1. Nkia diambu tulenda vingila ye nkia ziku tulenda kala kiau?

 TUZEYE wo vo tulenda wanana ye lubangamu muna salu kieto kia samuna e nsangu za zambote. Nanga olubangamu lwalu wokela luwokela kuna sentu. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Lus. 16:21) Kansi, tulenda kala ye ziku vo Yave okutuvana o lusadisu tuvuidi o mfunu. Ekuma? Kadi ntangwa zawonso Yave wasadisanga selo yandi muna lungisa e yiyekwa yau, kana nkutu vava diakalanga diampasi. Kasikil’owu, yambula twavovela e maka mambu mavangama muna zingu kia Yezekele wa ngunza, ona wasila umbangi kwa Ayuda ana bakala muna kinkole kuna Babele.

2. Aweyi wakala e kadilu kia wantu muna zunga kina Yezekele kasilanga umbangi? Nkia mambu tulongoka mu longi diadi? (Yezekele 2:3-6)

² Aweyi wakala e kadilu kia wantu muna zunga kina Yezekele kasilanga umbangi? Yave wayikila wantu awaya vo, “akwa lulendo” “ntima miabala” ye “akolami.” Diakala nze Yezekele wazungwa kwa mvanga ye yinkala-nkala. E kiaki i kuma Yave kavoveselanga Yezekele nkumbu miayingi vo: ‘Kumoni wonga ko.’ (Tanga Yezekele 2:3-6.) Yezekele walenda kaka lungisa e kiyekwa kiandi mu kuma kia mambu tatu, (1) Yave wantuma, (2) mwand’a Nzambi wankumika ye (3) diambu dia Nzambi diakumika lukwikilu lwandi. Aweyi mambu tatu mama makumikina Yezekele? Aweyi mekutusadisilanga o unu?

3. Nkia mvovo miakumika Yezekele? Nkia lusikidisu o Yave kamvana?

³ Yave wavovesa Yezekele vo: “Itumini.” (Yez. 2:3, 4) E mvovo miami miatoma kumika Yezekele. Ekuma? Nanga wasungamena  vo Yave wasadila mvovo miau mimosi vava katuma Mose yo Yesaya se ngunza zandi. (Luv. 3:10; Yes. 6:8) Yezekele wazaya wo mpe vo Yave wasadisa kala e ngunza zole zazi mu sunda lubangamu. Muna kuma kiaki, vava Yave kazayisa diaka Yezekele nkumbu miole vo: “Itumini,” wakala ye kuma kia sikila muna bunda e vuvu muna lusadisu lwa Yave. Vana ntandu, muna nkand’a Yezekele nkumbu miayingi tusololanga mo e mvovo emi: “E diambu dia Yave dizidi kwa mono.” (Yez. 3:16) Nkumbu miayingi Yezekele wasoneka vo: “E diambu dia Yave dizidi diaka kwa mono.” (Yez. 6:1) Kalukatikisu ko vo Yezekele wakala ye ziku vo Yave wantuma. Vana ntandu, Yezekele mwan’a nganga kakala, nanga walongwanga kwa se diandi vo Yave wasikidisanga ngunza zandi vo okubasadisa. Kasikil’owu, Yave wavovesa Isaki, Yakobo yo Yeremiya vo: “Ngina yaku.”—Tuku 26:24; 28:15; Yer. 1:8.

4. Nkia mvovo miakumika Yezekele?

⁴ Aweyi Aneyisaele badi badikila e nsangu zina Yezekele kadi kubasamunuina? Yave wavova vo: “Nzo a Isaele akwa ntu miangolo ye ntima miabala.” (Yez. 3:7) Wau babembola malongi ma Yezekele, Yave babembola. E mvovo mia Yave miasikidisa Yezekele vo wau vo o nkangu wabembola Yezekele, ke disongele ko vo kakala ngunz’ambote ko. Yave mpe wasikidisa Yezekele vo vava e mvovo kasakula miyantika lungana, o nkangu “bezaya wo vo ngunza okedi vana kati kwau.” (Yez. 2:5; 33:33) Kalukatikisu ko vo e mvovo miami miavana Yezekele o nkuma kavuanga o mfunu muna lungisa e salu kiandi kia umbangi.

5. Landila e sono kia Yesaya 44:8, nki kikutukumikanga?

⁵ Nze Yezekele, o yeto mpe tuvuanga nkuma muna zaya vo Yave okututumanga. Yave watusola muna kala se “mbangi zandi.” (Yes.  43:10) Ekwe lau diampwena tuna diau! Nze una Yave kavovesela Yezekele vo: “Kumoni wonga ko,” o unu mpe okutuvovesanga vo: “Ke nuzakami ko.” Ekuma ke tufwete kadila yo wonga wa mbeni zeto ko? Kadi, nze Yezekele, o yeto kwa Yave tutumwanga ye okutusadisanga.—Tanga Yesaya 44:8.

