Tala mambu

Tala ntu mia mambu

Zizidila e Mpasi za Sila Umbangi Mu nzo ye nzo

Zizidila e Mpasi za Sila Umbangi Mu nzo ye nzo

Zizidila e Mpasi za Sila Umbangi Mu nzo ye nzo

“Twakabukila muna Nzambi eto twanusamunwin’e nsangu zambote za Nzambi muna ndwan’ayingi.” ​—⁠1 TES. 2:⁠2.

1. Yeremiya nkia mpasi kanwana zau? Aweyi kalenda zo zizidila?

YEREMIYA muntu wakala ye ngindu nze yeto. Vava Yave kantumba “kingunza kia zula,” Yeremiya wavova vo: “E Mfumu Yave! kilendi vova ko, kadi i nleke kwame.” Kansi, wau kabunda e vuvu muna Yave, watambulwila kiyekwa kiaki. (Yer. 1:​4-​10) Vioka mvu 40, Yeremiya wazizidila wantu ana ke basonganga luzolo lwa wá ko, ana babembola yo veza e nsangu zandi, wazizidila nkutu mavangu ma nsoki. (Yer. 20:​1, 2) Ezak’e ntangwa, wayindulanga vo kayambula e salu kiaki. Kansi, wazizidila samun’e nsangu kw’awana ke bazolanga zo tambula ko. Muna ngolo za Nzambi, Yeremiya wavanga dina kalendi vanga ko muna ngolo za yandi kibeni.​—⁠Tanga Yeremiya 20:​7-9.

2, 3. Selo ya Nzambi aweyi bemwenanga e mpasi nze zina za Yeremiya?

2 Selo yayingi ya Nzambi o unu beyindulanga nze Yeremiya. Vava bebadikanga e salu kia sila umbangi mu nzo ye nzo, akaka mu yeto beyindulanga vo: ‘Kilenda kio sala ko.’ Kansi, vava tuzayanga vo i luzolo lwa Yave vo twasamun’e nsangu zambote, tusundanga e wonga yo kuyivana mu salu kia umbangi. Kana una vo i wau, ezak’e ntangwa vekalanga ye mambu mekitulanga e salu kia umbangi se kiampasi. Dialudi vo, diampasi mu sila umbangi mu nzo ye nzo yo zindalala yakuna mbaninu.​—⁠Mat. 24:⁠13.

3 Adieyi tuvova kele vo Nkand’a Nzambi olongokanga ye Mbangi za Yave yo kala muna lukutakanu, kansi okatikisanga sila umbangi mu nzo ye nzo? Aweyi avo u mpangi wavubwa, una ye mavimpi mafwana mu sila umbangi mu nzo ye nzo kansi diampasi omwenanga dio mu vanga? Kala ye ziku vo, mpangi muna nsi zawonso besundang’e mpasi za sila umbangi mu nzo ye nzo. Ongeye mpe lenda zo sunda muna lusadisu lwa Yave.

Kala ye Unkabu

4. Nki kiasadisa Paulu wa ntumwa mu sila umbangi yo unkabu?

4 Sungamena vo e salu kia umbangi kisalwanga mu nza yawonso, ke kisadilwanga mu ngolo yovo ngangu za wantu ko, kansi mu mwand’a Nzambi. (Zak. 4:⁠6) Diau adimosi mpe divangamanga muna salu kia umbangi kia konso Nkristu. (2 Kor. 4:⁠7) Yindula e nona kia Paulu wa ntumwa, vava kasungamena mbangikwa kabangikwa ye kitantu kasiwa kumosi ye misionario y’akwandi: “Kansi kadi, wau twateka mona mpasi, yo tiakidilwa kuna Filipi, . . . twakabukila muna Nzambi eto twanusamunwin’e nsangu zambote za Nzambi muna ndwan’ayingi.” (1 Tes. 2:2; Mav. 16:​22-​24) Nanga diampasi dia kwikila vo nteleki avema nze Paulu mpasi kamonanga muna salu kiandi kia umbangi. Kieleka, nze una tuvanganga yeto awonso, Paulu kwa Yave kasiang’e vuvu muna lenda sila umbangi kuna unkabu. (Tanga Efeso 6:​18-20.) Aweyi tulenda tanginina mbandu a Paulu?

