Esi nzo Z’akristu, Nulanda Mbandu a Yesu

“Kristu . . . wanusisil’e mbandu, nwalanda muna ntambi zandi.”​—⁠1 PET. 2:⁠21.

1. (a) Mwan’a Nzambi nkia salu kakala kiau muna nsema? (b) O Yesu aweyi kebadikilanga o wantu?

VAVA Nzambi kavanga ezulu ye ntoto, Mwan’andi antete wakala kumosi yo yandi nze “mbuta mbangu.” O Mwan’a Nzambi wasala mpe kumosi yo S’andi vava kasema bulu ya mpila mu mpila ye lekwa yakaka ova ntoto ye vava kakubika Paradiso ina kasia wantu antete kavanga muna fwaniswa kiandi. O Mwan’a Nzambi, ona wayiza yikilwa vo Yesu, otoma zolanga wantu. “Eyangi [diandi] diakala vana vena wan’a wantu.”​—⁠Nga. 8:​27-31; Etu. 1:​26, 27.

2. (a) O Yave aweyi kasadisila wantu alembi lunga? (b) Nkand’a Nzambi nkia diambu dia zingu ukutuvaninanga luludiku?

² Vava yakala yo nkento antete basumuka, o lukulu lwa wantu asumuka lwakituka se diambu diamfunu mun’ekani dia Yave. Yave wakubika kimenga kia lukulu muna Kristu mu kûla wantu. (Roma 5:⁠8) Vana ntandu, Yave wasonekesa Nkand’a Nzambi mu vana wantu luludiku mu sunda e mpasi za zingu, kana una vo wantu alembi lunga. (Nku. 119:105) Muna Diambu diandi, Yave ovananga luludiku lulenda sadisa wantu mu kala ye zingu kia nzo kiakiese. Muna kuma kia longo, nkanda Etuku uvovanga vo yakala kafwete ‘tatidila nkaz’andi: bekala se nitu mosi.’​—⁠Etu. 2:⁠24.

3. (a) O Yesu adieyi kalonga mu kuma kia longo? (b) Adieyi tufimpa mun’elongi diadi?

³ Ekolo kakala ova ntoto, Yesu wasonga  vo longo lufwete zinga yavana kifwa omosi. Walonga nkanikinu mifwete sadilwa kwa esi nzo muna kubasadisa mu venga fu ye mavangu malenda sia longo lwau mu vonza yovo fwasa e kiese kia esi nzo. (Mat. 5:​27-37; 7:​12) Mun’elongi diadi, tufimpa una malongi ma Yesu ye mbandu kasonga ekolo kakala va ntoto ilenda sadisila akala, akento, mase yo wana mu kala ye kiese muna zingu.

O Yakala una vo Nkristu Aweyi Kafwete Zitisila Nkaz’andi?

4. E fulu kia Yesu ye fulu ki’akala Akristu nkia mfwanani kina?

⁴ Nzambi wasia yakala se ntu muna nzo, nze una Yesu kenena Ntu muna nkutakani. Paulu wa ntumwa wavova vo: “O yakala i ntu a nkaz’andi, nze Kristu i ntu a dibundu, oyandi i mvuluzi a to. Akala, nuzolang’akazi eno, waun’o Kristu wazola dibundu, yo kuyekwela dio.” (Ef. 5:​23, 25) Elo, una kakadila Yesu ye alandi andi, ina se mbandu kw’akala bena vo Akristu, una bafwete kadila ye akazi au. Yambula twabadika e mpila ina Yesu kesadilanga wisa kavewa kwa Nzambi.

5. O Yesu aweyi kakadilanga ye wisa muna alongoki andi?

⁵ Yesu “nlembami yo nkwa ntim’anleka” kakala. (Mat. 11:​29) Nkwa unkabu mpe kakala. Kasidi veza kiyekwa kiandi ko. (Maku 6:34; Yoa. 2:​14-​17) Kuna ngemba zawonso waludikanga alongoki andi, kana nkutu mu diambu diau adimosi. (Mat. 20:​21-28; Maku 9:​33-37; Luka 22:​24-​27) Kieleka, Yesu kabaminanga alongoki andi ko ngatu kubafusulwisa nsoni yovo kubavovesa mvovo milenda songa vo kabazolanga ko ngatu kubavovesa vo ke balendanga vanga ko dina kabalombanga. Kansi, wasanisinanga alongoki andi. (Luka 10:​17-​21) Yesu wazitiswanga kw’alongoki andi mu kuma kia zola ye ngemba kabasonganga.