6. (a) Nkia lusikidisu o Yave kekutuvananga? (b) Nki kilenda kutufiaulwisa yo kutukumika?

⁶ Yave okutusianga nsilu vo okutusadisa. Kasikil’owu, vitila Yave kavova vo: “Oyeno nu mbangi zame,” wavova vo: “Vava oviokela muna maza, ikala yaku, vava osauka e nkoko, ke mikulânga ko. Vava odiatila vana tiya, kuvia ko, ngatu nlaku a tiya wayoka.” (Yes. 43:2) Vava tusilanga umbangi nkumbu miayingi tuwanananga ye mambu mayingi mampasi mena nze maza ye lubangamu luna nze tiya. Kana una vo i wau, tukwamanananga sala e salu kia umbangi. (Yes. 41:13) Nze muna lumbu ya Yezekele, wantu ayingi o unu bebembolanga e nsangu zambote. Kansi tufwete sungamenanga vo avo wantu ke batambulwidi nsangu zambote ko, ke disongele ko vo ke tutoma salanga e salu kieto ko una ufwene. Tukasakeswanga yo fiaulwiswa muna zaya vo Yave o yangalalanga vava tukwamanananga sikila ye kwikizi muna salu kia samuna e nsangu zambote. Paulu wa ntumwa wavova vo: “Konso muntu otambula nsendo mun’owu wa mavangu mandi.” (1 Kor. 3:8; 4:1, 2) Mpangi mosi ankento osalanga se mviti a nzila mu mvu miayingi wavova vo: “Ozaya vo Yave osambulanga e ngolo zeto, kiese kiayingi dikumpananga.”

7. Aweyi Yezekele kamonanga vava kayindulanga muna mona-meso kasongwa? (Tala e fwaniswa kia fukwa)

⁷ Yezekele wamona o nkuma a mwand’a velela a Nzambi. Muna mona-meso kamona, Yezekele wabakula una o mwand’a velela usadilanga muna vangwa yamianda yankuma yo diatisa tungungu twampwena twa kalu dia Nzambi. (Yez. 1:20, 21) Adieyi Yezekele kavanga? Wasungamena dina diavangama. Wavova vo: “Vava mbwene diambu diadi, mbwidi mambukama.” Yezekele wasivika kikilu muna dina kamona yo bwa ova ntoto. (Yez. 1:28) Kuna kwalanda, konso ntangwa kasungamenanga e mona-meso kiaki kiasivi, Yezekele wavuanga nkuma yo kala ye ziku vo muna lusadisu lwa mwand’a velel’a Yave olungisa e salu kiandi kia umbangi.

8-9. (a) Nkia nkanikinu o Yave kavana kwa Yezekele? (b) Aweyi Yave kakumikina diaka Yezekele muna sunda e nkakalakani muna zunga kasilanga umbangi?

⁸ Yave wavovesa Yezekele vo: “E mwan’a muntu, telama yavovana yaku.” E mvovo miami miavana Yezekele o nkuma yovo “mwanda” kavuanga o mfunu muna lenda telama. Yezekele wasoneka vo: “O mwanda wizidi omu mono, untelamese.” (Yez. 2:1, 2) Tuka muna lumbu kiakina ye muna kolo kiawonso kasala e salu kiandi kia umbangi, “o koko” kwa Nzambi, i sia vo, mwand’avelela a Nzambi wafilanga Yezekele. (Yez. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) O mwand’a Nzambi wakumika Yezekele muna lungisa e salu kina kavewa, i sia vo, sila umbagi kwa “akwa ntu miangolo ye ntima miabala.” (Yez. 3:7) Yave wavovesa Yezekele vo: “Mbadisi e ndose aku nze ndose zau yo badisa e nkut’aku a lose nze nkuta zau za lose. Nkitwidi nkut’aku a lose nga diamanta, yabala kikilu nga tadi diangolo. Kubamoni wonga ko ngatu mona wonga wa ndose zau, kadi oyau i nzo ya akolami.” (Yez. 3:8, 9) Diakala nze Yave wavovesanga Yezekele vo: ‘Kuyambula ko vo ukolami wa mazowa mama wayoyesa. I kukumika.’