5. Nkia mpila tulenda vwila unkabu mu sila umbangi?

5 E sambu, dimosi muna lenda vwa unkabu mu sila umbangi. Mpangi mosi wa mviti a nzila wavova vo: “Isambanga kwa Yave kansadisa mu vova ye sikididi kiawonso, isambanga mu lenda kotesa e ludi muna ntima mia wantu yo samba mpe kimana yakala ye kiese muna salu kia umbangi. Wau vo e salu kiaki ke kieto ko, kansi kia Yave, ka tulendi vanga diambu ko kondwa lusadisu lwandi.” (1 Tes. 5:​17) Yeto awonso, tufwete sambanga mu lomba lusadisu lwa mwand’avelela a Nzambi kimana twasila umbangi kuna unkabu.​—⁠Luka 11:​9-13.

6, 7. (a) O Yezekele nkia mona-meso kasongwa ye adieyi kisonganga? (b) E mona-meso kia Yezekele, nki’elongi kivananga kwa selo ya Nzambi ya tandu kiaki?

6 O nkand’a Yezekele diambu diakaka diamfunu usonganga dilenda kutusadisa mu sila umbangi kuna unkabu. Muna mona-meso, Yave wavana Yezekele nkanda wasonama “maniongo ye dilu ye tâtu” muna kati yo kuna mbazi. Nzambi wamvovesa vo kadia wo, oku vo: “E mwan’a muntu, yukutisa vumu kiaku yo zadisa kio yo nkanda wau una ikuvana.” E mona-meso kiaki nki kisonganga? Yezekele kafwete bakula e nsangu zina kadi samuna. E nsangu zazi zifwete kala muna ntim’andi yo yindulanga zo. E ngunza wavova vo: “Ndidi wo; uzenzele muna nu’ame nga wiki.” O samuna diambu dia Nzambi kwa wantu diayangidika Yezekele, diakala nze wiki kwa yandi. Diakala s’elau diampwena kwa yandi mu sunzula Yave yo sala salu kavewa kwa Nzambi, kanele vo kafwete vova e nsangu za nkuma kwa wantu ke badi zo zola wá ko.​​—⁠Tanga Yezekele 2:8–3:​4, 7-9.

7 E mona-meso kiaki, longi diamfunu kivananga kwa selo ya Nzambi ya tandu kiaki. Yeto mpe tuna ye nsangu za nkuma za samuna kwa wantu ke bezolanga zo wá ko. Muna badikila salu kia Kikristu eki twavewa kwa Nzambi s’elau, tufwete tanganga yo longoka diambu dia Nzambi. Elongi dia nzaki-nzaki dia Nkand’a Nzambi yovo longoka mu tutu, ke dilendi kutusadisa ko mu zaya mvimba e Diambu dia Nzambi. Ng’olenda tomesa e fu kiaku kia tanganga yo longoka Nkand’a Nzambi? Ng’olenda badika mana otanganga?​—⁠Nku. 1:​2, 3.

Yantika e Moko kia Nkand’a Nzambi

8. Nkia mpila ya yantikila e moko isadisanga ateleki a Kintinu mu sila umbangi mu nzo ye nzo?

8 Diambu disundidi e mpasi kw’ateleki ayingi mu salu kia umbangi kia mu nzo ye nzo, i yantika e moko yo muntu. Dialudi vo, muna zunga yakaka diampasi dikalanga mu yantika mokena yo muntu. Ateleki akaka bemonanga vo diasazu mu yantika mokena ye muntu vana mwelo a nzo andi kele vo osadidi e mvovo mina kakubikidi yo kumvana e finkanda-nkanda, nze una usonganga e mvovo mina vana babu (quadro). E ntu a diambu wa finkanda-nkanda yovo fwaniswa kiambote kina vana ntandu, nanga kilenda simba ntim’a muntu yo kutuvana elau dia zayisa ekuma kia nkingul’eto yo kunyuvula kiuvu. Tulenda sadila e mpila yakaka ya yantikila e moko muna songa yinkanda-nkanda ntatu yovo iyá yaswaswana kwa muntu yo kunlomba kasola fina finyangidikidi. Kieleka vo, ekani dieto ke kaya kaka yinkanda-nkanda ko yovo sadila yo mu nzo ye nzo, kansi ekani dieto diayantika moko kifila muntu kayantika longoka Nkand’a Nzambi.

