1, 2. (a) Nkia salu kiasund’o mfunu muna zingu kia Yesu? Ekuma? (b) Adieyi tufwete vanga muna kala “asadi kumosi yo Nzambi”?

YESU KRISTU mvadi a nti kakala, kuna kwalanda wakituka nlongi. (Maku 6:3; Yoane 13:13) Watoma salanga e salu yole yayi. Nze mvadi a nti, walongoka una kalenda sadila e salanganu ya vadila e mabaya. Nze nlongi, walongoka sadila o zayi wa Nkand’a Nzambi muna sadisa alembami kimana babakula e ludi kia Diambu dia Nzambi. (Matai 7:28; Luka 24:32, 45) Vava Yesu kakala ye kimbuta kia mvu 30, wayambula e salu kia mvadi a nti yo kituka nlongi kadi wazaya wo vo kiaki i salu kisundidi o mfunu kafwete sala. Wavova vo Nzambi wantuma ova ntoto kimana keza samuna e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi. (Matai 20:28; Luka 3:23; 4:43) Yesu wasia e sungididi muna salu kia samuna e nsangu zambote muna zingu kiandi, wazola vo akaka bavanga diau dimosi.—Matai 9:35-38.

² Ndonga muna yeto ke tu avadi a nti ko, kansi yeto awonso tu alongi a nsangu zambote. E salu kiaki kiamfunu kikilu, kadi salu kia Nzambi. I dianu tuyikilwanga vo “tu asadi kumosi yo Nzambi.” (1 Korinto 3:9; 2 Korinto 6:4) Tumonanga nze una ntozi a nkunga kamona vava kavova vo: “E kimbangumuna kia diambu diaku i ziku.” (Nkunga 119:159, 160) E diambu dia Yave i ludi. Ekiaki i kuma tufwete fimpilanga kana vo ‘tutoma  sasilang’e diambu dia ludi’ muna salu kia umbangi. (Tanga 2 Timoteo 2:15.) Muna kuma kiaki, tufwete sianga ngolo za longoka toma sadila o Nkand’a Nzambi una vo i salanganu kiantete tusadilanga muna longa akaka mu kuma kia Yave, Yesu ye Kintinu. Muna kutusadisa mu sala e salu kieto kia umbangi una ufwene, e nkubik’a Yave ikutuvananga salanganu yankaka ina tuvuidi o mfunu. Muna kuma kiaki, tufwete toma zaya sadila e salanganu yayi. E salanganu yayi ina muna Salanganu Yeto ya Longela.

3. Nkia diambu tufwete silanga e sungididi muna salu kia umbangi? Aweyi e sono kia Mavangu 13:48 kilenda kutusadisila mu vanga wo?

³ Nanga olenda kukiyuvula e kuma tuyikilanga yo vo Salanganu Yeto ya Longela vana fulu kia yikila yo Salanganu Yeto ya Samunuina e nsangu zambote. Kadi o mvovo “samuna” una ye nsasa vo zayisa e nsangu. Kansi, o mvovo “longa” una ye nsasa vo sasila e diambu kwa muntu kimana katoma bakula mana kawidi yo kumfila mu sadila mana kalongokele. Wau vo e mbaninu a tandu kiaki ifinamene, tufwete kala ye sungididi kia vava awana bazolele longoka Nkand’a Nzambi yo kubalonga e ludi kimana bakituka se alongoki a Kristu. Ediadi disongele vo tufwete kala yo vema muna solola ‘awana bena kikilu ye tima dia vua moyo a mvu ya mvu yo kubasadisa mu kwamanana sadila Yave.’—Tanga Mavangu 13:44-48.

