Aleke, Nusiamisa Etima Dieno dia Sadila Yave
Aleke, Nusiamisa Etima Dieno dia Sadila Yave
“Yindula Nsemi aku muna lumbu yaku ya kileke.”—KIM. 12:1.
1. Nkia nkanikinu wavewa mpe kw’aleke muna Isaele?
SE VIOKA mvu 3.500, Mose wa ngunz’a Yave wakanikina anganga ye mbuta za Isaele vo: “Lungisa nkangu, akala y’akento ye yingyanangyana, . . . bawa yo longwa, bavumina Yave wa Nzambi aku, yo vis’o meso muna vanga mambu mawonso ma nsiku wau.” (Nsi. 31:12) Tala ana bavoveswa vo balungana mu sambila: akala, akento ye yingyana-ngyana. Elo, kana nkutu yingyana-ngyana, bavoveswa mpe vo bawá, balongoka yo landa luludiku lwa Yave.
2. O Yave aweyi kasongela vo watokanenanga aleke muna nkutakani y’Akristu ya tandu kiantete?
2 Muna tandu kiantete, Yave wakwamanana tokanena aleke vana vena nkangu andi. Kasikil’owu, wavumunwina Paulu wa ntumwa mu vana luludiku kw’aleke muna nkanda kasonekena nkutakani. (Tanga Efeso 6:1; Kolosai 3:20.) Aleke Akristu ana balemvokela luludiku lwalu basiamisa zola kwau muna Se diau kun’ezulu yo tambula nsambu zandi.
3. Aweyi aleke o unu besongelanga luzolo lwau lwa sadila Nzambi?
3 Aleke o unu, nga bevoveswanga mpe vo bakutakana mu sambila Yave? Ingeta! Muna kuma kiaki, diakiese dikalanga kwa nkangu awonso a Nzambi mu mona vo vena y’aleke ayingi besadilanga Nzambi mu nza yawonso, belemvokelanga nkanikinu a Paulu oku vo: ‘Mbula twabadikaziana yo kindaziana muna zola yo mavangu mambote; ke tuvunz’o lungana ko, nze fu kia wantu akaka, tuwonzaziana kaka; yo siamisa wo o vanga, wau tumwene vo e lumbu se kifinamene.’ (Ayib. 10:24, 25) Vana ntandu, aleke ayingi bekwendanga kumosi ye mase mau mu salu kia samun’e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi. (Mat. 24:14) Muna kuma kia zola kwau kwa nsi a ntima muna Yave, mazunda ye mazunda m’aleke bevubwanga konso mvu yo vwa nsambu zayingi zitukanga muna landa Kristu.—Mat. 16:24; Maku 10:29, 30.
Tambulwila e Mboka Owau
4. Nkia ntangwa aleke balenda tambulwila e mboka ya sadila Nzambi?
4 Muna Kimpovi 12:1 tutanganga vo: “Yindula Nsemi aku muna lumbu yaku ya kileke.” Mvu nkwa nufwete kala miau yeno aleke mu tambulwila mboka ya sambila yo sadila Yave? Nkand’a Nzambi ka uyikanga mvu ko. Muna kuma kiaki, kuvutuka manina ko, yo banza vo kuna mu ntela ya wila Yave ko yo kunsadila. Kana nkutu nkia ntela una, okasakeswanga mu tambulwila mboka yayi mu nzaki zawonso.
5. Mase aweyi balenda sadisila wan’au banungunuka muna mwanda?
5 Ayingi mu yeno, nusadiswanga kwa mase ye ngudi zeno mu nungunuka muna mwanda. Muna mpila yayi, luna nze Timoteo kuna nz’ankulu. Vava kakala nsedia, walongwa e sono yavelela kwa Yunike wa ngudi andi ye Loi wa nkak’andi ankento. (2 Tim. 3:14, 15) Diau adimosi, mase maku nanga belongokanga yaku Nkand’a Nzambi, samba yaku, yo kunata muna tukutakanu twakete ye twampwena twa nkangu a Nzambi ye mu salu kia umbangi. Elo, Yave wavana mase maku e mbebe ya kulonga e nzila za Nzambi. Nga oyangalelanga zola bekusonganga?—Nga. 23:22.
6. (a) Nkia mpila nsambila yasonama muna Nkunga 110:3, keyangalelanga o Yave? (b) Adieyi tufimpa mun’elongi diadi?