6. (a) Yakala adieyi kalenda longoka muna mpila kakadila Yesu ye alongoki andi? (b) Petelo nki’elongi kavana kw’akala?

⁶ Mbandu a Yesu ilonganga akala Akristu vo e wisa bavewa ka kifwete kubafila mu kala ye ntim’ambadi ko. Kansi, bafwete kadila ye wisa kuna luzitu yo zola. Petelo wa ntumwa wasungamesa akala mu tanginina Yesu muna ‘kadilanga’ y’akazi au kuna zola yo ‘kubazitisa.’ (Tanga 1 Petelo 3:⁠7.) Kansi, aweyi yakala kalenda sadila wisa kavewa kwa Nzambi yo zitisa nkaz’andi?

7. O yakala aweyi kalenda zitisila nkaz’andi? Yik’e nona.

⁷ Imosi muna mpila in’o yakala kalenda zitisila nkaz’andi i vavanga zaya e ngindu zandi una kabakidi ko e nzengo za konso diambu dia esi nzo. Dilenda kala nzengo za soba fulu kia zingila, soba salu, yovo mambu makaka ma zingu, nze fulu kia kwenda viokesela lumbu ya vundu ye una ufwete sadilwa e nzimbu za esi nzo, wau vo e mpasi za zingu mu wokela zina. Wau vo mambu  mama ma zingu kia esi nzo, diambote yakala kayuvulang’e ngindu za nkaz’andi. Ediadi dilenda kunsadisa mu baka nzengo zambote yo yikamwa kwa nkaz’andi. (Nga. 15:​22) Akala Akristu ana bezitisanga akazi au bezolwanga yo zitiswa kwa akazi au. Edi dilutidi o mfunu, bevwanga edienga dia Yave.​—⁠Ef. 5:​28, 29.

O Nkento Aweyi Kafwete Zitisila Nkaz’andi?

8. E mbandu a Eva nkia kuma ka ifwete landilwa ko?

⁸ Yesu mbandu ambote ya lusakalalu kasisa kw’akento Akristu. E mpila kabadikilanga e wisa yaswaswana ye yina ya nkento antete. Eva kasisa mbandu ambote ko kw’akento. Wakala yo ntu wasolwa kwa Nzambi, ona Yave kavana nkanikinu. Kansi, kazitisa wisa kia nkaz’andi ko. Kalemvokela ko nkanikinu kazayiswa kwa Adami. (Etu. 2:​16, 17; 3:3; 1 Kor. 11:⁠3) Kana una vo Eva vunginikwa kavunginikwa, vana fulu kia wil’e ndinga yamvovesa dina ‘kazaya Nzambi,’ wafwana teka yuvula nkaz’andi. Kansi, wayisia vana fulu kia nkaz’andi.​—⁠Etu. 3:​5, 6; 1 Tim. 2:⁠14.

9. O Yesu nkia mbandu ya lusakalalu kasisa?

⁹ Nswaswani yo Eva, Yesu wasisa mbandu ambote ya sakalela S’andi. E mpila zingu kiandi yasonga vo “kabadikila wo uma wa kafinina ko, owu wa kala kontwa kwa Nzambi.” Kansi, “kakusâdisa kaka, kabaka mpw’a ntaudi.” (Fili. 2:​5-7) Yamu wau, Yesu una vo se Ntinu, wakinu songa lusakalalu. Kuna lulembamu lwawonso osakalelanga S’andi muna mambu mawonso yo lemvokela wisa kiandi.​—⁠Mat. 20:23; Yoa. 5:30; 1 Kor. 15:⁠28.

