LONGI DIA 38
NKUNGA WA 25 Nkangu Wakivuila wa Nzambi
Nga Olemvokelanga Lulukisu?
“Mosi obongwa, wankaka obembolwa.”—MAT. 24:40.
DIAMBU DIASINA TULONGOKA
Tubadika yingana tatu ina Yesu kasadila ye tuzaya una inina e ngwizani ye kolo kia mfundisa kikala kuna mfoko a tandu kiaki.
1. Adieyi Yesu kevanga ke kolo ko?
TUZINGILANGA mu kolo eki kivangama nsobani zampwena. Ke kolo ko Yesu ofundisa wantu awonso ova ntoto. Yesu watusadisa mu bakula vo e kolo kiaki kifinamene. Wavana alongoki andi e “sinsu” kia ngiz’andi ye kia “mbaninu a tandu.” (Mat. 24:3) E mambu ma sinsu kiaki masonama muna kapu kia 24 ye 25 kia nkanda Matai ye muna kapu kia 13 kia Maku ye kapu kia 21 kia Luka.
2. Nkia mambu tulongoka mu longi diadi? Ekuma mambu mama mekutusadisila?
2 Yesu wasadila yingana tatu muna kutusadisa twakala twakubama, e yingana yayi ina se lulukisu kwa yeto. Yesu wata kingana kia mameme ye nkombo, mienze mia mazowa ye mienze mia alungaladi ye talanta. Konso kingana kikutusadisa mu bakula vo Yesu ofundisa wantu mun’owu wa mavangu mau. Mu longi diadi, tubadika yingana yayi ye mana tulenda longoka muna yingana yayi. E kingana kiantete tuvovela i kingana kia mameme ye nkombo.
KINGANA KIA MAMEME YE NKOMBO
3. Nkia ntangwa o Yesu kefundisa wantu?
3 Muna kingana kia mameme ye nkombo, Yesu wayika lufundisu lwa wantu bena ye lau dia tambulwila e nsangu zambote yo yikama mpangi zandi za akuswa. (Mat. 25:31-46) Muna kolo kia “mpasi zayingi” vitila Armangedo, Yesu ovambula wantu ana kebadikila vo mameme ye ana kebadikila vo nkombo. (Mat. 24:21) Nze una mvungudi kevambulwilanga mameme ye nkombo, Yesu ovambula awana beyikamanga alandi andi akuswa ye kwikizi kiawonso ye awana ke bekubayikamanga ko.
4. Landila Yesaya 11:3, 4, ekuma tulenda kadila ye ziku vo Yesu ofundisila wantu muna unsongi? (Tala mpe mafoto .)
4 Ungunza wa Bibila usonganga vo vava Yesu kefundisa wantu muna lutumu lwa Yave, okubafundisila muna unsongi. (Tanga Yesaya 11:3, 4.) Yesu osianga e sungididi muna kadilu kia wantu, fu ye mvovo miau, kumosi ye mpila bekadilanga ye mpangi zandi akuswa. (Mat. 12:36, 37; 25:40) Yesu ozaya ana bayikama mpangi zandi za kuswa ye salu kiau. a Imosi muna mpila mameme beyikamenanga mpangi za Kristu i kubasadisa muna salu kia samuna e nsangu zambote. Wantu awaya bebadikilwa vo “ansongi” ye bevua “moyo a mvu ya mvu” ova ntoto. (Mat. 25:46; Lus. 7:16, 17) Ekwe lau diampwena bevua awana betatidila kwikizi kiau! Avo besikila ye kwikizi muna kolo kia mpasi zayingi ye kuna kulanda, e nkumbu zau zisonama muna “nkand’a moyo.”—Lus. 20:15.
5. Adieyi tulongokele muna kingana kia mameme ye nkombo? Aki nani bafwete sia e sungididi muna kingana kiaki?
5 Songa vo u nkwa kwikizi. Yesu wata kingana kia mameme ye nkombo mu kuma kia awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto. Wantu awaya besonganga kwikizi kiau ke mu yikama kaka mpangi za Yesu ko muna salu kia umbangi, kansi mpe muna tambulwila ye kwikizi kiawonso e kiyekwa kia buka kiakete kia mpangi za kuswa ana Yesu kasola. (Mat. 24:45) Kansi awana mpe bena ye vuvu kia zingila kuna zulu, bafwete tambulwila lulukisu luna muna kingana kia Yesu. Ekuma? Kadi Yesu mpe osianga e sungididi muna kadilu kiau, fu ye mvovo miau. Bafwete mpe songa vo akwa kwikizi. Muna kuma kiaki, Yesu wata yingana yole yankaka ina vo se lulukisu kwa akuswa. Tulenda mpe solola yingana yayi muna Matai kapu kia 25. Owau, yambula twavovela e kingana kia mienze mia mazowa ye mienze mia alungaladi.
