Zaya e Fulu kia Yesu Mun’ekani dia Nzambi
Zaya e Fulu kia Yesu Mun’ekani dia Nzambi
“Mono kwame i nzila, i ludi, i moyo mpe: ke ven’on’okwiza kwa Se ko, ovo ke mu mono ko.”—YOA. 14:6.
1, 2. Ekuma tufwete zayila e fulu kia Yesu mun’ekani dia Nzambi?
TUKA kuna nz’ankulu, ndonga bevavanga kiswaswanesa ye akw’au, kansi akete kaka betezanga wo vanga. Akaka bevovanga ye ziku kiawonso vo baswaswana y’akaka muna mambu mayingi. Kansi, Yesu Kristu, wa Mwan’a Nzambi, yandi kaka waswaswana muna mpila zayingi.
2 Ekuma tufwete zayila e fulu kia Yesu? Kadi i diambu divavwanga muna kala ye ngwizani ambote yo Yave wa S’eto ezulu. Yesu wavova vo: “Mono kwame i nzila, i ludi, i moyo mpe: ke ven’on’okwiza kwa Se ko, ovo ke mu mono ko.” (Yoa. 14:6; 17:3) Yambula twafimpa maka mambu meswaswanesanga Yesu. Ediadi dilenda kutusadisa mu zaya e fulu kiandi mun’ekani dia Nzambi.
“Mwan’amosi”
3, 4. (a) Ekuma tulenda vovela vo e fulu kia Yesu nze Mwan’amosi kiaswaswana? (b) E fulu kia Yesu muna nsema aweyi kinina kia yandi kwandi kaka?
3 Yesu ke “Mwan’a Nzambi” kaka ko, nze una kanyikila Satana ekolo kavavanga kumvukumuna. (Mat. 4:3, 6) Yesu wafwana kikilu yikilwa vo “Mwan’amosi a Nzambi.” (Yoa. 3:16, 18) E mvovo wa Kingerekia wasekolwa vo “Mwan’amosi,” usonganga vo “waswaswana muna nkal’andi,” “yandi mosi kaka muna kanda diandi” yovo “yandi kaka.” Yave vwidi ulolo wa wan’a mianda. Ozevo, o Yesu aweyi kaswaswanene muna nkal’andi?
4 Yesu waswaswana kikilu wau vo yandi kibeni Se wansema. Kieleka, yandi i “mwan’antete muna nsema wawonso.” (Kol. 1:15) Yandi i “lubantiku lu’esemo dia Nzambi.” (Lus. 3:14) E fulu kia Mwan’amosi ndioyo muna nsema kia yandi kwandi kaka. Ke yandi ko i Nsemi, yovo Etuku dia nsema. Kansi, Yave wansadila se mbut’a mbangu mu vanga lekwa yawonso. (Tanga Yoane 1:3.) Paulu wa ntumwa wasoneka vo: “Kansi oku kwa yeto, Nzambi mosi, w’Ese, ona watukw’e lekwa yawonso, oyeto mpe muna yandi; Mfumu mosi mpe, wa Yesu Kristu, e lekwa yawonso muna yandi, oyeto mpe muna yandi.”—1 Kor. 8:6.
5. Nkand’a Nzambi aweyi usongelanga e fulu kiamfunu kia Yesu?
5 Kansi, mambu mayingi mesonganga vo e fulu kia Yesu kia yandi kaka. Mazina ma mpila mu mpila keyikilwanga muna Nkand’a Nzambi mu songa e fulu kiandi kiamfunu mun’ekani dia Nzambi. Yambula twafimpa maka mazina tanu keyikilwanga Yesu muna Sono ya Kingerekia ya Kikristu.