10. O nkento aweyi kalenda sakalela wisa kia nkaz’andi?

¹⁰ Nkento una vo Nkristu kafwete tanginina Yesu muna sakalelanga wisa kia nkaz’andi yo kunyikama. (Tanga 1 Petelo 2:21; 3:​1, 2.) Tala imosi muna mpila kalenda wo vangila. Yindula vo mwan’andi ozolele vanga diambu divava nswa amase mandi. Wau vo diambu kalombele o mwana ke bamokene dio ko yo nkaz’andi, diambote kwa ngudi kayuvula mwana: “Nga lombele kala nswa kwa s’aku?” Avo ovovele vo, ve, o ngudi kafwete vova diambu diadi kwa nkaz’andi, una kavene ko mvutu kwa mwana. Vana ntandu, o nkento una vo Nkristu kafwete venga fu kia fidisanga ngindu za nkaz’andi e mpaka vana vena wan’au. Avo ngindu zaswaswana kena zau yo nkaz’andi, diambote bamokena vana va yau kaka.​—⁠Ef. 6:⁠4.

Mbandu Kasisa o Yesu kwa Mase

11. Nkia mbandu kasisa o Yesu kwa mase?

¹¹ Kana una vo kasompa ko, ngatu kala yo  wana, Yesu mbandu ambote kasisa kwa mase mena vo Akristu. Mu nkia mpila? Muna mvovo ye mavangu, Yesu walonga alongoki andi kuna zola kwawonso ye luzindalalu. Wabasonga una balenda sadila salu kabavana. (Luka 8:⁠1) E mpila ina Yesu kakadilanga y’alongoki andi yabalonga una yau mpe bafwete kadila muntu yo nkw’andi.​—⁠Tanga Yoane 13:​14-17.

12, 13. Adieyi divavwanga kwa mase muna sansa wana balenda vumina Nzambi?

¹² O wana bezolanga tanginina fu ya mase mau, kana yambote yovo yambi. Muna kuma kiaki, mase bafwete kiyuvulanga: ‘Nkia mbandu isonganga kwa wana muna diambu dia ntangwa iviokesanga mu tala televizau ye mu nsaka ye ntangwa iviokesanga mu tanga Nkand’a Nzambi ye mu salu kia umbangi? Nkia diambu tusianga va fulu kiantete muna zingu kieto kia esi nzo? Nga mbandu ambote tusonganga ya sia mambu ma nsambil’aludi va fulu kiantete muna zingu kieto?’ Muna sansa o wana bevuminanga Nzambi, o nsiku a Nzambi ufwete kala muna ntima mia mase.​—⁠Nsi. 6:⁠6.

¹³ Avo mase basidi ngolo za sadila nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna mambu ma lumbu ke lumbu, wan’au zaya bezaya wo. Muna mpila yayi, e mvovo ye malongi ma mase mekota muna ntima mia wana. Kansi, kele vo wana babakwidi vo mase mau akwa disu kunsi a lukaya, bemona vo nkanikinu mia Nkand’a Nzambi ke mina kwandi mfunu ko. Muna kuma kiaki, ke belenda zizidila ntota za nza yayi ko.

14, 15. Amase nkia mambu mambote balenda longa kwa wan’au? Nkia mpila balenda wo vangila?

¹⁴ Mase bafwete zaya vo mayingi mevavwanga muna sansa wana, ke lungisa kaka nsatu zau za nitu ko. Muna kuma kiaki, ke diangangu ko dia longa wana mu sia kaka sungididi muna salu ifutanga nzimbu zayingi. (Kim. 7:​12) Yesu walonga alongoki andi mu sia mambu ma mwanda va fulu kiantete. (Mat. 6:​33) Muna tanginina Yesu, mase bafwete mpe siang’e ngolo za longa wan’au basiang’etima muna mambu ma mwanda.

¹⁵ Imosi muna mpila mase balenda wo vangila i sikidisa vo wan’au bakalanga y’elau dia mokena y’awana bena mu salu kia ntangwa ke ntangwa. Dialukasakeso kikilu vava wana bevanganga kikundi ye aviti a nzila yovo akengi a zunga ye akazi au. Ampangi bena vo misionário, asadi kuna Betele ye awana besalanga salu kia tunga Maseka betukanga mu nsi zakaka, balenda songa kiese bemonanga muna sadila Yave. Ka lukatikisu ko, ampangi awaya mambu mayingi makiese bena mau mu zayisa kw’akaka. E mbandu au ya kuyivana kuna mvevo ilenda sadisa wan’eno mu kala y’etima diambote dia sala e salu ya mwanda yo tanga sikola kimana  balenda kilunga-lunga vava bekota muna salu kia ntangwa ke ntangwa.

Wana, Adieyi Dilenda Kunusadisa mu Landa Mbandu a Yesu?