KINGANA KIA MIENZE MIA MAZOWA YE MIENZE MIA ALUNGALADI
6. Aweyi mienze tanu basongela vo alungaladi? (Matai 25:6-10)
6 Muna kingana kia mienze, Yesu wavovela mienze kumi ana bayenda wanana ye toko diansompi. (Mat. 25:1-4) Yau awonso bazola kota yo toko diansompi muna nkinzi a longo. Yesu wavova vo, atanu muna yau “alungaladi” bakala, kansi atanu “mazowa” bakala. Mienze mia alungaladi, bakubama bakala ye bayingilanga. Bakubama bakala muna vingila toko diansompi konso ola, kana nkutu muna dingi-dingi. Muna kuma kiaki, oyau banata minda mia mazi kimana miatemesanga o ntemo muna fuku. Banata nkutu mazi mankaka muna nlangi mu kudikila muna minda kele vo toko diansompi ozingidi kwayingi. Ozevo, mienze miami bakubama bakala kimana e minda miau mialembi zima. (Tanga Matai 25:6-10.) Vava toko diansompi kalwaka, mienze mia lungalala bele yandi muna nkinzi a longo. Diau dimosi mpe, Akristu akuswa ana bekala bakubama, balungalala yo kwamanana ye kwikizi yamuna ngiz’a Kristu, bekala ye lau dia kala kumosi yo Toko Diansompi, i sia vo, Yesu muna Kintinu kiandi kia zulu. b (Lus. 7:1-3) Kansi, adieyi diabwila mienze tanu mia mazowa?
7. Adieyi diabwila mienze tanu mia mazowa? Ekuma?
7 Nswaswani ye mienzi mia alungaladi, mienze tanu mia mazowa ke bakala bakubama ko vava toko diansompi kalwaka. E minda miau fiote fiasala muna zima ye ke bakala ye mazi mankaka ko. Vava babakula vo o toko diansompi olwaka ke kolo ko, bavaika mu kwenda sumba mazi. Ke bakala ko vava toko diansompi kalwaka. Muna kuma kiaki, “e mienze ana bakubama bakotele yandi muna nkinzi a longo, e kielo kizikamene.” (Mat. 25:10) I bosi, vava mienze mia mazowa bavutuka yo vava kota muna nkinzi, o toko diansompi wabavovesa vo: “Kinuzeye ko.” (Mat. 25:11, 12) Mienze miami, ke bakala bakubama ko muna vingila toko diansompi kiakala nkia ola kadi lwaka. Adieyi Akristu akuswa balenda longoka muna kingana kiaki?
8-9. Nkia diambu akuswa balenda longoka muna kingana kia mienze? (Tala mpe foto ye fwaniswa.)
8 Songa vo wakubama wina yo lungalala. Yesu kazola vova ko vo vena ye buka yole ya akuswa, i sia vo, buka kimosi kiakubama kikala muna vingila Yesu vava kekwiza muna kolo kia mpasi zayingi, vo i kiankaka ke kikala kiakubama ko. Kansi, Yesu wavovela dina divangama kwa akuswa avo ke bakele bakubama ko yo zindalala yakuna mbaninu, i sia vo, ke betambula nsendo au ko. (Yoa. 14:3, 4) E diambu diadi diamfunu kibeni. Kiakala vo e vuvu tuna kiau kiazingila kuna zulu yovo ova ntoto, yeto awonso tufwete sungamena o lulukisu lwa kingana kia mienze. Konso muntu mu yeto kafwete kala wakubama, walungalala ye kani dia zindalala yakuna mbaninu.—Mat. 24:13.
9 Vava Yesu kata e kingana kia mienze muna songa o mfunu wakala wakubama yo lungalala, wata diaka kingana kia talanta. E kingana kiaki kisonganga o mfunu wasala ye fululu yo vanga mawonso tulenda muna salu kia Nzambi.
