LONGI DIA 23
NKUNGA WA 28 Tukala Akundi a Yave
Yave Okutubokelanga Twanangina Muna Saba Kiandi
“E saba kiame kikala vana bena, omono ikala Nzambi au.”—YEZ. 37:27.
DIAMBU DIASINA TULONGOKA
E longi diadi dikutusadisa mu toma bakula e nsas’a nangina muna saba kia Yave ye una kekutulunga-lungilanga.
1-2. Nkia mboka Yave kevananga kwa selo yandi yakwikizi?
AVO muntu uyuvuidi vo: ‘Nani i Yave muna zingu kiaku?’ Nanga olenda vova vo, ‘Yave i Se diame, Nzambi ame yo Nkundi ame.’ Vena mpe ye mazina mankaka yovo mvovo miankaka olenda yikila Yave. Kansi, nga ngeye mpe obadikilanga Yave vo Ntambudi a Nzenza?
2 Davidi wa Ntinu watezanesa Yave ye ntambudi a nzenza, e selo yandi yakwikizi ye nzenza. Wayuvula vo: “E Yave, nani onangina muna saba kiaku? Nani lenda kala muna mongo aku avauka?” (Nku. 15:1) E sono kiaki kitulongele vo tulenda nangina muna saba kiandi, i sia vo, tulenda kala akundi andi. Nga eyayi ke mbok’a mfunu ko o Yave kekutuvananga?
YAVE OZOLELE VO TWANANGINA MUNA SABA KIANDI
3. Nani i nzenz’antete a Yave? Aweyi Yave yo nzenz’andi bamona?
3 Vitila Yave kasema lekwa yawonso, yandi mosi kaka kakala. I bosi, wasema Mwan’andi antete. Yave wakala se Ntambudi a Nzenza ona wabokela nzenz’andi antete muna saba kiandi. Yave watoma yangalala. Bibila kivovanga vo Yave watoma ‘yangalela’ Mwan’andi. Nzenza ndioyo mpe wantete ‘wayangalalanga vana ndose a Yave ntangwa zawonso.’—Nga. 8:30.
4. Aki nani diaka Yave kabokela bakala muna saba kiandi?
4 I bosi, Yave wasema ambasi yo kubabokela banangina muna saba kiandi. Bibila kiyikilanga ambasi vo ‘wana Nzambi’ ye kisonganga vo ambasi beyangalelanga kala kumosi yo Yave. (Yobi 38:7; Dan. 7:10) Mu mvu miayingi, e nzenza za Nzambi i awana kaka bezingilanga yandi kuna zulu. Kuna kwalanda, Yave wasema wantu yo kubabokela vo bakala mpe muna saba kiandi. Akaka muna nzenza zazi i Kanoke, Noa, Abarayama yo Yobi. Asambidi awaya akieleka bayikilwa vo akundi a Nzambi kadi bakangala yo “Nzambi aludi.”—Tuku 5:24; 6:9; Yobi 29:4; Yes. 41:8.
5. Nkia diambu tulongokele muna ungunza wa Yezekele 37:26, 27?
5 Ekolo e mvu miviokanga, Yave okwamanananga bokela akundi andi kimana bakala muna saba kiandi. (Tanga Yezekele 37:26, 27.) Kasikil’owu, muna Yezekele wa ngunza tulongokanga vo Nzambi a ludi ozolele vo asambidi andi a kwikizi bakala ye ngwizani yambote yo yandi. Wasia nsilu vo okanga “yau e kangu dia luvuvamu.” O ungunza wau, uyikanga e kolo kina akuswa ye awana bena ye vuvu kiazingila ova ntoto belungana vamosi muna saba kiandi yo kala se “kambi dimosi.” (Yoa. 10:16) E kolo kiaki i kiau tuzingilanga o unu.
NZAMBI OKUTULUNGA-LUNGANGA KIAKALA NKIA FULU TWINA
6. Aweyi o muntu kalenda nangina muna saba kia Yave? Nga wantu mu nsi zawonso balenda kwau nangina muna saba kia Yave?
6 Kuna nz’ankulu, e saba yakalanga se fulu kia vundila yo kuyitanina muna kiozi yovo mwini. E nzenza ona wakotanga mu saba kiangani, wavingilanga vo mfumu a saba katoma kuntanina yo kunlunga-lunga. Vava tuyekolanga e zingu kieto kwa Yave tukitukanga se nzenza mu saba kiandi. (Nku. 61:4) Tutambulanga ulolo wa madia ma mwanda ye kikundi kiambote ye awana mpe bakituka se nzenza za Yave. Wantu a nsi zawonso balenda kwau kota yo nangina muna saba kia Yave. Olenda mpe kwenda ku nsi yankaka yo lungana muna lukutakanu lwa mvivu yo wanana ye akaka ana bevuanga mpe nsambu wau bena muna saba kia Yave. Avo tusambilanga Yave ye kwikizi, tulenda kweto nangina muna saba kiandi, kiakala nkia fulu twina.—Lus. 21:3.