⁹ I bosi, mwand’a Yave wafila Yezekele muna zunga yawonso kasilanga umbangi. Yezekele  wasoneka vo: “O koko kwa Yave kukedi e ngolo omu mono.” Lumingu lumosi lwavioka kimana o Yezekele katoma bakula e nsangu kafwana samuna kuna unkambu wawonso. (Yez. 3:14, 15) I bosi, Yave ovovese Yezekele vo kenda kuna nzanza kuna ‘o mwanda ukotela omu yandi.’ (Yez. 3:23, 24) Owau, Yezekele wakubama kakala muna yantika e salu kiandi kia umbangi.

10. Nkia lusadisu tuvuidi o mfunu muna sala e salu kieto kia umbangi? Ekuma?

¹⁰ Nkia lusadisu tuvuidi o mfunu muna toma sala e salu kieto kia umbangi? Muna baka e mvutu yindula diaka dina diavangama kwa Yezekele. Vitila kayantika sila umbangi, o mwand’a Nzambi wamvana o nkuma kavuanga o mfunu. Nze Yezekele, o unu tulungisanga e salu kieto kia sila umbangi muna lusadisu lwa mwand’a Nzambi. Ekuma? Kadi Satana okutunuanisanga kimana twayambula e salu kieto kia samuna e nsangu zambote. (Lus. 12:17) Wantu ayingi beyindulanga vo ke tulendi sunda Satana ko wau vo ovuidi nkuma. Kansi, vava, tusalanga e salu kia samuna e nsangu zambote, tukunsundanga. (Lus. 12:9-11) Mu nkia mpila? Vava tukuyivananga muna salu kia umbangi tusonganga vo ke tumonanga wonga ko muna mavumisa ma Satana. Konso ntangwa tusilanga umbangi, tusundanga Satana. Ozevo, adieyi tulenda vova wau vo tukwamanananga sila umbangi kana una vo tubangikwanga? Tulenda vova vo tuna ye dienga dia Yave kadi okutuvananga o mwand’andi avelela.—Mat. 5:10-12; 1 Pet. 4:14.

11. Nkia diambu o mwand’a Nzambi uvanganga kwa yeto? Adieyi tulenda kwamanana vanga muna vua o mwanda wau?

¹¹ Nkia diambu diankaka tulenda longoka muna mpila o Yave kavanina Yezekele o nkuma muna sala e salu kiandi kia umbangi? O mwand’avelela ukutuvananga o nkuma mu sunda konso nkakalakani tuwanananga zau muna salu kia umbangi. (2 Kor. 4:7-9)  Kansi, adieyi tulenda vanga muna kwamanana tambula o mwand’avelela? Tufwete sambanga ntagwa zawonso yo kala ye ziku vo Yave owá e sambu yeto. Yesu wavovesa algongoki andi vo: “Nukwamanana lomba, . . . nukwamanana vava, . . . nukwamanana dodela.” Muna mpila yayi, Yave ‘ovana mwand’avelela kwa awana bekunlombanga.’—Luka 11:9, 13; Mav. 1:14; 2:4.

12. Landila Yezekele 2:9–3:3, akweyi watuka o nkanda ye nkia mambu makala mo?

¹² O mwand’a Nzambi wavana Yezekele o unkabu kavuanga o mfunu muna salu kiandi kia sila umbangi. E diambu dia Nzambi mpe diankumikanga. Muna mona-meso, Yezekele wamona o koko kwasimba o nkanda. (Tanga Yezekele 2:9–3:3.) O nkanda wau akweyi watuka? Nkia mambu makala mo? Aweyi wakumikina e kimwanda kia Yezekele? Yambula twazaya. O nkanda wau, vana kunda kia Nzambi watuka. Nanga e mbasi ina o Yave kasadila muna vana o nkanda kwa Yezekele, i imosi muna mbasi yá zina kateka mona. (Yez. 1:8; 10:7, 20) Muna nkanda wau mwakala Diambu dia Nzambi, i sia vo, nsangu za mfundisa zina Yezekele kadi samuna kwa nkangu wa akolami wakala muna kinkole. (Yez. 2:7) E nsangu zazi zasonama zakala mu ndambu zole muna nkanda, i sia vo, kuna nima ye kuna ntwala.

13. Adieyi Yave kavovesa Yezekele kavanga muna nkanda? Ekuma wakadila o nzenzo?

¹³ Yave wavovesa o ngunz’andi vo kadia o nkanda yo ‘zadisa e vumu kiandi yo nkanda wau.’ Yezekele walemvokela luludiku lwalu yo dia o nkanda wawonso. E mona-meso kiaki aweyi kisongele? Diavavanga vo Yezekele katoma bakula e nsangu kadi samuna. Diavavanga mpe vo kakwikila muna nsangu zazi yo samuna zo ye ziku kiawonso. I bosi, vavangama diambu dina kavingilanga ko. Wabakula vo o nkanda ‘wa nzenzo wakala nga wiki.’ (Yez. 3:3) Ekuma? Kadi kuna kwa Yezekele osunzula Yave diambu dia nzenzo diakala yovo diambote. (Nku. 19:8-11) Yezekele wavutulanga matondo wau vo Yave wansonga e dienga muna kala se ngunz’andi.

