Twasamuna Nsangu Zambote Muna Mavata ma Andes

MPANGI 18 twakala vava twayenda kuna Andes. Va ntoto twaleka yo zakama ye kiozi ekolo twawanga e mazu ma mvula kuna nludi a nzo. Wau vo mu saba twalwakila, twakala yo wonga vo yeto i wantu antete tualeka va fulu kia mpila yayi.

Ekuma 18 dia mpangi twayendela kuna zunga kiaki? Twavanga wo, kadi twazola lemvokela nkanikinu a Yesu wa samuna nsangu zambote ya “kuna nsuk’a nza.” (Mav. 1:8; Mat. 24:​14) Twazola samuna nsangu zambote muna zunga ya Andes yakondwa ateleki, kuna nsi a Bolívia.

Mpasi Twamona Muna Lwaka Kuna Andes

E mpasi zantete twamona, za una tulenda lwakila kuna zunga kiakina. Twazaya wo vo e autocarro ke ina ye ntangwa ya lwaka ko. Vava yalwaka, twamona vo yakete kikilu yakala, akaka nkutu mu yeto ke bakala ye fulu kia vwanda ko. Kana una vo i wau, twatoma lwaka.

Twakala y’ekani dia sila umbangi kuna mavata ma Andes makala kuna miongo mia nsi a Bolívia. Vava twakulumuka muna kalu, twayantika tomboka e miongo ye mazitu meto.

Kana una vo mavata mama makete makala, kansi e nzo zavambana zakala,  ediadi diatudia ntangwa yayingi mu lwaka muna konso vata. Ekolo tuna vana nzo imosi, twamonanga e nzo yakaka kuna vala. Ezak’e ntangwa, twavilanga mu kuma kia mpambu zayingi muna nzila.

“Ekuma Nwalembi Kwizila Tuka Kolo?”

Nkento mosi wasivika kikilu mu kuma kia nkangalu twavanga yo kutuyambulwila eziku ye nkuni zandi mu lamba madia. Yakala dimosi, vava kawá dina kelonganga o Nkand’a Nzambi mu kuma kia nkal’a mafwa, wavova vo: “Ekuma nwalembi kwizila tuka kolo?” Wayangalala kikilu, ikuma vava twasisa evata diandi, watulanda yo kutuyuvula yuvu yayingi muna nzila. Yakala diakaka mpe ona kasidi wa nkutu diambu ko mu kuma kia Mbangi za Yave, wayangalela tambula e nkanda mieto. Wavutula matondo wau vo twayenda kubakingula, watuvana e nzo mu leka.

Muna fuku, lembi kwazaya, twasia e nkutu zeto vana vakala e lundu dia nsumi. Vana vau zayantika kututatika. Wau vo twayoya twakala ke twalenda diaka soba fulu kiakaka ko, ke kolo ko e nsumi zalembama kwandi.

Kuna lubantiku, wau vo va ntoto twaleka, e nima ye mpati zeto zayantika lunza, kansi kuna kwalanda twakulukilwa. Vava twasikama muna mene twavilakana e mpasi zazi ekolo twamonanga e nto za maza, matuti ye dime diakulumukanga vana ntandu a mongo. Mazu kaka twawanga ma nkukwila maza ye nkunga mia nuni.

 Twayowela muna nkoko, i bosi twatang’e sono kia lumbu ke lumbu yo dia madia ma mene, i bosi twayantika diaka manta mongo mu kwenda ku mavata makaka. E ngolo twavanga ke zankatu ko. Twamokena ye boba kimosi ona wadila vava kazaya vo e nkumbu a Nzambi, Yave yo mona vo yasonama muna Nkand’a Nzambi. Wasivika kikilu. Owau olenda samba kwa Nzambi yo sadila e nkumbu andi.