6 Kana una vo i wau, ekolo nunungunukanga e ntela, Yave zolele vo yeno aleke “nwatont’owu win’o luzolo lua Nzambi luambote, luayangalalu, luakunkuka,” nze una wavanga Timoteo. (Roma 12:2) Avo nuvanga wo, nulenda kivana muna salu kia umbangi yo kwendanga muna tukutakanu, ka mu kuma kia sia ko vo mase meno bazolele vo nwavanga wo, kansi mu kuma kia luzolo lweno lwa vanga luzolo lwa Nzambi. Yave oyangalalanga kikilu vava nukunsadilanga yo ntim’amvevo. (Nku. 110:3) Aweyi nulenda songela luzolo lweno lwa siamisa etima dieno dia wila Yave yo landa luludiku lwandi? Tufimpa mpila tatu zamfunu nulenda wo vangila: Longoka, samba ye nkal’ambote. Yambula twafimpa zo imosi imosi.
Zaya Yave nze Muntu
7. Nkia mbandu kasisa Yesu nze nlongoki a Nkand’a Nzambi? Aki nani bansadisa?
7 E mpila yantete nulenda songela vo nuzolele siamisa etima dieno dia sadila Yave i tanganga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso. Muna tanganga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso, nulenda lungisa nsatu zeno za mwanda yo vwa zayi wa Nkand’a Nzambi. (Mat. 5:3) Yesu wasisa mbandu ambote. Lumbu kimosi, vava kakala ye mvu 12, mase mandi bansolola muna tempelo, “ovwende vana ven’alongi, kekubawanga, ye yuvula ngyuvu.” (Luka 2:44-46) Vava kakala nleke, Yesu wakala yo umbakuzi wa Diambu dia Nzambi. Aki nani bansadisa mu vwa umbakuzi wau? Tulenda vova ye ziku kiawonso vo Maria wa ngudi andi ye Yosefe wa se diandi diansansi, yau bansadisa. Wau vo selo ya Nzambi, balonga Yesu oma ma Nzambi tuka kinsedia kiandi.—Mat. 1:18-20; Luka 2:41, 51.
8. (a) Amase nkia ntangwa bafwete yantika sadisa wan’au mu zola Diambu dia Nzambi? (b) Yika nona kisonganga o mfunu wa longa wana tuka kinsedia.
8 Diau adimosi, mase bevuminanga Nzambi o unu, bezayanga o mfunu wa sadisa wan’au bakala y’etima dia longoka e ludi kia Nkand’a Nzambi tuka kinsedia. (Nsi. 6:6-9) I diau diavanga mpangi ankento Rubi, vava kawuta Joseph wa mwan’andi antete. Lumbu yawonso, wantangilanga o nkanda Tusansu twa Nkand’a Nzambi. Ekolo kanungunukanga e ntela, wasadisa mwan’andi mu sungamena sono yayingi ya Nkand’a Nzambi. Nga diadi nluta diatwasa kwa Joseph? Vava kazaya o vova, walendanga yika tusansu twayingi twa Nkand’a Nzambi muna mvovo mia yandi kibeni. Una kalungisa kimbuta kia mvu ntanu, wavova elongi diandi diantete muna Sikola ya Salu kia Kimfumu.
9. O tanga Nkand’a Nzambi yo badika mana otanganga, ekuma dinina mfunu?
9 Muna kwamanana nungunuka muna mwanda, yeno aleke nufwete kala ye fu kia tanga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso yo zindalala wo vanga yamuna kimbuta. (Nku. 71:17) O tanganga Nkand’a Nzambi ekuma dilenda kunusadisila mu nungunuka muna mwanda? Tala dina kavova o Yesu vava kasamba kwa S’andi: “I wau wuwu o moyo a mvu ya mvu, bazaya ngeye vo i Nzambi aludi.” (Yoa. 17:3) Elo, ekolo zayi waku muna Yave uwokelanga, oyantika kumbadikila nze muntu yo siamisa zola kwaku muna yandi. (Ayib. 11:27) Muna kuma kiaki, konso ntangwa otanganga Nkand’a Nzambi, sadila elau diadi mu longoka diambu mu kuma kia Yave. Ukiyuvula: ‘Adieyi ndongokele muna lusansu lwalu mu kuma kia kiwuntu kia Yave? E sono kiaki kia Nkand’a Nzambi aweyi kisongelanga zola kwa Yave muna mono?’ O vaulang’e ntangwa ya badika yuvu yayi dilenda kusadisa mu zaya dina keyindulanga Yave ye dina kevavanga kwa ngeye. (Tanga Ngana 2:1-5.) Nze Timoteo, ngeye mpe ‘okwikila’ mana olongokanga muna Nkand’a Nzambi. Ediadi dilenda kufila mu sadila Yave y’etima diawonso.—2 Tim. 3:14.
