LONGI DIA 25
NKUNGA WA 7 Yave i Nkum’eto
Sungamenanga vo Yave i “Nzambi Amoyo”
“Yave i Nzambi amoyo!”—NKU. 18:46.
DIAMBU DIASINA TULONGOKA
Nluta miayingi tuvua muna sungamenanga vo Nzambi ona tusambilanga i “Nzambi amoyo.”
1. Nki kisadisanga nkangu a Yave mu kwamanana kunsambila kanele vo bewanananga ye mpasi?
BIBILA kiyikilanga e lumbu eyi tuzingilanga vo “nsungi zampasi ye vonza.” (2 Tim. 3:1) Vana ntandu a mpasi za nza yayi bewanananga zau wantu awonso, o nkangu a Yave bezizidilanga kitantu yo lubangamu. Nki kikutusadisanga mu kwamanana sambila Yave kanele vo tuwanananga ye mpasi zazi? E mbuta diambu dikutusadisanga i zaya vo Yave okutusadisanga ye yandi i “Nzambi amoyo.”—Yer. 10:10; 2 Tim. 1:12.
2. Mu nkia mpila Yave kenena se Nzambi amoyo?
2 Yave omonanga e mpasi zawonso tuwanananga zau ye ntangwa zawonso wakubama kekalanga muna kutusadisa. (2 Tus. 16:9; Nku. 23:4) Vava tusungamenanga vo Nzambi eto otokanenanga weto dieto ye wakubama kekalanga muna kutusadisa, dikutusadisanga mu vua o nkuma muna zizidila konso mpasi tuwanana zau. Tala una e diambu diadi diasadisila Ntinu Davidi.
3. Adieyi Davidi kazola vova vava kavova vo “Yave i Nzambi amoyo”?
3 Davidi wazaya Yave ye wambundanga e vuvu. Vava kabangikwanga kwa mbeni zandi kumosi yo Saulu wa Ntinu, Davidi walomba lusadisu lwa Yave muna sambu. (Nku. 18:6) Vava Nzambi kavana e mvutu za sambu yandi yo kumvuluza, Davidi wavova vo: “Yave i Nzambi amoyo!” (Nku. 18:46) Muna mvovo miami, Davidi kazaya kaka ko vo Nzambi una. Nkanda umosi usasilanga vo Davidi vuvu kabunda kwa Yave. Diakala nze yandi wavova vo “wau vo yandi Nzambi amoyo, ntangwa zawonso ovanganga e diambu muna wete dia nkangu andi.” Elo, muna mambu mambwila, Davidi wazaya wo vo Nzambi andi Nzambi amoyo. Okala ye ziku kia diambu diadi, diansadisa mu kala ye kani dia kwamanana sadila Yave yo kunkembelela.—Nku. 18:28, 29, 49.
4. Nkia nluta tuvuanga vava tubadikilanga Yave vo Nzambi amoyo?
4 O kala ye ziku vo Yave i Nzambi amoyo, dilenda kutusadisa mu kwamanana kunsadila yo vema kwawonso. Dikutusadisa mu kala yo nkuma mu zizidila mpasi ye tima dia kwamanana sala ye fululu kiawonso muna salu kiandi. Dikutusadisa mpe mu kwamanana finama Yave.
NZAMBI AWOYO OKUKUMIKA
5. Nki kilenda kutuvana vuvu vava tuwanananga ye mpasi? (Filipi 4:13)
5 Vava tusungamenanga vo Yave i Nzambi amoyo ye ntangwa zawonso olenda kutusadisa, tukalanga twakubama mu zizidila konso mpasi, kiakala zanene yovo zakete. Muna konso mpasi tulenda wanana zau, Yave olenda kutusadisa kadi ke vena diambu ko disundidi e mpasi kwa yandi. (Tanga Filipi 4:13.) Ediadi dikutuvananga e vuvu ekolo tuzizidilanga e mpasi. Omona una Yave kekutusadisilanga vava tunuananga ye mpasi zakete, dikutusadisanga mu kala ye ziku vo okutusadisa mpe avo tuwananene ye mpasi zanene.