7. Ekuma tulenda vovela vo awana bafwa bakinu muna saba kia Yave? (Tala mpe foto.)
7 Adieyi tuvova mu kuma kia awana bafwa? Nga diansongi mu vova vo yau mpe bakinu muna saba kia Yave? Elo. Ekuma tuvovele wo? Tuvovele wo kadi wantu awaya bena muna nyindu a Yave. Yesu wavova vo: “Muna diambu dia mafwa mana mefuluka, o Mose nkutu wazayisa dio muna lusansu lwa nti walemanga, vava kayikila Yave vo: ‘Nzambi a Abarayama, Nzambi a Isaki ye Nzambi a Yakobo.’ Oyandi ke Nzambi a mafwa ko, kansi Nzambi y’awana bena o moyo, kadi kuna kwa yandi awonso bena o moyo.”—Luka 20:37, 38.
Kana nkutu mikwikizi ana bafwa balenda nangina muna saba kia Nzambi (Tala e tini kia 7)
NSAMBU YE MBEBE BENA YAU AWANA BENA MU SABA KIA YAVE
8. Nkia nluta bevuanga awana bena muna saba kia Yave?
8 Wauna e saba kiakadilanga se fulu kia vundila yo kuyitanina muna kiozi yovo mwini, e saba kia Yave mpe kitaninanga awana bena mo kimana balembi bwa muna vonza ya kimwanda ye kubavana e vuvu kiakieleka kia kusentu. Vava tukalanga ye ngwizani ambote yo Yave, Satana kelenda kutumwesa mpasi yakwele mvu ko. (Nku. 31:23; 1 Yoa. 3:8) Muna nz’ampa, Yave okwamanana tanina akundi andi akwikizi muna vonza ya kimwanda ye lufwa.—Lus. 21:4.
9. Ameyi Yave kevingilanga kwa awana bena muna saba kiandi?
9 Lau diampwena kikilu mu nangina muna saba kia Yave. Tulenda kala ye kikundi kiakola yo Yave kina kisikila yakwele mvu. Adieyi tufwete vanga avo tuzolele kwamanana muna saba kiandi? Avo obokeleso muna nzo a muntu mosi, ozola kala nzenza ambote. Kasikil’owu, o muntu ubokelese olenda vingila vo wakatula nsapatu vitila wakota muna nzo, o ngeye mpe ovanga wo lembi yidima. Diau dimosi mpe, tuzolele zaya mana Yave kevingilanga kwa awana bazolele kwamanana kala muna saba kiandi. O zola kweto muna Yave kukutufilanga mu vanga mawonso tulenda muna “kunyangidika muna mawonso.” (Kol. 1:10) Ekolo tubadikilanga Yave vo Se dieto, tubakulanga vo yandi mpe i Nzambi eto ye Se ona ofwene o zitu weto. (Nku. 25:14) Osungamena e diadi, dikutusadisa mu kwamanana kumvumina yo lembi vilakana e mpila muntu kena. O vumi wau ukutusadisa mpe mu venga mavangu malenda kunkendeleka yo “kangalela kuna lusakalalu” yo Nzambi eto.—Mika 6:8.
YAVE KASIA MPAMBULA KO MUNA MAKANGA
10-11. E mpila Yave kakadila ye Aneyisaele muna makanga ma Sinai, aweyi isongelanga vo ke sianga mpambula ko?
10 Yave ke sianga mpambula ko muna mpila kekadilanga ye awana benanginanga muna saba kiandi. (Roma 2:11) Tulenda mona e ziku kia diambu diadi muna mpila kakadila ye Aneyisaele muna makanga ma Sinai.
11 Vava kavevola nkangu andi muna ubundu kuna Engipito, Yave wasola anganga kimana basadilanga muna saba. Anelevi basolwa muna salanga e salu yankaka muna saba kiaki kiavauka. Nga Yave watoma lunga-lunganga kaka awana basadilanga muna saba yovo ana bazingilanga muna mbel’a saba ke mu wantu ankaka ko? Ve. Yave ke sianga mpambula ko.
12. Aweyi Yave kasongela vo ke sianga mpambula ko muna mpila kakadila ye Aneyisaele muna makanga? (Luvaiku 40:38) (Tala mpe fwaniswa.)