9. Toma kubama, ekuma dinina diamfunu?

9 Konso mpila oyantikila e moko, o toma kubama kulenda kusadisa mu sila umbangi mu nzo ye nzo ye sikididi. Mpangi mosi wa mviti a nzila wavova vo: “Kiese kiayingi ikalanga kiau, kele vo ntomene kubika dina ivova. Ikalanga ye luzolo lwa vova dina nkubikidi.” Mviti a nzila akaka wavova vo: “Kele vo ntekele zaya mana mena muna nkanda nzolele kaya kwa wantu, ikalanga ye nzunzu za kaya mio.” Kana una vo diamfunu dia fimpa dina ovova muna nsi a ntima, kansi dikala dialusadisu mu vovolola e mambu mu nding’awakana. Ovanga wo, dilenda sadisa ateleki mu vana kwa Yave edi disundidi o wete.​—⁠Kol. 3:23; 2 Tim. 2:⁠15.

10. Nkia diambu difwete vangwa kimana lukutakanu lwa vaika mu salu kia umbangi lwatwas’e nluta kw’ampangi?

10 E nsongesela zambote zivangwanga muna lukutakanu lwa vaika mu salu kia umbangi, zilenda kutusadisa mu kala ye kiese yo sila umbangi una ufwene mu nzo ye nzo. Kele vo e sono kia lumbu ke lumbu ngwizani kina ye salu kia umbangi, kifwete tangwa yo sasilwa mu mvovo miakete. E mpangi ofila lukutakanu lwa vaika mu salu kia umbangi kafwete vaula ntangwa yafwana mu kiesesa yovo vanga nsongesela yaleboka ilenda sadilwa muna zunga, lenda mpe yika diambu diakaka diamfunu dilenda sadilwa mu salu kia umbangi mu lumbu kiakina. Ediadi dilenda sadisa ateleki mu sila umbangi una ufwene. Oteka kubama, kulenda sadisa akuluntu y’awana befilanga lukutakanu lwalu mu landa luludiku lwalu yo fila lukutakanu muna ntangwa ya sikidiswa.​—⁠Roma 12:⁠8.

Nluta Mina Muna Wá

11, 12. Toma wunikina aweyi kulenda kutusadisila mu simb’e ntima mia wantu vava tusamunang’e nsangu zambote? Yika e nona.

11 Kana una vo o toma kubama diambu diambote, kansi o vwa mpe akaka o mfunu muna salu kia umbangi kulenda kutusadisa mu yantika e moko muna Nkand’a Nzambi yo kotesa e ludi muna ntima mia wantu. Imosi muna mpila tulenda songela vo tuvwanga akaka o mfunu, i kubawunikina. Nkengi mosi a zunga wavova vo: “O kala ye luzindalalu yo wunikina wantu ye sungididi kiawonso, dilenda kubatunta mu wá e nsangu zambote yo songa vo tukubavwang’o mfunu.” O wunikina wantu yo kubafwil’e nkenda dilenda kubatunta mu mokena oma ma Nkand’a Nzambi nze una usonganga e nona kilende.