Yakala dimosi dianunu wavova vo Nzambi unsungamene yo yimbila nkunga wavovanga vo mbasi zitutumini. Yakala diakaka wakala vo mbevo watuvovesa vo ke vena muntu ko muna vata diadi wankingulanga. Wasivika kikilu vava kamona vo yeto twatuka kwa ndá, kuna mbanza La Paz twayiza kunkingula. Vakala mpe ye muntu watoma sivika wau vo e Mbangi za Yave bekingulanga wantu muna nzo zau, ekolo mabundu makaka bebokelanga wantu mu sika ngunga za nzo a nzambi.

Ke vena nzo yakala ye minda mia kura ko muna vata diadi, mu kuma kiaki o wantu nzaki belekanga avo kuma kufwidi yo sikama vava ntangwa ivaikanga. Muna wana wantu muna nzo zau, twayantikanga sila umbangi muna ola sambanu ya mene. Avo ke wau ko, tuwana vo wantu belenge kwau muna yana. Awana bawanukanga vo mu sala bena, bayambulanga e salu mu wá e Diambu dia Nzambi, ediadi diavananga elau kwa ngombe zina basadilanga mu vata mu vunda fiakete. Ndonga mun’awana twawananga muna nzo, bayalumunanga kiandu kia nkanda ememe kimana twafonga yo bokela esi nzo au awonso mu kutuwa. Avati a nsengo akaka batuvananga masangu se lukau muna nkanda twabasisilanga.

“Ke Numpilakene Ko”

Kieleka, o wantu muna nungunuka muna zayi wa Nkand’a Nzambi, divavanga vo bakingulwa nkumbu miayingi. Ndonga batulombanga vo twavutuka mu kubalonga diaka mambu makaka. Muna kuma kiaki, twakangalanga kwayingi muna zunga kiaki kia Bolívia.

Muna nkangalu akaka twavanga, nkento mosi anunu wayangalala wau vo twavutuka kunkingula yo vova vo: “Luna nze wana kuna kwa mono, ke numpilakene ko.” Yakala dimosi watonda e salu kieto yo kutuvovesa vo, vava tuvutuka kubakingula tufwete lwakila muna nzo andi. O nsendo usundidi muna ngolo twavanga i wá vo nkento mosi ona twamokena yandi muna nkingula zeto, wayaluka yo kwenda kuna mbanza, owau se nteleki a nsangu zambote.

Muna lumbu kiansuka kia nkangalu eto antete, e mazi twasadilanga mu kwika eziku (fogão) mafokoka, madia mpe makete kaka masala. Twatiama e nkuni mu lamba madia mansuka, i bosi twayantika kangala mu malu yo vutuka. Kwa ndá twakala muna lwaka muna mbanza yabakilwanga ekalu. Ozevo, fuku twalwaka.

Twavutuka Kuna Nzo

Muna vutuka mpe twawanana ye mpasi, kadi ekalu diafwa muna nzila. I bosi twamanta mu kalu diakaka, kuna nima kwakala kwazala yo wantu.

E nkangalu wau watuvana elau dia sila umbangi kw’awana twakangalanga yau kumosi, ana bavavang’o zaya e kuma twavangila e nkangalu wau. Kana una vo wantu awaya akwa nsoni, kansi akwa ngemba yo yangalela vanga kikundi yo wantu.

Vioka ola vwa za nkangalu eto, twalwaka kuna nzo yo zakama ye kiozi. Kansi, e nkangalu wau watwasa nluta. Muna nzila, twalenda sikidisa elongi dia Nkand’a Nzambi yo nkento mosi wazingilanga kuna mbanza.

Kieleka, diakala se lau dia samuna nsangu zambote kwa wantu muna zunga yayi yikondelo ateleki. Twasila umbangi mu mavata mayá ye ulolo wa mpata-vata. Tusungamenanga e mvovo emi: “Mawete vana miongo o malu ma nteleki a nsangu zambote, owisang’o luvuvamu, nteleki a nsangu zambote owisanga luvuvamu.”​—⁠Yes. 52:7; Roma 10:⁠15.

[Foto ina muna lukaya lwa 17]

Bakubama muna samuna nsangu zambote