E Sambu Aweyi Kilenda Siamisina Zola Kwaku Muna Yave?
10, 11. E sambu aweyi kilenda siamisina etima diaku dia sadila Nzambi?
10 E mpila yezole lenda siamisina etima diaku dia sadila Yave ye nsi a ntima wawonso, i sambanga kwa Nzambi. Muna Nkunga 65:2 tutanganga vo: “Ongeye owanga sambu, o wantu awonso kwa ngeye bekwiza.” Kana nkutu vava Isaele yakala mun’ekangu yo Nzambi, anzenza ana bayizanga muna tempelo a Yave bakala y’elau dia kumfinama muna sambu. (1 Nti. 8:41, 42) Nzambi kesianga mpambula ko. Awana belemvokelanga nkanikinu miandi bena ye vuvu vo owá sambu yau. (Nga. 15:8) Akaka muna “wantu awonso” beyikwanga i yeno aleke.
11 Nanga ozeye wo vo, muna kala ye kikundi kiambote, divavanga vo nwamokenanga. Nanga okalanga ye kiese kia zayisa ngindu zaku kwa nkundi aku. Diau adimosi, vava osambanga ye nsi a ntima wawonso, Mvangi aku Anene omokenanga yandi. (Fili. 4:6, 7) Vovanga kwa Yave ye nsi a ntima wawonso nze ngeye ovovananga ye Se dianzodi yovo nkundi. Kieleka, e sambu yaku isonganga una obadikilanga Yave. Avo otomese sambu yaku, e ngwizani aku mpe yo Yave isikila.
12. (a) E sambu yasikila ke mpasi mvovo kaka ko. Ekuma? (b) Adieyi dilenda kusadisa mu kwikila vo Yave lukufi kena yo ngeye?
12 Sungamena vo e sambu kiasikila ke mpasi vova kaka ko. E sambu kifwete songanga dina oyindulanga muna ntima. Vava osambanga, fwete songanga vo Yave ozolanga, kunzitisa ye kumbund’e vuvu. Ekolo bakulanga una Yave kevaninanga mvutu za sambu yaku, okwikila mpe vo ‘Yave ofinamanga awonso bekumbokelanga.’ (Nku. 145:18) Elo, Yave okufinama yo kukumika mu sia Nkadi Ampemba e kitantu yo kusadisa mu sola nsol’ambote muna zingu.—Tanga Yakobo 4:7, 8.
13. (a) Kikundi yo Nzambi aweyi kiasadisila mpangi mosi ankento? (b) Kikundi yo Nzambi aweyi kikusadisilanga mu zizidila ntota z’akundi a sikola?
13 Badika una Cherie kakumikinwa mu kuma kia ngwizani ambote kakala yau yo Yave. Vava katanganga sikola, wavewa nsendo wau vo ngangu zayingi kakala yo sunda muna nsaka. Vava kamanisa sikola, wavewa elau dia kwenda tanga sikola zandá za ngovo. Cherie wavova vo: “Ediadi dia ntonta kikilu diakala. O mfidi a nsaka ye akundi ame a sikola bankomenenanga kimana yatambulwila.” Kansi, wabakula vo o tanga sikola zandá ntangwa yayingi divava muna longoka ye kubika nsaka, yo lembi kala diaka ye ntangwa yafwana mu sadila Yave. Adieyi Cherie kavanga? Wavova vo: “Una yasamba kwa Yave, yabembola elau diadi yo yantika sala se mviti a nzila a ngonde ke ngonde.” Owau se mvu ntanu kena muna salu kia mviti a nzila. Wakudikila vo: “Kikuyibanzanga ko. O zaya vo e nzengo yabaka Yave ziyangidikanga, kiese kiayingi dikuntwasilanga. Kieleka, avo sidi Kintinu kia Nzambi va fulu kiantete, e lekwa yakaka ikukudikilwa.”—Mat. 6:33.
Nkal’ambote Isonganga vo “Ntim’avelela” una Wau
14. Ekuma e nkal’aku ambote inina mfunu vana meso ma Yave?
14 E mpila yatatu lenda songela vo osadilanga Yave ye nsi a ntima wawonso, i mu nkal’aku ambote. Yave osambulanga aleke ana bena ye ntim’avelela. (Tanga Nkunga 24:3-5.) Vava Samuele kakala nleke, katanginina fu yambi ya wan’a Ele ko wa Ngang’ambuta. E nkal’ambote ya Samuele yamonekanga kwa wantu. Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “O nleke Samuele okudidinge aka, kakala y’edienga kwa Yave yo wantu.”—1 Sam. 2:26.
