Solomo, wa se dia Rekabame, mvu 40 kayala muna Isaele. (1 Ntinu 11:42) Vava se diandi kafwa, Rekabame watuka kuna Yerusaleme yo kwenda kuna Sekeme mu kituka se ntinu. (2 Tusansu 10:1) Nga wamona wonga wa kituka se ntinu? Solomo watoma zayakana mu kuma kia ngangu zandi. Ke vavioka kolo ko, vabwa diambu diampasi diavava vo Rekabame kasonga kana vo ngangu zafwana kakala zau muna dio singika.

Wau vo Aneyisaele babangikwanga, batuma anati a nsangu benda vovesa Rekabame dina bazola vo kavanga: “O se diaku watubadisila e vangu. Avo ovevuele e salu kiabala ye vangu kiazitu katuvana se diaku, tukusadila ntangwa zawonso.”—2 Tusansu 10:3, 4.

Rekabame nzengo zampasi kakala zau mu baka. Kele vo kavanga dina nkangu bazola, esi nzo andi yo wantu ana bazingilanga muna lûmbu lwandi ke badi kala diaka ye mavua mayingi ko. Kuna diaka e sambu, nkangu wadi kuntelamena kele vo katambulwidi ndomb’au ko. Adieyi kavanga? Entete, walomba luludiku kw’anunu ana bateka sadisa se diandi. Bamvovesa vo kawila o nkangu. Kansi, Rekabame wamokena ye matoko ma ntel’andi yo baka e nzengo za bangika o nkangu. Wabavovesa vo: ‘O se diame wanukomena vangu kiazitu, omono kudika nkudika vangu kieno. O se diame wanulongela muna lubamba, omono ikunulongela mu nzuati mia nsende.’—2 Tusansu 10:6-14.

Nkia diambu tulongokele? O unu, tuna ye anunu ayingi besadilanga Yave se mvu miayingi ana balenda kutusadisa mu baka nzengo zambote. Diambote twakala ye ngangu yo kubawila.—Yobi 12:12.

Rekabame wakutakesa makesa mandi kimana banuana ye makanda mankolamena. Kansi, Yave watuma Semaya wa ngunza muna kubavovesa vo: “Ke nutomboki ko ngatu nwana ya mpangi zeno Aneyisaele. Nuvutuka konso muntu kuna  nzo andi; kadi kwa mono diatuka.”—1 Ntinu 12:21-24. *—Tala e mvovo vana yand’a lukaya.

Nga diasazu diakala kwa Rekabame mu wila Yave? Adieyi wantu badi yindula mu kuma kia ntinu au ampa? Wabavovesa vo okubatumbila mu ‘nzuati mia nsende,’ kansi wau ke vanga diaka diambu ko kwa awana bankolamena. (Tezanesa ye 2 Tusansu 13:7.) Kana nkutu nkia diambu o nkangu wadi yindula mu kuma kiandi, o ntinu ye makesa mandi ‘balemvokele diambu dia Yave, bavutukidi kuna nzo mun’owu wa diambu dia Yave.’

Adieyi tulongokele? Diambote mu lemvokela Nzambi kana nkutu vo akaka batuvezele. Nzambi okutusambula avo tunlemvokele.—Nsiku 28:2.

Nga Rekabame wasambulwa mu kuma kia nlemvo wandi? Rekabame wakwamanana yala e makanda ma Yuda ye Benyamini, watunga mbanza zampa muna zunga yayina. Wakitula mbanza zankaka se mbanza zangolo, ‘osiamisi zo kikilu.’ (2 Tusansu 11:5-12) Edi diasunda o mfunu, walemvokela e nsiku mia Yave mu fikolo. Wau vo o nkangu a kintinu kia makanda kumi wayantika sambila teke, ndonga bayendanga kuna Yerusaleme mu yikama Rekabame ye nsambil’a ludi. (2 Tusansu 11:16, 17) Wau vo Rekabame walemvokela Yave, kintinu kiandi kiasikila.