16. Yesu aweyi kazitisilanga mase mandi yo S’andi ezulu?

¹⁶ Yesu mbandu ambote kasisa kwa yeno wana. Yesu wasanswa kwa Yosefe yo Maria, wabalemvokelanga. (Tanga Luka 2:51.) Kana una vo wantu alembi lunga, Yesu wazaya wo vo Yave kwa yau kavana kiyekwa kia kunsansa. Muna kuma kiaki, wafwana kubazitisa. (Nsi. 5:16; Mat. 15:⁠4) Muna kimbuta kiandi, Yesu wavanganga mambu mayangidikanga S’andi ezulu. Diavavanga vo kazizidila ntota za Satana. (Mat. 4:​1-​10) Ezak’e ntangwa yeno aleke nuvukumunwanga mu kolamena mase meno. Adieyi dilenda kunusadisa mu landa mbandu a Yesu?

17, 18. (a) Aleke, nkia ntota nuwanananga zau kuna sikola? (b) Adieyi dilenda sadisa aleke mu zizidila ntota?

¹⁷ Ayingi muna akundi eno a sikola ke belemvokelanga nkanikinu mia Nkand’a Nzambi ko. Balenda kunuvukumuna mu sakana nsaka zambi yo kunuseva kele vo ka nuzolele ko. Nga akundi eno a sikola bekunuvezanga wau vo ka nuzolele kwenda yau mu nsaka zambi ko? Avo i wau, adieyi nuvanganga? Nuzaya wo vo avo numwene nsoni yo land’e buka, mase meno yo Yave nukendeleka. Adieyi dilenda kubwila kele vo olende akundi aku a sikola? Nanga etima dia sala salu ya mwanda una diau, nze salu kia kimviti a nzila, kala selo kia salu, kwenda sadila mu zunga ivavanga ateleki ayingi yovo kwenda sadila ku Betele. Nga akundi aku a sikola balenda kusadisa mu lungisa luzolo luaku?

¹⁸ Aleke mu nkutakani y’Akristu, nga nuwanananga ye diambu ditontanga lukwikilu lweno? Adieyi nuvanganga? Nulanda mbandu a Yesu. Wazizidila e ntota yo tatidila mambu kazaya vo mambote. O sungamen’e mbandu a Yesu dilenda kunusadisa mu kala yo unkabu wa vutula kw’akundi a sikola vo ka nuzolele kubayikama ko mu vanga dina nuzeye vo diambi. Nze una Yesu kavanga, nusia sungididi muna kiese nuvwa muna sadila Yave yo kunlemvokela.​—⁠Ayib. 12:⁠2.

Nsabi mu Kala ye Zingu kia Nzo Kiakiese

19. Nkia mpila zingu kitwasanga kiese?

¹⁹ Yave yo Yesu bazolele vo wantu bakala ye zingu kiakiese. Kana una vo tu wantu alembi lunga, tulenda kweto kala ye zingu kiakiese. (Yes. 48:​17, 18; Mat. 5:⁠3) Yesu mayingi kalonga malenda twasa kiese kwa wantu. Kansi, vena ye mambu makaka kalonga kw’alongoki andi. Wabalonga mpe mpila yambote ya zingila. Vana ntandu a mama mawonso, wasisa mbandu ambote ina wantu balenda kadila ye zingu kiavevoka ye ngindu zasikila. Yeto awonso muna nzo, tulenda baka nluta muna landa mbandu andi. Muna kuma kiaki, akala, akento, mase yo wana nulanda mbandu a Yesu. Kieleka, o lemvokela malongi ma Yesu yo landa mbandu andi i nsabi muna kala ye zingu kia nzo kiakiese.

Nkia Mvutu Ovana?

• Akala aweyi bafwete kadila ye wisa bavewa kwa Nzambi?

• Akento aweyi balenda tanginina mbandu a Yesu?

• Mase adieyi balenda longoka muna mpila ina Yesu kakadila ye alongoki andi?

• Aleke adieyi balenda longoka muna mbandu a Yesu?

[Yuvu ya Longoka]

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 8]

Adieyi kafwete vanga yakala dianzodi una kabakidi ko nzengo za zingu kia esi nzo?

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 9]

O nkento mu nkia mambu kalenda zitisila wisa kia nkaz’andi?

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 10]

O wana betangininanga fu yambote ya mase mau