Toma Tala ‘Mpil’aku ya Longa’
Toma Tala ‘Mpil’aku ya Longa’
“Telek’ak’e diambu; tumba, kanikina, wondelèlela kuna luzindalalu luawonso, yo longa.”—2 TIM. 4:2.
1. O Yesu nkia salu kavana kw’alongoki andi? Nkia mbandu kasisa?
KANELE vo Yesu wavanga mavangu mesivi ma wuka muna salu kiandi ova ntoto, kazayakana nze nwuki ko yovo mvangi a masivi, kansi nze nlongi. (Maku 12:19; 13:1) Samun’e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi i diambu dialut’o mfunu kwa Yesu, i wau mpe difwete kala kw’alandi andi o unu. Akristu bavewa e salu kia kitula wantu s’alongoki yo kubalonga balunda mambu mawonso kakanikina o Yesu.—Mat. 28:19, 20.
2. Adieyi tufwete vanga muna sal’e salu kieto kia samuna nsangu zambote?
2 Muna sala salu kieto kia kitula wantu s’alongoki, tufwete vavang’o tomesa mpil’eto ya longa. O Paulu wa ntumwa wasonga o mfunu wa vanga wo vava kasonekena Timoteo wa nkundi andi a salu vo: “Toma kutala y’elongi diaku. Kala mo kaka; kadi muna vanga wau i’kuvuluzila, y’awana bekuwanga.” (1 Tim. 4:16) O longa kuna kayika o Paulu ke mpasi longa kaka ko. Selo yambote y’Akristu bekotesanga e ludi muna ntima mia wantu yo kubasadisa basoba mpila zingu kiau. Muna lenda wo vanga, umbangu divavanga. Ozevo, aweyi tulenda tomesena ‘umbangu wa longa’ vava tusamunang’e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi kw’akaka?—2 Tim. 4:2.
Tomesa ‘Umbangu wa Longa’
3, 4. (a) Aweyi tulenda tomesena ‘umbangu wa longa’? (b) E Sikola ya Salu kia Kimfumu nkia mpila yikutusadisilanga mu kala alongi ambote?
3 Dicionário dimosi disasilanga “umbangu” vo “ngangu zitukanga muna longoka, toma tala yo sadila dina olongokanga.” Muna kala alongi ambote, tufwete sadila mambu mama mau matatu. Mu longoka kaka yo samba i tulenda kadila ye umbakuzi wafwana. (Tanga Nkunga 119:27, 34.) O tala mpila ina alongi ambote belongelanga, dilenda kutusadisa mu tanginina e ndekwa zau za longa. Vo i sadila dina tulongokanga dikutusadisa mu tomesa e mpil’eto ya longa.—Luka 6:40; 1 Tim. 4:13-15.
4 Yave i Nlongi eto Anene. Osadilanga nkubik’andi eyi imonekanga, mu longa selo yandi una balenda sadila e salu kiau kia samuna nsangu zambote. (Yes. 30:20, 21) Muna kuma kiaki, muna konso lumingu, e nkutakani zawonso zikalanga ye Sikola ya Salu kia Kimfumu eyi yisadisanga ampangi mu kituka ateleki ambote a Kintinu kia Nzambi. Nkanda utoma sadilwanga muna sikola yayi i Nkand’a Nzambi. Diambu diavumunwinwa dia Yave dikutuvovesanga dina tufwete longa. Disonganga mpe e mpila yambote ya longa. Ntangwa zawonso, Sikola ya Salu kia Kimfumu yikutusungamesanga vo tulenda kituka alongi ambote kele vo tusadila Diambu dia Nzambi muna longa, sadila yuvu, longa mu mpila ya leboka yo vwanga akaka o mfunu. Yambula twafimpa mambu mama dimosi dimosi. I bosi, tulongoka e mpila tulenda kotesela e ludi muna ntim’a nlongoki.
Bongela Elongi Diaku Muna Diambu dia Nzambi
5. Akweyi tufwete bongelanga malongi meto? Ekuma?
5 Yesu wa nlongi anene, wabonganga malongi mandi muna Sono. (Mat. 21:13; Yoa. 6:45; 8:17) Kalongelanga mu nkumbu andi ko, kansi mu nkumbu a Ndiona wantuma. (Yoa. 7:16-18) Tufwete landa mbandu andi. Ozevo, dina tuvovanga vava tusianga umbangi muna nzo ye nzo yovo vava tufilanga elongi dia Nkand’a Nzambi, difwete tukanga muna Diambu dia Nzambi. (2 Tim. 3:16, 17) Kana nkutu nkia ngangu tukala zau, kazilendi fwanana ko ye ngangu yo nkuma a Diambu diavumunwinwa dia Nzambi. Nkand’a Nzambi uvwidi nkuma. Mpil’ambote tulenda sadisila nlongoki mu bakula e diambu, i kuntangisa e Sono kiyikanga diambu diodio.—Tanga Ayibere 4:12.