4. Aweyi tulenda sololwela awana ‘bena kikilu ye tima dia vua moyo a mvu ya mvu’?

⁴ Aweyi tulenda sololwela awana ‘bena kikilu ye tima dia vua moyo a mvu ya mvu’? Kuna kwa Akristu a tandu kiantete, e mpila kaka basololwelanga wantu i muna kubasamunuina e nsangu zambote. Yesu wavovesa alongoki andi vo: “Konso mbanza yovo vata nukota, nuvava nkwa luzolo lwambote.” (Matai 10:11) I diau mpe tufwete vanganga o unu. Kansi, avo tuwananene yo wantu ke besonganga luzolo lwambote ko, akwa lulendo yovo ana ke bezolanga Nzambi ko, ke tufwete vingila ko vo bawá e nsangu zambote. E salu kieto i vava akwa luzolo lwambote, alembami ye awana bazolele zaya e ludi. Tulenda tezanesa e salu kia vava o wantu ye salu kia mvadi a nti kina Yesu kasalanga. Vitila kavanga meza, kielo, vangu yovo lekwa kiankaka, entete wavavanga mabaya mambote. I bosi, wasadilanga e salanganu ye ngangu zandi mu vanga e lekwa kazolele. Diau dimosi mpe o unu, entete tuvavanga akwa luzolo lwambote. I bosi, tusadilanga e salanganu ye ngangu zeto muna kubasadisa bakituka alongoki.—Matai 28:19, 20.

5. Adieyi tufwete zaya mu kuma kia Salanganu Yeto ya Longela? Yika e nona. (Tala e fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)

⁵ Konso salanganu kina ye kani diandi. Kasikil’owu, yindula mu kuma kia salanganu ina Yesu kasadilanga muna salu kia kimvadi a nti. * (Tal’e mvovo vana yand’a lukaya.) Diavavanga vo kateza, tula e sinsu, zenga, tobola yo vala mabaya, leleka yo yikakesa mo. Diau dimosi mpe, konso sadilwa kina muna Salanganu Yeto ya Longela kina ye kani diandi. Muna kuma kiaki, yambula twafimpa una tulenda sadila e salanganu yayi yamfunu.

6, 7. (a) Aweyi osadilanga e kalati? (b) Ekuma tusadilanga e mbok’a tukutakanu?

⁶ Kalati. E kalati yayi yakete. Kansi, salanganu  yambote kikilu isadisanga wantu mu zaya kana vo tu aki nani yo kubafila muna nzil’eto jw.org. Muna nzila yayi, balenda zaya mambu mayingi mu kuma kieto yo lomba e longi dia Nkand’a Nzambi. Vioka 400.000 ma wantu balombele kala e longi dia Nkand’a Nzambi muna nzil’eto jw.org, mafunda ma wantu bevanganga wo mu konso lumbu. Olenda nata e kalati yayi yo sadila yo ekolo omokenanga yo wantu owanananga yau.

⁷ Mboka. O lukaya lwa mbok’a tukutakanu tweto ivovanga vo: “Mboka ya longoka Nkand’a Nzambi ye Mbangi za Yave.” I bosi, ivovanga vo muntu olenda wo vangila “muna tukutakanu tweto” yovo “yo nlongi.” E mboka yayi izayisanga kwa wantu kana tu aki nani yo lomba kw’awana “bazeye nsatu zau za kimwanda” mu longoka yau o Nkand’a Nzambi. (Matai 5:3) O wantu balenda kwiza lungana muna tukutakanu tweto, kiakala vo betambulwila longoka o Nkand’a Nzambi yovo ve. Vava bekwizanga muna tukutakanu tweto, bemona vo balenda longoka mayingi mu kuma kia Nkand’a Nzambi.