14. Adieyi diasadisa Yezekele muna tambulwila e kiyekwa kiandi?

¹⁴ Kuna kwalanda, Yave wavovesa Yezekele vo: “Winikina yo sia muna ntima o mambu mawonso ikuvovesanga.” (Yez. 3:10) Muna mvovo miami, Yave wavovesa Yezekele vo, kalunda yo badika e mvovo miami miasonama muna nkanda. Ediadi diakumika lukwikilu lwa Yezekele. Ezazi zakala mpe se nsangu za nkuma kadi zayisa kwa nkangu. (Yez. 3:11) Wau vo e Diambu dia Nzambi diakala muna ntima ye muna nua andi, Yezekele wakubama kakala muna lungisa e kiyekwa kiandi.—Tezanesa yo Nkunga 19:14.

15. Muna zizidila muna salu kieto, nki tufwete “sia muna ntima”?

¹⁵ Muna zizidila muna salu kieto kia umbangi, tufwete kwamanana kumika lukwikilu lweto. Tufwete tambulwilanga “muna ntima” mawonso Yave kekutuvovesanga. O unu Yave osadilanga e Diambu diandi muna mokena yeto. Adieyi tulenda vanga kimana e Diambu dia Nzambi diakwamanana fila ngindu, makani ye mavangu meto?

16. Adieyi tufwete vanga muna toma bakula e Diambu dia Nzambi?

¹⁶ Vava tudianga yo vunda fioti, e nitu eto ikumamanga. Diau dimosi mpe vava tutanganga yo badika e Diambu dia Nzambi, o lukwikilu  lweto lukumamanga. Yave ozolele vo ‘twazadisanga e vumu yeto’ ye Diambu diandi, ediadi disongele vo tufwete toma bakulanga e Diambu diandi. Tulenda wo vanga muna sambanga, tanga yo badika mana tutanganga. Entete, tusambanga muna kubika e ntima mieto kimana twabakula e makani ma Nzambi. I bosi, tutanganga e sono kia Bibila. Tuningamanga fioti muna toma badika mu mana tutangidi. Ediadi nkia nluta ditwasanga? Vava tutoma bakulanga e Diambu dia Nzambi, o lukwikilu lweto lukumamanga.

17. Ekuma dinina diamfunu mu badikanga muna mana tutanganga muna Bibila?

¹⁷ Ekuma dinina diamfunu mu tanganga e Bibila yo badikanga mana tutanganga? Kadi ovanga wo dikutuvana o nkuma tuvuidi o mfunu muna samuna e nsangu za Kintinu o wau ye nsangu za mfundisa tusamuna ke kolo ko. Vava tubadikanga mpe muna fu ya Yave, e ngwizani eto yo yandi ikumamanga. Tukala ye diambu dia nzenzo kikilu yovo diambote, i sia vo, luvuvamu lwa ntima yo yangalela ina tuna yau.—Nkunga 119:103.

18. Nkia diambu o wantu muna zunga kieto bezaya? Ekuma?

¹⁸ Yezekele ngunza kakala, kansi o yeto ke twa ngunza ko. Kana una vo i wau, tuna ye kani dia kwamanana samuna e nsangu zina Yave kasonekesa muna Diambu diandi yavana kekutuzayisa vo e salu kiaki kifokokele. Vava ntangwa a mfundusa ifwana, o wantu mu zunga kieto ke bevova ko vo ke bawa nsangu za lulukisu ko yovo Nzambi ubabembwele. (Yez. 3:19; 18:23) Kansi, bezaya wo vo e nsangu twasamunanga kwa Nzambi zatuka.

19. Nki kikutuvana o nkuma muna sala e salu kieto kia umbangi una ufwene?

¹⁹ Nki kikutuvana o nkuma muna sala e salu kieto kia umbangi una ufwene? I mambu tatu mana makumika Yezekele. Tusilanga umbangi kadi tuna ye ziku vo Yave watutuma, mwand’a Nzambi ukutukumikanga ye Diambu dia Nzambi dikumikanga lukwikilu lweto. Muna kuma kiaki, muna lusadisu lwa Yave, tuvuanga o nkuma tuvuidi o mfunu muna sala e salu kieto kia umbangi una ufwene yo zindalala “yakuna mbaninu.”—Mat. 24:13.