Balungana Muna Zola Nsangu za Lukutakanu lwa Konso mvu

EKWE kiese bakala kiau awana bakutakana mun’Eseka dia Tukutakanu Twampwena dia Mbangi za Yave kuna mbanza Jersey, Nova Jersey, Estados Unidos. Kina kia 3 kia ngonde a Oktoba, 2009 muna mene, vioka 5.000 ma mpangi bakala muna lukutakanu lwa konso mvu lwa 125 lwa Sociedade Torre de Vigia de Bíblias e Tratados de Pensilvânia. Muna kolo kiau akimosi, mazunda makaka ma mpangi balandanga yo wá malongi ma lukutakanu lwalu muna audio ye vídeo zasongwanga muna Betele tatu za Estados Unidos ye Betele ya Canadá. Tezo kia 13.235 ma mpangi balungana mu kuma kia zola kwau muna Yave. Ola tatu bakala muna lukutakanu lwalu.

Mpangi Geoffrey Jackson una vo mosi muna Buka kia Selo Yambuta wakala se mfidi a lukutakanu. Wayantika lukutakanu muna sunzula e buka ki’ayimbidi besadilanga kuna Betele, ana bayimbila e nkunga mibongelo muna nkanda wampa wa nkunga. Mpangi David Splane wa mwisi Buka kia Selo Yambuta wafila e buka kiaki ki’ayimbidi, wasonga o mfunu wa yimbila e nkunga muna nsambila yavelela. O nkangu walombwa vo bayimbila nkunga ntatu miampa, e buka ki’ayimbidi bateka yimbila e nkunga miami, i bosi bayimbila entwadi yo nkangu. E nkubika ya buka ki’ayimbidi yasadilwa kaka muna lukutakanu lwalu, ka ifwete tangininwa ko muna nkutakani ngatu mu tukutakanu twakete ye twampwena.

Nsangu za Mavula

Afidi a mavula batuka muna nsi zakaka bavova e nsangu za mavula tanu. Mpangi Kenneth Little, wayika vo ke kolo ko evula dia Canadá diyantika nieteka Eyingidilu ye Despertai! mu kuma kia Estados Unidos ye Canadá. Ediadi diwokesa kikilu e salu kun’evula dia nsi yayi. Muna lungisa e salu kiaki, ke kolo ko batambwidi masini mampa ma nietekena e nkanda, masini mama ola 16 mesalanga muna lumbu.

Mpangi Reiner Thompson wayika e nsangu za salu kia Kintinu kia nsi ya República Dominicana, mpangi Albert Olih wayika salu kisalwanga kuna Nigéria. Mpangi Emile Kritzinger watuka kuna Moçambique wayika vo, una babangikwa mu mvu miayingi, Mbangi za Yave bavanwa o nswa kwa luyalu muna mvu wa 1992. Mu nsi tatu zazi o lutangu lw’ateleki lwawokele kikilu. Mpangi Viv Mouritz watuka kun’evula dia Austrália wayika una e salu kinungunukinanga kuna nsi ya Timor Leste. Mpangi za Austrália yau belunga-lunganga salu kisalwanga mu nsi yayi.

Buka kia Selo Yambuta

Tuka muna mvu wa 1976, e salu yawonso ya Mbangi za Yave ilungwa-lungwanga kwa buka sambanu ina muna Buka kia Selo Yambuta. Kuna kwalanda, mpangi za buka kia mameme makaka basolwa mu vana lusadisu. Owau mpangi 23 bevananga moko mu salu kiaki. Mpangi sambanu muna yau bayuvulwa mu lukutakanu lwalu. Yau awonso mvu 341 se bena muna salu kia ntangwa ke ntangwa, i sia vo, tezo kia mvu 57 konso muntu.

Mpangi Don Adams wayantika sadila kuna Betele tuka muna mvu wa 1943, wasasila vo ampangi bena muna Buka kia Afidi, i afidi a buka tanu yakaka. Buka kiaki kisadisanga kimana e buka tanu yawonso yasala kumosi. E buka kiaki kitalanga o mambu mevavanga lusadisu lwa nzaki nze lubangamu, mambu ma mfundu,  sumbula ye mambu makaka mebwilanga Mbangi za Yave mu nza yawonso.

Mpangi Dan Molchan wasasila e salu kia Buka kia Asadi, eki kilunga-lunganga o vimpi wa mwanda ye wa nitu wa 19.851 ma mpangi besadilanga muna mavula mu nza yawonso. Mpangi David Sinclair wayika vo e Buka kia Amwangi yau bena ye mbebe ya sumba e salanganu isadilwanga muna mavula. I bosi, mpangi Robert Wallen ona osadilanga kuna Betele se mvu 60, wayika una e Buka kia Salu kifidilanga e salu kia umbangi ye salu kia nkutakani za nkangu a Yave. Mpangi William Malenfant wayika e salu kiampwena kisalanga Buka kia Alongi kia kubika malongi ma tukutakanu twampwena. Kuna mfoko, mpangi John Wischuk wasonga una e Buka kia Asoneki kifidilanga e salu kia kubika malongi mevaikiswanga muna nkanda mieto. *

Sono kia Mvu wa 2010, Zola Kiyikanga

Malongi tatu malanda mafilwa kwa esi Buka kia Selo Yambuta. Mpangi Gerrit Lösch wayantikila mu kiuvu eki: “Nga oyangalelanga zolwa kw’akaka?” Wasasila vo, o zola i nsatu zisundidi o mfunu kwa wantu. Yeto awonso tusianga e ngolo kimana akaka batuzola. Avo tuna o moyo e kuma kadi Yave watuvanga muna zola. E kuma kiantete tusilanga umbangi yo longa wantu i zola tuna kwau muna Yave.

O zola kwakieleka ke kufwete songwa kaka kwa mfinangani zeto ko, kansi ye kwa atantu eto mpe. (Mat. 5:​43-​45) Ampangi bakasakeswa mu badika e mpasi kamona Yesu mu kuma kieto, wawandwa, wasevwa, wataulwilwa e mete yo komwa vana nti. Kana una vo i wau, wasamba mu kuma kia masoladi mankoma. Nga ediadi ke dikutufilanga ko muna kunzola? I bosi, mpangi Lösch wazayisa e sono kia mvu wa 2010, kibongelo muna 1 Korinto 13:​7, 8 : ‘O zola kuzizidila mawonso. O zola ke kusuka nkutu ko.’ Ke tuna kaka ye vuvu kia zinga yakwele mvu ko, kansi mpe kia zola yo zolwa yakwele mvu.

Nga Elundilu Diaku Mpavala Dina?

Mpangi Samuel Herd wayantika elongi diandi muna nona. Yindula vo nkundi aku ulombele vo nwavanga nkangalu wa 50 ma kilometa. Ekolo ovwende vana kunda, omwene vo elundilu dia mafuta (depósito) dina sala e mpavala. Ovovese o nkundi aku vo mafuta mu fokoka mena, fioti fisidi ekalu ke didiata diaka ko. O nkundi aku uvovese vo kumoni wonga ko, ndambu yasala. Kansi, ke kolo ko mafuta mafokokele emvimba mun’ekalu. Nga diambote dia kwamanana diatisa ekalu ke dina ye mafuta mayingi ko, ekolo ozeye vo malenda fokokela muna nzila? Diambote mu kala y’elundilu diazala ye mafuta. Diau adimosi mpe, elundilu dieto difwete kalanga diazala, e mafuta i zayi tuna wau mu kuma kia Yave.

Muna kuma kiaki, tufwete wo kudikilanga yo vanga wo ntangwa zawonso. Vena ye mpila yá  tulenda wo vangila. E mpila yantete, i kalanga y’elongi dia yeto kibeni, kulukiana yo Nkand’a Nzambi muna wo tanganga lumbu yawonso. Ke mpasi tanga kaka mvovo ko, kansi tufwete bakulanga mana tutanganga. E mpila yezole, i toma sadilanga o fuku wa Nsambila ya Esi Nzo. Nga konso lumingu tuzadisanga elundilu dieto ovo fimafuta kaka tusianga mo? E mpila yetatu, i kalanga muna tukutakanu twawonso mun’Eseka dia Kintinu. E mpila yeyá, i badikanga yo yindula e nzila za Yave. Muna Nkunga 143:5 tutanganga vo: “Nyindula lumbu ya nz’ankulu; mvunguta mavangu maku mawonso.”