8. Ekuma dinina diamfunu vo wantu balungananga muna tukutakanu tweto kana nkutu nkumbu mosi kaka? Yika e nona.

⁸ Diamfunu twakwamanana bokela wantu beza muna tukutakanu tweto, kana nkutu nkumbu mosi. Ekuma? Kadi vava bekwiza, bemona una Mbangi za Yave belongelanga e ludi kia Nkand’a Nzambi yo sadisa wantu mu zaya Nzambi, wau vo e mabundu maluvunu ke bevanganga wo ko. (Yesaya 65:13) Kasikil’owu, se vioka mvu miayingi, Ray yo nkaz’andi Linda bezingilanga kuna Estados Unidos bamona e nswaswani yayi. Bakwikilanga muna Nzambi ye bazola vo batoma kunzaya. Babaka e nzengo za kingula mabundu mawonso muna zunga kiau yo vava mambu mole vitila bayikama dibundu dimosi. Diantete, bafwete longoka diambu muna dibundu. Diazole, o wantu muna dibundu diadi bafwete vuatila mu mpila isonga vo Nzambi kikilu besambilanga. Mvu miayingi miavioka kadi mu mabundu mayingi bayenda. Kansi bakendalala kikilu. Ke balongoka kana nkutu diambu dimosi ko. Kuna diak’e sambu, o wantu muna mabundu bayenda mvuatu miakondwa luzitu bavuatanga. Vava bakingula e dibundu diansuka muna mabundu basola, Linda wayenda kuna salu, o Ray wavutuka kuna nzo. Ekolo kavutukanga, waviokela vana ndambu a Seka dia Kintinu. Wayindula vo ‘yambula yatala mana mevangamanga mo.’ Nzengo zambote kikilu kabaka! Wantu awonso muna Seka dia Kintinu bakala akwa ngemba, basongaziananga o zola yo vuata mvuatu mia luzitu. Ray wavuanda kuna ntwala ye wangalela mana kalongoka. Ediadi dikutusungamesanga dina Paulu wa ntumwa kavova mu kuma kia muntu mosi wayenda mu nkumbu antete muna lukutakanu yo vova vo: “Nzambi wina kieleka vovo nwina.” (1 Korinto 14:23-25) I bosi, Ray wayantika lungana muna lukutakanu konso kia Lumingu. Kuna kwalanda, wayantika kwenda mu lukutakanu lwa kati kwa lumingu. Linda mpe wayantika kwenda muna tukutakanu. Kana una vo bakala ye kimbuta kia vioka 70 lwa mvu, balongoka Nkand’a Nzambi, i bosi bavubwa.

9, 10. (a) Ekuma dinina dia sazu mu sadila e tratado? (b) Yika una olenda sadila e tratado Nki i Kintinu kia Nzambi?

⁹ Tratado. Tuna ye tratado nana muna  salanganu yeto ya longela. Diasazu muna sadila zo, zambote mpe muna yantika e moko. Tuka e tratado zantete zavaikisilwa muna mvu wa 2013, tezo kia bilhões tanu za tratado zinietekeno kala. E tratado zawonso mpila mosi zasonekenua. Muna kuma kiaki, avo olongokele sadila imosi, olenda sadila zawonso. Aweyi olenda sadila e tratado muna yantika e moko yo muntu?

¹⁰ Olenda sadila e tratado Nki i Kintinu kia Nzambi? Songa kwa muntu e kiuvu kina vana ntandu a tratado yo kunyuvula: “Nga wakiyuvula kala kana nki i Kintinu kia Nzambi? Nga olenda vova vo . . . ?” I bosi, unlomba kasola e mvutu muna mvutu zitatu zina mo. Vana fulu kia vova vo e mvutu kavene zambote yovo zambi, ziula vana vau e tratado vana vasonama “O Nkand’a Nzambi Adieyi Uvovanga?” I bosi, tanga Daniele 2:44 ye Yesaya 9:6. Kuna mfoko a moko kieno, yuvula e kiuvu kina kuna nim’a tratado vana fulu kiasonama “Kiuvu Olenda Badika”: “Aweyi kikala e zingu muna luyalu lwa Kintinu kia Nzambi?” Olenda vana e mvutu za kiuvu kiaki muna nkingula ilanda. Vava ovutuka, olenda sadila e longi dia 7 dia finkanda Nsangu Zambote Zitukidi kwa Nzambi!, kimosi muna salanganu yeto ya yantikila longoka o Nkand’a Nzambi yo wantu.

11. Adieyi i kani dia zulunalu zeto? Adieyi tufwete zaya mu kuma kia zulunalu zazi?

¹¹ Zulunalu. Eyingidilu ye Despertai! i zulunalu zilutidi sekolwa yo kayaneswa mu nza yawonso. Wau vo wantu a nsi zaswaswana betanganga zulunalu zazi, e ntu mia mambu mina vana fukwa mitoma solwanga mu tunta e sungididi kia wantu a mpila zawonso. Tufwete sadilanga Eyingidilu ye Despertai! muna sadisa wantu kimana basia sungididi kiau muna diambu disundidi o mfunu mu zingu. Kansi, entete tufwete zaya kana mu kuma kia nani konso zulunalu yavaikisilwa.

12. (a) E Despertai! mu kuma kia nani ivayikisilwanga? Adieyi i kani dia Despertai!? (b) Nkia diambu diambote wawanana diau kala ekolo wasadilanga e Despertai!?

