makasi, vumi, viangi kiayingi, vema, nlandu a kunda!” (2 Korinto 7:10, 11) Avo tuvangidi mawonso mu yambula e sumu, tusonga kwa Yave vo tutokananga mu kuma kia diambu diadi. Tusonga mpe vo ke tuyindulanga ko vo Yave osonganga e nkenda zandi kisongi-kisongi.

12. Adieyi o Nkristu kafwete vanga kimana kakwamanana songwa e nkenda kwa Yave?

¹² Adieyi o Nkristu kafwete vanga kimana kakwamanana songwa e nkenda kwa Yave? Kafwete sia e ngolo za yambula kana nkutu mambu mana keyangalelanga oma malenda kumfila mu sumukina Nzambi. (Matai 18:8, 9) Kasikil’owu, avo akundi aku bekufilanga mu vanga mambu mekendelekanga Yave, nga oyambula kala yau kikundi? Avo diampasi dikalanga kwa ngeye mu venga kolwa malavu, nga ovenganga kwenda mu fulu ilenda kufila mu nua malavu mayingi? Avo diampasi dikalanga mu sunda e nsatu za vukana, nga ovenganga tala filme, nzila za Internete yovo mambu mankaka malenda kutwasila ngindu zambi? Sungamena dio vo konso ngolo ovanga mu lemvokela nsiku mia Yave kiese zikutwasila. Ke vena diambu diankaka ko dilutidi mwesa ntantu avo ke bembolwa kwa Yave ko. Kuna diak’e sambu, o tambula “walakazi wakwele mvu” wa Yave, i diambu dilutidi mwesa kiese.​—Yesaya 54:7, 8.

13. Yika e kuma o muntu ona watinina muna vata dia tinina kakadila mu luvuvamu ye kiese.

¹³ Avo muntu watinanga okotele muna  vata dia tinina, e zingu kiandi ke kiakalanga diaka mu vonza ko. Mu kuma kia mavata ma tinina, Yave wavova vo: “Mekal’oko nwina se matininu.” (Yosua 20:2, 3) Yave katondanga ko vo o muntu watina kafundiswa mu nkumbu miole muna diambu diau dimosi. Kuna diak’e sambu, o nlandi a kunda kia menga kakala yo nswa ko wa kota muna vata kimana kavonda ndiona watina. Vava o muntu watina kakalanga muna mbanza, wataninuanga kwa Yave. O muntu ndioyo kakalanga mu pelezo ko. Wakala yo nswa wa sala, sadisa akaka yo sadila Yave kuna luvuvamu. Wafwana kala ye kiese muna zingu.

14. Nkia ziku kalenda kala kiau o Nkristu ona ovilukidi o ntima?

¹⁴ Akaka muna selo ya Nzambi ana bavanga masumu mampwena bakinu kuyitumba kana una vo baviluka o ntima. Akaka nkutu beyindulanga vo Yave kesinga vilakana ko dina bavanga. Avo i wau omonanga, kala ye ziku vo vava Yave kelolokanga, ovilakananga emvimba. Ke dina diaka mfunu ko mu kwamanana kuyitumba. I diau diavangama kwa Daniele ona tuyikidi kala. Vava akuluntu bamvana e longi yo kunsadisa kimana kavutukila kala ye ntona zavelela, o ntim’andi wavuvama kikilu. Wavova vo: “Kikuyitumbanga diaka ko. Wau vo e sumu diame dialolokwa, kina diaka ye kuma ko kia kuyitumba. Nze una Yave kavova, onatanga mazitu meto yo sia mo kwandá. Kusinga mo mona diaka ko.” Vava ndiona watina kakala muna mbanza, kakala ye kuma ko kia mona wonga vo nlandi a kunda olenda kwiza kumvonda. Diau dimosi, vava Yave  kelolokanga masumu meto, ke tufwete yindula ko vo osinga kututumba diaka mu kuma kia masumu mana kaloloka kala.​—Tanga Nkunga 103:8-12.

15, 16. Ekuma tufwete bundila e vuvu muna nkenda za Yave?

¹⁵ Dialudi, tuvuidi kuma yayingi mu bunda e vuvu muna nkenda za Yave lutila nkutu Aneyisaele. Vava Paulu kavova vo wayimwenanga nze “fwafwala kia muntu” wau vo kalendanga lemvokela Yave mu mawonso ko, wavova vo: “Ntondele Nzambi muna Yesu Kristu wa Mfumu eto.” (Roma 7:25) Aweyi disongele? Kana una vo Paulu wanuananga ye zolela yambi ye wateka vanga vilwa wayingi, waviluka kieleka o ntima. Muna kuma kiaki, wakala ye ziku vo Yave wanloloka muna nzil’a kimenga kia Yesu kia lukûlu. Wau vo Yesu wafuta lukûlu, tulenda kala ye ntona zavelela yo luvuvamu lwa ntima. (Ayibere 9:13, 14) Nze Ngang’ambuta, Yesu “wafwana mpe vuluza emvimba awana befinamanga Nzambi muna yandi, e kuma kadi ozinganga kaka muna kubadodokelela.” (Ayibere 7:24, 25) Kuna nz’ankulu, o ngang’ambuta wasadisanga Aneyisaele mu kala ye ziku vo Yave ololoka masumu mau. Muna nzil’a Yesu wa Ngang’eto Ambuta, tuvuidi kuma yayingi mu kala ye ziku vo ‘tufwilw’e nkenda yo vua e nsambu zikutusadisa muna ntangwa ifwene.’​—Ayibere 4:15, 16.

¹⁶ Muna tinina kwa Yave, tufwete kala ye lukwikilu muna kimenga kia Yesu. Kuyindula ko vo lukûlu lwavewa kaka mu kuma kia wantu awonso. Kala ye ziku vo lukûlu lwavewa mu kuma kiaku. (Ngalatia 2:20, 21) Kala yo lukwikilu vo mu kuma kia lukûlu, Yave waloloka masumu maku. Kala yo lukwikilu vo lukûlu lukuvananga e vuvu kia zinga yakwele mvu. E kimenga kia Yesu, i lukau kavana o Yave kwa ngeye.

17. Ekuma ofwete kitulwila Yave se tininu diaku?

¹⁷ E mavata ma tinina mekutusadisanga mu toma bakula e nkenda za Yave. E nkubika yayi kavanga o Nzambi ikutulonganga vo moyo wavauka. Ikutusonganga mpe una akuluntu balenda kutusadisila ye una muntu kesongelanga vo ovilukidi kieleka o ntima. Ikutusonganga e kuma tulenda kadila ye ziku vo Yave okutulolokanga. Nga okitulanga Yave se tininu diaku? Ke vena ye fulu kiankaka ko olenda vulukila. (Nkunga 91:1, 2) Muna longi dilanda, tumona una mavata ma tinina malenda kutusadisila mu tanginina Yave una vo i mbandu isundidi muna unsongi ye nkenda.