12 Muna nkanda mosi wavaikiswa mu zulunalu Le Progrès, kuna mbanz’a Saint-Étienne, França, nkento mosi oyikanga e nkingula kakingulwa kwa wantu wole muna nzo andi vava kafwilwa mwan’andi wa ngonde tatu. Wasoneka vo: “Vava balwaka, yabakula vo Mbangi za Yave. Kuna ndekwa zawonso yazola kubayinga. Kansi vava yamona e finkanda bakayanga, fiakala ye ntu a diambu, ekuma Nzambi keyambulwilang’e mpasi, yayambula vo bakota y’ekani diavunisa malongi mau. . . . Yamokena ye Mbangi zazi vioka ola mvimba. Batoma wunikina vava yavovanga, e nkingul’au yatoma kunsadisa, ikuma yawizana yau beza kunkingula diaka.” (Roma 12:​15) Kuna kwalanda, nkento ndioyo watonda elongi dia Nkand’a Nzambi. Ng’omwene? Nkento ndioyo kasungamena mana bamvovesa ko, kansi e mpila banwila ampangi.

13. Aweyi tulenda sobela e mpil’eto ya samun’e nsangu zambote kwa wantu tuwanananga yau?

13 Vava tutoma wunikinang’o wantu, tukubavanang’elau dia kutuvovesa ekuma bavwididi Kintinu kia Nzambi o mfunu. Ediadi dikutuvanang’elau dia mokena yau oma ma nsangu zambote. Nanga zeye wo vo ateleki ambote, ngwe miambote mpe. (Nga. 20:⁠5) Bevwanga ana besilanga umbangi o mfunu. Ke besonekanga kaka nkumbu zau ye fulu bezingilanga ko, kansi besonekanga mpe luzolo besonganga ye nsatu zau. Kele vo muntu ubayuvwidi e kiuvu, befimpanga diambu diadi yo vutuka mu kumvan’e mvutu za dina bafimpidi. Nze Paulu wa ntumwa, besobanga e mpil’au ya samunwin’e nsangu za Kintinu kwa konso muntu bewanananga yandi. (Tanga 1 Korinto 9:​19-23.) Ovwa wantu o mfunu, kukubatuntanga mu wá nsangu zambote yo yangalela “walakazi wa Nzambi eto.”​—⁠Luka 1:⁠78.

Kalanga ye Ngindu Zasikila

14. Ekolo tusalanga salu kieto kia umbangi, aweyi tulenda songela e fu ya Yave?

14 Yave watuvan’o nswa a kuyisolela. Kana una vo Nzambi wa Mpungu-ngolo, ke komekenanga wantu ko, kansi muna zola kwandi otuntang’o wantu mu kunsadila yo sambula awana beyangalelanga e nkubika zandi. (Roma 2:⁠4) Wau vo tu selo yandi, konso ntangwa tusianga umbangi, tufwete kalanga twakubama mu samun’e nsangu zambote mu mpila ina tufwete tanginina Nzambi eto a nkenda. (2 Kor. 5:​20, 21; 6:​3-6) Muna kuma kiaki, diamfunu twakalanga ye ngindu zasikila mu kuma kia wantu bena muna zunga kieto. Nki kilenda kutusadisa mu sunda e diambu diadi?

15. (a) O Yesu adieyi kavovesa alongoki andi mu vanga kele vo muntu kazolele kwandi wá nsangu zambote ko? (b) Adieyi dilenda kutusadisa mu sia sungididi kia vava awana bafwene?

15 Yesu wavovesa alongoki andi mu lembi tokana kele vo muntu kazolele kwandi wá ko e nsangu besamuna, kansi basia ngolo za vava awana bafwene zo wá. (Tanga Matai 10:​11-15.) O sikidisa mambu mana tulenda vanga, dilenda kutusadisa mu vava awana bafwene. Mpangi mosi wayitezanesa ye ntimi a wolo. “Ovavanga solola awana bafwene, bena ye luzolo lwa zaya e ludi. Ediadi dikuntwasila e kiese nze una ntimi a wolo kemonanga vava kesololanga e wolo.” Mpangi wakaka wasikidisa vo, “konso lumingu kafwete mokena yo muntu ampa una ye luzolo lwa wá nsangu zambote yo lembi viokesa lumbu yayingi mu kumvutukila.” Ateleki akaka, besianga e ngolo za tanga kana nkutu sono kimosi kia Nkand’a Nzambi ye muntu muna nzo andi. Ng’olenda sikidisa diambu din’olenda vanga?

16. Nkia kuma tuvwidi mu kwamanana samun’e nsangu zambote?

16 O sila umbangi mu nzo ye nzo ke ditwasanga kaka nluta ko vava wantu muna zunga kieto betondanga e nsangu zambote. Dialudi vo, e salu kia samuna nsangu zambote mfunu kina muna vuluza akwa ntima miansongi, kansi diambu diakaka mpe diamfunu kivanganga. E salu kia sila umbangi kikutuvananga elau dia songa o zola kweto muna Yave. (1 Yoa. 5:⁠3) E salu kiaki kikutusadisanga twalembi bwa mu nkanu a menga. (Mav. 20:​26, 27) Kilukisanga mpe e nza yambi vo “e ntangw’a mfundis’a [Nzambi] ilueke.” (Lus. 14:​6, 7) Vana ntandu, muna samunang’e nsangu zambote, nkumbu a Yave ikembelelwanga mu nza yawonso. (Nku. 113:⁠3) Muna kuma kiaki, wantu bawá yovo lembi wá, tufwete samun’e nsangu za Kintinu. Kieleka, Yave oyangalelanga ngolo zawonso tuvanganga muna samun’e nsangu zambote.​—⁠Roma 10:​13-15.

17. Ke kolo ko, o wantu nkia diambu bebakula?

17 Kana una vo ndonga bevezanga e salu kieto kia umbangi o unu, ke kolo ko bemona o mfunu wa salu kiaki. (Mat. 24:​37-​39) Yave wasikidisa Yezekele vo vava e lumbu kia mfundis’andi kilwaka, e nzo y’akolami a Isaele “bezaya wo vo ngunza ikedi vana bena.” (Yez. 2:⁠5) Diau adimosi, vava Nzambi kefwasa e nza yayi, wantu bezaya wo vo e nsangu besamunanga Mbangi za Yave, muna fulu ya ndonga ye mu nzo ye nzo kwa Yave wa Nzambi mosi kaka aludi zatuka, vo i Mbangi zandi, Yave kikilu besunzulanga muna salu kiaki. Ekw’elau diampwena tuvwidi dia nata e nkumbu andi yo samun’e nsangu za Nzambi mu lumbu yayi yambaninu! Muna lusadisu lwandi, yambula twazizidila e mpasi za sila umbangi mu nzo ye nzo.

Nkia Mvutu Ovana?

• Aweyi tulenda kadila ye unkabu wa sila umbangi?

• Adieyi dilenda kutusadisa mu yantika e moko muna Nkand’a Nzambi ye muntu muna salu kia umbangi mu nzo ye nzo?

• Aweyi tulenda songela vo tuvwanga akaka o mfunu?

• Nki kilenda kutusadisa mu kala ye ngindu zasikila mu kuma kia wantu bena muna zunga kieto?

[Yuvu ya Longoka]

[Babu/ Mafoto zina muna lukaya lwa 9]

Mpila Tulenda Yantikila e Moko kia Nkand’a Nzambi

Muna yantika:

▪ Vava omene kayisa muntu, umvana e finkanda-nkanda yo vova vo: “Ngizidi kukingula o unu mu mokena yaku mu kuma kia diambu diadi diamfunu.”

▪ Yovo olenda kumvana e finkanda-nkanda yo vova vo: “Wantu ikingulang’o unu mu miniti miakete, kadi nzolele zaya dina oyindulanga mu kuma kia diambu diadi.”

Kele vo muntu osidi ye finkanda-nkanda:

▪ Lembi viokesa e ntangwa, yuvula dina keyindulanga mu kuma kia ntu a diambu wa finkanda-nkanda.

▪ Toma tamb’o matu, vava zaya e ngindu zandi. Tonda e mvutu zandi yo zitisa zo ekolo numokenanga.

Muna kwamanana e moko:

▪ Tanga yo sia nsasa za sono kimosi yovo yole. Fila e moko kiaku mu diambu din’omwene vo dikuntokanesanga.

▪ Kele vo muntu osongele luzolo lwa wá, unsisila e nkanda yo kunsonga mpila ilongokelwanga Nkand’a Nzambi. Nuwizana e lumbu okumvutukila.