Vava kintinu kia Rekabame kiasikila, wavanga diambu dimosi diambi. Wayambula lemvokela nsiku a Yave yo yantika sambila nzambi zaluvunu. Ekuma? Nga ngudi andi wa mwisi Amone wamvukumuna? (1 Ntinu 14:21) Ke tuzeye ko, kansi o nkangu walanda e mbandu andi yambi. Muna kuma kiaki, Yave wayambula Sisaki wa ntinu a Engipito kakutumuna mbanza zayingi za kintinu kia Yuda. Ediadi diavangama kana una vo Rekabame wakitula mbanza zazi se mbanza zangolo.—1 Ntinu 14:22-24; 2 Tusansu 12:1-4.

E mpasi zawokela vava Sisaki ye makesa mandi bayiza nuanisa Yerusaleme, muna Rekabame kayadilanga. Semaya wa ngunza wazayisa nsangu za Nzambi kwa Rekabame ye akuluntu, oku vo: “Nungiambwidi, dianu inuyambwidi vana koko kwa Sisaki.” Adieyi Rekabame kavanga muna tumbu kavewa? Waviluka o ntima. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Akuluntu a Isaele yo ntinu basakalele; bavovele vo, o Yave wansongi.” Muna diadi, Yave wavuluza Rekabame, Yerusaleme ke yafwaswa ko.—2 Tusansu 12:5-7, 12.

I bosi, Rekabame wakwamanana yala muna kintinu kia Yuda. Vitila kafwa, wavana tukau twayingi kwa wan’andi. Nanga wavanga wo kimana balembi telamena mpangi au Abiya ona wadi kumvinga muna kunda kia kintinu. (2 Tusansu 11:21-23) Rekabame wavanga diambu diangangu nswaswani ye dina kavanga vava kakala nleke.

Kana una vo Rekabame mambu mayingi mambote kavanga, Nkand’a Nzambi uvovanga mu kuma kia kintinu kiandi vo: “Ovangidi edi diambi.” Ekuma? Kadi ‘kasia tima dia tomba Yave ko.’ Muna kuma kiaki, Yave kanyangalela ko.—2 Tusansu 12:14.

Adieyi tulenda longoka muna lusansu lwa Rekabame? Ezak’e ntangwa walemvokelanga Nzambi. Mambu mayingi mambote kavanga mu kuma kia nkangu a Yave. Kansi, kakala ye ngwizani ambote ko yo Yave, kakala kikilu ye luzolo lwa kunyangidika ko. Muna kuma kiaki, wayambula vanga oma mambote yo yantika sambila nzambi zaluvunu. Olenda kukiyuvula: ‘Vava Rekabame katambulwila longi dia Yave, nga i mu kuma kia sia vo wakendalala muna vilwa kavanga yo vava yangidika Nzambi? Yovo mu kuma kia dina akaka bamvovesa vo kavanga?’ (2 Tusansu 11:3, 4; 12:6) Kuna kwalanda, wavanga diaka mambu mambi. Waswaswana kikilu kakala yo Ntinu Davidi wa nkak’andi. Dialudi vo Davidi kavanga o vilwa. Kansi waviluka kieleka o ntima muna masumu mampwena kavola. Wazolanga Yave ye nsambil’aludi muna zingu  kiandi kiawonso.—1 Ntinu 14:8; Nkunga 51:1, 17; 63:1.  

Tulenda longoka mambu mayingi muna lusansu lwalu lwa Nkand’a Nzambi. Diambote vava o wantu belungisanga e nsatu za esi nzo au yo vanga mambu mambote kwa akaka. Kansi, muna vua dienga dia Yave, tufwete kunsambila mu mpila ikunyangidikanga yo kala ye ngwizani yambote yo yandi.

Muna lungisa e diambu diadi, tufwete kala yo zola kwasikila muna Yave. Nze una tusilanga e nkuni kimana o tiya twakwamanana, tufwete longokanga Diambu dia Nzambi lumbu yawonso, badika yo kwamanana muna sambu muna kumika zola kweto muna Nzambi. (Nkunga 1:2; Roma 12:12) O zola kwaku kukutufila mu yangidika Yave muna mawonso tuvanganga. Kukutusadisa mpe mu kendalala avo vilwa tuvangidi yo lomba e ndoloki kwa Yave. Avo tuvangidi wo, ke tukala nze Rekabame ko, kansi tutatidila nsambil’aludi.—Yuda 20, 21.