6. Nkia mambu mabwila Davidi muna kileke mansadisa mu kumika e vuvu kiandi muna Yave?
6 Tala mambu mole mavangama muna zingu kia Davidi mansadisa mu bunda Yave e vuvu. Vava Davidi kakala nleke ye mvungudi a mameme, nkosi mosi yo use babaka mameme ma se diandi. Muna nkumbu miole miami, Davidi kuna unkabu wawonso walanda e bulu yayina yo vuluza mameme. Kansi, Davidi kayitundidika ko, kadi wazaya wo vo Yave wamvana o nkuma. (1 Sam. 17:34-37) Davidi kavilakana dina diambwila ko. O badika diambu diadina, diansadisa mu kala ye vuvu vo Nzambi amoyo okunkumika kuna sentu.
7. Okala ye ngindu zasikila aweyi diasadisila Davidi mu nuana ye Ngoleyate?
7 Kuna kwalanda, nanga vava kakala nleke, Davidi wayenda kingula e ndo a makesa ma Isaele. Wabakula vo makesa wonga bakala wau, kadi Mfelesetia mosi wa kwa nkuma ‘wafidisanga makesa ma Isaele e mpaka.’ (1 Sam. 17:10, 11) Makesa bamona wonga e kuma kadi basia e sungididi muna ntel’anda wa Ngoleyate ye mana kavovanga. (1 Sam. 17:24, 25) Kansi Davidi diambu diankaka kasianga e sungididi. Davidi wazaya wo vo vava Ngoleyate kafidisanga makesa ma Isaele e mpaka, “makesa ma Nzambi amoyo” katontanga. (1 Sam. 17:26) Davidi Yave kayindulanga. Davidi wakala ye vuvu vo Nzambi ona wansadisa vava kakala mvungudi, okunsadisa mpe mu diambu diadi. Wau vo wabunda e vuvu kwa Nzambi, Davidi wanuanisa Ngoleyate ye wasunda.—1 Sam. 17:45-51.
8. Nkia mambu tulenda vanga muna siamisa e vuvu kieto vo Yave okwamanana kutusadisa muna ntangw’ampasi? (Tala mpe foto.)
8 O yeto mpe avo tusungamene vo Nzambi amoyo wakubama kena muna kutusadisa, tulenda zizidila konso mpasi. (Nku. 118:6) Tulenda kumika e vuvu kieto muna Yave, muna yindulanga mana kavanga kuna nz’ankulu, muna tanganga tusansu twa Bibila tusonganga una Yave kavuluzila asambidi andi. (Yes. 37:17, 33-37) Talanga e video yovo tanga e nsangu muna jw.org zisonganga una Yave kesadisilanga mpangi zeto mu lumbu yeto. Vana ntandu, yindulanga mana Yave kavangidi kala muna wete diaku. Kutokani ko kele vo kusungamene diambu diampwena ko, nze nuana yo use yovo nkosi. Ekuma? Kadi Yave mayingi kavangidi kala muna wete diaku. Watunta wakala se nkundi andi. (Yoa. 6:44) Kana nkutu owau, avo wakinu mu ludi i kuma kia lusadisu lwandi. Muna kuma kiaki, lomba kwa Yave kasadisa kimana wasungamenanga e ntangwa ina kavana mvutu za sambu yaku, ntangwa ina kavana lusadisu luna wavwanga o mfunu yovo ntangwa kavana lusadisu muna konso diambu diampasi. Osungamenanga mambu mama dilenda siamisa e vuvu kiaku vo Yave okwamanana vanga diambu muna wete diaku.
9. Nkia mambu tufwete sungamenanga muna ntangw’ampasi? (Ngana 27:11)
9 Obadikilanga Yave se Muntu amoyo dikutusadisa mu kala ye ngindu zasikila muna ntangw’ampasi. Mu nkia mpila? Tuyantika badikila e mpasi zeto se dimosi muna mbuta diambu muna mpaka zina Satana kafidisa Yave. Nkadi ampemba wavova vo avo tubwidilu e mpasi, tubembola Yave. (Yobi 1:10, 11; Tanga Ngana 27:11.) Kansi, avo tuzizidi muna ntangw’ampasi, tusonga vo Yave tuzolanga ye Nkadi ampemba nkwa luvunu. Dilenda kala vo lubangamu onuananga lwau, mpasi za zingu, wantu ke betambulwilanga e nsangu zambote ko yovo mpasi zankaka onuananga zau. Avo i wau, sungamena wo vo ediadi dilenda kuvana e lau kimana wamwesa o ntim’a Yave e kiese. Vana ntandu, sungamena wo vo Yave ke yambula ko watontwa e ntonta zisundidi e tezo. (1 Kor. 10:13) Okuvana nkuma muna lenda zo zizidila.