“Diambu”
6. Ekuma Yesu kafwana yikilwa vo “Diambu”?
6 Tanga Yoane 1:14. Ekuma Yesu keyikilwanga vo “Diambu”? E zina diadi disonganga e salu kiandi tuka kiayantikila semwa vangwa ya mianda yo wantu. Yave wasadila Mwan’andi mu zayisa nsangu yo ludika wan’akaka a mianda. Wansadila mpe mu zayisa nsangu Zandi kwa wantu ova ntoto. E ziku kisonganga vo Yesu i Diambu yovo Nkunzi a Nzambi, i dina kavovesa Ayuda vo: “Elongi diame ke diame ko, dia ndiona wantuma kaka. Ovo muntu ozolele o vanga luzolo luandi, ozay’edi di’elongi, ovo dia Nzambi, ovo mono yayivovela dio.” (Yoa. 7:16, 17) Yesu wakinu yikilwa vo “Diambu dia Nzambi” kana nkutu vava kavutuka kuna nkembo ezulu.—Lus. 19:11, 13, 16.
7. Aweyi tulenda tanginina lulembamu lwa Yesu vana fulu kiandi nze “Diambu”?
7 Yindula e nsasa ya zina diadi. Kana una vo Yesu osundidi e ngangu muna vangwa yawonso ya Yave, kabundanga vuvu mu ngangu zandi ko. Mana kaka kantuma o S’andi i kavova. Ntangwa zawonso kwa Yave kasianga e sungididi kiandi ke mu yandi kibeni ko. (Yoa. 12:50) Ekwe mbandu ambote tufwete tanginina! Yeto mpe kiyekwa kiampwena twavewa kia “teleka nsangu zambote.” (Roma 10:15) O sungamena e mbandu a Yesu ya lulembamu dilenda kutufila mu venga e fu kia vova oma ma yeto kibeni. Vava tusamunanga nsangu za Nkand’a Nzambi, ka tufwete “lutakana mana masonama ko.”—1 Kor. 4:6.
“Amen”
8, 9. (a) E mvovo “amen” adieyi usonganga? Ekuma Yesu keyikilwanga vo “Amen”? (b) Yesu adieyi kalungisa nze “Amen”?
8 Tanga Lusengomono 3:14. Ekuma Yesu keyikilwanga vo “Amen”? E mvovo “amen” muna Kiyibere una ye nsasa vo “yambula diakala wowo” yovo “i una ufwene.” E mvovo wau una mpe ye nsasa vo “kala nkwa ziku” yovo “wafwana bundwa e vuvu.” Mvovo wau usadilwanga mpe mu songa ziku kia Yave. (Nsi. 7:9; Yes. 49:7) Kansi, o Yesu aweyi kaswaswanene vava keyikilwanga vo “Amen”? Muna 2 Korinto 1:19, 20 tutanganga vo: “O Mwan’a Nzambi, Yesu Kristu, ona watelekelwa vovo nwina . . . , ke elo ye ve ko, muna yandi elo kaka. Kadi nsilu mia Nzambi, kanele vo miayingi, muna yandi i elo: dianu vo, muna yandi i Amen, kuna nkembo a Nzambi.”
9 Yesu i “Amen” muna nsilu miawonso mia Nzambi. Muna zingu kiandi ova ntoto, kumosi ye kimenga kiandi, wasonga vo muna yandi i mu lunganena e nsilu miawonso mia Yave wa Nzambi. Wau kasikila ye kwikizi, Yesu wavunisa e mvovo mia Satana miasonama muna nkanda Yobi vo e selo ya Nzambi balenda bembola Nzambi kele vo bamweseso mpasi yovo lubangamu. (Yobi 1:6-12; 2:2-7) Muna vangwa yawonso ya Nzambi, Mwan’antete walenda vana mvutu za diambu diadi. Vana ntandu, Yesu wasonga e ziku muna kuyisia kuna sambu dia S’andi muna diambu dia kimfumu kia Yave.