15. Ekuma fwete kadilanga nkal’ambote?
15 E nza tuzingilanga yazala yo wantu bena vo akwa kizola, akwa lulendo, akolami ese yo ngudi, ntokozi, minkondwa kwikizi, akwa lunzi, akwa lungumvi-ngumvi ye azodi ekembo ke mu Nzambi ko, muna yika kaka yakete muna fu kayika Paulu. (2 Tim. 3:1-5) Muna kuma kiaki, dilenda kala diampasi mu kala nkal’ambote mu nza yayi yambi ituzungidi. Kansi, konso ntangwa ovanganga edi diambote yo venga kuyisia muna mavangu mambi, osonganga vo ku sambu dia Yave wina muna diambu dia kimfumu kia nza yawonso. (Yobi 2:3, 4) Okala mpe ye kiese kia zaya vo mu tambulwila wina e mbok’a Yave oku vo: “Lungalala, e mwan’ame, wamwesa ntim’ame e kiese, yavana mvutu kwa ndion’okunsemba.” (Nga. 27:11) Vana ntandu, o zaya vo una y’edienga dia Yave disiamisa luzolo lwaku lwa kunsadila.
16. Aweyi mpangi mosi ankento kayangidikila ntim’a Yave?
16 Mpangi mosi ankento, nkumbu andi Carol, walemvokelanga nkanikinu mia Nkand’a Nzambi ekolo katanganga sikola muna kileke kiandi. E nkal’andi yambote yazayakana kw’akaka. Adieyi diabwa? Carol wavezwanga kw’akundi andi a sikola wau vo e ntona zandi zalongwa muna Nkand’a Nzambi ke zanyambulanga ko vo kayisia muna nkinzi mia nza. Muna kuma kiaki, ezak’e ntangwa wakalanga y’elau dia samuna kw’akaka mana kakwikilanga. Una vavioka mvu miayingi, Carol watambula nkanda watuka kwa nkundi andi a sikola, wavova vo: “Etima ikalanga diau dia kusonekena mu kuvutula matondo. Twamonanga e nkal’aku yambote ye mbandu wasonganga nze Nkristu, kumosi yo unkabu waku wa lembi kembela lumbu ya nkinzi. Ngeye i Mbangi antete a Yave yazayana yandi.” E mbandu ambote a Carol yasimba kikilu ntim’a nkundi andi a sikola yo kumfila mu yantika longoka Nkand’a Nzambi. Muna nkanda kasonekena Carol, wavova vo se mvu 40 miviokele tuka kavubilwa se Mbangi a Yave. Nze Carol, yeno aleke nusonganga unkabu wa lemvokela nkanikinu mia Nkand’a Nzambi o unu, nulenda mpe kasakesa akwa ntima miansongi mu zaya Yave.
Aleke ana Bekembelelanga Yave
17, 18. (a) Aweyi omwenanga aleke muna nkutakani eno? (b) Nkia mpila zingu bevingilanga aleke ana bevuminanga Nzambi?
17 Yeto awonso muna nkubik’a Yave mu nza yawonso, tuyangalalanga mona mafunda ye mafunda m’aleke beyikamanga nsambil’aludi y’etima diawonso. Aleke awaya besiamisanga etima diau dia sadila Yave vava betanganga Nkand’a Nzambi, samba kwa Nzambi yo zingila ngwizani ye luzolo lwa Nzambi. Aleke besonganga mbandu ambote bena se nto a lukasakeso kwa mase mau ye kwa nkangu awonso a Yave.—Nga. 23:24, 25.
18 Kuna sentu, aleke ana besonganga kwikizi bekala amosi mun’awana besinga kota muna nz’ampa ina Nzambi kasila nsilu. (Lus. 7:9, 14) Muna nz’ampa, aleke bevwa nsambu zayingi ekolo bekwamanana wokesa kiese kiau muna Yave yo kunkembelela yakwele mvu.—Nku. 148:12, 13.
Nga Olenda Sasila?
• Aleke aweyi balenda yikamena nsambil’aludi o unu?
• Ekuma o badika kwinina mfunu muna vwa nluta mia tanganga Nkand’a Nzambi?
• E sambu aweyi kilenda kusadisila mu finama Yave?
• E nkal’ambote y’Akristu nkia nluta itwasanga?
[Yuvu ya Longoka]
[Foto ina muna lukaya lwa 5]
Nga una ye fu kia tanga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso?