Nki Olenda Vana Muna vwa Moyo a mvu ya mvu?
Nki Olenda Vana Muna vwa Moyo a mvu ya mvu?
“O muntu, nki kevan’e nsobani muna moyo?”—MAT. 16:26.
1. Ekuma Yesu katumbila dina kavoveswa kwa Petelo?
PETELO wa ntumwa kakwikila ko dina kawa. O Yesu Kristu wa Mfumu andi ‘watoma bâk’e diambu’ yo vova vo ke kolo ko omweswa mpasi yo vondwa. Vava Petelo kawa wo, ye kani diambote, watumba Yesu yo kumvovesa vo: “Sabisabi, e Mfumu: e diambu diadi ke dikubwila ko.” Yesu wafila Petelo e nima yo tala alongoki akaka. Nanga yau mpe ngindu zazi zabendomoka bakala zau. I bosi, wavovesa Petelo vo: “Viluk’oku nim’ame, e Satana: se u sakuba kiame; kadi kuyindul’oma ma Nzambi ko, oma ma wantu kaka.”—Maku 8:32, 33; Mat. 16:21-23.
2. Yesu adieyi kayika bafwete vanga alandi andi?
2 E mvovo kakudikila o Yesu nanga miasadisa Petelo mu bakula e kuma Yesu kantumbila. Yesu ‘wabokela ndonga kumosi y’alongoki andi’ yo vova vo: ‘Konso muntu, ovo ozolele o kwiz’andandi, mbula kayivanina nkalu, yo nat’e nti andi ampasi, yo kundanda. Kadi konso on’ozolele vuluza moyo andi, vidisa kevidisa wo; kansi konso on’ovidisila moyo andi muna diambu diame ye nsangu zambote, vuluza kevuluza wo.’ (Maku 8:34, 35) Yesu ke moyo andi kaka ko kazola vana, kansi wazola mpe vo alandi bakala bakubama mu vana zingu kiau muna salu kia Nzambi. Avo bavangidi wo, nsendo ampwena bebaka.—Tanga Matai 16:27.
3. (a) O Yesu nkia yuvu kayuvula kw’alandi andi? (b) E kiuvu kiazole kayuvula o Yesu adieyi kiasungamesa wantu ana bawa e mvovo miandi?
3 Muna lumbu kiakina, Yesu wayuvula yuvu yole yamfunu: “O muntu, nkia nluta keluta, ovo obakidi nza mvimba, yo kulukw’o moyo andi?” ye “O muntu, nki kevan’e nsobani muna moyo?” (Maku 8:36, 37) Diasazu kwa wantu mu vana mvutu za kiuvu kiantete. Ke dikala mfunu ko kwa muntu mu bak’e nza mvimba yo vidisa moyo andi. Mavwa mekalanga kaka o mfunu kele vo o muntu moyo kena, kimana kayangalela mo. E kiuvu kiazole kayuvula o Yesu i kiaki: “O muntu, nki kevan’e nsobani muna moyo?” E kiuvu kiaki nanga kiasungamesa ana bawa e mvovo mia Yesu, dina kavova o Satana muna lumbu ya Yobi vo: “Yawonso kena yau o muntu i kevanina muna moyo andi.” (Yobi 2:4) Kw’akaka mun’awana ke besambilanga Yave ko, e mvovo miami milenda kala mialudi. Ayingi bevanganga wawonso balenda yovo kulula konso nsiku, kimana bakala kaka o moyo. Kansi, Akristu ke wau ko bevanganga.
4. Ekuma e kiuvu kia Yesu kinina kiamfunu kw’Akristu?
4 Tuzeye wo vo Yesu kayiza ova nza ko mu kutuvana vimpi wambote, mavwa ye zingu kiandá ova nza yayi. Wayiza kutuziulwila nzila kimana twazinga yakwele mvu muna nz’ampa. Kuna kwa yeto, e vuvu kia moyo a mvu ya mvu kilutidi o mfunu. (Yoa. 3:16) E Nkristu owu kafwete bakulwila e kiuvu kiantete kia Yesu: “Nkia mfunu dikala kwa muntu mu bak’e nz’amvimba yo vidisa vuvu kiandi kia moyo a mvu ya mvu?” Ve, ke dikala mfunu ko. (1 Yoa. 2:15-17) Muna kutusadisa mu van’e mvutu za kiuvu kiazole kia Yesu, tufwete kiyuvula: ‘Nki ndenda vana owau muna sikidisa vuvu kiame kia vwila moyo muna nz’ampa?’ E mpila zingu kieto isonga kana vo e vuvu kiaki kiasikila kina muna ntima mieto.—Tezanesa ye Yoane 12:25.