NZAMBI AMOYO OSINGA KUSENDA
10. O Nzambi amoyo adieyi kevanga kwa awana bekunsambilanga?
10 Yave i Nsendi awana bekunsambilanga. (Ayib. 11:6) Okutuvananga luvuvamu ye lusadisu kimana twayangalelanga ina tuna yau. Kuna sentu okutuvana moyo a mvu ya mvu. Tuna ye vuvu kiasikila vo Yave senda kesinga kutusenda, kadi ovuidi luzolo ye lendo kia vanga wo. Muna kuma kiaki, nze una bavanga selo yandi ya kwikizi kuna nz’ankulu, tukwamanana vanga e ngolo muna kunsambila. Muna tandu kiantete, Timoteo wasonga e ziku kia diambu diadi.—Ayib. 6:10-12.
11. Ekuma Timoteo kafuntukilanga emvimba muna nkutakani? (1 Timoteo 4:10)
11 Tanga 1 Timoteo 4:10. Wau vo Timoteo wakala ye vuvu kiasikila muna Nzambi amoyo, wafuntukanga emvimba muna salu ya nkutakani. Mu nkia mpila? Paulu wa ntumwa, wakasakesa Timoteo kimana kakala se nlongi ambote muna salu kia samuna e nsangu zambote ye muna nkutakani. Wankasakesa mpe kimana kakala se mbandu ambote kuna kwa akwandi minkwikizi, tuka ambuta ye aleke. Wavewa mpe yiyekwa yampasi, nze vana malongi masikididi kuna zola kwa awana bavuanga mo mfunu. (1 Tim. 4:11-16; 2 Tim. 4:1-5) Kana una vo ezak’e ntangwa, akaka ke bamonanga e salu kiandi ko, ngatu yangalela kio, Timoteo wakala ye ziku vo Yave osinga kunsenda.—Roma 2:6, 7.
12. Adieyi dilenda kasakesa akuluntu mu salanga e salu kiau ye fululu kiawonso? (Tala mpe foto.)
12 O unu, akuluntu mpe balenda kala ye ziku vo Yave omonanga yo yangalela e salu kiau. Vana ntandu a salu kia vungula ekambi, longa, samuna e nsangu zambote, akuluntu ayingi bevananga moko muna salu kia tunga fulu ya nsambila yo sadisa awana bebwilwanga e sumbula. Akaka besadilanga muna Buka ya Kingula Mbevo yovo muna Comissões de Ligação com Hospitais. Akuluntu ana bekuyivananga muna salu yayi, bebadikilanga e nkutakani se dibundu dia Yave, kansi ke dibundu dia wantu ko. Muna kuma kiaki, besalanga ye fululu kiawonso muna lungisa yiyekwa yau ye vuvu kia sia vo Nzambi osinga kubasenda mu mana bevanganga.—Kol. 3:23, 24.
13. Aweyi Yave kemonanga mu kuma kia ngolo kevanganga konso muntu muna salu kiandi?
13 Vena ye mpangi ana ke balendi sala e salu kia kinkuluntu ko. Kansi, yeto awonso tuna ye lekwa tulenda vana kwa Yave. Nzambi otoma yangalelanga vava tuvanganga e ngolo muna kunsadila. Omonanga nkayilu tuvananga muna yikama e salu kia nz’amvimba, kana nkutu vo ke mia ntalu ko. Oyangalelanga vava tuvanganga e ngolo muna sunda e nsoni yo zangula o moko muna vana e mvutu muna tukutakanu. Oyangalelanga mpe vava tuviokesanga makuzuka yo loloka konso mpangi utuvangidi diambu diambi. Avo omonanga vo kuvanganga mayingi ko muna salu kia Yave, kala ye vuvu vo Yave oyangalelanga mana olendanga vanga. Okuzolanga ye osinga kusenda.—Luka 21:1-4.