¹² E Despertai! ivaikiswanga mu kuma kia wantu ana ke bazeye mayingi ko mu kuma kia Nkand’a Nzambi. Nanga ke bazeye diambu ko mu kuma kia mana Akristu bekwikilanga. Dilenda kala vo ke bebundanga vuvu mu mabundu ko yovo ke bekwikilanga ko vo Nkand’a Nzambi ulenda kubasadisa muna zingu kiau. E kani diantete dia Despertai! i kwikidisa wantu vo Nzambi una kieleka. (Roma 1:20; Ayibere 11:6) E Despertai! isadisanga mpe atangi mu kwikila vo Nkand’a Nzambi ‘i diambu dia Nzambi kieleka.’ (1 Tesalonika 2:13) Mu mvu wau wa 2018, twavaikisi Despertai! zitatu, zina ye ntu mia mambu: “O Caminho para a felicidade,” “12 Segredos para uma família feliz,” ye “Como lidar com a dor da morte.”

13. (a) Eyingidilu dia nkangu mu kuma kia aki nani divaikisilwanga? (b) Nkia diambu diambote wawanana diau kala ekolo wasadilanga Eyingidilu?

¹³ E kani diantete dia Eyingidilu dia nkangu i sasila malongi ma Nkand’a Nzambi kw’awana bezitisanga Nzambi yo Nkand’a Nzambi. Wantu awaya nanga bazeye maka mambu ma Nkand’a Nzambi, kansi ke betoma bakulanga ko e malongi mena mo. (Roma 10:2; 1 Timoteo 2:3, 4) Mu mvu wau wa 2018, yinkanda-nkanda tatu yavaikisu ivananga e mvutu za yuvu eyi: “O Nkand’a Nzambi Nga Wakinu o Mfunu mu Lumbu Yeto?” “Aweyi Ukala e Zingu Kuna Sentu?” ye “Nga Nzambi Okuvuanga Kieleka o Mfunu?”

14. (a) Adieyi i kani diavaikisilwa e video yá zina muna Salanganu Yeto ya Longela? (b) Nkia diambu diambote wawanana diau kala ekolo wasonganga e video zazi?

¹⁴ Video. Muna lumbu ya Yesu, o mvadi a nti salanganu ya moko kaka kakalanga yau. Kansi o unu, avadi a nti bena mpe ye salanganu ya kura, nze masini ma zengela mabaya, masini ma tobolwela ye ma lelekela mabaya. Vana ntandu a sadila e nkanda vava tusilanga umbangi, tuna mpe ye video zambote-mbote mu songa kwa wantu. Muna salanganu yeto ya longela, tuna ye video yá: Ekuma Ofwete Longokela Bibila? Aweyi Wantu Belongokelanga Bibila? Nkia Mambu Mevangamanga Muna Seka dia Kintinu ye Quem são as Testemunhas de Jeová? E video zakete zilenda songwa mu miniti mosi yovo miniti miole ye zilenda sadilwa muna moko kiantete. E video zandá zilenda sadilwa muna vutukila kingula o wantu yovo tulenda zo songa kw’awana bena ye ntangwa yayingi. E video zazi sadilwa yambote kikilu kadi zifilanga wantu mu longoka Nkand’a Nzambi yo kwiza muna tukutakanu tweto.

15. Vava wantu betalanga e video zeto muna nding’au ya kingutukila, nkia nluta dilenda kubatwasila? Yika e nona.

¹⁵ Muna bonga e nona: Mpangi mosi ankento wawanana yo nkento mosi wayaluka kuna Micronésia, e nding’andi ya kingutukila i Yapese. O mpangi ankento wansonga e video Ekuma Ofwete Longokela Bibila? muna nding’a Yapese. Vava e video yayantika, o nkento wavova vo: “Eyayi i nding’ame. Kikwikidi dio ko! O muntu ovovanga nanga mwisi sanga kiame. Nding’ame kevovanga!” I bosi, o nkento wavova vo otala yo tanga mambu mawonso mena muna nding’andi, muna nzil’eto ya jw.org. (Tezanesa ye Mavangu 2:8, 11) E nona kiankaka i kia mpangi ankento ozingilanga kuna Estados Unidos. O mwan’a mpangi andi ozingilanga ku nsi yankaka. Wantwikila e video yayi muna telefone mu nding’andi. Vava mwan’a mpangi andi katala e video, wansonekana vo: “E fulu kiatomene tunta e sungididi kiame i kina kivovele vo ndiona wambi oyalanga e nza yayi. Yabakidi e nzengo za longoka Nkand’a Nzambi.” Ediadi diakiese kikilu kadi kuna nsi kezingilanga e salu kieto kiasimwa.

