‘Tutatidila oma ma Ungudi’

E NZILA yampa, yatoma lengoka, yambote ikalanga. Kansi kuna kukwiziwa, ilenda fwasakana yo timuka mawulu. Divava vo yavangululwa kimana e nzila yakala diaka yambote.

Diau adimosi mpe, e ngwizani eto y’akaka ilenda kota mavwanga yovo fwa. Paulu wa ntumwa wazaya dio vo ngindu zaswaswana zakala vana kati kw’ampangi muna nkutakani ya esi Roma. Wavovesa akw’andi Akristu vo: ‘Mbula twatatidil’oma ma ungudi, yo mana mevangamesanga.’ (Roma 14:​13, 19) ‘Tatidil’oma ma ungudi,’ ekuma dinina o mfunu? Aweyi tulenda sil’e ngolo za vanga ungudi mu mpila yambote?

Ekuma Tufwete Tatidila Ungudi?

Mawulu makete muna nzila avo ke mazikilu ko, malenda kituka manene yo twasa vonza. O lembi singika ntatani dilenda mpe twasa vonza. Yoane wa ntumwa wasoneka vo: “Ovo muntu ovovele vo, Nzolele Nzambi, kasaula mbunzi andi, ngyangya kwandi: okala vo kadi, ndion’olembi zola mbunzi andi, ona kamwene, kalendi zola Nzambi ko, ona kalembele mona.” (1 Yoa. 4:​20) O lembi singika e ntatani vana vau dilenda fila Nkristu mu saula mpangi andi.

Yesu Kristu wasonga vo e nsambil’eto ke itondwa ko kwa Yave avo ke tuvangidi ungudi ko y’akaka. Yesu wakanikina alongoki andi vo: “O lukau luaku, ovo se’tambikila lo van’eziku, vana vau wayindula vo mbunzi aku, diambu kàvwidi, osala sisa lukau luaku van’eziku, wenda, wabákanin’ekulu yo mbunzi aku, i bosi wiza tambik’o lukau.” (Mat. 5:​23, 24) Elo, luzolo lwa yangidika Yave wa Nzambi i kuma kiantete tufwete tatidila ungudi. *

Diambu diabwa muna nkutakani ya esi Filipi, disonganga kuma kiakaka tufwete tatidila ungudi. Diambu tulembi zaya diabwa vana vena mpangi zole zamakento, Ewodia yo Suntuki, edi diasia luvuvamu lwa nkutakani mu vonza. (Fili. 4:​2, 3) E diambu dia  wantu wole dilenda kituka dia ndonga kele vo ke disingikilu ko. E luzolo lwa tanina kintwadi yo zola muna nkutakani lufwete kutufila mu vanga ungudi ye mpangi zeto.

Yesu wavova vo: “Akwa nsambu avangi a ungudi.” (Mat. 5:⁠9) O vanga ungudi nsambu ye kiese kutwasanga. Vana ntandu, ungudi usadisanga mu kala yo vimpi wambote, kadi o “ntim’a vova, i moyo a nitu.” (Nga. 14:​30) Kansi, o lunda makasi kulenda twasa vonza mu nitu.

Kana una vo Akristu bazeye wo vo o vanga ungudi mfunu kwina, lenda kiyuvula mpila lenda singikila ntatani yo mpangi. Yambula twafimpa nkanikinu mia Nkand’a Nzambi mina milenda kutusadisa.

Mbokena Zambote Zilenda Vutulwisa Ungudi

Nzila ilenda vangululwa muna fuka kaka mawulu makete. Nga tulenda loloka yo fuka mpilakanu zakete za mpangi zeto? O vanga wo dilenda sadisa mu singika ntatani ye mpangi zeto, kadi Petelo wa ntumwa wasoneka vo: “Zola i kufùka mbidi a masumu.”​—⁠1 Pet. 4:⁠8.

Ezak’e ntangwa, tulenda mona vo e diambu diampwena, ka tulendi dio fuka ko. Yindula dina diabwila Aneyisaele vava bakota muna Nsi a Nsilu. Vava “o wan’a Rubeni yo wan’a Ngadi yo kati kw’ekanda dia Manase” basauka Nkoko a Yodani, batunga ‘eziku diampwena.’ Makanda makaka ma Isaele babanza vo ekani batungila eziku diadi dia sambila teke, muna kuma kiaki ke bazola veza diambu diadi ko. Babak’e nzengo za kwenda kubanwanisa.​—⁠Yos. 22:​9-12.

Aneyisaele akaka nanga bamona vo esumu diadi diampwena kikilu, o kwenda kubanwanisa ku kinsalukisa, wantu ayingi badi vonda. Vana fulu kia vanga diambu dianzaki, makanda makala kuna weste ya Yodani bafila wantu mu kwenda mokena ye mpangi zau. Babayuvula vo: “Nki’ekuzuka diodio nwanete kwa Nzambi a Isaele muna vutuk’o unu muna landa Yave?” Kansi, makanda mana matunga eziku diadi ke bavanga diambu diambi ko. Aweyi bavanga muna yikilwa diambu dina ke bavanga ko? Nga bafungila mpangi zau makasi yo lembi tonda mokena yau? Makanda mavuninwa ediambu bavutula kuna lembama kwawonso vo luzolo lwa sadila Yave i lwabafila mu tunga eziku. E mvutu zalembama bavana zatanina ngwizani au yo Nzambi yo vuluza mioyo miau. Mbokena zambote zasingika diambu yo vutulwisa ungudi.​—⁠Yos. 22:​13-34.

