Nga Oyambulanga vo Yave Kayuvula?

YUVU yayingi ina mu Nkand’a Nzambi ilenda sadisa muntu mu fimpa ngindu ye makani mandi. Kieleka, Yave wa Nzambi yuvu kesadilanga mu longa mambu mamfunu. Kasikil’owu, Yave wasadila yuvu yayingi vava kalukisa Kaini mu singika ngindu zandi zambi. (Etu. 4:​6, 7) Ezak’e ntangwa, e kiuvu kimosi kaka kia Yave kiafila muntu mu vanga diambu. Vava kawá Yave wayuvula vo: “Nga nani ntuma, ovo nani okutuyendela? Yesaya wa ngunza wavutula vo: “Mono oyu; untuma.”​—⁠Yes. 6:⁠8.

O Yesu wa Nlongi Anene, wasadilanga mpe e yuvu mu mpila ifwene. Muna nkanda Matai, Maku, Luka ye Yoane, Yesu wasadila vioka 280 lwa yuvu. Kanele vo ezak’e ntangwa wasadilanga yuvu mu kanga e nua mi’awana bavavanga kumbaka mu diambu, nkumbu miayingi ekani dia yuvu yandi i vava simba ntima mia awana banwanga yo kubafila mu yindula una wakala kimwanda kiau. (Mat. 22:​41-46; Yoa. 14:​9, 10) Diau adimosi, Paulu wa ntumwa, ona wasoneka nkanda 14 muna Sono ya Kingerekia ya Kikristu, wasadila yuvu yafilanga wantu mu yindula. (Roma 10:​13-​15) Kasikil’owu, muna nkand’andi kwa esi Roma, Paulu wasadila ulolo wa yuvu. E yuvu ya Paulu ifilanga atangi mu yangalela e “sina kwa umvwama wa ngangu yo zayi wa Nzambi.”​—⁠Roma 11:33.

Ekolo yuvu yakaka ivavanga vo yavaninwa e mvutu, e yakaka ifilanga muntu mu yindula. E Nsangu Zambote zisonganga vo Yesu watoma sadilanga e yuvu yafilanga wantu mu yindula. Lumbu kimosi, Yesu walukisa alongoki andi vo: “Nulukila funa wa Afarisi yo funa a Erodi,” i sia vo, e fu kiau kia kivunina ye malongi mau maluvunu. (Maku 8:15; Mat. 16:​12) Alongoki a Yesu ke babakula diambu diadi ko, bayantika vovaziana wau vo bavilakana nata madia. Tala una Yesu kasadila e yuvu muna fimoko fiafi. “Ubavovese vo, Adieyi nuvovazianini, wau ke nuna ya madia ko? nga ke nwakanini wo zaya ko, ngatu kala ye vis’e? nga nuna ye ntima miabal’e? Oyeno nuna yo meso, ke numonanga ko e? nuna mpe yo matu, ke nuwanga ko e? . . . Nga ke nwakanini kala ya visa ko e?” E yuvu ya Yesu yafila alongoki andi mu yindula kimana babakula e nsas’a mvovo miandi.​—⁠Maku 8:​16-21.

“Yuvula Ikuyuvula”

Yave wa Nzambi wasadila yuvu mu singika ngindu za selo kiandi Yobi. Muna sadila ulolo wa yuvu, Yave walonga Yobi mu kuma kia keva kwandi vana vena Mvangi andi. (Yobi kapu kia 38-​41) Nga Yave mvutu kavingilanga muna konso kiuvu? Ve. E kiuvu nze “Akweyi wakala vava yakubil’e nkubilwa mia nza?” kiafila Yobi mu fimpa ngindu zandi. Vava kayuvulwa e yuvu yayingi, Yobi wakituka nze ebaba. Edi kaka kavova: “Aweyi ikuvutwila? Mbatikidi o koko va nua.” (Yobi 38:4; 40:⁠4) Yobi wabakula e yuvu yayi yo kisakidika. Kansi, Yave kalonga kaka Yobi kuyisakidika ko. E ngindu za Yobi mpe zasingikwa. Mu nkia mpila?