6. O nlongi aweyi kalenda kadila ye ziku vo o nlongoki obakwidi elongi dilongokelo?
6 Ediadi ke disonganga ko vo, ka dina mfunu ko kwa nlongi a Nkristu diateka kubama mu fila elongi dia Nkand’a Nzambi. Kadi, oteka kubama, kulenda sadisa nlongi mu sola e sono ya Nkand’a Nzambi betanga vava belongoka yo kala ye ziku vo o nlongoki obakwidi elongi dilongokelo. Ezak’e ntangwa, diambote mu tanga e sono yina yisonganga ekuma kia lukwikilu lweto. Diamfunu mpe twasadisanga nlongoki kabakula e nsas’a konso sono katangidi.—1 Kor. 14:8, 9.
Sadila Yuvu Yifilanga Muntu mu Yindula
7. Sadila e yuvu, ekuma yinina mpil’ambote ya longa?
7 E yuvu yambote yisikamesanga e ngindu yo sadisa nlongi mu kotesa elongi muna ntim’a nlongoki. Muna kuma kiaki, vana fulu kia sasilanga e sono kwa nlongoki, yambula vo yandi kibeni kasasila kio. Ezak’e ntangwa diamfunu mu sadila yuvu yakaka mu sadisa nlongoki katoma bakula e diambu. Vava osadilanga e yuvu, kusadisa kaka nlongoki mu vana mvutu za sikila ko, kansi okunsadisa mpe mu kala ye ziku kia mvutu zandi.—Mat. 17:24-26; Luka 10:36, 37.
8. Aweyi tulenda zayila edi dina muna ntim’a nlongoki?
8 Yuvu ye mvutu i mpila ya longa yisadilwanga muna nkanda mieto. Ka lukatikisu ko vo, wantu ayingi tulongokanga yau Nkand’a Nzambi belendanga vutula mu nzaki e yuvu yina muna nkanda. Kansi, o nlongi una ye umbakuzi, keyangalelanga kaka mvutu za nlongoki ko, ezi katangidi muna nkanda. Muna bong’e nona, o nlongoki nanga ozeye toma sasila dina kevovanga Nkand’a Nzambi mu kuma kia zumba. (1 Kor. 6:18) O yuvul’e yuvu muna ndekwa, dilenda sadisa mu zaya dina keyindulanga o nlongoki mu kuma kia diambu kelongokanga. O nlongi olenda yuvula owu: “Ekuma Nkand’a Nzambi ketumbilanga evangu dia zumba kuna mbazi a longo? Adieyi obenze mu kuma kia nkanikinu wau wa Nzambi? Nga lemvokela e nsiku mia nkal’ambote mia Nzambi nluta kieleka ditwasanga?” E mvutu za yuvu yayi, zisonga dina keyindulanga o nlongoki.—Tanga Matai 16:13-17.
Sasila Mambu mu Mvovo Mialeboka
9. Adieyi tufwete sungamena vava tusasilanga malongi ma Nkand’a Nzambi?
9 Malongi mayingi mena muna Diambu dia Nzambi ke mena mpasi ko mu bakula. Dilenda kala vo Nkand’a Nzambi tulongokanga yo wantu bavunginikwa kwa malongi ma nsambil’a luvunu. Nze alongi, ekani dieto i kitula Nkand’a Nzambi wasazu mu bakula. O nlongi ambote osasilanga e diambu mu mvovo mialeboka, miakiá ye ziku. Kele vo tusadidi luludiku lwalu, e ludi ke kikala mpasi ko mu bakula kio. Venga fu kia vova mambu ke mena kwandi mfunu beni ko. Ke dina mfunu ko dia sasila mawonso mena muna sono kitangilu. Sasila kaka dina dikwendang’e betela ye diambu dilongokwanga. O nlongoki oyangalela malongi ma sina ma Nkand’a Nzambi ekolo kenungunukanga muna umbakuzi wandi.—Ayib. 5:13, 14.