10. Aweyi tulenda tanginina Yesu muna fulu kiandi nze “Amen”?
10 Aweyi tulenda tanginina Yesu muna fulu kiandi nze “Amen”? Muna sikilanga ye kwikizi muna Yave yo yikama kimfumu kiandi. Avo tuvangidi wo, tulungisa e mvovo mia Ngana 27:11 vo: “Lungalala, e mwan’ame, wamwesa ntim’ame e kiese, yavana mvutu kwa ndion’okunsemba.”
“Nkambami Ekangu Diampa”
11, 12. E fulu kia Yesu nze Nkambami aweyi kinina kiaswaswana?
11 Tanga 1 Timoteo 2:5, 6. Yesu i “nkambami mosi, vana kati kwa Nzambi yo wantu.” Yandi i “nkambami ekangu diampa.” (Ayib. 9:15; 12:24) Mose mpe wayikilwa vo nkambami, i sia vo, nkambami w’ekangu dia Nsiku. (Ngal. 3:19) Ozevo, e fulu kia Yesu kia Nkambami aweyi kinina kiaswaswana?
12 Muna ndinga Kiyibere, e mvovo wasekolwa vo “nkambami” usadilwanga muna mambu ma mfundisa. E mvovo wau uyikilanga Yesu nze Nkambami (yovo kimpovela) w’ekangu diampa edi diavaikisa e zula kiampa, i sia vo, “Isaele a Nzambi.” (Ngal. 6:16) Akristu akuswa yau bena muna zula kiaki, ana bekala se “mfumu za nganga” kun’ezulu. (1 Pet. 2:9; Luv. 19:6) Ekangu dia Nsiku dina Mose kakadila nkambami, ke dialenda vaikisa zula kia mpila yayi ko.
13. Adieyi divavwanga vana fulu kia Yesu kia Nkambami?
13 Adieyi divavwanga muna fulu kia Yesu nze Nkambami? Yave menga mantalu ma Yesu kasadila mu sikidisa awana bakota mun’ekangu diampa. Muna mpila yayi, Yave wabalungisa. (Roma 3:24; Ayib. 9:15) Nzambi wabakotesa mun’ekangu diampa ye vuvu kia kala se atinu ye nganga kun’ezulu. O Yesu wa Nkambami, okubasadisanga mu kwamanana kala avelela vana ndose a Nzambi.—Ayib. 2:16.
14. Akristu awonso, konso vuvu tuna kiau, ekuma tufwete yangalelanga e fulu kia Yesu nze Nkambami?
14 Adieyi tuvova mu kuma ki’awana ke bena mun’ekangu diampa ko, ana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto, ke ku zulu ko? Kanele vo ke bena mun’ekangu diampa ko, bebakanga nluta mun’ekangu diadi. Belolokwanga masumu mau yo lungiswa se akundi a Nzambi. (Yak. 2:23; 1 Yoa. 2:1, 2) Twakala ye vuvu kia vwila moyo ova ntoto yovo kun’ezulu, yeto awonso tuvwidi kuma kia yangalela e fulu kia Yesu nze Nkambami w’ekangu diampa.
“Ngang’ambuta”
15. E fulu kia Yesu nze Ngang’ambuta aweyi kiswaswanene ye wantu awonso basala nze nganga zambuta?
15 Wantu ayingi basalanga salu kia kingang’ambuta kuna nz’ankulu, kansi e fulu kia Yesu nze Ngang’ambuta kiaswaswana kikilu. Mu nkia mpila? Paulu wavova vo: “Ona kavwidi mfunu ko nze nganga zambuta zozo o kela yimenga lumbu ya lumbu, e ntete muna mandi masumu, i bosi mana ma nkangu: kadi diadi i kayivangila kiamakulu, ova kayikèla yandi kibeni. Okala vo kadi, o nsiku utumbanga wantu e kinganga, wau bena yo lutovoko; kansi kadi, e diambu dia ndofi, ina ilende o nsiku, ditumbidi o Mwana, wazikuka yakwele mvu.”—Ayib. 7:27, 28. *