Kanele vo Yobi “nkwa ziku yo unsongi” kakala, ezak’e ntangwa mvovo miandi miasonganga e ngindu zabendomoka kakala zau. Eleyu wazaya e diambu diadi, i dianu katumbila Yobi kadi ‘wayilungisa ke mu Nzambi ko.’ (Yobi 1:8; 32:2; 33:​8-​12) Kana una vo i wau, e yuvu ya Yave yasingika mpe umbakuzi wa Yobi. Vava kavovesela Yobi muna  kimbongela, Nzambi wavova vo: “Nani i ndioyu olombola ndongesela muna mambu makondwa zayi? Wayikamin’o luketo nz’ekesa; yuvula ikuyuvula, unzayisa.” (Yobi 38:​1-3) Muna yuvu, Yave wafila wantu mu sia sungididi muna ngangu ye nkuma andi ulembi tezakana, una umonekanga muna lekwa kavanga. Umbakuzi wau wasadisa Yobi mu wokesa e vuvu kiandi muna mfundis’a Yave ye mpila kevangilanga mambu. Ekwe elau diampwena kakala diau o Yobi dia yuvulwa kwa Nzambi a Mpungu-ngolo!

Aweyi Tulenda Yambulwila vo Yave Katuyuvula?

Adieyi tuvova mu kuma kieto? Nga tulenda baka nluta muna yuvu yasonama mu Nkand’a Nzambi? Elo, tulenda baka nluta. O yambula vo yuvu yayi yatufila mu yindula, dilenda kututwasila nluta miayingi muna mwanda. E yuvu yasikididi ina muna Nkand’a Nzambi ikitulanga wo se diambu dia nkuma. Kieleka, ‘diambu dia Nzambi diankuma . . . dizeye mpambula za mbalu yo makani ma ntima.’ (Ayib. 4:​12) Kansi, muna bak’e nluta tufwete kiyuvulanga e yuvu yayi yeto kibeni, nze vika sia vo Yave okutuyuvulanga yo. (Roma 15:⁠4) Yambula twabadika eyaka yuvu yayi.

“O Mfundisi a nza yawonso, nga kevang’owu wansongi ko e?” (Etu. 18:​25) Abarayama wayuvula e kiuvu kiaki kwa Yave vava kabaka e nzengo za fwasa Sodomo ye Ngomora. Abarayama wamwena dio vo ke diansongi ko kwa Yave dia vonda asongi kumosi ye yimpumbulu. E kiuvu kia Abarayama kisonganga e vuvu kiasikila kakala kiau muna unsongi wa Yave.

O unu, akaka balenda kala ye lukatikisu mu kuma kia mfundis’a Yave kuna sentu, nze mu kuma kia awana bevuluka muna Armangedo yovo ana befuluka. Vana fulu kia yambula vo ngindu zazi zatutokanesa, tulenda sungamena kiuvu kia Abarayama. O zaya vo Yave w’Es’eto ezulu nkwa walakazi yo bunda e vuvu muna unsongi ye nkenda zandi, nze una Abarayama kavanga, dilenda kutusadisa mu lembi fwasa ntangwa ye ngolo mu mambu makondwa mfunu, yo venga fu kia katikisa ye moko ya mambu tulembi zaya e sikididi.

“Nani vovo nwina, ovo otelekele o moyo, olend’o kudikila lutama muna ntel’andi?” (Mat. 6:​27) Vava kavova kwa ulolo wa wantu kumosi ye alongoki andi, Yesu wasadila e kiuvu kiaki mu kubasonga o mfunu wa yekeka mana mabatokanesanga vana moko ma Yave. Omu lumbu yayi yansuka vena ye mambu mayingi  malenda kutufila mu telamwa o moyo, kansi o sia e sungididi muna mambu mama ka dilambula zingu kieto ko ngatu tomesa kio.

Konso ntangwa tutelamwanga o moyo mu kuma kia yeto kibeni yovo mu kuma kia azolw’eto, o sungamena e kiuvu kia Yesu dilenda kutusadisa mu kala ye ngindu zasikila mu kuma kia mambu mekututokanesanga. Ediadi dilenda sadisa mu yambula tokana yo venga ngindu zambi zilenda kututwasila vonza muna nitu. Nze una Yesu katusila nsilu, o S’eto ezulu, ona odikilanga e nuni z’ezulu yo vwika e lengelenge ya futa otomene zaya ina tuvwidi o mfunu.​—⁠Mat. 6:​26-34.