KINGANA KIA TALANTA
10. Aweyi ntaudi zole basongela vo akwa kwikizi? (Matai 25:19-23)
10 Muna kingana kia talanta, Yesu wavovela ntaudi zole ana basonga kwikizi kwa mfumu au yo ntaudi mosi ona walembi songa e kwikizi. (Mat. 25:14-18) Ntaudi zole basonga kwikizi kadi basala ye fululu muna wokesa mavua ma mfumu au. Vitila kenda mu nkangalu, o mfumu wavana talanta kwa ntaudi zandi, i sia vo, nzimbu zayingi. E ntaudi zole za kwikizi, basala ye fululu kiawonso ye basadila e nzimbu kuna ngangu zawonso. Nkia nluta diatwasa? Vava mfumu kavutuka, oyau bawokesa e ntalu a nzimbu zina batambula. O mfumu wabasanisina ye bakota “muna nkembo a mfumu [au].” (Tanga Matai 25:19-23.) Kansi, adieyi diabwila o ntaudi wantatu? Adieyi kavanga ye nzimbu zina katambula kwa mfumu andi?
11. Adieyi diabwila o ntaudi ona wakala “molo”? Ekuma?
11 O ntaudi wa ntantu watambula talanta imosi, kansi “molo” kakala. O mfumu andi wazola vo kasadila e talanta yayina kuna ngangu. Kansi, o ntaudi wazika yo mu nsi a ntoto. Vava o mfumu andi kavutuka, o ntaudi ndioyo kakala diaka ye nluta ko muna vana kwa mfumu andi. O ntaudi kasonga kadilu kiambote ko, kadi kalomba ndoloki ko wau kalenda wokesa kimvuama kia mfumu andi. Kansi, wayikila nkutu mfumu andi vo “nkwa ntim’ambadi.” Dina kavanga ke diayangidika mfumu andi ko. I dianu vo e talanta ina kakala yau, yankatulwa yo yingwa muna nzo a mfumu andi.—Mat. 25:24, 26-30.
12. O unu, aki nani besunzulanga e ntaudi zole?
12 E ntaudi zole zisunzulanga Akristu akuswa akwa kwikizi. O mfumu Yesu okubabokelanga ‘bakota muna nkembo a mfumu au,’ i sia vo, batambula o nsendo au kuna zulu muna lufuluku lwantete. (Mat. 25:21, 23; Lus. 20:5b) Kuna diak’e sambu, e mbandu ambi kasonga o ntaudi ona wakala molo, ina se lulukisu kwa akuswa. Mu nkia mpila?
13-14. Adieyi akuswa balenda longoka muna kingana kia talanta? (Tala mpe fwaniswa ye foto.)
13 Songa vo osalanga ye fululu kiawonso yo vanga mawonso olenda. Kiakala muna kingana kia talanta ye kingana kia mienze, o Yesu kasakula ko vo akuswa akaka miolo bekala. Kansi wasonga dina divangama kele vo bakulwidi o vema kwau. Bevidisa elau dia “mboka ye nsolwa [au],” i sia vo, ke betondwa ko bakota muna Kintinu kia zulu.—2 Pet. 1:10.
14 E kingana kia talanta ye kingana kia mienze, kikiesesanga vo Akristu awonso akuswa bafwete kalanga bakubama yo lungalala, sala ye fululu kiawonso yo vanga mawonso balenda. Nga o Yesu diambu diankaka diaka kavova muna vana lulukisu kwa akuswa? Ingeta. Dina Yesu kavova muna Matai 24:40, 41 ngwizani dina ye mfundis’a nsuka ya akuswa.
NANI “OBONGWA”?
15-16. Aweyi e sono kia Matai 24:40, 41 kisongelanga kwa akuswa o mfunu wakala walungalala?
15 Vitila kata yingana yayi yau tatu, Yesu wavovela e mfundis’a nsuka muna songa akuswa ana betondakana. Wayika mpe wantu wole bekala muna mpatu ye akento wole betuta muna su. Muna nona yayi, o wantu bayikilu yau awole salu kimosi basalanga, kansi, Yesu wavova vo ‘mosi obongwa, wankaka obembolwa.’ (Tanga Matai 24:40, 41.) I bosi, Yesu wavovesa alongoki andi vo, ‘nuyingila, kadi e lumbu ye ola ikwiza o mfumu eno ke nuzeye yo ko.’ (Mat. 24:42) Yesu wavova diaka diambu diau dimosi vava kata kingana kia mienze. (Mat. 25:13) Nga e diambu diadi ngwizani dina? Ingeta. Awana kaka bena vo akuswa akieleka ye bezindalala ye kwikizi, yau bebongwa, i sia vo, Yesu okubatambula muna Kintinu kia zulu.—Yoa. 14:3.