16. Ekuma e kimenga kia Yesu kinina kiaswaswana?
16 Yesu muntu alunga kakala nze Adami una kasumukini ko. (1 Kor. 15:45) Muna kuma kiaki, Yesu yandi kaka wakala wafwana mu vana kimenga kialunga, eki ke kivava vutukilwa ko. Muna Nsiku kavana o Nzambi kwa Mose, e yimenga yakelwanga lumbu yawonso. E yimenga yayi yawonso ye salu kia kinganga kini kwandi kiakala, kiasonganga dina Yesu kevanga. (Ayib. 8:5; 10:1) Wau vo walungisa dina nganga zakaka zambuta ke balenda lungisa ko, Yesu osalang’aka se Ngang’ambuta, e kinganga kiandi kiaswaswana.
17. Ekuma tufwete zayila e fulu kia Yesu nze Ngang’ambuta? Ekuma tufwete wo vangila?
17 Lusadisu lwa Yesu wa Ngang’ambuta tuvwidi o mfunu muna kala ye ngwizani ambote yo Nzambi. Ekwe e mpila Ngang’ambuta tuna yandi! Paulu wasoneka vo: “Ke tuna ye ngang’ambuta ilembi vw’owu katutantilwa mpasi za mayovoka meto ko; ndion’ovukumwinu kaka e mpukumunwa zeto zawonso, walembi sumuka.” (Ayib. 4:15) Ozaya e diambu diadi, difwana kutufila mu ‘lembi zingila diaka mu kuma kia yeto kibeni, kansi mu kuma kia ndiona watufwila.’—2 Kor. 5:14, 15; Luka 9:23.
“Mbongo” Yasilwa Nsilu
18. Nkia ungunza wavovwa vava Adami kasumuka? Nkia diambu diayiza sengomonwa mu kuma kia ungunza wau?
18 Vava wantu bavidisa e lekwa yawonso muna Edene, i sia vo, ngwizani ambote yo Nzambi, vuvu kia moyo a mvu ya mvu, zingu kia kiese ye Paradiso, Yave wa Nzambi wasia nsilu a kubavana Mvuluzi. O mvuluzi ndioyo wayikilwa vo “mbongo.” (Etu. 3:15) Tuka muna ntangwa yayina, e mbumb’a Mbongo yayi yakituka se ntu a diambu a ungunza wayingi wa Nkand’a Nzambi. Wayiza kituka se mbongo a Abarayama, Isaki yo Yakobo. Wakituka mpe mosi muna luvila lwa Davidi wa Ntinu.—Etu. 21:12; 22:16-18; 28:14; 2 Sam. 7:12-16.
19, 20. (a) Nani i Mbongo yasilw’o nsilu? (b) Ekuma dilenda vovelwa vo ka Yesu kaka ko una muna buka kia mbongo yasilw’o nsilu?
19 Nani i Mbongo yasilwa o nsilu? Tulenda solola e mvutu za kiuvu kiaki muna Ngalatia 3:16. (Tanga.) I bosi muna kapu kiau akimosi, Paulu wa ntumwa wavovesa Akristu akusua vo: “Ovo nwa Kristu, ozevo nu mbongo a Abarayama, nu akw’evwa mun’owu wa nsilu.” (Ngal. 3:29) Kristu aweyi kenena se Mbongo yasilwa o nsilu? Akaka mpe aweyi benena muna nsilu wau?
20 Ndonga bekiyikilanga vo mbongo a Abarayama, akaka nkutu bekuyisianga nze ngunza. Mabundu makaka metoma zitisanga ngunza zau kadi bevovanga vo mu mbongo a Abarayama batuka. Kansi, nga awonso awaya i Mbongo yasilwa o nsilu? Ve. Paulu wa ntumwa wavumunwinwa mu vova vo, ke awonso ko batuka muna Abarayama beyikilwa vo mbongo yasilwa o nsilu. Ke atekelo awonso ko a Abarayama basadilwa mu sambula o wantu. Muna Isaki kaka mwavaikila e mbongo yisambula o wantu. (Ayib. 11:18) Kuna mfoko, muntu mosi kaka, una vo i Yesu Kristu, w’ekanda dia Abarayama wayikwa muna Nkand’a Nzambi vo i muntu antete muna mbongo yasilwa o nsilu. * I bosi akaka bakituka se buka kiezole kia mbongo ya Abarayama, e kuma kadi ‘ba Kristu.’ Kieleka, e fulu kia Yesu muna ndungan’a ungunza wau kiaswaswana kikilu.