“O muntu, natina kwandi tiya vana tulu, o mvwatu wau ke uvi’e?” (Nga. 6:​27) E kapu vwa yantete ya nkand’a Ngana iyikanga mvovo mia se olonganga e ngangu kwa mwan’andi. E kiuvu kiyikilu va ntandu kisonganga e mfwilu mi’evangu dia zumba. (Nga. 6:​29) Avo fu kia sikamesa e nzola yo muntu una vo ke nkaz’eto ko tuna kiau, yovo kia kuyivana mu mavangu ma zumba, e kiuvu kiaki kilenda kutulukisa mu venga e vonza. E kiuvu kiaki ka kikututanina kaka mun’evangu dia zumba ko, kansi tulenda kiyuvula kio konso ntangwa tutontwanga mu vanga edi diambi. Kitoma kiesesanga nkanikinu a Nkand’a Nzambi wa sia vo: ‘Konso eyi okuna, yau osâla.’​—⁠Ngal. 6:⁠7.

“Onge u nani ofundisanga selo kiangani?” (Roma 14:⁠4) Muna nkand’andi kwa esi Roma, Paulu wayika mambu mabwa muna nkutakani a tandu kiantete. Wau vo Akristu akaka mu fulu ya mpila mu mpila batuka, bakalanga ye fu kia fundisa e nzengo ye mavangu ma minkwikizi y’akwau. E kiuvu kia Paulu kiabasungamesa mfunu wa tambula muntu yo nkw’andi yo yambula e mfundisa vana moko ma Yave.

Diau adimosi mpe o unu, o nkangu a Yave mu fulu ya mpila mu mpila betukanga. Kana una vo i wau, Yave okutuyikakesanga muna kintwadi kia wan’angudi. Nga osiamisanga kintwadi kiaki? Avo tuna ye fu kia tumba mu nzaki e mavangu ma mpangi zeto, dia ngangu twakiyuvula e kiuvu kia Paulu kina ova ntandu.

Yuvu Ilenda Kutusadisa mu Finama Yave

E nona yayi tubadikidi isonganga una e yuvu ina mu Nkand’a Nzambi ilenda fidila muntu mu kifimpa. O badika e kapu kiasonama konso kiuvu, dilenda kutufila mu sadila kio muna zingu kieto. Avo tutangidi Nkand’a Nzambi, tulenda mo solola yuvu yakaka ilenda kutusadisa.​—⁠Tala e babu vana lukaya lwa 14.

O yambula vo e yuvu ina muna Nkand’a Nzambi yasimba e ntima mieto, dikutusadisa mu wizanesa e ngindu ye ntima mieto ye nzila zansongi za Yave. Vava Yave kanyuvula, Yobi wavutula vo: “Nsamu aku yawa wo muna ngw’a matu; kansi owau disu diame dimwene.” (Yobi 42:⁠5) Kieleka, Yave wakituka se muntu akieleka kwa Yobi, nze vika sia vo yandi kamonanga mu meso. O Yakobo wayikila dio mu mvovo emi: “Nufinama Nzambi, oyandi mpe okunufinama.” (Yak. 4:⁠8) Yambula e tini yawonso ya Nkand’a Nzambi, kumosi ye yuvu yatusadisa mu nungununa kimwanda kieto yo ‘mona’ Yave una ufwene.

[Babu kina muna lukaya lwa 14]

E yuvu ilende aweyi ilenda kusadisila mu kala yo nyindu a Yave mu kuma kia mambu mama?

▪ “O Yave ng’oluta yangalela muna tukau ye yimenga, ke mu wila nding’a Yave ko e?”​—⁠1 Sam. 15:⁠22.

▪ “Ona wabumba disu, nga ke mona ko e?”​—⁠Nku. 94:⁠9.

▪ “O vava waku nkembo, nga nkembo?”​—⁠Nga. 25:​27, NW.

▪ “Nga diansongi edi dia fung’o makasi e?”​—⁠Yona 4:⁠4.

▪ “O muntu, nkia nluta keluta, ovo obakidi nza mvimba, yo kulukw’o moyo?”​—⁠Mat. 16:⁠26.

▪ “Nani okutuvambula muna zolwa kwa Kristu?”​—⁠Roma 8:⁠35.

▪ “Nkia ma wina kiau, kina walembi tambula?”​—⁠1 Kor. 4:⁠7.

▪ “Nkia untwadi bena wau, o ntemo ye tombe?”​—⁠2 Kor. 6:⁠14.

[Foto ina muna lukaya lwa 15]

Adieyi Yobi kalongoka muna yuvu ya Yave?