16. Sasila e kani dia konso finkanda: (a) Wila Nzambi Wazinga Yakwele Mvu. (b) Nsangu Zambote Zitukidi kwa Nzambi! (c) Aki Nani Bevanganga Luzolo lwa Yave o Unu?

¹⁶ Yinkanda-nkanda. Aweyi tulenda longela e ludi kwa wantu ke bazeye toma tanga ko yovo ana ke bena ye nkanda mieto ko muna nding’au? Tulenda sadila e finkanda Wila Nzambi Wazinga Yakwele Mvu. * (Tal’e mvovo vana yand’a lukaya.) E salanganu kiambote muna yantika longoka Nkand’a Nzambi yo wantu i finkanda Nsangu Zambote Zitukidi kwa Nzambi! Olenda songa kwa muntu e malongi 14 mena muna lukaya lwansuka yo kunyuvula kana nkia longi katomene yangalela. I bosi, yantika longoka yandi e longi kasolele. Nga wateza wo kala vava okingulanga o wantu? E finkanda fiantatu fina muna salanganu yeto ya longela i finkanda Aki Nani Bevanganga Luzolo lwa Yave o Unu? E finkanda fiafi fiakubikwa mu sadisa alongoki a Nkand’a Nzambi mu toma zaya e nkubik’eto. Muna longoka una tulenda sadila  e finkanda fiafi konso ntangwa tulongokanga yo muntu, tala muna finkanda Zingu ye Salu Kieto kia Kikristu—Nkand’a Malongi wa ngonde ya Malusu ya mvu wa 2017.

17. (a) Adieyi i kani dia konso nkanda wa longokela yo wantu? (b) Adieyi bafwete vanga awonso bekuyifwanisanga muna luvubu? Ekuma?

¹⁷ Nkanda. Avo mu finkanda olongokelanga yo muntu, olenda soba konso ntangwa ozolele yo kumfila mu nkanda Adieyi Nkand’a Nzambi Ulenda Kutulonga? O nkanda wau ulenda sadisa wantu mu zaya malongi masina ma Nkand’a Nzambi. Avo nlongoki mu nungunuka kena yo fokola o nkanda wau, olenda kwamanana longoka yandi muna nkanda Nusikila Muna Zola Kwa Nzambi. O nkanda wau usadisa o nlongoki mu zaya una kalenda sadila e nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna zingu kiandi kia lumbu ke lumbu. Sungamena vo, kana nkutu kuna nim’a luvubu, o nlongoki kafwete kwamanana longoka yavana kefokola e nkanda miole miami. O vanga wo dikunsadisa mu kumika lukwikilu lwandi muna Yave yo sikila ye kwikizi muna yandi.—Tanga Kolosai 2:6, 7.

18. (a) E sono kia 1 Timoteo 4:16 adieyi kikutukasakesanga mu vanga vava tulonganga e ludi? Nkia nluta tulenda baka? (b) Adieyi i kani dieto vava tusadilanga e Salanganu Yeto ya Longela?

¹⁸ Wau vo tu Mbangi za Yave, tuna ye mbebe ya longa wantu e “ludi kia nsangu zambote” eki kilenda kubafila ku moyo a mvu ya mvu. (Kolosai 1:5; tanga 1 Timoteo 4:16.) Muna kutusadisa twavanga wo, tuvuidi Salanganu ya Longela ina ye sadilwa tuvuidi o mfunu. (Tala e babu “ Salanganu Yeto ya Longela.”) Yambula twasadila yo mu mpila yambote. Konso muntu mu yeto, olenda sola muna salanganu yeto ya longela e nkanda yovo video kesadila ye ntangwa kesadila yo. Kansi sungamena vo e kani dieto ke kaya kaka nkanda ko. Ke tufwete vananga nkanda mieto ko kwa wantu ana ke bezolanga wá nsangu zeto ko. E kani dieto i kitula wantu se alongoki, ana bena ye luzolo lwambote, alembami ye awana bena ye tima dia zaya Nzambi, i sia vo, wantu bena kikilu ye “tima dia vua moyo a mvu ya mvu.”—Mavangu 13:48; Matai 28:19, 20.