“Asongi Bekezima”

Mpangi John Barr wafila elongi dietatu ye diansuka, diasasila kingana kia Yesu mu kuma kia masa ye mbongo ambi. (Mat. 13:​24-30, 38, 43) Kingana kiaki “nsâlu” kiyikanga, vava “wan’a kintinu” bekutikwa ye vava mbongo ambi ivambulwa yo yokwa.

Mpangi Barr watoma sasila vo o kutika kwaku ke kukwendelela ko, fokoka kusinga fokoka. Wayika sono kia Matai 24:34 muna tutanganga vo: “Kieleka inusamunwini vo, e mbandu yayi ke ikuviokela ko, yavan’o mambu mama mawonso mevangama.” Watanga nkumbu miole e mvovo emi: “Edi kazola vova o Yesu vo e mbandu y’akuswa ana bamona e sinsu vava kiayantika muna mvu wa 1914, iwanana ye ina y’akuswa akaka ana bemona lubantiku lwa mpasi zayingi.” Ke tuzeye ko kana kolo kwa izingila e “mbandu yayi,” kansi tuzeye wo vo e mbandu yayi i buka yole izinganga mu kolo kimosi. Kana una vo akuswa baswaswana muna ntela, awana bena mu buka yole yayi, yau i mbandu izinganga mu lumbu yambaninu. Diakiese dia zaya vo akuswa ana bena vo ke batomene nuna ko, bezinganga kolo kimosi ye akuswa bena vo se anunu ana babakula e sinsu vava kiayantika moneka muna mvu wa 1914, akaka muna yau ke bekuyifwila ko vitila mpasi zayingi zayantika.

“Wan’a kintinu” bevingilanga o nsendo au wa kwenda kun’ezulu, kansi yeto awonso tufwete sikila ye kwikizi, yo kezima yakuna mbaninu. Ekw’elau tuna diau dia mona e nkutik’a “masa” mu tandu kieto!

Kuna mfoko a nkung’ansuka, mpangi Theodore Jaracz wa mwisi Buka kia Selo Yambuta, wavanga e sambu kiansuka. Kieleka, malongi ma lukutakanu lwalu lwa konso mvu ma lukasakeso kikilu.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 5]

SIKOLA MU KUMA KI’AKULUNTU

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 5]

Muna lukutakanu lwalu, mpangi Anthony Morris wa mwisi Buka kia Selo Yambuta, wazayisa vo vena ye sikola yakubikilu mu kuma ki’akuluntu a nkutakani. E sikola mu kuma ki’akuluntu kuna Estados Unidos, yayantika muna lubantiku lwa mvu wa 2008 kuna centro educational ya Patterson, Nova York. E kalasi kia 72 ke kolo ko kiafokokele, 6.720 m’akuluntu bakotele kala sikola yayi. Kalasi yayingi isidi. Kuna Estados Unidos kaka, kuna ye akuluntu vioka 86.000. Muna kuma kiaki, Buka kia Selo Yambuta babaka e nzengo za yantika kalasi yakaka kuna Brooklyn, Nova York. Yayantika kina kia 7 kia ngonde a Desemba 2009.

Ampangi yá bena vo akengi a zunga balongwa mu ngonde zole, mu kala se alongi kuna Patterson. Mpangi zazi bafilwa kuna Brooklyn mu kwenda longa. Ampangi yá diaka balongwa. I bosi, mpangi zazi bakala alongi muna kalasi yakala kuna Brooklyn. E mpangi yá zantete bayenda longa e kalasi yavangamena muna Maseka ma Tukutakanu Twampwena ye Maseka ma Kintinu. E nkubika yayi yakwamanana yavana kiafwana alongi 12 ana balonga kalasi sambanu konso lumingu kuna Estados Unidos muna ndinga Kingelezo. I bosi, mpangi yá balongwa mu kala alongi muna ndinga Espanhol. E sikola yayi ke ivinga va fulu kia Sikola ya Salu kia Kintinu ko. Ekani dia sikola yayi i sadisa akuluntu mu kwamanana nungunuka muna mwanda. E mavula makaka mu nza yawonso meyantika vanga sikola zazi muna Maseka ma Lukutakanu Twampwena ye muna Maseka ma Kintinu muna mvu wa salu wa 2011.

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 4]

Lukutakanu lwa konso mvu lwayantika muna nkunga mibongelo muna nkand’ampa wa nkunga, “Tuyimbidila Yave”

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 4]

Tuyimbidila

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 4]

Yave