16 Songa vo walungalala wina. O nkristu akuswa ona ke lungalala ko muna kimwanda, ‘ke lungalakeswa ko.’ (Mat. 24:31) Kansi, muna vova e ludi, awonso besadilanga Yave, kiakala nkia vuvu bena kiau, bafwete badikila e mvovo mia Yesu se lulukisu lulenda kubasadisa mu kwamanana kala walungalala yo songa e kwikizi.
17. Ekuma ke tufwete tokanenanga ko avo Yave obakidi e nzengo za sola akuswa mu lumbu yeto?
17 Tutomene zaya Yave ye tuna ye ziku vo mawonso kevanganga mansongi kaka mekalanga. Ke tufwete tokananga ko kele vo Yave obakidi e nzengo za sola akuswa mu lumbu yeto. c Tusungamenanga e kingana kina Yesu kata mu kuma kia asadi ana bayantika sala muna ola 11 muna mpatu a vinyu. (Mat. 20:1-16) Awana bayantika sala muna nkokela batambula o mfutu wau umosi ye awana bayantika sala muna mene. Diau dimosi mpe, kiakala nkia ntangwa o muntu kasolelo se kuswa, yau awonso betambula o nsendo wa zingila kuna zulu avo batatididi e kwikizi kiau.
SIA E SUNGIDIDI MUNA LULUKISU
18-19. Nkia malongi ye lulukisu tulongokele?
18 Nkia mambu tulongokele? Kuna kwa awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto, e kingana kia mameme ye nkombo, kisonganga o mfunu wa kwamanana songa kwikizi kwa Yave, tuka owau ye muna kolo kia mpasi zayingi ezi ziyantika ke kolo ko. Vitila Armangedo, Yesu ofundisa awana betatidila e kwikizi yo kubabadikila vo bafwana vua o “moyo a mvu ya mvu.”—Mat. 25:46.
19 Tulongokele mpe yingana yole ina se lulukisu kwa akuswa. Muna kingana kia Yesu kia mienze tanu mia alungaladi ye mienze tanu mia mazowa, tulongokele vo e mienze tanu ana bakala vo alungaladi, bakubama bakala yo yingila ekolo bavingilanga e toko diansompi. Kansi e ndumba za mienze ana bakala vo mazowa, ke zakala zakubama ko. Yeto mpe tufwete kala twakubama ekolo tuvigilanga e ntangwa ina Yesu ketwasa e mbaninu a nza yayi. Vana ntandu, muna kingana kia Yesu kia talanta, tulongokele vo asadi wole basonga kwikizi, vema ye ngangu. Basala ye fululu kiawonso muna wokesa mavua ma mfumu au, i dianu vo o mfumu au wabatonda yo kubavana nsendo. Kansi, o nsadi a molo wabembolwa. Nkia diambu tulongokele? Tufwete kuyivana emvimba muna salu kia Yave yavana e mbaninu ilwaka. I bosi, tulongokele vo diamfunu kwa akuswa mu kwamanana yingila kimana ‘batambulwa’ kwa Yesu yo tambula o nsendo au kuna zulu. Akuswa bena ye tima dia ‘kutakeswa kumosi’ yo Yesu kuna zulu. Kuna mfoko a vita ya Armangedo, bekala se ndumba za nsompi za mwan’a meme.—2 Tes. 2:1; Lus. 19:9.
20. Adieyi Yave kevanga kwa awana belemvokela lulukisu lwandi?
20 E kolo kina Yesu kefundisa o wantu kifinamene kikilu, kansi oyeto ke tuna yo wonga ko. Avo tukwamanene ye kwikizi, Se dieto dia nzodi okutuvana “ulolo wa nkuma” kimana twalenda “telama vana ndose a Mwan’a muntu.” (2 Kor. 4:7; Luka 21:36) Kiakala vo e vuvu tuna kiau kia zingila ova ntoto yovo kuna zulu, avo tulemvokele lulukisu luna muna yingana ya Yesu, tuyangidika Yave wa Se dieto. Muna nkenda za Yave, e nkumbu zeto ‘zisonama muna nkand’a moyo.—Dan. 12:1; Lus. 3:5.
NKUNGA WA 26 Kwa Mono Nwavanga Wo
a Tala e longi, “Nkia Mambu Tuzeye mu Kuma kia Mfundisa za Yave Kuna Sentu?” muna Eyingidilu dia Mayu, 2024.
b Muna zaya diaka mayingi, tala e longi, “Nga Okwamanana ‘Yingila’?” muna Eyingidilu dia 15 Malusu, 2015.
d MAFOTO: Mpangi ankento una vo kuswa, olongokanga e Bibila yo nkento mosi ona kasolola muna salu kia umbangi.