21. Adieyi disivikisi mu mpila Yesu kelungisilanga e kiyekwa kiandi mun’ekani dia Yave?
21 Adieyi tulongokele muna lufimpu lwa fulu kia Yesu mun’ekani dia Yave? Tuka kasemenwa, Mwan’amosi kaka wa Nzambi waswaswana kikilu muna nkal’andi. Kansi, o Mwan’amosi ndioyo wa Nzambi, una vo i Yesu, walungisa luzolo lwa S’andi kuna lulembamu lwawonso, kavavanga nkembo ayandi kibeni ko. (Yoa. 5:41; 8:50) Ekwe mbandu ambote kuna kwa yeto o unu! Yambula twakala y’ekani dia ‘vangila mawonso muna nkembo a Nzambi,’ nze Yesu.—1 Kor. 10:31.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
^ tini. 15 Nkwa ngangu mosi za fimpa Nkand’a Nzambi wavova vo, mun’owu wa Nkand’a Nzambi e mvovo “kiamakulu” usonganga vo “o lufwa lwa Kristu lwaswaswana, ka lulendi tezaneswa ko.”
^ tini. 20 Kana nkutu Ayuda muna tandu kiantete babanzanga vo, wau vo muna Abarayama batuka, edienga dia Nzambi badi vwa, kadi ngiza muntu bavingilanga okala se Masia yovo Kristu.—Yoa. 1:25; 7:41, 42; 8:39-41.
Nga Osungamenanga?
• Adieyi olongokele mu kuma kia fulu kia Yesu muna mazina mandi yovo kiyekwa? (Tala e babu.)
• Aweyi olenda tanginina e mbandu a Mwan’amosi a Yave?
[Yuvu ya Longoka]
[Babu/Foto ina muna lukaya lwa 15]
Maka Mazina Mesonganga e Fulu kia Yesu Mun’ekani dia Nzambi
▪ Mwan’amosi. (Yoa. 1:3) Yesu waswaswana kikilu wau vo yandi kibeni Se wansema.
▪ Diambu. (Yoa. 1:14) Yave wasadila Mwan’andi nze Nkunzi mu samuna nsangu yo ludika vangwa yakaka.
▪ Amen. (Lus. 3:14) Muna zingu kia Yesu ova ntoto, kumosi ye kimenga kiandi, kiasonga vo muna yandi i mu lunganena e nsilu miawonso mia Yave wa Nzambi.
▪ Nkambami Ekangu Diampa. (1 Tim. 2:5, 6) Nze Nkambami, Yesu wavaikisa e zula kiampa, i sia vo, “Isaele a Nzambi,” Akristu akuswa yau bena muna zula kiaki, ana bekala se “mfumu za nganga” kun’ezulu.—Ngal. 6:16; 1 Pet. 2:9.
▪ Ngang’ambuta. (Ayib. 7:27, 28) Yesu yandi kaka wakala wafwana mu vana kimenga kialunga, eki ke kivava vutukilwa ko. Olenda kutuvelelesa mun’esumu yo kutuvevola muna mavangu mafwa.
▪ Mbongo Yasilwa Nsilu. (Etu. 3:15) Muntu mosi kaka, una vo i Yesu Kristu, i muntu antete muna mbongo yasilwa o nsilu. I bosi akaka bakituka se buka kiezole kia mbongo ya Abarayama, e kuma kadi ‘ba Kristu.’—Ngal. 3:29.