12 Konso muntu muna zula kia Isaele wakala ye lau diakala ye kikundi kiakola yo Yave, kiakala vo kiyekwa kakala kiau yovo ve, vana mbel’a saba kazingilanga yovo ve. Kasikil’owu, Yave wavanganga mawonso kimana e zula kiawonso kiamona e tuti diasivi ye lunzi dia tiya diakala vana ntandu a saba. (Tanga Luvaiku 40:38.) Vava e tuti diayantikanga kangala, kana nkutu awana bakalanga kwandá ye saba, bamonanga dio, bakanganga e lekwa yau ye saba ya esi nzo zau yo yantika kangala kumosi ye zula kiawonso. (Nta. 9:15-23) Awonso bawanga e zú dia mpungi zole za palata zasikwanga muna songa vo bafwete yantika londoka. (Nta. 10:2) Kieleka, ozingila vana mbel’a saba, ke diau ko diasonganga vo o muntu kikundi kiakola kakala kiau yo Yave. Diau dimosi mpe o unu, kiakala nkia fulu tuzingilanga ova nza, Yave okutusonga o zola kwandi, okutulunga-lunga yo kututanina.
E nkubik’a Nzambi ya saba isonganga e fu kiandi kia lembi sia mpambula (Tala e tini kia 12)
O UNU MPE YAVE KE SIANGA MPAMBULA KO
13. Ekuma tulenda vovela vo Yave ke sianga mpambula ko o unu?
13 Akaka muna nkangu a Nzambi o unu, lukufi bezingilanga ye vula dia sina dia Mbangi za Yave yovo vula dia Mbangi za Yave muna nsi zau. Akaka nkutu besadilanga mu fulu yoyo. Muna kuma kiaki, mpangi zazi beyikamanga e salu isalwanga muna fulu yoyo yo vanga nkutu yikundi ye awana bevitanga o ntu. Avo i akaka, besalanga se akengi a zunga yovo bena ye iyekwa yankaka muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Avo ngeye kuyikamanga kana kimosi muna salu yayi ko, kala ye ziku vo Yave wa Ntambudi a Nzenza, ozolanga nzenza zandi zawonso. Ye olunga-lunganga konso muntu mu yau. (1 Pet. 5:7) Nkangu a Nzambi awonso betambulanga madia ma kimwanda, malongi yo lutaninu bevuanga o mfunu.
14. Nkia mpila yankaka ina Yave kesongelanga vo ke sianga mpambula ko?
14 E mpila yankaka ina Yave kesongelanga vo ke sianga mpambula ko i ya sia vo, ovanganga mawonso kimana wantu awonso mu nza balenda kala ye Bibila. E Sono ya Vauka mu ndinga tatu yasonamena: Kiyibere, Ki-aramiti ye Kingerekia. Nga awana bazeye tanga e ndinga zantete zasonekenua e Bibila, bena ye ngwizani ambote yo Yave lutila awana ke bazeye zo tanga ko? Ve kikilu!—Mat. 11:25.
15. Nkia ziku kisonganga vo Yave ke sianga mpambula ko? (Tala mpe mafoto.)
15 Yave muna kutubokela twakala akundi andi, ke divavanga ko vo twatanga kwayingi yovo zaya e ndinga zantete zasonekenua e Bibila. Yave ke vananga mpe umbakuzi wandi ko kwa awana kaka batanga sikola za nza, kansi ovananga wo kwa wantu awonso omu nza, kiakala awana batanga kwayingi yovo ve. E Bibila kina vo i Diambu diandi diavumunuinua, kisekolwanga mu ndinga zayingi. Muna mpila yayi wantu mu nza yawonso balenda vua e nluta muna malongi mena mo yo longoka una balenda kitukila akundi andi.—2 Tim. 3:16, 17.
E mpila e Bibila kisekolwelwanga mu ndinga zayingi, aweyi disongelanga e fu kia Yave kia lembi sia mpambula? (Tala e tini kia 15)
KWAMANANA “TONDWA” KWA YAVE
16. Landila Mavangu 10:34, 35, aweyi tulenda kwamanena tondakana kwa Yave?
16 Lau diampwena kwa yeto mu tambulwa kwa Yave muna saba kiandi. Yave i muntu osundidi muna songa ngemba, zola yo tambula nzenza. Kuna diak’e sambu, Yave ke sianga mpambula ko, otambulanga yeto awonso kiakala kia fulu twawutukila, tezo kia sikola twatanga, se kia nitu, kanda, kimbuta kieto yovo twa akala yovo akento. Kansi, Yave otondanga kaka awana belemvokelanga nkanikinu miandi banangina muna saba kiandi.—Tanga Mavangu 10:34, 35.
17. Akweyi tusololwela mambu mankaka tufwete lungisa muna kala muna saba kia Yave?
17 Muna Nkunga 15:1, Davidi wayuvula vo: “E Yave, nani onangina muna saba kiaku? Nani lenda kala muna mongo aku avauka?” O ntozi a nkunga wavumunuinua mu vana e mvutu za yuvu yayi. Muna longi dilanda tuzaya maka mambu tufwete lungisa muna kwamanana tondakana kwa Yave.
NKUNGA WA 32 Kala Kuna Sambu dia Yave!