KUVAVUKI NZAMBI AMOYO KO
14. Otoma finama Yave, aweyi dilenda kutusadisila mu sikila ye kwikizi? (Tala mpe foto.)
14 Avo tuna ye ngwizani ambote yo Yave, ke dikala diampasi ko mu sikila ye kwikizi muna yandi. Ediadi i diau diavangama kwa Yosefe. Kuna unkabu wawonso watina tá e zumba. Wazaya wo vo Nzambi muntu akieleka ye kazola kunkendeleka ko. (Tuku 39:9) Muna kala ye ngwizani ambote yo Yave, tufwete vaulanga e ntangwa muna samba kwa yandi yo longoka e Diambu diandi. E ngwizani eto yo Nzambi ikumama. Nze Yosefe, avo tuna ye ngwizani ambote yo Yave, ke tuzola vanga konso diambu ko dilenda kunkendeleka.—Yak. 4:8.
15. Adieyi tulenda longoka mu dina diambwila Aneyisaele vava bakala muna makanga? (Ayibere 3:12)
15 Awana bevilakananga vo Yave i Nzambi amoyo, diasazu dikalanga muna kumvavuka. Tala dina diabwila Aneyisaele vava bakala muna makanga. Bazaya wo vo Yave una, kansi bayantika katikisa kana vo olenda kubalunga-lunga. Bayuvula nkutu vo: “Nga o Yave wina ova kati kweto?” (Luv. 17:2, 7) I bosi, bakolamena Nzambi. Kieleka, oyeto ke tuzolele landa mbandu au yambi ko, kadi ina se lulukisu kwa yeto.—Tanga Ayibere 3:12.
16. Nkia diambu dilenda tonta lukwikilu lweto?
16 Omu nza yayi diampasi kikilu mu kwamanana finama Yave. Wantu ayingi ke bazolele kwikila ko vo Nzambi una. Nkumbu miayingi, ditoma monekanga vo awana ke belemvokelanga ko mana Nzambi kelombanga, yau bevuatumukanga. Avo tumwene diambu diadi, o lukwikilu lweto lulenda tontwa. Kana nkutu tukwikilanga vo Nzambi una, tulenda yantika katikisa kana vo osinga kutusadisa. Ediadi i diau diabwila nsoneki a Nkunga wa 73. Wamona vo wantu ana ke balemvokelanga nsiku mia Nzambi ko zingu kiambote bakala kiau. Muna kuma kiaki, wayantika katikisa kana mfunu kikilu diakala mu kwamanana sadila Nzambi.—Nku. 73:11-13.
17. Nki kilenda kutusadisa mu kwamanana finama Yave?
17 Nki kiasadisa ntozi a nkunga mu singika ngindu zandi? Wabadika mana madi bwila awana bavilakana Yave. (Nku. 73:18, 19, 27) Wabadika mpe e nluta mia sadila Nzambi. (Nku. 73:24) Yeto mpe tulenda badika e nsambu kekutuvananga o Yave ye una wadi kala e zingu kieto kele vo ke tusadilanga Yave ko. Avo tuyindwidi e kuma tusadilanga Yave, dilenda kutusadisa mu sikila ye kwikizi kwa yandi, ye tuvova nze ntozi a nkunga ona wavova vo: “Vo i mono, ofinama Nzambi diambote kwa mono.”—Nku. 73:28.
18. Ekuma ke tufwete mona wonga ko mu kuma kia mambu mebwa kuna sentu?
18 Tulenda zizidila konso diambu diampasi tuwanana diau mu lumbu yayi yambaninu kadi ‘Nzambi amoyo ye ludi tusadilanga.’ (1 Tes. 1:9) Nzambi eto Muntu a kieleka ye osadisanga awana benkusambilanga. Wasadisa selo yandi kuna nz’ankulu ye okutusadisanga mpe o unu. Ke kolo ko, tubwila e mpasi zayingi zikala ova ntoto. Kansi ke tuzizidila e mpasi zazi ko muna ngolo za yeto kibeni. (Yes. 41:10) Yambula yeto awonso “twakala yo unkabu yo vova vo: ‘Yave i nsadisi ame; kimona wonga ko.’”—Ayib. 13:5, 6.
NKUNGA WA 3 Yave i Nkum’eto, Tininu Dieto ye Vuvu Kieto