5. Aweyi tulenda vwila lukau lwa moyo a mvu ya mvu?
5 Kansi, Yesu kazola vova ko vo muntu lenda vwa moyo a mvu ya mvu muna ngolo za yandi kibeni. E zingu kieto i lukau, kana nkutu e zingu kiankufi tukalanga kiau mu nza yayi. Ka tulendi kio sumba ko yovo vanga diambu mu vwa kio. E mpila imosi kaka tulenda vwila lukau lwa moyo a mvu ya mvu i ‘kwikila muna Yesu Kristu’ yo Yave wa “nsendi awana bekumvavanga.” (Ngal. 2:16; Ayib. 11:6) Kana una vo i wau, lukwikilu lufwete songelwa muna mavangu, kadi “lukwikilu luakondwa mavangu, luafwa.” (Yak. 2:26) Muna kuma kiaki, vava tubadikanga kiuvu kia Yesu, diambote twatoma fimpa mu zaya kina tulenda bembola mu nza yayi ye dina tulenda vanga muna salu kia Yave mu songa vo lukwikilu lweto lwasikila.
“Kristu Kayiyangidika Ko”
6. O Yesu adieyi kasianga va fulu kiantete?
6 Vana fulu kia sia sungididi mu lekwa kevananga e nza yayi, Yesu wasia sungididi muna mambu mamfunu yo lembi yambula vo mavwa mamvukumuna. Wayivana yo lemvokela Nzambi muna zingu kiandi. Vana fulu kia kiyangidika, wavova vo: ‘Lumbu yawonso mvangang’oma meyangidikanga Nzambi.’ (Yoa. 8:29) Nkia tezo kayivanina o Yesu muna yangidika Nzambi?
7, 8. (a) Nki kavana o Yesu? Nkia nsendo katambula? (b) Nkia kiuvu tufwete kiyuvula?
7 Lumbu kimosi, Yesu wavova kw’alongoki andi vo: “Mwan’a muntu, kayiz’asadilwa kwa selo ko, kasadila kaka, yo vana moyo andi se lukulu lua wantu ayingi.” (Mat. 20:28) Entete, vava Yesu kazayisa alongoki andi vo ke kolo ko ‘ovana moyo andi,’ Petelo wantumba kimana kalembi wo vanga. Kansi, Yesu kavutuka manima ko. Wazola vana moyo andi wa kimuntu alunga mu kuma kia wantu. Muna kuma kia kuyivana kwandi, Yesu wavewa vuvu kiasikila kia kusentu. Wafulwa yo ‘kundidikwa kuna koko kwalunene kwa Nzambi.’ (Mav. 2:32, 33) Wakituka se mbandu ambote kwa yeto.
8 Paulu wa ntumwa wavovesa Akristu muna Roma mu lembi ‘kiyangidika’ yo kubasungamesa vo ‘Kristu kayiyangidika ko.’ (Roma 15:1-3) Nkia tezo tulenda lemvokela elongi kavana o Paulu yo kuyivana mu tanginina Kristu?
Yave Ozolele vo Twamvana eki Kisundidi o Wete
9. O Nkristu adieyi kesonganga vava kekiyekolanga kwa Nzambi?
9 Muna Isaele yankulu, e Nsiku a Mose wasikidisa vo ntaudi a Nyibere ofwete vevolwa muna mvu wansambwadi wa ubundu yovo muna mvu a Yubile. Kansi, vakala ye diambu diakaka balenda vanga. Kele vo ntaudi otoma zolanga mfumu andi, lenda bak’e nzengo za kala kaka ntaudi a muntu ndioyo muna zingu kiandi kiawonso. (Tanga Nsiku 15:12, 16, 17.) Nzengo za mpila yayi tubakanga vava tukiyekolanga kwa Nzambi. Tutambulwilanga vanga luzolo lwa Nzambi, vana fulu kia landa zolela ya yeto kibeni. Vava tuvanganga wo, tusonganga zola kweto muna Yave ye luzolo lweto lwa kunsadila yakwele mvu.
10. Aweyi twinina s’evwa dia Nzambi? Ediadi aweyi difwete vanga muna ngindu ye mavangu meto?
10 Avo Nkand’a Nzambi olongokanga ye Mbangi za Yave, yo samun’e nsangu zambote yo kwenda muna tukutakanu tw’Akristu, wafwana sanisinwa. Tuna ye vuvu vo ke kolo ko okuyiyekola kwa Yave yo yuvula kiuvu kiayuvula Ntiopia kwa Filipo: “Nki kinsimbidi muna vubwa?” (Mav. 8:35, 36) E ngwizani aku yo Nzambi ikala nze ina y’Akristu ana Paulu kasonekena vo: “Oyeno mpe ke nwiyivwidi ko; kadi mu ntalu nwasumbilwa.” (1 Kor. 6:19, 20) Twakala ye vuvu kia vwila moyo kun’ezulu yovo ova ntoto, avo twakiyekola kwa Yave, yandi i Mfumu eto. Muna kuma kiaki, diambote twavenga e zolela ya nitu yo lembi ‘kituka ntaudi za wantu.’ (1 Kor. 7:23) Ekw’elau dia kala selo kia kwikizi kia Yave yo sadilwa mu mpila ina kazolele!
11. Nkia kimenga bevoveswanga Akristu bafwete tambika? Nze una wasongang’o Nsiku a Mose, ediadi aweyi disongele?
11 Paulu waludika akw’andi Akristu vo: ‘Nutambika to yeno se kimenga kiamoyo, kiavauka, kialuyangalalu kuna kwa Nzambi, se salu kieno kiansongi.’ (Roma 12:1) E mvovo miami miasungamesa Akristu Ayuda e yimenga ina bavananga muna nsambila una ke bakitukidi alandi a Yesu ko. Bazaya wo vo muna Nsiku a Mose, e bulu yatambikwanga kwa Yave van’eziku, ifwete kala yambote. Ina yavanguka ke yatondwanga ko. (Mal. 1:8, 13) Diau adimosi divangamanga vava tutambikanga e to yeto “se kimenga kiamoyo.” Tuvananga Yave eki kisundidi, ke kina kisuvanga ko una tumene lungisa zolela ya yeto kibeni. Vava tukiyekolanga kwa Nzambi, tukumvananga “mioyo” mieto, i sia vo, zingu kieto kumosi ye ngolo, mavwa ye ngangu zeto. (Kol. 3:23) Aweyi tulenda wo vangila?
Sadila Ntangwa mu Mpila Yambote
12, 13. Nkia mpila tulenda vanina Yave eki kisundidi o wete?
12 Imosi muna mpila tulenda vanina kwa Yave kina kisundidi o wete, i sadilang’e ntangwa mu mpila yambote. (Tanga Efeso 5:15, 16.) Muna sadila ntangwa mu mpila yambote divavanga vo twakala ye volo. O umpukumuni wa nza kumosi ye usumuki ulenda kutufila mu sadila e ntangwa mu kiyangidika yovo lungisa zolela ya yeto kibeni. Kieleka, ‘e ma yawonso ivwidi ntangw’andi,’ kumosi ye ntangw’a sakana yo sala muna lungisa kiyekwa kieto kia Kikristu. (Kim. 3:1) Kansi, o Nkristu wakiyekola kwa Nzambi kafwete zayanga e tezo yo sadila ntangwa mu mpila yambote.
13 Vava Paulu kayenda kuna Atenai, wamona vo “esi Atenai awonso ye nzenza zinangini ko, ke zisidi vutukila diambu diakaka ko, samuna, ovo wa dina diampa kaka.” (Mav. 17:21) O unu mpe, wantu ayingi befwasanga ntangw’au. Mambu mayingi mevukumunanga wantu nze tala televizau, nsaka za vídeo games yovo tala Internete. Vena diaka ye makaka malenda vunzanesa ngindu zeto yo fwasa ntangw’eto. Avo tuyivene muna mambu mama, tulenda yambula lungisa nsatu zeto za mwanda. Tulenda nkutu yantika mona vo salu kiayingi tuna kiau yo lembi kuyivana muna ‘mambu masundidi o mfunu,’ i sia vo, mambu ma salu kia Yave.—Fili. 1:9, 10.
14. Nkia yuvu tufwete badika?
14 Wau vo u selo kiayiyekola kwa Yave, ukiyuvula: ‘Nga ivaulanga ntangwa konso lumbu ya tanga Nkand’a Nzambi, ya badika yo samba?’ (Nku. 77:12; 119:97; 1 Tes. 5:17) ‘Nga ivaulanga ntangwa ya kubika malongi mevewa muna lukutakanu lw’Akristu? Nga ikasakesanga akaka mu vananga mvutu muna tukutakanu?’ (Nku. 122:1; Ayib. 2:12) Diambu dia Nzambi divovanga vo Paulu ye akw’andi bananga ‘kolo kiayingi mu vovela kuna unkabu muna wisa kia Yave.’ (Mav. 14:3) Nga lenda soba mpila zingu kiaku kimana wakala ye ntangwa yafwana, kana nkutu “kolo kiayingi” mu kuyivana muna salu kia umbangi, yovo sala se mviti a nzila?—Tanga Ayibere 13:15.