10. Nkia mambu malenda kutusadisa mu zaya e tezo kia mana mafwete longokwa mun’elongi dia Nkand’a Nzambi?
10 Nkia tezo kia mambu mafwete longokwa muna konso longi? Umbakuzi uvavwanga muna diambu diadi. E tezo kia umbakuzi ye ntangwa ya nlongi yo nlongoki ilenda swaswana, kansi tufwete sungamenanga vo, yeto alongi, ekani dieto i sadisa nlongoki kakala ye lukwikilu lwasikila. Tufwete kumvananga e ntangwa yafwana mu tanga, bakula yo tambulwila e ludi kina muna Diambu dia Nzambi. Ka tufwete longoka mambu mayingi ko maviokele tezo kia umbakuzi wandi. Kuna diak’esambu, ka tufwete viokesanga ntangwa yayingi ko mun’elongi. Kele vo nlongoki obakwidi elongi, tuvioka muna tini kilende.—Kol. 2:6, 7.
11. Adieyi tulenda longoka muna mbandu a Paulu wa ntumwa mu kuma kia longa?
11 O Paulu wa ntumwa mvovo mialeboka kasadilanga vava kasamunang’e nsangu zambote kwa nzenza. Kana una vo watanga sikola zandá, wavenga sadila mvovo miampimpita. (Tanga 1 Korinto 2:1, 2.) Wau vo ludi kia Nkand’a Nzambi ke kiampasi ko mu bakula, kituntanga yo yangidika akwa ntima miansongi. Muna bakula o Nkand’a Nzambi, ke divavanga ko vo muntu katanga sikola zandá.—Mat. 11:25; Mav. 4:13; 1 Kor. 1:26, 27.
Sadisa Nlongoki Kayangalela Dina Kelongokanga
12, 13. Adieyi dilenda fila nlongoki mu sadila dina kelongokanga? Yika e nona.
12 Muna kala alongi ambote, malongi meto mafwete simba ntim’a nlongoki. O nlongoki kafwete bakula dina divovanga elongi mu kuma kiandi, nkia nluta kebaka, ye aweyi e zingu kiandi kilenda tomena, kele vo olende luludiku lwa Nkand’a Nzambi.—Yes. 48:17, 18.
13 Kasikil’owu, tulenda fimpa sono kia Ayibere 10:24, 25, eki kikasakesanga Akristu mu kutakana ye minkwikizi y’akw’au mu kasakeswa muna mwanda ye kw’akundi azolwa. Kele vo nlongoki kayantikidi kwiza mu lukutakanu ko, tulenda kunsonga mu mvovo miankufi una ufidilwanga lukutakanu ye mana melongwa. Tulenda kumvovesa vo o kala muna lukutakanu, i dimosi mu mana mevavwanga muna nsambil’eto yo kunsonga e nluta dilenda kututwasila. I bosi tulenda kunlomba mu kwiza muna lukutakanu. Etima dia lemvokela Yave difwete kumfila mu lemvokela nkanikinu wau wa Nkand’a Nzambi, ke mu kuma kia yangidika ona kelongokanga yandi ko.—Ngal. 6:4, 5.
14, 15. (a) O nlongoki a Nkand’a Nzambi adieyi kalenda longoka mu kuma kia Yave? (b) O zaya Nzambi aweyi dilenda twasil’e nluta kwa nlongoki a Nkand’a Nzambi?
14 E nluta usundidi kalenda vwa o nlongoki mu kuma ki’elongi diandi dia Nkand’a Nzambi yo sadila nkanikinu miandi, i zaya Yave yo kunzola. (Yes. 42:8) O Yave ka Se dianzodi kaka ko yovo Mvangi ye Mfumu a nza, kansi osengomonanga mpe kiwuntu ye ngangu zandi kw’awana bekunzolanga yo kunsadila. (Tanga Luvaiku 34:6, 7.) Vava kiafinama ntangwa ya vaikisa zula kia Isaele muna kinkole kuna Engipito, Yave wayisunzula kwa Mose mu mvovo emi: “Mono ikala owu ngina.” (Luv. 3:13-15, NW ) Ediadi disonganga vo o Yave olenda kituka konso una kazolele mu lungisa ekani diandi mu kuma kia nkangu andi asolwa. Ozevo, Aneyisaele bayiza zaya Yave nze Mvuluzi, y’Ekesa, wa Mvani a mvevo, yo Nlungisi a nsilu ye makaka mpe.—Luv. 15:2, 3; 16:2-5; Yos. 23:14.
