Sadisa Wan’aku Basunda Ntota Benwananga zau

ALEKE, ntota zayingi benwananga zau. Benwananga ye mwand’a nza yayi ya Satana kumosi ye “maketo ma toko.” (2 Tim. 2:22; 1 Yoa. 5:​19) Vana ntandu, wau vo besiang’e ngolo za ‘yindula Nsemi au,’ bevezwanga kw’awana besianga lukwikilu lwau kitantu. (Kim. 12:⁠1) Vava kayindulanga e kolo kina kakala nleke, mpangi mosi una ye nkumbu a Vincent, wavova vo: “Akaka bantokanesanga ntangwa zawonso, kumvumisa yovo vava kundwanisa, wau vo i Mbangi a Yave. Nkumbu miayingi kiazolanga kwenda ku sikola ko mu kuma kia tina ntota.” *

Vana ntandu a ntota benwananga zau omu nza, o wan’eto benwananga mpe ye luzolo lwa tanginina akundi au a sikola. Mpangi ankento Cathleen una ye kimbuta kia mvu 16, wavova vo: “Ke vena muntu ko zolanga  badikilwa vo waswaswana y’akaka.” Nleke mosi nkumbu andi Alan wavova vo: “Nkumbu miayingi akundi a sikola bambokelanga mu kwenda kangala yau mu nsuk’a lumingu. Yakalanga ye luzolo lwa kwenda.” Vana ntandu, nkumbu miayingi aleke bekalanga ye luzolo lwa kota mu buka ya nsaka kuna sikola. Ediadi dilenda kubafila mu vanga yikundi yambi. Nleke mosi nkumbu andi Tanya, wavova vo: “Nsaka itoma zolanga. Awana befilanga e nsaka zazi, bekunkasakesanga mu kota mpe muna buka kiaki. Diampasi mu vova vo kizolele ko.”

Aweyi lenda sadisila o wan’aku mu sunda ntota benwananga zau? Yave wakanikina mase mu long’o wan’au. (Nga. 22:6; Ef. 6:⁠4) Luzolo lwa mase bevuminanga Nzambi i sadisa wan’au mu kala ye luzolo lwa lemvokela Yave. (Nga. 6:​20-​23) Muna mpila yayi, o wana balenda kala bakubama mu zizidila e ntota za wantu a nza, kana nkutu vo ke bena vamosi ko ye mase mau.

Diampasi kwa mase mu vava lekwa kia dia, lunga-lunga esi nzo ye lungisa e mbebe za nkutakani, mu nkumbu mosi. Mase makaka besansanga wana kondwa ngudi yovo se, yovo zizidila kitantu kia akazi au bena vo mindembi kwikila. Kana una vo i wau, Yave ovavanga vo mase bavaulanga ntangwa mu sadisa wan’au. Muna kuma kiaki, adieyi olenda vanga mu sadisa wan’aku balenda kitanina muna ntota z’akundi a sikola ye ntota zakaka bewanananga zau lumbu ke lumbu?

Kala ye Ngwizani Ambote yo Yave

Edi disundidi o mfunu, aleke muna nkutakani bafwete zaya Yave nze Muntu. Bafwete sadiswa mu ‘mona ndion’olembi monekanga.’ (Ayib. 11:​27) Vincent, ona tuyikidi kala, osungamenanga una mase mandi bansadisila mu kala ye ngwizani ambote yo Yave. Wavova vo: “Bandonga o mfunu a samba. Isungamenanga vo vava yakala toko, yasambanga kwa Yave konso fuku avo se ileka. Yave wakituka kikilu nkundi ame.” Nga osambanga kumosi ye wan’aku? Nga owanga mana bevovanga muna sambu ya yau kibeni kwa Yave? Nga mvovo mimosi bevovololanga? Nga mvovo miau muna sambu misonganga una bebadikilanga Yave? Muna wanga e sambu yau, nanga olenda bakula  kana vo ngwizani au yo Yave mu nungunuka ina.

Kala ye nkubika ya tanganga Nkand’a Nzambi, i diambu diakaka dilenda sadisa aleke mu kala ye ngwizani ambote yo Yave. Cathleen, ona tuyikidi kala, wavova vo: “O tanga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso muna kileke kiame, diansadisa kikilu. Ediadi diansadisa mu kala ye vuvu vo, kana nkutu wantu bamvezele, Yave okunsadisa.” Nga wan’aku bena ye nkubika ya tanga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso?​—⁠Nku. 1:​1-3; 77:⁠12.

Elo, konso mwana waswaswana muna mpila kebadikilanga elongi dia mase. Benungunukanga mpe muna mwanda mun’owu wa ntel’au. Kieleka, kondwa luludiku, diampasi kw’aleke mu kala ye ngwizani ambote yo Yave. Mase bafwete kotesanga Diambu dia Nzambi muna ntima mia wan’au, kimana bazaya o nyindu a Yave muna konso diambu. (Nsi. 6:​6-9) Wan’aku bafwete kwikila vo Yave okubalunga-lunganga.

Aweyi Nulenda Kadila ye Mbokena Zambote?

Kala ye mbokena zambote, i diambu diakaka diamfunu mu sadisa wan’aku. Kansi, mbokena zambote ke mpasi vovana kaka ko ye wana. Divavanga vo wayuvulanga yuvu yo songa luzindalalu lwa wunikina e mvutu zau, kana nkutu vo e mvutu bavene ke zau ko ozolele wá. Anne, una vo ngudi, osansanga wana wole, wavova vo: “Ikubayuvulanga e yuvu yavana ibakula dina beyindulanga ye dina dikubatokanesanga muna zingu kiau.” Nga wan’aku bazeye wo vo okubawunikinanga vava bevovanga? Tanya, ona tuyikidi kala, wavova vo: “Mase mame batoma tambang’o matu vava yamokenanga yau yo sungamena mana twamokenanga. Bazayang’e nkumbu z’akundi ame a sikola. Bavavang’o zaya mayingi mu kuma kiau ye mu kuma kia  mana twamokena kala.” O tamb’e matu yo sungamena mambu, diamfunu mu kala ye mbokena zambote.

Esi nzo zayingi bemonanga vo, ola ya dia i ntangw’ambote ya kala ye mbokena zambote. Vincent wavova vo: “O dila vamosi diamfunu diakala muna nzo eto. Kele vo dilendakana twavanganga wawonso mu dila vamosi. Vava twadianga ke twayambulwanga ko vo twatala televizau, wá rádio yovo tanga. Wau vo nkumbu miayingi e moko yeto ya mambu ma tusevo yakalanga, ediadi diatusadisanga mu kala ye ngindu zavuvama konso lumbu yo kunsadisa mu zizidila ntota kuna sikola.” Wakudikila vo: “E fu kia mokena ye mase mame muna ntangw’a dia kiansadisa mpe mu lembi kala yo wonga wa mokena yau vava yakalanga ye diambu diampasi diavavanga vo bansadisa.”

Ukiyuvula: ‘Nkumbu nkwa tudilanga vamosi konso lumingu?’ O sia e sungididi muna diambu diadi dilenda kuvan’elau dia toma mokenanga yo wan’aku.

O Vang’e Nsongesela Mfunu Dina

Kala yo Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo konso lumingu disadisanga mpe mu kala ye mbokena zambote yo sadisa aleke mu vova mana mekubatokanesanga. Alan ona tuyikidi kala wavova vo: “Mase mame basadilanga e ntangwa y’elongi dia esi nzo mu mokena. Twafimpanga mambu mana twanwananga mau.” Ngudi a Alan wavova vo: “Twavanganga mpe nsongesela muna ola y’elongi dia esi nzo. E nsongesela zazi zasadisa wan’eto mu longoka una bafwete tanina lukwikilu lwau yo songa vo mana bekwikilanga maludi. Zabavananga unkabu bavwang’o mfunu mu sunda e mpasi bawanananga zau.”

Kieleka, vava benwananga ye ntota z’akundi a sikola, mayingi mevavwanga kw’aleke, ke vova kaka ko vo kizolele ko. Bafwete kala bakubama mu vana mvutu za yuvu nze ekuma yovo ekuma nulembi dio vangilanga. Bafwete mpe kalanga ye ziku kia dina bafwete vanga vava bekubavezanga mu kuma kia lukwikilu lwau. Avo ke belendanga tanina  lukwikilu lwau ko, diampasi dikala kwa yau mu kala ye unkabu wasikila muna nsambil’aludi. O vanga e nsongesela dilenda sadisa mu kala ye unkabu wau.

Muna lukaya lwa 18 vena ye babu kina ye malongi makaka malenda sadilwa muna Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo. Muna nsongesela zazi nufwete vovanga mambu mana wana bewanananga mau yo teza fidisa e mvutu zau e mpaka. Kumosi ye nsongesela zazi, nuvovanga mpe dina balenda longoka muna nona ya wantu beyikwanga mu Nkand’a Nzambi. Ka lukatikisu ko, e nkubika zazi zilenda sadisa wan’eno mu sunda e ntota benwananga zau kuna sikola ye mu fulu yakaka.

E Nzo Eno​—⁠Nga Fulu kia Luvuvamu?