15. Akuluntu aweyi besadilanga ntangw’au mu mpila yambote?
15 Vava Paulu wa ntumwa ye Akristu akaka akwikizi bakingula nkutakani kuna Antiokia, “banangini kolo kiayingi y’alongoki” mu kubakasakesa. (Mav. 14:28) Diau adimosi mpe o unu, akuluntu azolwa besalanga ntangwa yayingi mu kasakesa akaka. Vana ntandu a salu kia umbangi, akuluntu besalanga kwayingi mu vungula ekambi, tomba mameme mavila, sadisa ambevo yo lungisa kiyekwa kiayingi muna nkutakani. Avo u mpangi eyakala wavubwa, nga mpila zingu kiaku ikuyambulanga mu sia ngolo za kala y’elau diakaka dia salu?
16. Aweyi tulenda ‘vangil’owu wambote . . . kw’esi kilukwikilu’?
16 Ayingi bemonanga kiese kia kuyivana mu sadisa awana bebwilwanga sumbula. Kasikil’owu, mpangi mosi ankento una ye tezo kia 65 ma mvu, osadilanga ku Betele, wakangalanga tini kiandá mu kwenda sadisa awana babwilwa sumbula. Ekuma kasadila lumbu yandi ya vundu mu mpila yayi? Wavova vo: “Kana una vo kizeye umbangu ko, diakala s’elau kwa mono mu vanga konso salu kivwilu o mfunu. Yatoma kasakeswa mu mona lukwikilu lwa mpangi zame zamakala ye zamakento ana bavidisa lekwa yayingi.” Vana ntandu, mpangi zayingi bekuyivananga muna salu kia tunga Maseka ma Kintinu ye ma Lukutakanu Lwampwena. Vava tukuyivananga muna salu yayi, ‘tuvangang’owu wambote . . . kw’esi kilukwikilu.’—Ngal. 6:10.
“Ngina Yeno e Lumbu Yawonso”
17. Ongeye nki lenda vana mu vwa moyo a mvu ya mvu?
17 E nza yayi yavambana yo Nzambi vioka ivioka. Ka tuzeye ko e ntangwa divangama. Kansi, tuzeye wo vo “e kolo kikufamene,” e ‘mpw’a nza yayi mu soba ina.’ (Tanga 1 Korinto 7:29-31.) O zaya vo e kolo kikufamene dilenda kudikila e nsasa muna kiuvu kia Yesu: “O muntu, nki kevan’e nsobani muna moyo?” Kieleka, tufwete vana yawonso katulombele o Yave kimana twavwa “moyo wina vo moyo kikilu.” (1 Tim. 6:19) Ozevo, diamfunu twalemvokela elongi kavan’o Yesu dia ‘kunlanda’ yo ‘tombel’ekulu e kintinu.’—Mat. 6:31-33; 24:13.
18. Nkia vuvu tufwete kala kiau? Ekuma?
18 Elo, ezak’e ntangwa o landa Yesu dilenda kala diampasi, nze una Yesu kavova, akaka balenda vidisa mioyo miau mu nza yayi. Kansi, tulandanga mbandu a Yesu ya lembi ‘kuyifwila nkenda.’ Tuna ye vuvu muna nsilu kavana kw’alandi andi akuswa muna tandu kiantete: “Ngina yeno e lumbu yawonso, yakuna nsuk’a tandu.” (Mat. 28:20) Muna kuma kiaki, yambula twasadila ntangw’eto ye ngangu zeto muna salu kia Nzambi. Avo tuvanga wo, tusonga vo tuna ye vuvu vo Yave osinga kututanina muna mpasi zayingi yovo kutufula kimana twazinga muna nz’ampa. (Ayib. 6:10) Muna mpila yayi, tusonga vo tuvwanga kikilu lukau lwa moyo o mfunu.
Nkia Mvutu Ovana?
• O Yesu aweyi kasongela luzolo lwa sadila Nzambi yo wantu?
• Ekuma o muntu kafwete kuyivanina nkalu? Aweyi kalenda wo vangila?
• Muna Isaele yankulu, nkia mpila yimenga katondanga o Yave? Aweyi dilenda kutusadisila o unu?
• Aweyi tulenda sadila ntangwa mu mpila yambote?
[Yuvu ya Longoka]
[Mafoto zina muna lukaya lwa 26]
Yesu wavanganga mana meyangidikanga Nzambi lumbu yawonso
[Foto ina muna lukaya lwa 28]
Aneyisaele akwa kwikizi bavananga ina isundidi o wete muna yikama nsambil’aludi
[Mafoto zina muna lukaya lwa 29]
Tuyangidikanga Nzambi vava tusadilanga ntangwa mu mpila yambote