15 Alongoki eto nanga yamu wau ke basidi mona evangu diankuma dia Yave ko, nze una kamona o Mose. Kansi, vava lukwikilu lw’alongoki eto lunungunukanga yo yangalela dina belongokanga yo sadila dio, ka lukatikisu ko vo balenda bunda Yave e vuvu yo kunlomba unkabu ye ngangu ye luludiku. Avo bavangidi wo, oyau mpe bezaya wo vo Yave nkwa ngangu ye Nludiki wafwana bundwa e vuvu, Ntanini ye Mvani amvevo on’olungisanga nsatu zau zawonso.—Nku. 55:22; 63:7; Nga. 3:5, 6.
Songa o Zola
16. Ekuma e ngangu za longa ke zinina se diambu dilutidi o mfunu ko mu kala nlongi ambote?
16 Kele vo u nlongi, kansi kuna ye ngangu za longa ko nze una ozolelanga vo wakala, kudimbula vuvu ko. Yave yo Yesu bena ye nkubika ilonganga wantu mu nza yawonso o unu. (Mav. 1:7, 8; Lus. 14:6) Balenda sambula e ngolo zeto kimana e mvovo mieto miayangidika ntima mi’akwa unsongi. (Yoa. 6:44) O zola kwakieleka kesonganga o nlongi kwa nlongoki andi, kusundidi e ngangu za longa zina kakondelo. Paulu wa ntumwa wazayang’o mfunu a song’o zola kw’awana kalonganga.—Tanga 1 Tesalonika 2:7, 8.
17. Aweyi tulenda songela luzolo lwafwana kwa konso nlongoki a Nkand’a Nzambi?
17 Tulenda mpe songa luzolo lwafwana kwa konso nlongoki a Nkand’a Nzambi, muna vaulang’e ntangwa mu toma kunzaya. Vava tulongokanga yandi e nsiku mia Nkand’a Nzambi tulenda zaya oma ma zingu kiandi. Tuzaya vo o nlongoki mu sadila kena o mambu mana kalongoka muna Nkand’a Nzambi. Kansi, nanga vena ye mambu makaka kafwete soba. Ozevo, muna sadisanga nlongoki kazaya una kalenda sadila mana kelongokanga muna Nkand’a Nzambi, i tulenda kunsadisila mu kituka nlongoki akwikizi a Kristu.
18. Ekuma dinina diamfunu mu sambanga kumosi y’alongoki eto yo kubayika muna sambu yeto?
18 Diambu disundidi o mfunu i samba kumosi y’alongoki eto yo kubayika muna sambu yeto. Ediadi dikunkwikidisa vo tuzolele kunsadisa kazaya Mvangi andi, Kamfinama yo bak’e nluta mia luludiku Lwandi. (Tanga Nkunga 25:4, 5.) Vava tusambanga kwa Yave mu sambula e ngolo za nlongoki, kimana kasadila mana kelongokanga, o nlongoki ozaya o mfunu a kala ‘mvangi a diambu.’ (Yak. 1:22) Vava nlongoki kewanga e sambu yeto ya ziku, oyandi mpe olongoka o samba. Ekwe kiese kina muna sadisa alongoki a Nkand’a Nzambi mu kala ye ngwizani a yau kibeni yo Yave!
19. Adieyi tuwá mun’elongi dilanda?
19 Diakiese dia zaya vo se vioka mafunda sambanu ye ndambu za mafunda ma Mbangi za Yave muna nza yawonso besadilanga ‘umbangu wa longa’ y’ekani dia sadisa akwa ntima miansongi balunda mambu mawonso kakanikina o Yesu. Nkia nluta kitwasanga e salu kieto kia samun’e nsangu zambote? Elongi dilanda divana e mvutu za kiuvu kiaki.
Nga Osungamenanga?
• Ekuma Akristu bafwete tomesena ‘umbangu wa longa’?
• Nkia ndekwa za longa tulenda sadila muna tomesa elongi dieto?
• Adieyi dilenda sadisa kele vo tukondelo e ngangu za longa?
[Juvu ja longokela]
[Foto ina muna lukaya lwa 9]
Nga wakota mu Sikola ya Salu kia Kimfumu?
[Foto ina muna lukaya lwa 10]
Ekuma dinina mfunu dia lomba kwa nlongoki katanga muna Nkand’a Nzambi?
[Foto ina muna lukaya lwa 12]
Samba yo nlongoki ye kunyika muna sambu