Nga wan’eno bebadikilanga e nzo eno vo fulu kina bezolanga kala vava bevaikanga kuna sikola? Avo e nzo eno fulu kia luvuvamu, ediadi disadisa wan’eno mu zizidila ntota za lumbu ke lumbu. Mpangi mosi ankento, wau se nsadi kuna Betele, wavova vo: “Vava yanungunukanga e ntela, dimosi diatoma kumpananga e kiese i zaya vo e nzo eto fulu kia luvuvamu kiakala. Kana nkutu nkia diambu diambi dibwidi kuna sikola, yakalanga ye vuvu vo vava ivutuka kuna nzo, mawonso mambote mekala.” Aweyi ukalanga e nzo eno? Nga fulu kia “makasi, nswangani, [ye] mpambani,” ovo kizayakene vo fulu kia “zola, kiese, [ye] luvuvamu”? (Ngal. 5:​19-​23) Avo nzo eno ke fulu kia luvuvamu ko, nga osianga e ngolo mu singika e diambu diadi kimana e nzo aku yakala se fulu kia luvuvamu kuna kwa wan’aku?

Mpila yakaka lenda sadisila wan’aku mu sunda e ntota benwananga zau, i sikidisa vo bakalanga vamosi y’akundi azolwa. Kasikil’owu, nga lenda bokela mpangi z’akala ye z’akento bazikuka muna mwanda mu kwiza kuna nzo eno vava nukalanga ye nsaka? Nga lenda lamba madia kuna nzo aku yo bokela nkengi a zunga yovo mpangi zakaka bena muna salu kia ntangwa ke ntangwa? Nga lenda zaya misionario yovo esi vula ana balenda vanga kikundi yo wan’aku, kana nkutu mu kubasonekena nkanda, kubafidila e-mail yovo kubabokela mu telefone? E kikundi kiaki kilenda sadisa wan’aku mu singika e ngyenda zau yo kala ye luzolo lwa mambu ma mwanda. Yindula una mbandu ambote ya Paulu wa ntumwa yasadisila nleke Timoteo. (2 Tim. 1:13; 3:​10) Kikundi ye Paulu kiasadisa Timoteo mu sia etima muna mambu ma mwanda.​—⁠1 Kor. 4:⁠17.

Sanisinanga Wan’aku

Yave oyangalalanga mona aleke besiang’e ngolo za vanga edi diambote, kana una vo betontwanga mu nza yayi ya Satana. (Nku. 147:11; Nga. 27:​11) Ka lukatikisu ko vo, ngeye mpe oyangalalanga vava aleke bebakanga nzengo zambote muna zingu kiau. (Nga. 10:⁠1) Yambula wan’aku bazaya una omonanga mu kuma kiau yo kala ye fu kia kubasanisina. Yave wasonga mbandu ambote kwa mase. Vava Yesu kavubwa, Yave wavova vo: “Ongeye Mwan’ame anzolwa, omo ngeye i nyangalelanga.” (Maku 1:​11) E mvovo miami mia S’andi miakumika Yesu mu sunda ulolo wa ntota zamvingilanga. Diau adimosi mpe, yambula wan’aku bazaya vo zola okubazolanga ye oyangalelanga mana bevanganga.

Dialudi vo kulendi tanina wan’aku muna ntota zawonso ko, ngatu lubangamu yovo luvezo. Kansi, mayingi olenda vanga mu sadisa wan’aku. Mu nkia mpila? Ubasadisa mu kala ye ngwizani ambote yo Yave. Vanga ngolo mu kalanga ye mbokena zambote. Vava nukalanga y’Elongi dia Esi Nzo numokenanga mambu mana bewanananga mau yo kitula nzo eno se fulu kia luvuvamu. Ovo vangidi wo disadisa wan’aku mu sunda konso ntota bewanana zau.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 18]

Nsongesela Zilenda Sadisa

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 18]

Tala maka mambu bewanananga mau aleke. Ekuma lembi vangila nsongesela za mambu mama muna Sambu kia Esi Nzo?

▸ Mfidi a nsaka lombele mwan’aku ankento kakota mu buka kia nsaka kuna sikola.

▸ Mwan’aku eyakala oveno e fomo (cigarro) kuna sikola.

▸ Aleke akaka bevumisanga mwan’aku vo, wanda bekunwanda avo bamwene diaka muna salu kia umbangi.

▸ Ekolo mwan’aku a ndumba kesianga umbangi mu nzo ye nzo, owananene ye nkundi andi a sikola.

▸ Mwan’aku a ndumba oyuvulwanga kuna sikola ekuma ke kundilanga sinsu kia nsi ko.

▸ Nleke mosi ovezanga mwan’aku wau vo Mbangi a Yave.

[Foto ina muna lukaya lwa 17]

Nga wan’aku bena ye nkubika ya tanga Nkand’a Nzambi?

[Foto ina muna lukaya lwa 19]

Nga obokelanga mpangi zazikuka muna mwanda mu kwiza sakana yeno kumosi?