Lembi teka vanga diambu, Aneyisaele bayenda mokena yo wan’a Rubeni yo wan’a Ngadi yo kati kw’ekanda dia Manase.  Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Kusazuki o tutis’ekudi ko; kadi ekudi dina muna tulu ya mazowa.” (Kim. 7:⁠9) E mpila ya singikila ntatani yo mpangi, in’e ngwizani ye Nkand’a Nzambi, i mokena mu mpila yakiá yo lembama kwawonso. Nga tulenda vingila e nsambu za Yave kele vo makasi tulundanga yo venga muntu utuvangidi e mbi?

Kuna diak’e sambu, adieyi tuvanga kele vo mpangi Ankristu wizidi kutuzayisa e mbi tuvangidi yovo ina ketuvangidi ko? Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “E mvutwilu a malembe ivilula nsita.” (Nga. 15:⁠1) Makanda ma Isaele mana mavuninwa mambu basonga e kuma batungila eziku mu mpila yakiá, kuna lembama kwawonso. Muna mpila yayi, basingika e ngindu zambi za mpangi zau. Diakala vo yeto tuvitidi o ntu mu kwenda mokena yo mpangi yovo yandi wizidi mokena yeto, diambote twakiyuvula: ‘Nkia mvovo yovo e zú dia ndinga yovo fu tufwete songa muna lembi fwasa ungudi?’

Sadila Lubini mu Ngangu

Yave ozeye wo vo tukalanga yo luzolo lwa vova dina ditutokanese. Kansi, avo ka tusingikidi ko diambu tubakanene ye mpangi, tulenda tontwa mu kwenda dio vova kwa muntu akaka. O lunda makasi dilenda fila muntu mu fu kia kumba. Muna kuma kia sadila lubini mu mpila yambi, e sono kia Ngana 11:11 kisonganga vo: “Muna nu’a yimpumbulu [evata] dibanguka.” Diau adimosi, o kumba mpangi eto Ankristu kulenda fwasa ungudi muna nkutakani itezaneswanga y’evata.

Kansi, o tatidila ungudi ke disonganga ko vo ka tufwete vova mu kuma kia mpangi zeto zamakala ko yovo zamakento. Paulu wa ntumwa wavovesa mpangi zandi vo: “E diambu diansafu ke divaika mu nua mieno ko.” Kansi wakudikila vo: “Dina diambote kaka muna vangamesa wantu akaka, diavan’awana bew’e nsambu. . . . Nulembamiana, nukala yo walakazi, nuyambuziana.” (Ef. 4:​29-​32) Avo mpangi on’okendalele mu kuma kia mpova zaku yovo evangu diaku wizidi vovana yaku, nga ke diambote ko dia loloka yo vanga ungudi kele vo mpangi ndioyo kavovele mbi mu kuma kiaku ko kw’akaka? Diau adimosi, avo tuzayakene vo mpova zambote tusadilanga vava tuvovanga mu kuma kia mpangi zeto z’Akristu, diasazu dikala mu vanga ungudi kele vo vabwidi diambu.​—⁠Luka 6:⁠31.

Tusadila Nzambi “Kumosi”

Usumuki weto ukutufilanga mu venga awana batukendeleka yo kuyivaula. Kansi, o vanga wo ke diangangu ko. (Nga. 18:⁠1) Wau vo tu nkangu uvovelelanga nkumbu a Yave, tufwete kwamanana “kunsadila kumosi.”​—⁠Sef. 3:⁠9.

E mpova zambi yovo fu yambi y’akaka ke ifwete kutufila ko mu kulula etima dieto muna nsambila yavelela. Ekolo kimenga kia Yesu ke kivingisu ko vana fulu kia tukau muna tempelo, vava katumba asoneki, Yesu wamona nkento anson’ansukami watuba “vumu kiandi kiawonso” muna lundilwa kia nzimbu za tempelo. O Yesu nga wansima mu lembi wo vanga? Ve, kansi, wansanisina mu mpila kayikamena nkutakani a Yave muna ntangwa yayina. (Luka 21:​1-4) Kayambula yikama nsambil’a Yave ko mu kuma kia mavangu mambi m’akaka.

Ezak’e ntangwa tulenda mona vo mpangi ayakala yovo wankento diambu diambi katuvangidi. Aweyi tuvanga? Nga tuyambula vo evangu diandi diatusimba mu lembi sadila Yave yo ntima mosi? Nga tukala yo unkabu wa singika ntatani kimana twalembi fwasa ungudi muna nkutakani a Nzambi?

Nkand’a Nzambi ukutuwondelelanga vo: “Ovo dilendakana, vana dieno’sambu, nukadila kuna ungudi yo wantu awonso.” (Roma 12:​18) Yambula twakwamanana tatidila ungudi yo kangalela muna nzil’a moyo.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

[Foto ina muna lukaya lwa 17]

Diavava vo Ewodia yo Suntuki bavanga ungudi

[Foto ina muna lukaya lwa 18]

Nkia mvovo yovo zú dia ndinga yovo fu tufwete songa muna lembi fwasa ungudi?